نام پژوهشگر: بهناز مهدوی
بهناز مهدوی مهرنوش فخارزاده
فرهنگ نگاری یکی از فعالیت های مهم زبان شناسی کاربردی و ترجمه محسوب می شود. مترجمان و دانش جویان ترجمه از فرهنگ لغت های متفاوتی استفاده می کنند. با این وجود برخی از کارشناسان (ادامسکا-سالاسیاک، 2006, بیکر و کاپلان، 1994) براین باورند که فرهنگ های لغت دوزبانه برای پیدا کردن معادل مناسب برخی از واژگان کافی نیستند. بنابراین ممکن است استفاده کنندگان از فرهنگ لغت چاره ای جز استفاده از فرهنگ های یک زبانه نداشته باشند. فرهنگ ها برای تعریف معانی از دو اصل استفاده می شود: جایگزین سازی و استفاده از جمله ی کامل. تحقیق حاضر به مطالعه ی این نکته می پردازد که کدام یک از اصول تعریف معانی، به شکل بهتری می تواند دانشجویان ترجمه را در پیداکردن معانی واژگان ناشناخته یاری نماید و هم چنین به بررسی این نکته می پردازد که آیا تفاوتی میان سطح دانش زبان آموزان و کیفیت عملکرد آن ها وجود دارد. به این منظور دو آزمون مشابه که هرکدام شامل 20 سوال می باشد به 72 نفر از دانشجویان ترجمه داده شد. در یکی از آزمون ها، واژگان ناشناخته توسط اصل جایگزینی (oxford)و در دیگری توسط اصل جمله ی کامل ((cobuild تعریف شدند. نتایج نشان داد شرکت کنندگان به صورت معنی داری عملکرد بهتری در آزمونی داشتند که واژگان توسط اصل جایگزینی تعریف شده بودند. هم چنین نتایج نشان داد که شرکت کنندگان با سطح دانش زبانی بالاتر و پایین تر هر دو عملکرد بهتری در آزمون oxford داشتند. با این وجود، تحلیل گویه های آزمون ها نشان داد که شرکت کنندگان در نیمی از سوالاتی که با اصل جمله ی کامل تعریف شده بود، عملکرد بهتری نشان دادند. نتایج مطالعه ی حاضر می تواند در حوزه ی آموزش ترجمه و به منظور افزایش کیفیت ترجمه به کار رود. درضمن می توان از نتایج این تحقیق به منظور طراحی فرهنگ های لغت دوزبانه شده ی انگلیسی- فارسی استفاده کرد.