مرزها پدیده هایی هستند که اساساً ماهیتی انسانی دارند که انسان به واسطه ی درک اختلاف های میان خود، آنها را ترسیم می کند و در زمینه ی مطالعاتی جغرافیای سیاسی، به عنوان یکی از موضوع های محوری شمرده می شود. در این میان رودها نیز میتوانند نقش مرز طبیعی را ایفا نمایند. رودهای مرزی به آبراههایی اطلاق میگردد که مرز میان دوکشور یا چند کشور را تشکیل میدهند. موضوع آب و تاثیرات آن بر زندگی انسانها نیازی به تجزیه و تحلیل ندارد. نقشه ی جهان بیانگر عدم انطباق مرزهای سیاسی با رودخانه های مرزی میباشد. با عنایت به تحولات اقلیمی و اقتصادی، رشد جمعیت شهری، گسترش صنعت و تکنولوژی میتوان بیان نمود، که در اواسط قرن حاضر مردم جهان بحران آب را تجربه نمایند. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ظهور5 جمهوری در حوزه ی رودهای آمودریا و سیردریا میتوان گفت که موازنه ی انرژی در منطقه بهم خورد و کشورها میراث دار مدیریت نامنسجم و نادرست اتحاد جماهیر شوروی شدند. معمولا کشورهای علیای رودها با ایجاد سدهای عظیم درصدد تولید برق آبی، ذخیره سازی آب برای تامین امنیت غذایی خود و انحراف رودها با کمک قدرتهای فرامنطقه ای هستند. درحالیکه کشورهای پایین دست از آب درجهت گسترش زمینهای کشاورزی برای جمعیت درحال رشد خود بهره برداری میکنند و این عدم توازن در بهره برداری از منابع آب رودهای مرزی خود به مهم ترین منبع تنش میان کشورهای منطقه بدل شده است. این پایان نامه با روش توصیفی تحلیلی به دنبال بررسی اختلافات هیدروپلتیکی کشورهای حوزه ی رودهای آمودریا و سیردریا است و درنهایت نشان میدهد که مهم ترین دلایل بروز و تشدید اختلافات مرزی ناشی از عدم مدیریت صحیح، سدسازی های گسترده، تغییرات آب و هوایی، دخالت قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای، رشد جمعیت، گسترش شهرنشینی و تک محصولی بودن کشاورزی منطقه میباشد.