اگرچه برای تشخیص و مانیتورینگ بیماری ها در پرندگان آنالیز بیوشیمیایی لازم می باشد، ولی به دلیل حجم کم نمونه خونی که از پرندگان جهت آنالیز به دست می آید تشخیص آزمایشگاهی محدود شده است. در نتیجه روش مناسبی که نیاز به حجم کمی از خون دارد باید به کار گرفته شود. در این تحقیق تعداد30 قطعه کبوتربا سن بالای شش ماه با میانگین وزن 350 گرم(50± گرم) پس از ارزیابی بالینی و خون شناسی و اطمینان از سلامت آن ها انتخاب شدند. به منظور اندازه گیری میزان گلوکز خون با یک گلوکومتر تجاری و مقایسه ی نتایج حاصل از آن با یک روش استاندارد در شرایط نرمال، هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی، دو تجربه طراحی شد. در تجربه ی اول برای ایجاد شرایط نرمال، 30 قطعه کبوتر (columba livia domestica)یک شب ناشتا قرار داده شدند و روز بعد نمونه های خون از ورید بالی آن هابه دست آمد. میزان گلوکز خون توسط یک گلوکومتر استاندارد تجاری (accu-chek active) در یک قطره خون اندازه گیری شد و باقی مانده ی نمونه ها به منظور اندازه گیری هماتوکریت، شمارش تعداد کل گلبول های قرمز و جدا کردن پلاسما داخل لوله های هپارینه ریخته شد. اندازه گیری هماتوکریت و شمارش تعداد گلبول های قرمز به روش دستی و سنجش میزان گلوکز پلاسما توسط دستگاه اتوآنالایزر (biotecnica, targa 3000)صورت گرفت. تجربه ی دوم در دو گروه 15 تایی در شرایط هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی انجام شد. برای ایجاد شرایط هیپوگلیسمی، انسولین رگولار (1.5 واحد به هر کبوتر) به یک گروه ناشتا و برای ایجاد شرایط هیپرگلیسمی، محلول گلوکز (70 میلی گرم به ازای 100 گرم وزن بدن کبوتر) به گروه دیگر تزریق داخل وریدی شد. بعد از اخذ نمونه های خون،مشابه تجربه یک سنجش میزان گلوکز خون کامل و پلاسما، تعیین هماتوکریت و شمارش تعداد کل گلبول های قرمز انجام شد. اگرچه نتایج خام گلوکومتر در شرایط نرمال، هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی کم تر از مقادیر حاصل از دستگاه اتوآنالایزر بود، ولی مقادیر حاصل از دو روش توسط آنالیز رگرسیون خطینشان داد که رابطه قوی بین نتایج گلوکومتر و اتوآنالایزر در سه شرایط وجود دارد (شرایط نرمال: 0.018=p؛ 0.43=r، شرایط هیپوگلیسمی: 0.001>p؛ 0.95=r، شرایط هیپرگلیسمی: 0.001>p؛ 0.81=r). به دنبال بررسی توسط آزمون رگرسیون خطی، فرمول های زیر جهت همخوانی نتایج گلوکومتر با نتایج دستگاه اتوآنالایزر در شرایط ذکر شده محاسبه گردید: مقدار گلوکز سنجش شده با اتوآنالایزر در شرایط نرمال= 225.7 + (0.401×نتایج گلوکومتر) مقدار گلوکز سنجش شده با اتوآنالایزر در شرایط هیپوگلیسمی= 3.423 + (1.278×نتایج گلوکومتر) مقدار گلوکز سنجش شده با اتوآنالایزر در شرایط هیپرگلیسمی= -18.184 + (1.433×نتایج گلوکومتر) نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که ما می توانیم میزان گلوکز خون واقعی و صحیح کبوترها را با استفاده از نتایج گلوکومتر و فرمول های به دست آمده از رگرسیون با دقت بالایی پیش بینی کنیم.