نام پژوهشگر: اسماعیل ابوچناری
اسماعیل ابوچناری محمد علی علیزاده
شیعه پژوهی یکی از اساسی ترین موضوعاتی است که درتاریخ ایران مطرح می شود. مهاجرت سادات علوی وقبایل شیعی در سده های نخستین اسلامی، به مناطق ایران؛ زمینه ای مناسب برای رشد تدریجی تشیع در ایران فراهم کرد. هدف این پژوهش بررسی فعالیت های شیعی در سبزوار از حمله مغول تا روی کار آمدن صفویان است. مهم ترین رخدادی که در این زمان به وقوع پیوست تشکیل حکومت سربداران در این ناحیه است. بدون شک تبیین وقوع چنین رویدادی بدون در نظر گرفتن پیشینه تاریخی کنش های شیعی در ایران ومنطقه امکان پذیر نیست. از این رو پژوهش موجود با روش تاریخی(شیوه جمع آوری داده ها به شکل کتابخانه ای و بررسی داده ها به صورت توصیفی- تحلیلی) سعی کرده است درباره ی شیعه وتحولات آن قبل از دوره ی مورد پژوهش بحث کند. وسپس به تبیین زمینه-ها، رویدادها وپیامدهای نهضت سربداران در سبزوار بپردازد. بر اساس یافته های این پژوهش، دستاوردهای حکومت سربداری در سبزوار شامل رواج آموزه های شیعی، تشکیل یک ساختار حکومتی جدید وفراهم آوردن زمینه های لازم برای تشکیل حکومت های بعدی شیعه بود. روی هم رفته نهضت سربداران نشانه ی همیت وغیرت ایرانی بود که با آمیزش تصوف وتشیع رنگ مذهبی به خود گرفت. افزون بر این نهضت سربداری از بعد فرهنگیبا حمایت از علما و شاعران شیعهدر ترویج آموزه های شیعی موثر بود.