نام پژوهشگر: زینب حسن پور کرانی
زینب حسن پور کرانی فرج اله شهریاری احمدی
گیاهان عالی حاوی گستره¬ی وسیعی از مواد شیمیایی مفید برای مصارف دارویی بوده که می¬توان آنها را پایانه های متابولیسم در سلول های گیاهی دانست. بذرالبنج مصری گیاه دارویی مهمی به شمار می¬رود و دو ماده هیوسیامین و اسکوپولامین که دو ترکیب دارویی ارزشمند بوده از محصولات نهایی مسیر بیوسنتزی آلکالوئیدهای تروپانی در این گونه است. اسکوپولامین ارزش تجاری بالاتری نسبت به پیش ساز آن یعنی هیوسیامین و سایر ترکیبات تروپانی دارد. تراریخت نمودن گیاه با استفاده از سیستم وکتور طبیعی آگروباکتریوم رایزوژنز که باعث تولید ریشه مویین می¬گردد، راه حل جدیدی برای افزایش تولید متابولیت های ثانویه می¬باشد. مطالعه حاضر با هدف مطالعه الگوی بیان ژن¬های مهم مسیر بیوسنتزی آلکالوئیدهای تروپانی شامل، h6h، pmt، tri و trii در ریشه های مویین تراریخت بذرالبنج مصری (دیپلوئید و تتراپلوئید) حامل سازه h6h و pmt تحت تاثیر محرک متیل جاسمونات برای اولین بار به منظور بررسی اثر سطح پلوئیدی، تراریختی و محرک متیل جاسمونات در تغییر بیان این ژن¬ها انجام شد.نتایج نشان داد که تلفیق دو راهبرد مهندسی متابولیک و الیسیتیشن در بذرالبنج مصری باعث افزایش قابل توجه بیان ژن کلیدی h6h در کلون¬های ترانسژن pmt و h6h شده است. همچنین در گیاه بذرالبنج مصری کلون¬های ترانسژن حامل pmt نسبت به کلون¬های حامل h6h که با محرک تیمار گشته¬اند، افزایش بیان h6h بسیار چشمگیر¬تر بود، با توجه به اینکه h6h ژن انتهایی مسیر آلکالوئیدهای تروپانی بوده احتمالا افزایش بیان آن به معنای افزایش اسکوپولامین می¬باشد.