نام پژوهشگر: معصومه قائمی پور
معصومه قائمی پور مرتضی کرمی
ارزشیابی برای سلامت تعلیم و تربیت و برنامه های آن، امری مهم و حیاتی است. هدف این پژوهش بررسی میزان اشاعه استانداردهای ارزشیابی در پژوهش های ارزشیابی آموزشی در پایان نامه های کارشناسی ارشد بود. پژوهش حاضر از نظر روش، پژوهش ارزشیابی بود و با توجه به اینکه گزارش های پایانی مدنظر قرار گرفت فرا-ارزشیابی از نوع پایانی بود. جامعه آماری آن شامل کلیه پایان نامه های کارشناسی ارشد دفاع شده با موضوع ارزشیابی طی سال های 1392-1382 در چهار دانشگاه علامه طباطبایی، شهید بهشتی، تهران و فردوسی مشهد بود که به شیوه سرشماری مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از چک لیست فرا-ارزشیابی استافل بیم (2012)، استفاده شد که بر اساس آن میزان اشاعه استانداردهای ارزشیابی برنامه در پایان نامه های کارشناسی ارشد با موضوع ارزشیابی مشخص گردید؛ صرفاً پژوهش هایی که با روش کمی انجام شده اند برای بررسی انتخاب شد. برای مشخص کردن پایایی کدگذار از ضریب همبستگی کاپا استفاده شد که مقدار آن 93/0 به دست آمد. یافته ها نشان داد که استاندارد استدلال واضح ارزشیابی در سطح خیلی خوب بود؛ استانداردهای جهت دهی کلی و پاسخگو، صراحت و انصاف، فرایند و محصولات معنی دار، تصمیمات و نتایج موجه و اطلاعات معتبر در سطح خوب بودند؛ استانداردهای اطلاعات مرتبط، مقبولیت بافت، کاربرد منابع، شفافیت و افشا، ارزش های روشن، اطلاعات پایا، مدیریت اطلاعات، تجزیه و تحلیل و طراحی های درست و ارتباط و گزارش در سطح متوسط بودند و استانداردهای مقبولیت ارزیاب، توجه به ذی نفعان، گزارش و ارتباط به موقع و مناسب، نگرانی برای عواقب و تأثیر، مدیریت پروژه، رویه های قابل اجرا، توافقات رسمی، احترام و حقوق شرکت کنندگان انسانی، تعارض در علاقه، اهداف مذاکره ای و برنامه روشن و توصیف موقعیت در سطح ضعیف بودند. به طور کلی، همه ی پایان نامه ها در اشاعه ی معیارهای سودمندی، قابلیت کاربرد، درستی در سطح ضعیف و در اشاعه معیار دقت و مسئولیت پذیری ارزشیابی در سطح متوسط ارزشیابی شدند. توصیه می شود پژوهش گران در زمینه ی ارزشیابی آگاهی های لازم از استانداردهای ارزشیابی برنامه داشته باشند تا ارزشیابی آن ها از برنامه موردنظر دچار نقصان نشود و بتوان به نتایج آن اعتماد کرد.