نام پژوهشگر: رسول محمودی مللو
رسول محمودی مللو بهرام فتحی آچاچلویی
شته جالیز، aphis gossypii یکی از مهم ترین آفات گیاهان جالیزی و به ویژه خیار می باشد. در این تحقیق از ترکیبات با منشا گیاهی به جای ترکیبات شیمیایی استفاده شد. بدین ترتیب اثرات کشندگی و زیر کشندگی عصاره آبی برگ گیاهان گردو، زیتون، عرعر و سم گیاهی پالیزین بر روی شته جالیز مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی اثرات کشندگی این ترکیبات، آزمایشات مقدماتی برای تعیین lc20 و lc80 در دمای 3±25 درجه سانتی گراد و رطوبت 5±60 و دوره نوری 16ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد و سپس آزمایشات اصلی با استفاده از غلظت های به دست آمده از آزمایشات اصلی ادامه یافت به این صورت که آزمایشات اصلی بر روی شته های بالغ هم سن و با همان شرایط آزمایشات مقدماتی انجام شد و مشخص شد که عصاره گردو فاقد خاصیت کشندگی می باشد و lc50 محاسبه شده برای عصاره عرعر و زیتون به ترتیب 7/5 و 0/6 درصد و برای سم پالیزین ppm70 به دست آمد. برای بررسی اثرات زیر کشندگی عصاره ها و سم پالیزین ونیز بررسی جدول زیستی شته جالیز از lc25 این ترکیبات بر روی شته های بالغ هم سن استفاده شد . برای انجام این آزمایشات از 30 عدد شته بالغ هم سن به صورت هر شته یک تکرار در داخل یک پتری و بر روی دیسک های برگی خیار در دمای 3±25 درجه سانتی گراد و رطوبت 5±60 و دوره نوری 16ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی استفاده شد و میزان مرگ و میر شته ها تا مرگ آخرین شته برای بررسی اثرات زیرکشندگی و میزان پوره زایی شته ها برای بررسی جدول زیستی به صورت روزانه ثبت گردید و با بررسی داده های به دست آمده مشخص گردید که عصاره گردو فاقد خاصیت زیر کشندگی بر روی شته جالیز می باشد ولی عصاره های عرعر و زیتون و سم پالیزین دارای خاصیت زیرکشندگی بوده و نیز پارامتر های جدول زیستی را نیز به طور معنی داری تحت تاثیر قرار می دهد به طوری که rm محاسبه شده برای تیمار های تحت تاثیر عرعر، زیتون و پالیزین به ترتیب 377/0، 385/0 و 342/0 بر روز را نشان داد که با مقایسه این اعداد با rm محاسبه شده برای تیمار شاهد که عدد 464/0 بر روز را .نشان می دهد تفاوت معنی داری مشاهده می شود