نام پژوهشگر: علی زارع آلانق
علی زارع آلانق منصور میراحمدی
دیدگاه رهبران و نخبگان سیاسی موثر در نظام جمهوری اسلامی ایران در خصوص تحزب به قدری اهمیت دارد که اینجانب را بر آن داشت تا جایگاه تحزب و فعالیت¬ احزاب را که شامل مفهوم، شاخص¬ها، مبانی و قلمرو تحزب است، در اندیشه آنان بررسی نمایم تا حدود و ثغور فعالیت احزاب در نظام جمهوری اسلامی روشن گردد. در یک تقسیم¬بندی¬ها که از جریان¬های سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است، گروه¬های سیاسی موجود به سنت¬گرایان، تجددگرایان و نوگرایان دینی تقسیم می¬شود. رهبران و نخبگان سیاسی موثر در نظام جمهوری اسلامی.ایران، از جمله بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی;، شهید آیت¬الله دکتر بهشتی;، شهید آیت¬الله مرتضی مطهری; و مقام معظم رهبری (مد ظله-العالی) به عنوان شاخص¬ترین افرد گروه نوگرایان دینی به شمار می¬روند که در این نوشتار، دیدگاه آنان با استفاده از سخنان و تألیفات شان در خصوص موضوع تحزب جمع¬آوری و تحلیل و تفسیر شده است. البته قبل از ورود به بحث اصلی، به عنوان مقدمه، با تعریف تحزب، پیشینه و علل پیدایش آن در غرب بررسی شده و سپس موضوع اصلی؛ یعنی حزب در اسلام و تحزب در اندیشه نوگرایان دینی تبیین شده است. این تحلیل و تبیین با استناد به شواهدی از سخنرانی¬ها و نوشته¬های این طیف صورت گرفته است. لذا مفهوم، مولفه¬ها و اهداف تحزب در اندیشه نوگرایان دینی توضیح داده شده است و با تشریح مبانی و قلمرو تحزب که در اندیشه آنان مورد تأیید قرار گرفته است، در نهایت به این مطلب رسیده¬ایم که: «در اندیشه نوگرایان دینی برای حفظ نظام اسلامی و کارآمد ساختن آن، وجود تحزب نه تنها مانع نیست، بلکه اگر طبق الگوی تعریف شده از سوی این گروه، تشکیل و هدایت شود، موثر و مفید خواهد بود.» واژه¬های اصلی این نوشتار عبارتند از: تحزب، نوگرایان دینی، انقلاب اسلامی ایران