چکیده: از دیرباز و در عصر ائمه اطهار(ع) مسئله ی چگونگی رفتار با فرقه های ضاله از جمله نواصب، خوارج و غلات در اذهان مومنین مطرح بوده و ایشان در مسائل مختلف فقهی از جمله نجاست، نکاح و ارث سوالاتی در خصوص این فرق از ائمه اطهار(ع) پرسش کرده اند. و پس از ائمه اطهار(ع) هم، در اعصار مختلف میان فقها این موضوعات مطرح بوده و اختلاف نظرهایی در مفاهیم این سه فرقه و کافر بودن یا نبودن آن ها و احکام ایشان در ابواب نجاسات، نکاح و ارث وجود داشته است. آن چه بر اساس ادله فقهی ( آیات و روایات) می توان اعتماد بیشتری بر آن کرد؛ کافر و نجس دانستن این سه فرقه، عدم جواز نکاح با آن ها و بالاخره ارث نبردن ایشان از مسلمانان می باشد. پس از بیان این مسائل فقهی، در بعد حقوقی، از آن جایی که در عصر حاضر مباحث حقوق بشری بسیار قوت گرفته اند به طوری که کشورها نمی توانند بی تفاوت از کنار آن ها گذر کنند، و هم چنین به لحاظ این که یکی از شقوق مهم مسائل حقوق بشری مسئله ی آزادی عقیده و بیان است؛ در این پژوهش به این مهم پرداخته و خواهیم گفت هر چند نظام های بین المللی و حقوق داخلی در بعد آزادی عقیده در برابر این فرق سر تعظیم فرود آورده اما برای آزادی بیان آن ها قیودی مطرح کرده و آن را مشروط به آن قیود پذیرفته اند.