نام پژوهشگر: فرشته گرجیان
فرشته گرجیان جلیل نظری
چکیده خاقانی یکی از بزرگترین شاعران زبان فارسی است. وی توانسته است خود را به عنوان یکی از مهمترین شاعران عصرخود و یکی از مشهورترین شاعران فارسی زبان در تاریخ ادبیات ایران مطرح کند. یکی از مباحث مهمی که باید در اشعار خاقانی به آن پرداخت و تاکنون به صورت جدی به آن توجهی نشده، بحث آواها والقاهاست. شاعر شروانی یکی از شاعرانی است که از آواها، برای همراه ساختن خواننده با خود بهره ی فراوان برده است. در شعر وی غالباً آواها بر اساس مفهوم کلی شعر انتخاب شده اند و با بافت و محتوای شعر از لحاظ معنایی تناسب دارند. بدین سان هماهنگی بین لفظ و معنا برقرار شده است. بسامد بالای آواهای متناسب با مفهوم در شعر این شاعر هنرمند، خواننده را از این گمان که چنین تناسباتی تصادفی شکل گرفته اند؛ دور می کند و وی را به عنوان شاعری خلّاق و بی نظیر به همه می شناساند. این پایان نامه نتیجه ی پژوهشی است که به روش کتابخانه ای تهیه شده است و به بررسی وتحلیل اهمیت و نقش آواهای شعر خاقانی در انتقال عواطف و احساسات شاعر به مخاطب پرداخته است. در این بررسی به این نتیجه رسیدیم که خاقانی از عوامل موسیقی کناری(ردیف وقافیه) و موسیقی درونی شعر(واج آرایی) برای القای احساسات و معانی مورد نظرخود بسیار کمک گرفته است. کاربرد آواهای آرام بخش و خشن در شعر خاقانی که از نظر بسامد تقریباً در یک سطح هستند بیانگر زندگی پرنشیب و فراز،و روحیه ی متناقض وی می باشد. واژه های کلیدی:آوا، القا، خاقانی