پژوهش حاضر به بررسی واج¬شناختی گویش کردی دهلرانی بر اساس نظریه¬ی زایشی می¬باشد. در این پژوهش داده¬های مورد نیاز از میان واژه¬ها، عبارات و جملات جمع¬آوری شده از گویشوران این گونه¬ی زبانی و از گفتگوهای محاوره¬ای آنها استخراج شده است. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی و گردآوری داده¬ها به صورت میدانی انجام شده است. برخی از نتایج حاصل از پژوهش عبارتند از: الف) گویش کردی دهلرانی بر خلاف فارسی معیار، دارای 30 همخوان، 12 واکه¬ی ساده و 4 واکه¬ی مرکب می¬باشد. ب) شش همخوان /c/، /ɟ/، /ɲ/، /ʁ/، /ɬ/ و /w/ و شش واکه¬ی /ɪ/، /ʏ/، /ø/ ، /y/، /ə/ ، /ʊ/ علاوه بر واج-های فارسی معیار در این گویش وجود دارد. پ) همخوان¬های گویش کردی دهلرانی بیش از پنج طبقه¬ی طبیعی را تشکیل می¬دهند. ت) واکه¬های این گویش نیز بیش از دو طبقه¬ی طبیعی را شامل می-شوند.¬ فرآیندهای واجی مهم در این گویش شامل: همگونی، ناهمگونی، تضعیف، درج، کشش جبرانی و قلب می¬باشد. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، کشف نظام قواعد آوایی و واجی گویش کردی دهلرانی می-باشد.

هدف پژوهش حاضر «بررسی تفاوت نسلی و تأثیر آن بر باروری دو نسل از زنان در شهر ایلام» در جامعه آماری کلیه زنان29-25 ساله و 74-65 ساله در ایلام بوده است. حجم نمونه وسیله فرمول کوکران تعداد 400 نفر(200 نفر زنان29-25 ساله و 100 نفر زنان 74-65 ساله)تعیین گردید. روش تحقیق توصیفی و پیمایشی بوده است.ابزار تحقیق پرسشنامه ای است که توسط محقق طرح شده و پس از تأیید اساتید، سوالاتی در خصوص ویژگی های جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی،نگرش زنان در باره باروری پرسیده شده است. به منظور تحلیل داده ها از آزمون کای اسکویر برای سنجش متغیرهای این تحقیق و نیز از آزمون خی 2 و t مستقل جهت بررسی تفاوت میزان نگرش زنان نسبت به باروری استفاده شده است. با توجه به فرضیه های تحقیق و تفاوت نگرش دو نسل از زنان نتایج تحقیق چنین بدست آمده است. در بررسی فرضیه های تحقیق دریافت شد که با توجه به01/0> p بین متغیرهای سن، تحصیلات، سن مناسب برای ازدواج، شغل و هزینه خانوار، تفاوت سنی با همسر،دخالت اطرافیان، سخت بودن زایمان در هر دو نسل از زنان رابطه معنادار بدست آمد. بین متغیر ترجیح جنسی پسر و باروری در زنان 29-25 ساله رابطه معنادار بدست نیامد. عقاید قومیتی و باروری نسل 74-65 ساله رابطه مثبت و مستقیم بدست آمد، ولی دربین زنان 29-25 ساله این رابطه منفی و معکوس بدست آمد، چنانچه می توان گفت نسل جوان تحت تأثیر عقاید قومیتی قرار نگرفته و در باروری آنان تأثیری ندارد.بین متغیر سخت بودن زایمان و باروری اگر چه در هر دو گروه معنادار بدست آمد، ولی زنان 74-65 ساله(کمبود امکانات و پزشک) به واقع زایمان های سخت داشته و زنان 29-25 ساله به دلیل مشکلات امروزی زایمان را سخت می پندارند.