نام پژوهشگر: مریم نژاد عبداله
مریم نژاد عبداله شوکت مقیمی
درحال حاضر مسأله تغییر اقلیم و افزایش دمای هوا موضوعی جهانی است، به هر حال کم و بیش تمام کشورهای جهان متأثر از آن بوده و کشور ایران نیز مستثنی از این قاعده نمی باشد. پژوهش حاضر نیز در همین راستا و به دلیل اهمیت آن به منظور بررسی و ارزیابی تاثیرتغییر آستانه های دمایی برمناطق خشک استان خراسان رضوی ، صورت پذیرفته است. داده های سالانه و فصلی و ماهانه میانگین دمای حداقل و حداکثر و داده های بارش پنج ایستگاه سینوپتیکی واقع در استان خراسان رضوی از جمله مشهد، سبزوار، تربت حیدریه ، قوچان و سرخس از بدو تاسیس تا سال2013 با استفاده از آزمون من کندال تجزیه و تحلیل وبررسی گردیدند. سری های همگون بوسیله rans test تصحیح و شناسایی گردید. آزمون تصادفی بودن داده ها از طریق من کندال ( mann - kendall ) صورت گرفت . سری هایی که تغییرات و روند قابل توجهی در سطح اطمینان 5% = نشان دادند ، با استفاده از آزمون u و u من کندال ، شکل تغییر ( کاهشی یا افزایشی ) نوع تغییر ( ناگهانی یا روند ) و زمان تغییر تعیین شد سپس با استفاده از معادله رگرسیون خطی و ضریب همبستگی ، میزان تغییرات هر سری در طول دوره آماری و تحلیل ارتباط هر متغیر با زمان بدست آمد در نهایت به جهت آشکارسازی معناداری نتایج در صورت نرمال بودن داده ها از آزمونهای پارامتریک t-test و f و در صورت نرمال نبودن آنها از آزمونهای ناپارامتریک من ویتنی و کروسکال والیس استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در سریهای سالیانه و فصلی دما در همه ایستگاهها روند گرمایشی در فصول تابستان ، پائیز و زمستان مشاهده می شود همچنین در داده های حداکثر دما شکل غالب با افزایش درجه حرارت فصل پائیز ( بجز تربت حیدریه ) می باشد در سری های ماهانه سری حداقل دما تمامی ایستگاهها دارای سیر صعودی می باشد و نیز سری حداکثر دما ( بجز تربت حیدریه ) نرخ افزایشی دما را نشان می د هد ( تغییر محل ایستگاه ) . نرخ افزایشی حداقل دما بارزتر از نرخ افزایشی حداکثر آن است و می تواند به عنوان نمایه ای از تغییر اقلیم در استان باشد. تغییر افزایشی آستانه های دمایی و روند کاهشی بارش در طی دوره آماری موجب تشدید وضعیت کم آبی و خشکی استان گردیده، درنتیجه وسعت اراضی مناطق خشک و پدیده های بیابانی استان خراسان رضوی گسترش یافت. واژگان کلیدی : تغییر اقلیم ، من کندال ، مناطق خشک ، خراسان رضوی