نام پژوهشگر: مهناز سربندی فراهانی

اثر آموزش برنامه زایمان و فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب بارداری زنان باردار و مولفه های روان شناختی مرتبط با آن
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1393
  مهناز سربندی فراهانی   شهرام محمدخانی

پژوهش حاضر از نوع مطالعه شبه آزمایشی بود که به منظور ارزیابی اثر آموزش برنامه زایمان و فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب بارداری و مولفه¬های روان¬شناختی مرتبط با آن در زنان باردار صورت گرفت. سوال اصلی پژوهش بود که آیا آموزش زایمان و فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی به زنان باردار، موجب کاهش اضطراب، استرس ادراک¬شده، عاطفه منفی و افزایش ذهن آگاهی، عاطفه مثبت، رضایت زناشویی و نیز بهبود راهبردهای مقابله این افراد می شود؟ در این پژوهش، جامعه هدف (آماری)، کلیه زنان بارداری بود که در اواخر سه ماهه دوم و یا در اوایل سه ماهه سوم بارداری به سر می¬بردند و طبق معیار پرسش¬نامه اضطراب بارداری، دارای اضطراب بارداری بودند. بعد ار نمونه-گیری در دسترس، افراد به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارده شدند که گروه آزمایشی به عنوان گروهی بود که در آن، شرکت¬کنندگان نه جلسه آموزش برنامه زایمان و فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی دریافت کردند و در گروه کنترل هیچ¬گونه آموزش روان¬شناختی صورت نگرفت و افراد صرفاً در فرآیند عادی مراقبت¬های دوران بارداری مرکز زنان و زایمان قرار داشتند. هر دو گروه قبل از شروع برنامه، پرسش¬نامه¬ اضطراب بارداری را پر کردند و بعد از داشتن معیارهای شرکت در این پژوهش و قرار گرفتن در گروه¬های مربوطه، پرسش¬نامه¬های مرتبط با متغیرهای پژوهش را تکمیل کردند و پس از پایان کلاس¬ها نیز دوباره پرسش¬نامه¬ها توسط تمام شرکت¬کنندگان در پژوهش، اعم از گروه آزمایشی و کنترل، تکمیل شد و نتایج به¬دست آمده توسط شاخص تحلیل کوواریانس، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد برنامه زایمان و فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی توانست تفاوت معناداری را در پیش¬آزمون و پس¬آزمون متغیر اضطراب بارداری، استرس ادراک¬شده، ذهن آگاهی، عاطفه مثبت، رضایت زناشویی و راهبرد مقابله هیجان¬مدار و مسأله مدار، ایجاد کند. اما در متغیرهای عاطفه منفی و سبک مقابله¬ای اجتنابی تفاوت معناداری مشاهده نشد. با توجه به نتایج پژوهش به نظر می¬رسد آموزش برنامه زایمان و فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی می¬تواند در طیف گسترده¬ای از متغیرهای مربوط به دوران بارداری، تغییرات معناداری را ایجاد کند.