نام پژوهشگر: عرفان عاشوری

شبیه سازی سه بعدی روند رسوب گذاری در مخزن سد با استفاده از نرم افزار mike3 (با مطالعه ی موردی سد نهند تبریز)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده فنی 1393
  عرفان عاشوری   میرعلی محمدی

سد ها از جمله بهترین روش های تولید انرژی، تأمین و ذخیره آب محسوب می شوند. رسوبگذاری در سد ها در طولانی مدت تأثیر خود را بر جای می گذارد. انباشت رسوب در مخازن، بالادست و پایین دست سد را تحت تأثیر اکوسیستمی قرار می دهد. در ایران سالانه بیش از 200 میلیون متر مکعب از گنجایش سدها بر اثر انباشته شدن رسوبات کاسته می شود. حصول روش های مناسب و دقیق در پیش بینی بار رسوبی رودخانه ها را می توان به عنوان یکی از مهمترین چالش ها در فرآیند فرسایش و رسوب گذاری دانست که تاثیر مستقیم در رسوبگذاری در مخازن سد می گذارد. همواره حجم مفید مخازن سد ها و تولید انرژی تحت تأثیر رسوبگذاری در مخازن قرار می گیرد. اگر در طراحی یک سد، مسئله ی رسوب مورد توجه قرار نگیرد، پس از مدتی سازه های آبگیری و تأسیسات نیروگاه های برق آبی با مشکل جدی مواجه می گردد. لذا ضروری به نظر می رسد که وضعیت توزیع رسوب قبل از طراحی و ساخت سد، تخمین زده شود. در این تحقیق سعی شده است که رسوب گذاری در مخزن سد نهند با استفاده از مدل مایک شبیه سازی شود. اهداف این تحقیق عبارت است از تعیین روند کاهش حجم مخزن و مقایسه ی آن با روند پیش بینی شده در مرحله ی طراحی، پیش بینی مقدار رسوب با هدف مدیریت رسوبگذاری در مخزن سد در راستای افزایش عمر مفید آن و پیش بینی تغییرات حاصله در دیواره، بستر و دریاچه ی مخزن طی دوره بهره برداری. جهت نیل به این اهداف ابتدا مدل سازی روند رسوب گذاری مخزن سد با استفاده از نرم افزار مایک انجام پذیرفت و پس از اخذ نتایج و یافتن رسوبات معلق و بستر در مخزن، نتیجه را با داده های واقعی مقایسه نمودیم و همچنین با استفاده از روش تجربی کاهش سطح روند 100 ساله رسوب گذاری در تراز های مختلف را بدست آوردیم و به این نتیجه رسیدیم که سالانه حدود 0.125 میلیون متر مکعب رسوب وارد مخزن سد نهند می شود و در صورتی که هیچگونه عملیات رسوبزدایی انجام نگیرد پس از 66 سال مخزن سد غیر قابل بهره برداری خواهد بود.