نام پژوهشگر: رضا فدایی وطن
رضا افتخاریان شیما سام
مقدمه: یکی از چالشهایی که اغلب سالمندان با آن مواجهند برقراری ارتباط با افراد جدید و بزرگتر کردن دایره روابط اجتماعی خود می باشد. برقراری روابط اجتماعی و ایجاد و تقویت شبکه اجتماعی در سالمندان ممکن است منجر به ایجاد سرمایه اجتماعی شود. سرمایه اجتماعی یک مسئله چند بعدی است که ابعاد مختلفی از ساختار اجتماعی را در بر می گیرد. در این پژوهش بر آن بوده ایم که به تهیه نسخه فارسی پرسشنامه سرمایه اجتماعی اونیکس و بولن پرداخته و میزان روایی و پایایی نسخه فارسی این پرسشنامه را در سالمندان مورد ارزیابی قرار دهیم. روش بررسی: فرآیند ترجمه و معادل سازی بر اساس پروتکل پروژه بین المللی ابزار کیفیت زندگی (iqola) انجام شد. پس از بررسی روایی ظاهری و انجام آزمون مقدماتی، 75 نفر از والدین کودکان فلج مغزی 5- 12 ساله جهت بررسی روایی افتراقی آیتم ها و هم خوانی درونی نسخه فارسی پرسشنامه عوامل محیطی بیمارستان کریگ را تکمیل نمودند. به منظور تعیین پایایی در دفعات آزمون پس از 2 هفته 20 نفر از والدین کودکان فلج مغزی مجدداً این پرسشنامه را تکمیل نمودند. نتایج: یافته ها نشان داد که در 33 مورد (85/86%) ترجمه آسان بوده است. بیش از 86 درصد گزینه ها کیفیت ترجمه مطلوبی داشتند که با استفاده از پیشنهادات مترجمین تمام گزینه ها به مطلوبیت ترجمه رسیدند. در تحلیل عاملی که در این مطالعه بر روی سالمندان ایرانی انجام شد 7 عامل به شکل منسجم شناسایی شدند که تفاوتهای مشخصی با ساختاربندی اونیکس داشتند. ضریب همبستگی درون رده ای برای نمره خرده مقیاس ها و نمره کل بیش از 70/0 به دست آمد. هم خوانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) برای 36 سوال پرسشنامه 96/0 بوده است. نتیجه گیری: همانگونه که از نتایج بر می آید فرآیند ترجمه و معادل سازی پرسشنامه سرمایه اجتماعی از کیفیت مطلوب و قابل قبولی برخوردار بوده است. نسخه فارسی این پرسشنامه از روایی ظاهری، روایی افتراقی، پایایی در دفعات آزمون (نسبی و مطلق) و هم خوانی درونی در حد قابل قبولی در جامعه مورد نظر برخوردار است. بنابراین این پرسشنامه را می توان در تحقیقات به عنوان ابزار بررسی سرمایه اجتماعی سالمندان به کاربرد. واژه های کلیدی: سالمندی، سرمایه اجتماعی، روایی، پایایی، سلامت اجتماعی، افسردگی، سلامت عمومی