نام پژوهشگر: بهناز اوژند
بهناز اوژند مهدی سلطانی
یکی از مکانیزم های مهم مورد استفاده توسط باکتری های محرک رشد گیاه (pgpr) به منظور توسعه و تسهیل رشد گیاه در شرایط تنشی، کاهش سطح اتیلن توسط دآمینه شدن 1-آمینوسیکلوپروپان 1-کربوکسیلیک اسید (acc)، پیش ماده اولیه اتیلن در گیاهان است. کاهش سطح اتیلن، به گیاهان اجازه تحمل بیشتر در مقابل طیف وسیعی از تنش های محیطی را می دهد. استفاده از باکتری های مفید برای افزیش تولیدات محصولات کشاورزی مستلزم انتخاب ریزوباکتری های شایسته برای افزایش رشد گیاه است. -pgprهای حاوی accدآمیناز، می توانند رشد گیاه را تحت شرایط تنشی تسهیل کنند و براثرات مضر آن غلبه کنند. بنابراین چندین سویه باکتری که می توانند acc را بعنوان تنها منبع نیتروژن استفاده کنند، از نمونه های خاک ریزوسفری جداسازی شدند. این پژوهش با هدف بررسی توان تولید آنزیم acc دآمیناز در جدایه های رایزوباکتری برخی خاک های ایران و یافتن جدایه های برتر از این نظر انجام شد. در این راستا تعداد 57 جدایه ریزوباکتریایی خالص سازی شده از برخی از خاک های ایران روی محیط m9 با دو منبع نیتروژن (acc و آمونیوم کلرید) کشت داده شدند .همچنین محیط m9 فاقد نیتروژن نیز بعنوان شاهد در نظر گرفته شد. در این پژوهش هم چنین اثر تلقیح جدایه های رایزوباکتری حاوی acc دآمیناز روی جوانه زنی بذرهای کلزا در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت رایزوباکتریهای تولید کننده آنزیم acc دآمیناز توسط نشانگر rapd و نیز با استفاده از پرایمرهای ویژه 16srdna مورد آنالیز ژنتیکی قرار گرفتند. نتایج بخش اول نشان داد که از میان 57 جدایه ریزوباکتریایی، 8 جدایه دارای توان تولید آنزیم accدآمیناز بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که 8 جدایه از نظر میزان تولید آنزیم acc دآمیناز نسبت به یکدیگر برتری ندارند. نتایج قسمت دوم نشان داد که طول ریشه بذرهای جوانه زده کلزا تحت تاثیر تمامی سویه ها نسبت به کنترل روند افزایشی داشته و جدایهv11 و v6 به ترتیب از لحاظ آماری بیشترین و کمترین تاثیر را روی ریشه نسبت به کنترل داشته اند. هم چنین مشاهدات و آنالیز آماری نشان داد که همه سویه ها به استثناء دو سویه u2 و v7 نسبت به کنترل روند افزایشی داشته و بیشترین تاثیر را جدایه y1 روی ساقه نسبت به کنترل داشته است. در این پژوهش هم چنین، از نشانگر rapd برای مطالعه تنوع ژنتیکی سویه های تولید کننده acc دآمیناز استفاده گردید. 7 پرایمر تصادفی توانستند باندهای چندشکل واضحی را تولید کنند. ماتریس تشابه نشان داد که سویه های ورمی 11 و ورمی 15 بالاترین تشابه و سویه های v7 و v11 کمترین تشابه را داشتند. نتایج تجزیه کلاستر هم نشان داد که تمامی سویه های در داخل 3 گروه قرار گرفتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که نشانگر rapd کارایی خوبی در بررسی تنوع ژنتیکی رایزوباکتریها دارد. برای شناسایی سویه های حاوی acc دآمیناز از پرایمرهایrdna 16s استفاده شد که در نهایت دو سویه v11 و v7 از کیفیت مناسبی برای توالی یابی برخوردار بودند. نتایج نشان داد که توالی v11 مشابه به توالی دو جنس کلبسیلا و انتروباکتر است و توالی v7 مشابه به جنس سودوموناس بود.