نام پژوهشگر: نواب ورناصری قندعلی

بررسی شیلهای مشکل ساز سازندهای پابده و گورپی با استفاده از روشهایngs، xrd، و xrf در میدان نفتی مارون و ارائه گل بهینه حفاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم انسانی و پایه 1393
  نواب ورناصری قندعلی   بهمن سلیمانی

ناپایداری چاه، فراخ شدگی، گیر لوله، تخلیه چاه و به شکل جدی در جهت دار در ارتباط با سازندهای شیلی است. پایداری چاه در گلهای حفاری پایه آبی، موضوعی است که با شناخت کانیهای رسی سازنده امکان پذیر است. حضور سازندهای شیلی پابده – گورپی و یا افقهای شیلی در سازند آسماری مشکلاتی را در حفاری ایجاد نموده، و لذا لزوم مطالعه و بررسی این سازندها را با اهمیت می سازد. بررسی تغییرات شیمیایی و کانی های رسی این دو سازند در میدان مارون واقع در حوضه فرو افتادگی هدف اصلی مطالعه کنونی است. در این مطالعه تعداد 17 نمونه از چاه شماره 291 با استفاده از روش xrf آنالیز گردید. تعداد 22 نمونه از چاههای انتخابی با استفاده از نمودارهای چاه پیمایی ngs و روش xrd مطالعه گردید. نتایج مطالعات انجام شده نشان داد که در مطالعه نمودار ngs، کانیهای رسی ایلیت، مخلوط-لایه،و گلاکونیت در سازندهای پابده و گورپی قابل شناسایی است. به نظر می رسد نتایج نمودار ngs در شناسایی کانیهای رسی، تقریبی است (باستثنای کانی ایلیت)، و نیاز به کالیبراسیون توسط دیگر روشها دارد. در نمودارهای xrd کانیهای ایلیت، مخلوط-لایه، مونتموریلونیت، کلریت و کائولینیت شناسایی شدند. با توجه به ماهیت نمودار ngs می توان از آن برای منشا یابی شیلها، تعیین نقاط مشکل ساز و نیز تعیین کیفیت مخزنی مورد استفاده قرار گیرد. تغییرات عناصر اصلی و کمیاب نسبت به al2o3 نشان داد عناصر اصلی (با ستثنای so3، cao، و p2o5) رابطه خطی مستقیمی را نشان می دهند که به نوع ژنز و عدم شرکت آنها در ساختمان رسها و شرایط سطح اساس و رسوبگذاری مربوط می باشد. عناصر کمیاب در اکثر موارد (باستثنای sr، cr، v، ga، ce، la، pb، y و rb) بدلیل تغییرات شرایط رسوبگذاری و یا تغییرات مواد آلی فاقد روند قابل قبول و دارای ضریب همبستگی پایینی هستند. باشد. تغییرات عناصر اصلی و کمیاب نسبت به عمق نشان داد که حداقل 3 و حداکثر 5 مرحله متناوب افزایشی وجود دارد (با ستثنای p2o5) که این موضوع تغییرات شدید حوضه در جریان رسوبگذاری سازندهای پابده، گورپی و آسماری را منعکس می سازد. تغییرات عناصر شیمیایی در میدانهایی که دچار آشفتگی نشده باشند می تواند در شناسایی شرایط رسوبی و یا زون بندی مورد استفاده قرار گیرد. پارامترهای شیمیایی نیز تغییرات کانیهای رسی را نشان داده و فراوانی نسبی ایلیت، مونتموریلونیت، کلریت و مخلوط لایه را تایید می کند. تغییرات پارامترهای شیمیایی می تواند به تغییرات شرایط رسوبگذاری نسبت داده شود. مقادیر عناصر mn, feو v نشانگر محیط رسوبگذاری احیاء با ph متوسط تا کم (گروه 3و 2) برای سازندهای مورد مطالعه می باشد. تغییرات نسبت th/u از 5/0 الی4 در نمونه ها، معرف محیط دریایی تا حد واسط است. با توجه به ترکیب کانیهای رسی شناسایی شده، شیل های مذکور در محدوده ‹‹ رده d ›› شیلهای مشکل ساز در حفاری واقع می شوند. بنابراین برای حفاری این سازندها گل آب شیرین با افزودنیهای لازم پیشنهاد می گردد.