این مطالعه به منظور تعیین اثرات پرتو الکترون (150 و 200 کیلوگری)، پراکسید هیدروژن (132 میلی لیتر در کیلوگرم ماده خشک)، اسید هیدروبرومیک (60 میلی لیتر در کیلوگرم ماده خشک) و ترکیب آن ها بر ارزش تغذیه ای بقایای ماش انجام گرفت. پس از عمل آوری، ترکیب شیمیایی نمونه ها با استفاده از روش استاندارد تعیین شد. آزمایش تجزیه پذیری شکمبه ای با استفاده از تکنیک کیسه های نایلونی انجام شد. به منظور برآورد فرآسنجه های تولید گاز نمونه ها، از آزمون تولید گاز استفاده شد. قابلیت هضم برون تنی نمونه ها با استفاده از روش کشت بسته انجام شد. مقدار فرآسنجه های تخمینی با استفاده از داده های حاصل از آزمون تولید گاز و روش کشت بسته، براساس معادلات مربوط محاسبه شد. درجه بلورینگی نمونه ها با استفاده از تکنیک پراش پرتو ایکس تعیین شد. عمل آوری بر ترکیب شیمیایی بقایای ماش موثر بود (05/0p<). همه تیمارها باعث افزایش مقدار خاکستر خام و کاهش مقدار ماده آلی شدند. پروتئین خام توسط تیمارهای اسید هیدروبرومیک، پرتو الکترون (150 و 200 کیلوگری) و اسید هیدروبرومیک+ پرتو الکترون (150 کیلوگری) افزایش یافت. عمل آوری مقدار الیاف خام را کاهش داد. بیش ترین کاهش در تیمار پرتو الکترون (150 کیلوگری) مشاهده شد. عمل آوری باعث افزایش تجزیه پذیری موثر ماده خشک در سرعت های عبور 2، 5 و 8 درصد در ساعت شد (05/0p<). پرتو الکترون (150 و 200 کیلوگری) و استفاده توأم از پرتو الکترون و ترکیبات شیمیایی بیش‎ترین تأثیر را در افزایش این صفت داشتند. همه تیمارها پتانسیل تولید گاز را افزایش دادند (05/0?p). به طوری که بیش‎ترین مقدار در تیمارهای اسید هیدروبرومیک، پرتو الکترون (150 و 200 کیلوگری) و اسید هیدروبرومیک+ پرتو الکترون (150 و 200 کیلوگری) مشاهده شد. قابلیت هضم برون تنی ماده خشک و ماده آلی بقایای ماش تحت تأثیر پرتو الکترون، ترکیبات شیمیایی و استفاده توأم از پرتو الکترون و ترکیبات شیمیایی افزایش یافت (05/0p<). فرآسنجه های تخمینی شامل انرژی قابل متابولیسم، انرژی خالص و اسیدهای چرب کوتاه زنجیر تحت تأثیر عمل آوری افزایش یافتند (05/0p<). بیش ترین افزایش در تیمارهای اسید هیدروبرومیک و پرتو الکترون (200 کیلوگری) مشاهده شد. به جز اسید هیدروبرومیک و پرتو الکترون (150 کیلوگری)، سایر تیمارها باعث افزایش بازده تولید توده میکروبی شدند (05/0p<). با بررسی الگوی پراش پرتو ایکس، مشاهده شد که تمامی تیمارها باعث کاهش درجه بلورینگی نمونه های بقایای ماش شدند. در مجموع، تیمارهای پرتو الکترون، اسید هیدروبرومیک و ترکیب آن ها تأثیر بیش تری در بهبود ارزش تغذیه ای بقایای ماش داشتند.