تعیینظرفیتمراتع،ازمواردمهمدرمدیریتمرتعبه شمارمی رودوشناختراه های ساده تر برآورد آن،اهمیتبسیاریدارد.یکیازمهمترینعواملموثردرمدیریتبهره برداریازمراتع،شناختازمیزانتولیدآنمی باشد و از آنجایی کهمیزانعلوفه یتولیدیدریکدوره یرویش،مبنایمحاسبه یظرفیتچراییاست و ازطرفی،اندازه گیری تولیدبه طورمسقیم،مستلزمصرفوقتوهزینه یزیادیاست. تخمینتولیدگیاهانمرتعیازطریقویژگی هایمورفولوژیک،موجبافزایشسرعت،کاهشزمان وافزایشتعدادنمونهمی گردد. لذا اینتحقیقباهدفبررسیرابطه یتولیدسرپای علوفه یخشکچندگونه یمهممرتعیباپارامترهای مورفولوژیک آنها که عبارتند از: درصد تاج پوشش، ارتفاع، میانگین قطر تاج و میانگین قطر یقهدرمرتع خوشآب ـ ریزآب، واقع در شمال غرب شهرستان شاهرود اجراگردید.گونه هایموردمطالعه در این تحقیق bromus tomentellus و stipa hohenackeriana و agropyron cristatum بودند که پس از تعیین رویشگاه، 60 پایه یگیاهیازهرگونه به روش سیستماتیک ـ تصادفی انتخاب و پارامترهای مذکور (درزمانگلدهیکاملگونه ها)اندازه گیری شدند. در ادامه نیز با استفاده از روابط رگرسیونی شامل رگرسیون بهترین زیر مجموعه و رگرسیون گام به گام،ارتباط بین تولیدسرپای سالانه و پارامترهای مورفولوژیک تعیین گردید. با استفاده از رگرسیون گام به گام و در مورد گونه ی agropyron cristatum، ضریب تبیین 44/85 بـدست آمـد و تـنها متـغـیر ارتـفـاع گـیـاه در مـدل باقی مـانـد. در مـورد دو گـونـه ی stipa hohenackeriana وbromus tomentellus نیز ضریب تبیین به ترتیب 78/83 و 68/82 به دست آمد و ارتفاع و میانگین قطر یقه در مدل باقی ماندند و قطر تاج از تمام مدل ها حذف گردید. همچنین استفاده ی ترکیبیازچندین پارامتر،برآوردبهتری ازتولیدرا درمقایسهبامدل هاییکهتنهاازیکپارامتراستفادهمی کردند، در بر داشت. پارامتر درصد تاج پوشش نیز، ضریب همبستگی خوبی در تمامی گونه ها با تولید داشت و شاخص مناسبی برای تخمین تولید بود. لذا نتایج این تحقیق به خوبی نشان داد که امکان مُدل سازی برای برآورد تولید گونه های گراس مورد مطالعه وجود داشته و می تواند در شرایط اکولوژیکی مشابه مورد استفاده قرار گیرد.