نام پژوهشگر: امین الله رخشانی
امین الله رخشانی اکبر کیانی
در حال حاضر بهسازی و نوسازی بافت فرسوده، یکی از دغدغه های اصلی مدیریت شهری در کشور ما محسوب می شود. در حالی که ثابت شده مداخله مستقیم و گسترده در بافت فرسوده شهر ها بسیار پرهزینه بوده و در عین حال، سود اقتصادی قابل توجهی نیز برای سرمایه گذاران در بر ندارد، اما کماکان با اجرای طرح های نوسازی، بافت و ساختار اجتماعی محلات مسکونی مورد مداخله و حتی محلات مجاور دستخوش تغییرات فراوانی شده و به همین دلیل در بسیاری از مواقع، طرح های نوسازی با مقاومت های اجتماعی از سوی ساکنان روبرو می شود که هزینه های اجرای این طرح ها را نیز افزایش داده است. بدین ترتیب، عدم صرفه اقتصادی برای سرمایه گذاران و اثرات نوسازی بر بافت اجتماعی -اقتصادی محلات و شهر موجب شده تا جریان نوسازی که در ابتدا با مداخلات گسترده دولتی بر محلات فرسوده تحمیل می-گشت، به تدریج به سمت بهسازی، برنامه ریزی مشارکتی و استفاده از سرمایه اجتماعی محلات متمایل شود. هدف این پژوهش تحلیل فضایی رابطه میان سرمایه اجتماعی و برنامه های بافت فرسوده بهسازی و نوسازی(با تاکید بیشتر بر بهسازی) شهر زابل است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری، بافت فرسوده شهر زابل در 5 ناحیه با 4 شاخص کلی(جمعیتی، اقتصادی، کالبدی و اجتماعی) و 25 زیر شاخص برای سنجش وضعیت موجود می باشد و تعداد 322 نفر از ساکنان محلات برای مقوله سرمایه اجتماعی در 5 مولفه است. با بهره گیری از مدل electre- tri و روش وزن دهی آنتروپی به رتبه بندی نواحی شهر زابل در شاخص اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تعاون و همیاری دارای رابطه معنادار با بهسازی و نوسازی بافت فرسوده محلات و علاقه به جامعه، روابط خانوادگی و دوستان به دلیل ارتباط ضعیف با نوسازی و بهسازی، معنادار نیست.