نام پژوهشگر: لیلا شاطری علی آباد
لیلا شاطری علی آباد اسماعیل گلی کلانپا
آرسنیک یکی از عناصر سمی و خطرناک برای سلامتی انسان و محیط زیست است و در طبیعت بیشتر به دو شکل آرسنات(aso43-) و آرسنیت(aso33-) یافت می¬شود. وجود خاک¬های آلوده به این عنصر خطرناک، در شمالغرب مشگین¬شهر واقع در استان اردبیل گزارش شده است. در این مطالعه، جذب سطحی و رهاسازی آرسنات و آرسنیت با اجزای معدنی خاک بررسی شد. بدین منظور برای آزمایش جذب سطحی از غلظت¬های 0، 1، 5/2، 5، 10 و 15 میلی¬گرم در لیتر آرسنات و آرسنیت استفاده گردید. همچنین برای آزمایش¬های مربوط به رهاسازی غلظت¬های 5/2، 10 و 15 میلی¬گرم در لیتر آرسنات و آرسنیت و در سه بازه زمانی 21ساعت، 45ساعت و 93 ساعت مورد استفاده قرار گرفت. از مدل¬های لانگمویر، فروندلیچ، لانگمویر – فروندلیچ و لانگمویر دو مکانه و نیز مدل¬های خطی لانگمویر و فروندلیچ، به منظور توصیف میزان آرسنیک باقیمانده در فاز محلول استفاده شد. نتایج نشان داد که جذب سطحی آرسنات و آرسنیت با افزایش غلظت اولیه در فاز محلول افزایش پیدا کرده و در نهایت به حداکثر جذب سطحی می-رسد. جذب سطحی در جز رس بیشتر از سیلت و شن بود. همچنین جذب سطحی آرسنیت در همه نمونه¬ها بیشتر از آرسنات شد. اما رهاسازی آرسنات نسبت به آرسنیت بیشتر بود. و در زمان¬های 45 و 93 ساعت تقریبا آرسنیتی رها نشده بود. مدل¬سازی داده¬های جذب سطحی نشان داد که مدل لانگمویر دو مکانه به دلیل ضریب تبیین بالا و اشتباه استاندارد برآورد شده پایین، قادر است داده¬های جذب سطحی آرسنات و آرسنیت با اجزای معدنی خاک را پیش-بینی نماید. همچنین مقایسه مدل¬سازی با استفاده از فرم خطی معادلات لانگمویر و فروندلیچ نشان داد که روش حداقل مربعات نسبت به فرم خطی، بهتر داده¬ها را مدل¬سازی می¬کند.