زبان عربی به عنوان یکی از زبانهای اصیل خانواده سامی، دارای ویژگی مشترکی با این زبانهاست. یکی از مشترکات مهم این خانواده که تقریبا در همه آنها به شکلی بروز و ظهور یافته است ویژگی اشتقاقی این زبانهاست. یعنی واژگان دارای اصلی غالباً سه حرفی هستند و برای ایجاد واژگان جدید اعم از فعل یا اسم،بر اساس قالبها و ساختارهایی از پیش¬ مشخص، واژه¬سازی صورت می¬گیرد. این ویژگی در زبان عربی نمود و وسعت بسیار زیادی دارد. از این رو تعریف اشتقاق، انواع اشتقاق و تحولات تاریخی زبان و نظریه¬های مختلف در خصوص اشتقاق جای بسی تأمّل و تحقیق دارد. این کاوشها به شناخت گونه های مختلف واژگان و تشخیص قواعد حاکم بر دگرگونی های آن می¬انجامد. نتایج حاصل ازاین مطالعات و بررسی ها در پیدایش علم صرف و نگارش لغت نامه های زبان تجلّی کرده، و در اثر این پژوهش ها، قواعد اشتقاق و واژه سازی عربی قانونمند گردید. هدف اساسی از نگارش و تدوین این رساله با بهره گرفتن از مطالعه منابع و مآخذ پربار قدیم و جدید، تلاشی است در جهت یافتن جوابهای منطقی و قابل قبول به سوالات تحقیق و تقریباً هر نوع ابهام، در ارتباط با پدیده اشتقاق و واژه سازی در زبان عربی می باشد.