نام پژوهشگر: نوشین تاکی
نوشین تاکی مهناز آذرنیا
مولتیپل اسکلروزیس(ms) یک بیماری التهابی نورودژنراتیو و خود ایمنی سیستم عصبی مرکزی با مشخصات بارز التهاب، تخریب میلین، آسیب آکسون ها و گلیوز (ایجاد اسکار) است. این بیماری شایعترین بیماری خود ایمنی سیستم عصبی مرکزی در سنین جوانی می باشد. علت ایجاد ms هنوز به صورت دقیق مشخص نشده ولی مطالعات انجام شده نقش عوامل محیطی و ژنتیکی را در ایجاد این بیماری نشان می¬دهد. ژن¬های کدکننده سایتوکین¬ها، سهم بسزایی در مطالعات ms داشته است، آنچنان که سایتوکین¬ها مهمترین واسطه¬های ایمنی و التهابی بیماری¬هایی هم چون ms هستند. il- 11 که از خانوادة سایتوکین های gp130 می¬باشد در محیط کشت آستروسیتی انسان توسط il-1β و tgfβ1 که هردو به طور قابل توجهی در پلاک¬های ms بیان می¬شوند، القا می¬شود. در نمونه¬های بافتی ms، il-11 توسط آستروسیت¬های فعال بیان می¬شودو باعث محدودکردن دمیلیناسیون و ترویج رمیلیناسیون می¬شود. با توجه به اهمیت il-11 در فعال سازی و کنترل مسیر های التهابی سیستم عصبی در این پژوهش ما با ایجاد مدل ms توسط ترکیب کوپریزون به بررسی بیان این مولکول (il-11) در مراحل مختلف ایجاد مدل در طی سمیت حاد با کوپریزون پرداختیم تا درک بهتری از نقش il-11 در پیشرفت تخریب میلین در مدل فوق به دست آید. مواد و روش ها: ابتدا مدل ms توسط ترکیب شیمیایی کوپریزون در موش های نر هم وزن هشت هفته ای نژاد c57bl/6 القا شد. برای این منظور 40 سر موش به صورت تصادفی به دو گروه کوپریزون و کنترل تقسیم شدند. گروه کوپریزون به مدت پنج هفته با جیره غذایی حاوی 0/2% کوپریزون و گروه کنترل در همین مدت با جیره غذایی طبیعی تغذیه شدند. پس از حدود پنج هفته، تخریب کامل میلین در ناحیه کورپوس کالوزوم مغز صورت پذیرفت. سنجش تخریب میلین پس از تهیه برشهای μm 50 بافتی از ناحیه کورپوس کالوزوم توسط رنگ آمیزی اختصاصی میلین luxol fast blue (lfb) صورت گرفت. و پس از تهیه نمونه های بافت مغز بیان il-11 توسط روش آر تی پی سی ارrt-pcr بررسی شد و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: طبق نتایج بدست آمده از این پژوهش مشاهده شد که میزان بیان il-11 در هفته سوم در موش های تحت تغذیه با کوپریزون نسبت به گروه کنترل تغییر قابل ملاحظه¬ای نشان نمی دهد. اما به تدریج با پیشرفت فرایند التهاب و تخریب میلین در هفته چهارم نسبت به گروه کنترل افزایش معنی داری پیدا می¬کند . نتیجه گیری: بیان il-11 در هفته چهارم در موش های تحت تغذیه با کوپریزون نسبت به گروه کنترل افزایش معنی داری نشان می¬دهد که این بیانگر این است که احتمالاﹰ il-11 در شروع دمیلیناسیون نقش کلیدی دارد.اما به تدریج با پیشرفت فرایند التهاب و تخریب میلین بیان il-11 در هفته پنجم نسبت به هفته چهارم در مقایسه با گروه کنترل کاهش پیدا می¬کند و گمان می¬رود در این مراحل مولکول¬های دیگری روند التهاب و دمیلیناسیون را در دست می¬گیرند.