نام پژوهشگر: فرخنده چهاربند
فرخنده چهاربند رسول دیناروند
امروزه سرطان یکی از شایع ترین بیماری ها در جهان می باشد. با این حال متاسفانه هنوز داروی ایده¬آل برای درمان سرطان کشف نشده است، که بتواند بدون آسیب زدن به بافت¬ها و سلول های سالم، سلول¬های سرطانی را از بین ببرد.کورکومین از جمله مواد طبیعی کم خطر و ایمنی است که خواص ضد سرطانی آن به اثبات رسیده است. کورکومین دارای فعالیت¬های فارماکولوژیکی فراوانی است کورکومین دارای خواص ضد سرطانی بسیار قوی می¬باشد. این ماده از شروع تشکیل تومور، متاستاز، رگ زایی و پیشرفت سرطان جلوگیری می¬کند. طبق طبقه بندی سازمان بین المللی سرطان، کورکومین جزء سومین نسل داروهای ضدسرطان دسته بندی شده است، و همچنین موسسه بین المللی سلامت، کورکومین را به عنوان ماده¬ی ضدسرطان و ضد موتاژن معرفی کرده است. با وجود خصوصیات فوق العاده ی کورکومین در درمان بیماری¬های مختلف، خصوصا سرطان، متاسفانه کاربرد بالینی این دارو به دلیل محلولیت بسیار کم در آب (10-20 µg/ml)، جذب بافتی ضعیف و متابولیسم سریع محدود شده است و نیاز شدیدی به استفاده از یک حامل مناسب و یک فرمولاسیون کارامد برای این مولکول دارویی احساس می¬شود. آلبومین انسانی و پروتئین های خانواده ترانسفرین از جمله حامل هایی هستند که در مطالعات مختلف برای داروها، هورمون ها، پروتئین ها وغیره به کار گرفته شده اند. مطالعات نشان داده اند که ماکرومولکول هایی نظیر آلبومین، گلوبولین و پلیمرهای سنتتیک با مکانیسم enhance permeation and retention effect (epr) به صورت قابل ملاحظه ای در بافت های سرطانی تجمع پیدا می کنند، زیرا در این بافت ها نفوذپذیری عروق زیاد شده و زمان حفظ و نگهداری ماکرومولکول ها در بافت های بین سلولی سرطانی به دلیل گرفتگی عروق لنفاتیک زیاد می شود. هم چنین، یکی دیگر از مزیت های کانژوگاسیون با ماکرومولکول ها این است که رفتار فارماکوکینتیکی دارو بهبود پیدا می کند. به علاوه دارو از مکانیسم های سلولی که باعث مقاومت دارویی می شوند نیز رهایی می یابد. از دیگر مزیت های حامل های پروتئینی می توان به نقش به سزای آن ها در دارو رسانی هدفمند فعال از طریق رسپتورهای بیان شده در سطح سلول ها اشاره کرد. در این تحقیق ابتدا فرم کانژوگه کورکومین با یک حامل پروتئینی مناسب از خانواده ترانسفرین تهیه شد. کانژوگه حاصله سپس با استفاده از لوله های آمیکون و دیالیز، خالص سازی گردید. در مرحله بعدی، فرم آزاد و کانژوگه دارو با استفاده از روش¬های کروماتوگرافی و اسپکتروفتومتری و همچنین ارزیابی میزان انباشت دارو تعیین مشخصات گردیدند. مطالعات صورت گرفته نشان داد که بالاترین میزان کانژوگاسیون زمانی به دست می آید که در حین سنتز ترکیب کانژوگه، مقدار مولی کورکومین، 40 برابر مقدار مولی لاکتوفرین محاسبه و انتخاب شود. برای بررسی خواص فیزیکو شیمیایی لاکتوفرین، پس از انجام واکنش کانژوگاسیون از آزمایش sds-page استفاده گردید. در بررسی داده های حاصل از sds-page test این نتیجه حاصل گردید که، وزن مولکولی لاکتوفرین پس از کانژوگاسیون تغییری حاصل نکرده است که می تواند مبین این مطلب باشد که خصوصیات فیزیکوشیمیایی لاکتوفرین پس از کانژوگاسیون دست نخورده باقی می ماند. نتایج حاصل از بررسی اندازه ذره ای ساختار کانژوگه شده نشان داد که اندازه ذره ای ساختارهای حاصله حدود 165 نانومتر می باشد. همچنین نتایج حاصل از بازیابی پروتئین نشان داده است که درصد بازیابی پروتئین در نسبت های مولی کمتر، بالاتر و در نسبت های مولی بیش تر کمتر است.