به منظور بررسی اثر گرما بر خصوصیات مرفو- فیزیولوژیک چندین ژنوتیپ جو وخصوصیات دانه گرده و هم چنین عملکرد و اجزای عملکرد جو، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در دو شرایط کشت نرمال (تاریخ کشت نرمال) و تنش (تاریخ کشت تاخیری) در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با سه تکرار، بر روی 10 ژنوتیپ جو، در شرایط آب وهوایی اهواز اجرا شد. در این مطالعه صفات مرفولوژیک شامل ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله (باریشک و بدون ریشک)، عملکرد بیولوژیک، صفات فنولوژیک شامل تعداد روز تا سنبله دهی، تعداد روز تا رسیدگی، صفات فیزیولوژیک شامل محتوای کلروفیل برگ، هدایت روزنه ای و پایداری غشای سلولی، عملکرد و اجزای عملکرد، صفات مرتبط با دانه گرده شامل جوانه زنی، طول لوله گرده و مرفولوژی دانه گرده (با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (sem))، تعداد دانه گرده در هر سنبله و هم چنین شاخص هایgmp ، sti، ssi، yi، ysi، hm و tol بر اساس عملکرد و اجزای عملکرد دانه مورد بررسی قرار گرفتند. در این آزمایش محیط بهینه کشت دانه گرده در جو، محیط مایع حاوی 18% ساکارز، 9% پلی اتیلن گلیکول، 0.8 گرم بر لیتر نیترات کلسیم و 0.3 گرم بر لیتر اسید بوریک تعیین گردید. در شرایط تنش گرما کلیه صفات فنولوژیک، مرفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد در مقایسه با شرایط نرمال به طور معنی داری کاهش یافتند. هدایت روزنه ای تحت تاثیر تنش گرما افزایش معنی داری (0.01? p) داشت. تفاوت معنی داری از نظر محتوای کلروفیل بین دو شرایط نرمال و تنش مشاهده نگردید. در مورد پایداری غشای سلولی، نتایج نشان داد که ژنوتیپ ها تفاوت معنی داری (0.01? p) از نظر این صفت با یکدیگر داشتند و رفتار متفاوتی در پاسخ به دمای بالا در ارتباط با این صفت نشان دادند. نتایج بررسی تنش گرما در شرایط دمایی 25 (شاهد)، 30، 35، 40 و 50 درجه سانتی گراد بر جوانه زنی و طول لوله گرده در این آزمایش، نشان داد که این دو صفت تحت دماهای بالا به شدت کاهش می یابند. به طوری که ژنوتیپ های جنوب و ریحان، زهک، خرم و نصرت از نظر شاخص tsri (شاخص پاسخ تنش کل)، به عنوان ژنوتیپ های متحمل شناسایی شدند. در این آزمایش هم چنین مشخص گردید که مرفولوژی دانه به شدت تحت تاثیر دما قرار می-گیرد. تنش گرما باعث از بین رفتن تزئینات سطح اگزین دانه گرده گردید به طوری که سطح گرده در دمای 50 درجه سانتی گراد کاملا متفاوت با شرایط نرمال (دمای 25 درجه سانتی گراد) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب دادههای مربوط به صفت تعداد دانه گرده در هر سنبله نشان دهنده معنی دار بودن تفاوت بین ژنوتیپپ ها، محیط ها و اثرات متقابل محیط و ژنوتیپ برای این صفت بود. در نهایت ژنوتیپ های جنوب و ریحان03 توانستند در اکثر صفات بررسی شده برای تحمل گرما، نتایج خوبی را از خود نشان دهند و در مواجه با تنش گرما عملکرد خود را به شکل مطلوب حفظ نمودند. این ژنوتیپ ها بر اساس نتایج شاخص هایgmp، sti، yi، mp و hm نیز متحمل تشخیص داده شدند. درصد جوانه زنی و طول لوله گرده در شرایط آزمایشگاهی در حقیقت بازتابی از دانه بندی تحت دماهای بالا است و می تواند اطلاعات مفیدی برای تسهیل بررسی ژنوتیپ های مختلف جو را فراهم نماید و در اصلاح و انتخاب ارقام مناسب مفید واقع شود. و در نهایت ژنوتیپ های متحمل به گرما شناخته شده در این آزمایش جهت انجام مطالعات تکمیلی در برنامه های اصلاحی مناطق گرم توصیه می شوند.