نام پژوهشگر: نوشین عرب تربتی
نوشین عرب تربتی مسعود خوش سلیقه
چکیده فارسی با توجّه به اهمّیّت مخاطبین کتاب کودک در جامعه جوان ایران و نقش مهمّ کتاب در آموزش، سرگرمی و شکل گیری تفکّر نسل آینده، این ضرورت ایجاد می شود تا سیستمی که در پس ترجمه ادبیّات کودک به فارسی است، ارزیابی و تحلیل شود. هدف از این پژوهش بررسی وضعیّت کنونی ترجمه آثار ادبی کودکان در چارچوبی توصیفی است که معیارهای مترجمان، ناشران و مشتریان ادبیّات کودک، یعنی کودکان و والدین، مورد بررسی دقیق قرار گرفته است. با توجّه به اهمّیّت چندوجهی شدنِ جمع آوری و تحلیل داده ها، از سه شیوه مشاهده، مصاحبه حضوری و پرسشنامه استفاده گردید. مترجمان و ناشران حرفه ای کشور در مصاحبه ها شرکت نمودند و صد و بیست نفر از والدین و صد و بیست دانش آموز دبستانی دختر و پسر در پاسخ گویی به پرسشنامه ها شرکت نمودند. داده ها به دو روش کمّی و کیفی مورد تحلیل قرار گرفتند. در روش کمّی ار آمار توصیفی و در روش کیفی، تحلیل در چارچوب نظریه داده بنیاد انجام شد. از نتایج چنین به نظر می رسد که فزونی و تمایل به تولید ترجمه در مقایسه با تألیف دلایل متنوّعی دارد. مهم ترین دلیل عدم عضویت ایران در کپی رایت و هزینه ناچیز تولید ترجمه به دلیل حذف هزینه های تصویرگری و تألیف است. دلیل دیگر فراوانی نیروی تحصیل کرده و خوداشتغال در بخش ترجمه و دستمزدهای اندک است. و نهایتاً جذّابیّت و تنوع بازار جهانی کتاب در مقایسه با محصولات بومی است. طبیعی است که تعداد معدود نویسندگان در داخل کشور یارای برابری با گروهِ بزرگِ نویسندگانِ زبردست در سراسر دنیا را نداشته باشند. از آنجا که امروزه دسترسی به تازه های دنیای کتاب و آثار برگزیده جهانی از طریق شبکه های اینترنتی مقدور است، رقابت جدّی جهت پیش دستی در ترجمه آثار برگزیده جهان در سراسر کشور وجود دارد.