نام پژوهشگر: سلیم قادری تپه رشت

بررسی اسلوب های مدح در دیوان ابوتمام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  سلیم قادری تپه رشت   شاکر عامری

مضمون مدح یکی¬از مهمترین مضامین شعری هم¬در عصر جاهلی وهم صدر¬اسلام و اموی و هم در عصر¬عباسی به حساب¬می¬آید، اما هر شاعری با توجه به موقعیت خویش و میزان بذل و بخشش حاکم و پادشاه جامعه، در مدح، زبان خاص و اسلوب ویژه¬ای دارد که او را از سایر شعراء متمایز می¬کند. در این تحقیق ما بر آنیم که اسلوب های مدح در دیوان ابوتمام را مورد بررسی قرار داده بدین معنی¬که مدحیات وی چگونه آغاز شده است، مهم ترین موضوعاتی¬که ابوتمام به مدح آن پرداخته است، نحوه¬ی کاربرد آرایه های ادبی در اشعار مدحی،کشف قالب های مهمی که ابوتمام در¬آن مدایح خویش را سروده است و میزان تاثیر وی بر شاعران مدیحه سرای پس از خویش¬را¬مورد-بررسی¬قرار¬می¬دهیم¬و¬با¬این¬تفاسیر¬پژوهش¬ما¬¬ با¬عنوان¬اسلوب¬های¬مدح¬در¬دیوان¬ابوتمام،دارای¬سه¬فصل¬¬می-باشد¬که¬در¬فصل¬اول¬به¬اوضاع¬سیاسی¬،اقتصادی،اجتماعی¬وفرهنگی¬عصرعباسی¬پرداختیم¬ودرفصل¬دوم¬به-مدح¬در¬عصرعباسی¬ومسائل¬مرتبط¬با¬مدح¬ودرفصل¬سوم¬،خصایص¬فنی¬در¬مدح¬ابوتمام¬را¬ذکر¬نمودیم¬و¬از¬مهم-ترین¬نتایجی¬که¬در¬این¬پژوهش¬بدان¬دست¬یافتیم¬این¬است¬که¬همچنان¬که¬اکثر شاعران به¬دلیل¬نیازهای¬مادی-و¬برای¬بدست¬آوردن¬موقعیت¬سیاسی¬و¬اجتماعی¬به¬مدح¬و¬مدیحه¬سرایی¬روی¬می¬آوردند¬دراشعار¬ابوتمام-نیزاینگونه¬گرایشات¬به¬طورآشکارنمایان¬می¬گردد¬و¬زمانی¬که¬بزرگی¬را¬شتایش¬می¬نمود¬ولی¬صلتی¬درخور¬توجه-دریافت¬نمی¬نمودبه¬هجوش¬می¬پرداخت¬ونکته¬ی¬قابل¬ذکر¬دیگرعلاقه¬ی¬شدید¬به¬نشست¬و¬برخواست¬با¬بزرگان-حکومتی¬و¬فرماندهان¬وکارگذاران¬عالی¬رتبه¬بود¬و¬همچنین¬توجه¬وافر¬به¬شعرو¬شاعری¬بود¬که¬برای¬نمونه¬در¬یکی-از¬سفرهای¬خود¬به¬ایران¬که¬به¬علت¬بارش¬برف¬سنگین¬مدتی¬بیشتر¬درآنجا¬اقامت¬گزید¬به¬تالیف¬پنج¬کتاب¬اقدام¬-نمودکه¬مهم¬ترین¬آنها¬کتاب¬«الحماسه»می¬باشد¬که¬شهرتی¬فراگیریافت¬¬او¬همچنین¬کسی¬است¬که¬¬در¬امور،با-ادله¬ی¬عقلی¬دلیل¬می¬آورد¬و¬حکمت¬و¬امثال¬به¬فراوانی¬در¬شعرش¬یافت¬می¬شود¬و¬ابوتمام¬علاوه¬بر¬این¬معارف-گسترده¬از¬فرهنگی¬هنری¬نیز¬برخوردار¬است¬که¬وسعت¬آن¬کمتر¬از¬معارف¬پیشین¬نیست. کلید واژه: اسلوب مدح، ابوتمام، عصر¬عباسی، شاعران مدیحه سرا