نام پژوهشگر: محمدرپضا تسلیم پور
یلدا اهرمی محمد هدایت
از زمان های قدیم در ایران کشت زیتون مرسوم بوده است و در حال حاضر سطح زیرکشت این محصول به 115 هزار هکتار می رسد. زیتون علاوه بر مصرف کنسروی، از لحاظ روغن گیری نیز حائز اهمیت است. مصرف سرانه زیتون در ایران حدود 30 گرم می باشد. از آن جایی که گرده افشانی در اکثر درختان میوه شرط لازم برای تشکیل میوه می باشد، لذا تعیین وضعیت گرده افشانی در ارقام مورد استفاده در باغات زیتون نیز یکی از نیازهای برنامه توسعه کشت زیتون در ایران خواهد بود. نوع گرده استفاده شده می تواند بر خصوصیات کمی و کیفی میوه زیتون اثرگذار باشد. مسئله گل دهی و تلقیح گل و یا ریزش گل ها در ارقام مختلف زیتون از مسائلی است که در میزان تولید و کیفیت میوه های زیتون موثر است. هم چنین مسئله بارور شدن و یا عقیم بودن، خود باروری و دگر گشنی گل های زیتون از مهمترین مسائلی است که بر کمیت و کیفیت میوه تاثیر داشته و نقش مهمی را در عملکرد محصول ایفا می کند. بنابراین شناخت درختان گرده دهنده مناسب، بررسی اثر دانه گرده و میزان سازگاری ارقام گرده زا با ارقام تجاری می تواند یک گام به سمت پیشرفت اقتصادی در زیتون کاری باشد. این تحقیق در بهار سال های 1392-1391 به منظور شناخت بهترین گرده زا برای درختان زیتون رقم دکل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات زیتون کازرون در استان فارس اجرا شد. گل های زیتون رقم دکل پس از حذف پرچم ها مورد اعمال تیمارهای خودگرده افشانی، گرده افشانی آزاد، دگر گرده افشانی با رقم دکل، آمیگدالولیا، فیشمی رودبار، کنسروالیا و دگرگرده افشانی با مخلوط دانه های گرده مذکور قرار گرفت. صفات مورد بررسی شامل طول میوه، قطر میوه، وزن میوه، حجم میوه، طول هسته، قطر هسته، وزن هسته، حجم هسته، وزن گوشت، نسبت وزنی گوشت به هسته، میزان محصول و درصد تشکیل میوه بود. نتایج این پژوهش نشان داد که رقم زیتون دکل دارای خود ناسازگاری بوده و درخت زیتون رقم آمیگدالولیا بهترین گرده زا برای آن می باشند. ?