نام پژوهشگر: عاطفه رحیمی آلوقره
عاطفه رحیمی آلوقره فرید براتی
انجماد بافت تخمدان یکی از روش های در حال توسعه جهت حفظ باروری در زنانی ست که توانایی باروری خود را در اثر درمان های ضد سرطان از جمله جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی از دست داده اند. همچنین این فرایند یک روش موثر جهت نگهداری منبع ژنتیکی گونه های در حال انقراض می باشد. با این وجود استرس های فیزیکی و شیمیایی ایجاد شده در طی انجماد، از مهمترین فاکتور های تاثیر گذار بر روی زنده مانی و کیفیت بافت پس از انجماد می باشند. شیشه ای سازی یک روش جدید جهت کنار زدن فشارهای ناشی از استرس های فیزیکی و شیمیایی بر روی گامت و جنین می باشد. با این حال این روش برای بافت تخمدان نیز پیشنهاد شده است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی بعضی از شاخص های مربوط به استرس اکسیداتیو در پروتوکل های مرسوم شیشه ای سازی می باشد.جهت انجام این مطالعه، تعداد 16 عدد تخمدان گاو تهیه شده و در یک فلاسک (دمای 37 درجه سانتی گراد) به آزمایشگاه منتقل شدند. قسمت مرکزی تخمدان ها حذف شده و قسمت قشری تخمدان ها به ابعاد 1×1×1 میلی متر مکعب تقسیم و وارد فرایند شیشه ای سازی شدند. در ابتدا تکه های تخمدان به مدت 1 دقیقه وارد محیط نگهدارنده حاوی pbs شدند. سپس به مدت 3 دقیقه درون اولین محلول محلول شیشه ای سازی (vs1) (حاوی 20% گلیسرول و 10% اتیلن گلیکول محلول در محیط نگهدارنده) وارد شده و بعد از آن به مدت 1 دقیقه وارد (vs2) (حاوی 25% گلیسرول و 25% اتیلن گلیکول و 5/0 مولار سوکروز محلول در محیط نگهدارنده) شدند. سپس نمونه ها درون فویل آلومینیومی قرار داده شده و در تانک ازت شناور شدند. نمونه ها حداقل 48 ساعت بعد از شیشه ای سازی وارد محلول های ذوب(ws) با غلظت های نزولی سوکروز شدند. ws1 حاوی 5/0، ws2 حاوی 25/0 و ws3 حاوی 125/0 مولار سوکروز بوده و تخمدان ها در هر کدام از این محلول ها به مدت 5 دقیقه قرار داده شدند و در نهایت تخمدان ها به مدت 10 دقیقه در محیط نگه دارنده شناور شدند. در پایان نمونه ها هموژن و سپس سانتریفیوژ شده و عصاره بافتی حاصل جهت ارزیابی بیوشیمیایی فاکتور های کربونیل پروتئین، مالون دی آلدهید،گلوتاتیون، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی و آنتی اکسیدان های آنزیمی از جمله سوپراکسید دسموتاز، گلوتاتیون پروکسیداز و کاتالاز بررسی شدند. نمونه های تازه نیز جهت ارزیابی این شاخص ها مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج نشان داد که سطوح مالون دی آلدهید و گلوتاتیون پروکسیداز به طور معنی داری در نمونه های منجمد شده نسبت به نمونه های تازه بالاتر بود. اما سطح سوپراکسید دسموتاز و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی به طور معنی داری در نمونه های تازه بالاتر بود. همچنین هیچ اختلاف معنی داری بین گروه های تازه و منجمد در سطوح کربونیل پروتئین و گلوتاتیون و آنزیم کاتالاز مشاهده نشد.بنابراین شیشه ای سازی می تواند سبب تغییر در شاخص های پروکسیداسیون شود و استرس اکسیداتیو نقش معنی داری را در فرایند شیشه ای سازی ایفا می کند. بنابراین لازم است که روش هایی جهت کاهش محصولات حاصل از رادیکال های آزاد و یا آسیب ناشی از آنها به کار گرفته شود.