نام پژوهشگر: مرجان قاسمی نژاد
مرجان قاسمی نژاد صدیقه السادات طوافیان
زمینه و هدف: یکی از شایع¬ترین مشکل شغلی در کارکنان پرستاری، آسیب به کمر می¬باشد که در صورت مزمن شدن به مشکلات متعددی از جمله؛ درجات مختلف ناتوانی، تأثیر بر فعالیت-های روزمره زندگی و مشکلات جسمی _عاطفی منجر می¬گردد و همچنین تأثیرات جدی بر روی کیفیت زندگی این افراد می¬گذارد. آموزش به افراد دارای کمردرد موجب پیشگیری، کاهش ناتوانی جسمانی و ارتقای کیفیت زندگی خواهد شد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر برنامه آموزشی مرتبط با سلامت فیزیکی، جهت کاهش کمردرد و ارتقاء کیفیت زندگی کارکنان پرستاری مبتلا به کمردرد مزمن می¬باشد. مواد و روش¬ها: در این پژوهش نیمه ¬تجربی، 119 نفر از کارکنان پرستاری مبتلا به کمردرد مزمن، شاغل در چهار بیمارستان شهرستان یزد، در دو گروه مداخله (60 نفر) و شاهد (59 نفر) شرکت نموده¬اند. گروه مداخله در یک برنامه آموزشی شامل؛ یک جلسه با میانگین مدت زمان 180 دقیقه در گروه¬های 8-7 نفره شرکت کردند. جزء فیزیکی کیفیت زندگی کلیه آزمودنی¬ها، قبل و 3 ماه بعد از مداخله آموزشی بوسیله پرسشنامه 36 سوالی کیفیت زندگی ارزیابی شد. همچنین برای سنجش درد، از ابزار معیار درجه بندی شده درد استفاده شده¬است و در نهایت داده¬ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی در سطح معناداری 05/0 تجزیه و تحلیل شدند. یافته¬ها: علیرغم همسان بودن دو گروه در بدو مطالعه، میانگین و انحراف معیار ابعاد جسمانی کیفیت زندگی و میزان درد گروه مداخله، 3 ماه بعد از مداخله در مقایسه با گروه شاهد دارای تفاوت چشمگیری بود و وضعیت بهتری را نشان می¬داد. به عبارتی نمرات عملکرد جسمانی در گروه مداخله و شاهد به ترتیب 32/72(46/9) و 50/60(68/9) با (0001/0 >p)، محدودیت نقش به علت مشکلات جسمانی 18/58(64/22) و 88/47(25/24) با (019/0 >p)، درد جسمانی 96/59(55/17) و 05/38 (90/13) با (0001/0 >p) و سلامت عمومی 1/69(95/11) و 27/51(79/13) با (0001/0 >p) بود. همچنین نمرات شدت درد گروه مداخله نسبت به گروه شاهد به ترتیب با میزان¬های 70/4(75/1) و 16/6(63/1) و با (0001/0 >p) دارای تفاوت معنا¬داری بود. نتیجه گیری: برنامه آموزشی مبتنی بر سلامت فیزیکی، توانست در کاهش شدت کمردرد و ارتقاء ابعاد عملکرد جسمانی، محدودیت نقش به دنبال مشکلات جسمانی، درد جسمانی و سلامت عمومی کارکنان پرستاری موثر باشد. کلمات کلیدی: کمردرد مزمن ، برنامه آموزشی ، کیفیت زندگی ، کارکنان پرستاری ، سلامت فیزیکی .