بررسی وجوه تناسب معنوی در آیات سوره ممتحنه و بررسی دقیق تر محوریت این سوره و تطابق آن ها با قرآن و روایات معصومین معلوم می شود آغاز سوره ممتحنه با اظهار تبری از دشمنان خدا و رسول خداست و در انتها نیز تأکید بر نهی تولی از مغضوبین الهی (که در واقع دشمنان وصی رسول و پیامبر و خدایند) به پایان می رسد. در واقع تبری نشانگر وحدت رویه ای است که حاکم بر این سوره می باشد. در هر آیه از این سوره مظاهر و جلوه های تولی (روابط و دوستداری ها) بین انسان ها گاه حتی بی اساس و یا نابه جاست تذکر داده شده و از آن نهی می شود تا مرز تولای حقیقی مشخص شود و آشکار گردد معیار تولای حقیقی ایمان به خدا و اولیای الهی و تبعیت از اسوه های حسنه است. در تناسب و ارتباط آیات این سوره مشخص می شود که تبری نه فقط منفک از تولی نیست بلکه جزئی از آن و لازم آن می باشد. با در نظر گرفتن سوره احزاب که قبل از این سوره نازل شده و مقایسه اسوه های معرفی شده، در این سوره به حضرت ابراهیم و مومنان همراهش در آن سوره و به پیامبر اکرم و علی به عنوان مومنی که مشخصات بارز او در سوره احزاب بیان شده است، منتج شده و واضح می شود که همگی مظهر اعلای اسوه حسنه می باشند. بنابراین برای اثبات ظهور تولی هر ادعایی مبنی بر ایمان با امتحان همراه می شود. ممتحن اصلی خدا و حضرت علی و ذوات مقدسه معصومین می باشند و در سای? امتحان و بیعت حقیقی است که ایمان ثابت می گردد و مرز تولی و تبری با نحوه پیروی از مطهرین و معصومین امتیاز می یابد.