در کشورهای توسعه یافته، سرطان پروستات دومین سرطان رایج( پس از سرطان پوست) و دومین سرطان مرگ آور ( پس از سرطان ریه) در مردان است. آپوپتوز ناقص یکی از عوامل عمده در توسعه و پیشرفت سرطان محسوب می شود؛ قابلیت سلول های سرطانی به فرار از آپوپتوز می تواند نقش قابل توجهی در مقاومت آن ها به رژیم های درمانی رایج بازی کند. امروزه بیش از 60 درصد از داروهای ضدسرطانی به صورت تجاری از منابع طبیعی حاصل شده اند که بسیاری از این ترکیبات با القای آپوپتوز در سلول های سرطانی نقش موثر خود را ایفا می کنند. با توجه به اینکه حدود نیمی از کل تنوع زیستی را گونه های دریایی تشکیل می دهند، در طول 25 سال گذشته محصولات طبیعی به دست آمده از آبزیان در بسیاری از تحقیقات سرطان مورد توجه بوده است. با توجه به این رویکرد و نقش موثر ترکیبات طبیعی در درمان سرطان، در این پایان نامه وجود عوامل موثر اجزای پروتئینی artemia urmiana در مهار رشد و القای آپوپتوز سلول های سرطانی پروستات انسانی بررسی شده است. بدین منظور سیست های آرتمیا ارومیانا در آب دریای مصنوعی hatch و پروتئین کل استخراج گردید؛ سپس به وسیله کروماتوگرافی تعویض یونی و شستشو با غلظت های 0 تا 1 مولار nacl تخلیص جزئی گردید و غلظت هریک از اجزای بدست آمده ( اجزای a، b، c، d، e و f) توسط روش برادفورد محاسبه شد. سلول های سرطانی پروستات انسانی du-145 با غلظت های 0، 1، 10، 50 و100µg/ml هریک از اجزا وعصاره خام پروتئینی به مدت 72 ساعت تیمار شدند و در نهایت روند رشد و تکثیر سلولی به وسیله روش های احیای mtt و brdu بررسی شد. نتایج حاصل نشان می دهد، موثرترین غلظت ها در کاهش تکثیر سلول های du-145، غلظت های µg/ml 50 و 100 بوده است. با مقایسه هر دو آزمون می توان گفت که اجزای پروتئینی a، b و d نسبت به سایر اجزا حاوی عوامل موثرتری در کاهش تکثیر سلول های du-145 هستند. برای بررسی وقوع آپوپتوز، سلول های فوق تنها با غلظت µg/ml 50 (غلظت موثر) هریک از اجزا و عصاره خام پروتئینی تیمار و بعد از گذشت 72 ساعت، با توجه به نتایج آزمون های اکریدین اورنج- اتیدیوم بروماید و annexine v ، جزء a با 21% ، جزء b با 28% ، جزء c با 18% ، جزء d با 43% ، جزء e با 31% و جزء e با 19% در القای آپوپتوز موثر بوده اند که بالاترین درصد مربوط به تیمار با جزء پروتئینی d بوده است. برخلاف نتایج حاصل از دو آزمون قبلی، در آزمون dna laddering قطعه قطعه شدن dna که حاکی از وقوع آپوپتوز است، در هیچ یک از تیمارها مشاهده نگردید.