بیماری دیابت قندی یکی از مهمترین عوامل خطر برای ایجاد برخی بیماری های دیگر محسوب می شود. استفاده از گیاهان دارویی در کاهش گلوکز و برخی از فاکتورهای بیوشیمیایی که در اثر دیابت افزایش می یابند، از اهمیت بالینی زیادی برخوردار است. موسیر با نام علمی allium hirtifolium گیاهی بومی سرزمین ایران می باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی خصوصیات ضد دیابتی گیاه موسیر انجام شده است. این مطالعه تجربی بر روی 40 سر رت نر نژاد ویستار به وزن 25± 225گرم انجام گردید که به 4 گروه کنترل مثبت دیابتی، کنترل منفی غیر دیابتی، کنترل دریافت کننده موسیر و گروه دیابتی تحت درمان با گیاه موسیرتقسیم شدند،. دو گروه دریافت کننده موسیر، عصاره این گیاه را روزانه از طریق گاواژ به میزان 3 میلی گرم عصاره به ازای کیلوگرم وزن به مدت 7 هفته دریافت نموده و گروه های کنترل مثبت و منفی نیز به همین میزان آب مقطر از طریق گاواژ روزانه دریافت کردند. برای دیابتی نمودن رت ها از پودر استرپتوزوتوسین (stz) به میزان 60 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن رت ها استفاده شد. . میزان گلوکز مرتب اندازه گیری و تغییرات وزن نیز ثبت می شد. سپس در 4 نوبت از رت ها خونگیری و میزان انسولین، گلوکز و همچنین آنزیم های کبدی آسپارتات آمینو ترانسفراز(ast)، آلانین آمینوترانسفراز (alt) به روشهای آنزیمی متداول اندازه گیری و گروهها با هم مقایسه شدند. بافت های کبد، کلیه و پانکراس در داخل فرمالین 10% قرار گرفته و بعد از تهیه مقاطع بافتی، از نظر ضایعات بررسی شدند. یافته ها: وزن در گروه کنترل مثبت دیابتی به طور معنی دار کاهش p<0.05 یافته که در گروه دیابتی تحت درمان این کاهش معنی دار نمی باشد. میزان گلوکز . میزان آنزیم های alt و ast نیز کاهش معنی داری را در روز 3 آزمایش و هنگام دیابتی شدن نشان میدهد (p<0.05) اما تفاوت معنی داری در گروه کنترل مثبت وجود ندارد.در بافت پانکراس در برخی از آسیب ها، تفاوت معنی داری در گروه درمان وجود داشت که در بافت کبد و کلیه ضایعات تفاوت معنی داری نداشتند.