نام پژوهشگر: پریسا محمودزاده رحیمی
پریسا محمودزاده رحیمی مجید نوروزی
کلزا یکی از دانه های روغنی مهم است که روغن آن مصرف خوراکی داشته و کنجاله آن به عنوان منبع تامین خوراک دام بکار می رود. خشکی شایعترین تنش محیطی شناخته شده است که تقریباً تولید مجصول در 25 درصد زمینهای کشاورزی جهان را محدود می کند و به تنهایی عامل اصلی کاهش عملکرد شناخته شده است. شناخت پروتئین ها و مطالعه نحوه بیان آنها به منظور درک سازوکارهای مولکولی تحمل به تنش ضروری است و پروتئومیک کمک موثری به شناسایی پروتئین های درگیر در پاسخ به تنش کمبودآب می نماید. هدف این پژوهش بررسی پروتئوم برگ شماره سه کلزای رقم okapi به عنوان رقم متحمل تنش خشکی بود .بدین منظور از نمونه های برگی گیاهان کاشته شده در شرایط آبیاری عادی (شاهد) و تنش کمبود آب (رطوبت 50% ظرفیت مزرعه ای) درچهار تکرار استفاده شد. اعمال تنش کمبود آب از مرحله 4-3 برگی گیاهچه ها به مدت دو هفته صورت گرفت. صفاتی مانند وزن تر وخشک برگ، محتوای نسبی آب برگ و طول برگ مورد اندازه گیری قرار گرفت. تنش بر صفات وزن تر و خشک برگ اثر معنی داری داشت. استخراج پروتئین به روش tca/استون صورت گرفت. برای بعد اول ازروشief و بعد دوم ازروش sds-page برای تفکیک پروتئین ها استفاده شد. ژل های دو بعدی حاصل پس از رنگ آمیزی و تصویربرداری، به کمک نرم افزار مقایسه و تغییرات بیان هریک ازپروتئین ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت تجزیه پروتئوم منجر به شناسایی 147 لکه پروتئینی شد که از این تعداد 67 لکه پروتئینی متاثر از تنش کمبود آب بود و از این 67 لکه تعداد 19 لکه پروتئینی تغییر بیان داشتند، بطوری که 8 پروتئین دارای کاهش بیان و بقیه دارای افزایش بیان بودند. سهم عمده پروتئین های شناسایی شده متعلق به گروه پروتنین های درگیر در کاهش تنش اکسیداتیو و همچنین پروتئین های فتوسنتزی بودند. از گروه مربوط به متابولیسم انرژی پروتئین های alternative oxidase و nucleoside diphosphate kinase افزایش بیان و پروتئین های pyruvate dehydrogenase و phosphoglycerate kinase کاهش بیان داشتند. از گروه پروتئین های مربوط به عوامل رونویسی و دیواره سلولی از هر کدام دو پروتئین مورد شناسایی قرار گرفت که پروتئین های مربوط به رونویسی تحت تنش کمبود آب کاهش بیان و پروتئین های مربوط به دیواره سلولی افزایش بیان داشتند.