نام پژوهشگر: ابراهیم تامولی طرفی
ابراهیم تامولی طرفی علی اصغر سراج
مینوز گوجه فرنگی tuta absoluta یکی از آفات مهم وکلیدی خانواده بادمجانیان وبخصوص گوجه فرنگی است، که خسارت های جبران ناپذیری به مزارع و گلخانه های کشت این محصولات در دنیا وارد می کند. اهداف این مطالعه بررسی خصوصیات زیستی و جدول زندگی باروری مینوز گوجه فرنگی روی 3 میزبان گوجه فرنگی، بادمجان و سیب زمینی و ترجیح میزبانی و تخم ریزی آن روی 4 میزبان گوجه فرنگی، بادمجان، سیب زمینی و فلفل در شرایط دماییc?1±25، رطوبت نسبی 5±60% و دوره روشنایی:تاریکی 16:8 ساعت است. براین اساس طول دوره پیش از بلوغ حشرات نر روی 3 میز بان مذکور به ترتیب 84/24، 45/29 و 12/28 روز و حشرات ماده برابر با 61/26، 74/33 و 13/31 روز تعیین شد. میزان تخم روزانه روی 3 میزبان فوق الذکر به ترتیب 47/31، 70/16 و 13/20 عدد محاسبه گردید. از طرفی طول عمر بالغین تخم گذار برابر با 28/14، 73/11 و 33/13 روز روی میزبان های مذکور بود. همچنین نسبت جنسی ماده ها برابر با 66%، 70% و72% تعیین شد. میزان rm برای 3 میزبان ذکرشده به ترتیب برابر با 10/0، 06/0 و 07/0 ماده/ماده/روز ، میزان r0 به ترتیب برابر با 09/17، 54/8 و 05/10 تخم/ماده/ماده ، میزان t به ترتیب برابر با 24/28، 97/32 و 67/32 روز، میزان ? به ترتیب برابر با 10/1، 06/1 و 07/1 روز و dt به ترتیب برابر با 89/6 ، 65/10 و 81/9 روز ثبت شد. با توجه به ویژگی های زیستی و پارامترهای جدول زندگی، گوجه فرنگی حساس ترین میزبان گیاهی برای رشد و تولید مثل t.absoluta بود. در ترجیح تخم ریزی، بیشترین تخم روی سطح روئی برگ گوجه فرنگی(20/28 عدد) و کمترین تخم روی سطح زیرین برگ فلفل(00/0 عدد) شمارش گردید. این دو ترجیح نشان از حساس تر بودن گوجه فرنگی در مقایسه با سایر میزبان های گیاهی به این آفت را نشان می دهد.