نام پژوهشگر: مجتبی امیرآبادی زاده
مجتبی امیرآبادی زاده رضا نجارزاده
امروزه تجارت و سیاست های توسعه تجاری به عنوان عواملی که می تواند بر بهره وری تأثیرگذار باشند، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. درواقع سیاست های آزادسازی تجاری به واسطه ایجاد رقابت در بازار و ورود فناورهای جدید، کارایی اقتصادی را در کل اقتصاد افزایش می دهند و باعث بهبود تخصیص عوامل و منابع تولیدی و افزایش بهره وری در بخش های مختلف جامعه می شوند. تحقیق حاضر اثر آزادسازی تجاری بر بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت را در 40کشور منتخب که در دو گروه کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه یافته تقسیم شده اند، طی سال های 2012-1990 مورد بررسی قرار می دهد. به منظور الگوسازی و تخمین اثر آزادسازی تجاری بر بهره وری، ابتدا با رویکرد تابع تولید، بهره وری کل عوامل تولید برآورد می شود و سپس ارتباط آن با شاخص های آزادسازی تجاری، نرخ تورم، سطح دستمزد، شاخص تکنولوژی و شاخص سرمایه انسانی در چارچوب معادلات اقتصاد سنجی و مدل داده های تلفیقی با اثر ثابت برآورد می گردد. نتایج پژوهش نشان می دهد که اثر آزادسازی تجاری بر بهره وری با استفاده از دو شاخص نسبت صادرات به ارزش افزوده (exg) و شاخص سطح تجارت جهانی (lit)، مثبت و با استفاده از شاخص ادغام تجاری (iit) منفی می باشد که دلیل این اثر منفی، این می تواند باشد که در شاخص ادغام تجاری فقط تجارت (صادرات و واردات) لحاظ می شود و به تولید بخش صنعت توجه نمی شود. نتایج همچنین حاکی از اثر مثبت شاخص سرمایه انسانی، سطح دستمزد و شاخص تکنولوژی و اثر منفی نرخ تورم بر بهره وری بخش صنعت می باشد.