فرآیند تحقق مسوولیت‏های فراملی هر دولت و اجرای تصمیمات سیاست خارجی آن، فراسوی مرزهای جغرافیایی که از حاکمیت و قدرت آن دولت بیرون است نیازمند برخورداری مأموران دیپلماتیک آن دولت از امنیت جانی، مالی و شغلی است. از این امنیت به عنوان مصونیت دیپلماتیک یاد می شود. مصونیت دیپلماتیک، امروزه یکی از اصول به رسمیت شناخته شده حقوق بین الملل است که ابعاد مختلف آن قانونمند شده و مورد توجه جهانیان قرار گرفته است. لیکن وجود چنین مصونیتی می تواند در برخی شرایط زمینه ساز سوءاستفاده هایی چه در سطح فردی و چه در سطوح دولتی باشد. در این پژوهش ضمن بررسی حقوقی مفهوم مصونیت دیپلماتیک، به زمینه ها و عوامل موثر در سوءاستفاده از این مصونیت پرداخته می شود و تلاش می شود با تحلیل قواعد و مقررات حقوقی بین المللی، راهکارهای موثر در پیشگیری و برخورد با این قبیل تخلفات، مورد بررسی قرار گیرند. در انتها نیز به بررسی مراجع صالح به رسیدگی در صورت وقوع سوءاستفاده از مصونیت های دیپلماتیک و ضمانت اجراهای آن پرداخته شده است. این پایان نامه نتیجه می گیرد که در راستای برقراری روابط دیپلماتیک شایسته ضرورت دارد که دولتها با حسن نیت قواعد و مقررات مربوط به مصونیت دیپلماتیک را به اجراء درآورده و از هر گونه سوءاستفاده ای از مصونیت به انگیزه های گوناگون خودداری به عمل آورند.