نام پژوهشگر: ملیحه شربتی ساداتی
ملیحه شربتی ساداتی رسول چهرقانی منتظر
معانی و مفاهیم قرآن کریم که نمون? اعلای فصاحت و بلاغت است، از جهات مختلف در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان، به¬طور مستقیم و غیر¬مستقیم تأثیرگذار بوده است، تا آن ¬جا که جنبه¬ای از زندگی مسلمانان را نمی¬توان یافت که قرآن بر آن تأثیر¬گذار نبوده باشد. حدیث یا به عبارتی قول، فعل و تقریر پیامبر بزگوار اسلام (ص) نیز چنین حکمی را دارد و به اشکال گوناگون در زندگی مسلمین و رفتار و گفتار آنان تأثیر¬گذار بوده است؛ یکی از بارزترین آن، تأثیر در سخن شاعران و نویسندگان است. ملّا محسن فیض کاشانی، مفسّر، محدّث، عارف و فقیه سده یازدهم هجری، نیز شاعری است که اشعارش را با آمیختن به آیات کتاب آسمانی و احادیث پربار ائمّه (ع) شوری تازه بخشیده؛ بنابراین جا دارد اشعار وی از این جهت به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد؛ تأثیرپذیری وی از قرآن و حدیث به طور آشکار و نهان در جای جای شعرش نمودار است. در فصل اوّل این پژوهش به تبیین موضوع و چراهای آن پرداخته می¬شود. در فصل دوّم اوضاع دوران صفوی از جهات گوناگون بررسی می¬شود و چگونگی ورود قرآن و حدیث به شعر فارسی و شیوه¬های مختلف تأثیرپذیری ذکر می¬شود. در فصل سوّم زندگی، احوال و آثار فیض کاشانی بررسی می¬شود. در فصل چهارم آیات و احادیثی که به¬ طور آشکار یا نهان در اشعارش موجود است، استخراج می¬گردد. فصل پنجم نتیجه¬گیری از پژوهش است؛ در این پژوهش مشخّص می¬شود اشعار فیض سراسر آمیخته با آیات قرآن کریم و احادیث ائمّه معصوم (ع) است، تا جایی که گاه بخشی از ابیات را آیه¬ای از قرآن کریم زینت می¬بخشد.