نام پژوهشگر: مسعود معینی فر
مسعود معینی فر احمد شیرانی
یکی از پارامترهای مهم در آشکارسازهای hpge بازده است که به شدت به هندسه و عوامل جذبی بستگی دارد؛ به طوری که با تغییر پیکربندی در هندسهی نمونه – آشکارساز، نیاز به اندازهگیری مجدد بازده آشکارساز است. دقیقترین راه برای تعیین بازده آشکارساز، اندازهگیری تجربی و استفاده از چشمههای استاندارد مخصوص است. با توجه به مشکل بودن و در عین حال زمانبر بودن این روش، استفاده از روش شبیهسازی برای تخمین بازده آشکارساز که در زمان کم و با دقت خوب همراه است، ارزشمند است. در این پژوهش، شبیهسازی مونت کارلو برای به دست آوردن ضخامت لایهی مرده و بازدهی قلهی تمام-انرژی آشکارساز hpge با استفاده از نرم افزار mcnpx انجام شد. برای این کار چشمههای مختلف را در فاصلههای مشخص از آشکارساز قرار داده و طیف تجربی به دست آمده را ذخیره میکنیم. سپس طیف حاصل از چشمهها را مطابق با وضعیت و شرایط آزمایشگاه به طریق شبیهسازی به دست میآوریم. در اجرای اولیه، کل حجم بلور ژرمانیوم به عنوان حجم فعال آشکارساز در نظر گرفته شد و با این فرض طیف به دست آمده از محاسبات انجام شده با طیف تجربی مقایسه گردید. مقایسهی طیف محاسبه شده با طیف حاصل از آزمایش اختلاف قابل توجهی را نشان میداد. پس از مشاهدهی اختلاف بین مقادیر محاسباتی مونت کارلو و دادههای تجربی، سعی شد با استفاده از تغییرات اندک در ضخامت آشکارساز (در حدود چندین صدم میلیمتر) در برنامه شبیهسازی و برازش منحنی شبیهسازی شده با منحنی تجربی، ضخامت حقیقی بلور و ضخامت لایهی مردهی آشکارساز و در نهایت بازدهی قلهی تمام-انرژی را برای انرژیهای مختلف و فاصلههای مختلف چشمه تا آشکارساز به دست آوریم.در این پژوهش، شبیه¬سازی مونت¬کارلو برای به دست آوردن ضخامت لایهی مرده و بازدهی قله¬ی تمام-انرژی آشکارساز hpge با استفاده از نرم¬افزار mcnpx انجام شد. برای این کار چشمههای مختلف را در فاصلههای مشخص از آشکارساز قرار داده و طیف تجربی به دست آمده را ذخیره میکنیم. سپس طیف حاصل از چشمهها را مطابق با وضعیت و شرایط آزمایشگاه به طریق شبیهسازی به دست میآوریم. در اجرای اولیه، کل حجم بلور ژرمانیوم به عنوان حجم فعال آشکارساز در نظر گرفته شد و با این فرض طیف به دست آمده از محاسبات انجام شده با طیف تجربی مقایسه گردید. مقایسه¬ی طیف محاسبه شده با طیف حاصل از آزمایش اختلاف قابل توجهی را نشان میداد. پس از مشاهدهی اختلاف بین مقادیر محاسباتی مونتکارلو و دادههای تجربی، سعی شد با استفاده از تغییرات اندک در ضخامت آشکارساز (در حدود چندین صدم میلی¬متر) در برنامه شبیهسازی و برازش منحنی شبیهسازی شده با منحنی تجربی، ضخامت حقیقی بلور و ضخامت لایه¬ی مردهی آشکارساز و در نهایت بازدهی قلهی تمام-انرژی را برای انرژیهای مختلف و فاصلههای مختلف چشمه تا آشکارساز به دست آوریم.