در این تحقیق به بررسی تحولات سیاسی و مذهبی دوره داریوش اول و خشیارشای اول پرداخته ودلایل عدم موفقیت این دوشاهان هخامنشی در جنگ با یونان چه بوده.میتوان گفت که پیروزی یونانیان در جنگ را برتری دموکراسی آنها برخودگامگی ایرانیان و روحیه عالی یونانیان و جنگیدن در خانه خود و حفظ نظام و وطن و عدم کارایی عده ای از نیروی های نظامی ایرانیان ، که سپاه ایران متشکل از توده های نامتجانس از اقوام تابع بود،دانست. داریوش اول به سرکوب نمودن شورشها ی داخلی و خارجی اقدام نموده ، وتابع نمودن مصر و بابل و هندو جهت از بین بردن بردیای دروغین و جنگ با سکاها بخاطر امنیت پشت سر خود در حین لشگرکشی به یونان و سه جنگ ترموپیل ، پلاته ،سالامیس ،توسط خشیارشای با یونان و علل شکست ایرانیها از جنگ با یونان و بینش دینی آنها نسبت به اعتقادات اقوام تابع و بکارگیری سیاست تسامح و تساهل مذهبی در برابر اقوام تابع و تا حدودی تحت تاثیر دین کهن آریایی و مذهب زرتشت قرارگرفتن شاهان هخامنشی و سیاست مداراجویانه و آسان گیری مذهبی آنها به این دلیل که با تمدن و فرهنگ و دین مستحکمی نسبت به بابل و مصر و تا حدودی یونان مواجه شدند و سیاست مذهبی شاهان هخامنشی براین استوار بود که : شاهان هخامنشی تمایل گسترش محدوده شاهنشاهی خود از طریق استفاده ابزاری از دین که در آن زمان قوی تر از سیاست به نظر می رسید به هدف خود نزدیکتر شوند. در واقع این سیاست مذهبی آنها عاملی برای استحکام فرمانروایی و حفظ سلطه سیاسی شان بر مناطق مفتوحه بود.در حقیقت داریوش در یک جدال مذهبی و برای احیای آیین زرتشت علیه مغان به مبازه پرداخت و در آن مبارزه پیروز شد.