نام پژوهشگر: طاهره امن زاده
طاهره امن زاده نادر چاپارزاده
در گیاهان سیستم های آنتی اکسیدانی در شرایط تنش های محیطی فعال می شوند. اسید سالیسیلیک و اسید-آسکوربیک دو مولکول شناخته شده آنتی اکسیدان هستند که وظایف متعددی را در گیاهان بر عهده دارند. در این پژوهش اثرات اسید سالیسیلیک (25/0 و 5/0 میلی مولار) و اسید آسکوربیک (1 و 20 میلی مولار) برون زا بر سیستم-های آنتی اکسیدانی ریشه نخود (cicer arietinum l.) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار جهت سنجش صفاتی نظیر محتوای پرولین، قندهای محلول کل، اسیدهای آمینه آزاد، پروتئین-های محلول کل، محتوای فلاونوئیدها، ترکیبات فنلی کل، شاخص پراکسیداسیون چربی ها، هیدروژن پراکسید، فعالیت آنزیم های پراکسیداز، کاتالاز، پلی فنل اکسیداز انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار اسید سالیسیلیک موجب کاهش معنی دار مقدار پرولین و قندهای محلول در گیاهان تحت تنش شد. همچنین اسید آسکوربیک محتوای پرولین و قندهای محلول را بطور معنی داری کاهش داد. تیمار اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک هر دو موجب افزایش معنی دار محتوای اسیدهای آمینه آزاد و پروتئین ها شدند. تیمار اسید آسکوربیک 20 میلی مولار موجب افزایش معنی-دار و 1 میلی مولار موجب کاهش معنی دار محتوای فلاونوئیدها شدند. تیمار اسید آسکوربیک موجب افزایش معنی-دار ترکیبات فنولی و کاهش معنی دار پراکسیداسیون چربی ها شد. اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک هر دو محتوای هیدروژن پراکسید ریشه ها را بطور معنی دار کاهش دادند. اسید سالیسیلیک 25/0 میلی مولار فعالیت آنزیم پراکسیداز را بطور معنی داری افزایش داد. همچنین اسید آسکوربیک 20 میلی مولار موجب افزایش معنی دار فعالیت این آنزیم شد. تیمار اسید سالیسیلیک موجب افزایش معنی دار فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز شده و اسید آسکوربیک فعالیت این آنزیم را بطور معنی دار کاهش داد. اسید سالیسیلیک فعالیت آنزیم کاتالاز را بطور معنی دار افزایش داد. همچنین تیمار اسید آسکوربیک 1 میلی مولار موجب افزایش معنی دار فعالیت آنزیم کاتالاز شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد، اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک هر دو به عنوان آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی عمل کرده و اثر تنش اکسیداتیو را در گیاهان کاهش می دهند.