نام پژوهشگر: زین العابدین اجتماعی

حفاظت داخلی سیم پیچ های ترانسفورماتور با استفاده از قرص های اکسیدروی در برابر ‏تنش های گذرا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده برق و کامپیوتر 1393
  زین العابدین اجتماعی   رضا شریعتی نسب

ترانسفورماتور یکی از ادوات بسیار مهم و گران قیمت مورد استفاده در شبکه های برق و از مهم ترین ‏اجزای یک شبکه قدرت می باشند. ترانسفورماتورها در حین کار با انواع مختلف از تنش های ولتاژ بالا روبرو ‏می شوند که از برخورد صاعقه ، عملیات کلیدزنی ‏ و یا اغتشاشات ‏ سیستم ناشی می شوند. یک ‏ترانسفورماتور باید به گونه ای طراحی شود که در برابر این اضافه ولتاژها ‏ ایستادگی کند.در این پروژه از برقگیر اکسیدروی (‏mov‏) به عنوان یک وسیله‎ ‎موثر در حفاظت‎ ‎داخلی سیم پیچ های ‏ترانسفورماتور در برابر اضافه ولتاژهای گذرا استفاده شده است روش هایی که تاکنون برای بررسی حفاظت از سیم پیچ های ترانسفورماتور در برابر تنش های گذرا ارائه شده ‏یا مبتنی بر آزمایش های تجربی بوده که با توجه به هزینه بالای تهیه ادوات و وسایل اندازه گیری ‏مخصوصاً در سطوح فشارقوی مشکل و یا غیرممکن است. و یا در بررسی تئوری، از مدل هایی استفاده شده ‏که از دقت کافی برخوردار نیستند. در محاسبه پارامترهای مدل نردبانی سیم پیچ مشخصات طراحی در ‏طول سیم پیچ یکسان فرض می شود حال آن که در واقع مقدار این پارامترها در بخش های مختلف سیم پیچ ‏یکسان نیست. در این پایان نامه از مدل نردبانی با پارامترهای متغیر برای مدل سازی سیم پیچ استفاده شده ‏است. که می تواند در مطالعه و شناسایی محل خطا با استفاده از پاسخ فرکانسی و مطالعات مربوط به ‏هماهنگی عایقی نیز از آن استفاده شود. در این پروژه از برقگیر اکسیدروی (‏mov‏) به عنوان یک وسیله‎ ‎موثر در حفاظت‎ ‎داخلی سیم پیچ های ترانسفورماتور در برابر اضافه ولتاژهای گذرا استفاده شده است. که در ‏آن سیم پیچ های ترانسفورماتور با تعداد مشخصی برقگیر اکسیدروی موازی گردیده است. از سیم پیچ و ‏برقگیر به ترتیب با مدل گسترده نردبانی و نمونه پیشنهادی ‏ieee‏ با پارامترهای اصلاح شده، استفاده ‏می شود. مدل های مربوطه در نرم افزار ‏emtp/atp‎‏ شبیه سازی شده است.‏‎ ‎سپس توزیع اختلاف ولتاژ در ‏سیم پیچ ترانسفورماتور نمونه برای حالت های مختلف (سیم پیچ زمین شده و سیم پیچ ایزوله) ارزیابی ‏می شود. در ادامه تأثیر برقگیر بر کاهش تنش های اختلاف پتانسیل الکتریکی روی سیم پیچ ها بررسی شده ‏و تعداد، مکان و نوع برق گیرها برای حفاظت بهتر مورد ارزیابی قرار می گیرد. هدف از این پایان نامه، کاهش ‏مقدار پیک ولتاژ در طول سیم پیچ ترانسفورماتور با استفاده از برقگیر مناسب، و بررسی تأثیر برقگیر در ‏توزیع ولتاژهای گذرا در طول سیم پیچ است.