مقدمه: دو ریتینر hawley و فرم داده شده در خلا به طور مرسوم برای ریتنشن بعد از درمان ارتودنسی به کار می روند. در این مطالعه دو پروتکل زمانی مختلف استفاده از ریتینر فرم داده شده در خلا را با پروتکل مرسومی که برای ریتینر هاولی به کار می رود، مقایسه کردیم تا کارایی و زمان مناسب استفاده از این ریتینر ها بررسی گردد. هم چنین میزان رضایتمندی بیماران از این دو نوع نگهدارنده مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش ها:در این مطالعه بالینی 90 بیمار 14 تا 25 ساله که در بخش ارتودنسی یا در کلینیک ویژه دانشکده دندانپزشکی مشهد تحت درمان ارتودنسی ثابت قرار گرفته بودند و نیاز به ریتنر داشتند انتخاب و بر اساس نوع ریتنشن به 3 گروه تقسیم شدند: 1) hawley 2)essix1w ، 3) essix4m .در گروه 1 و3 بیماران 4ماه تمام وقت و سپس شب ها از ریتینر ها استفاده کردند.در گروه essix1w ریتینر 1 هفته تمام وقت و سپس شب ها استفاده شد.کست های مطالعه در زمان های دیباند،4 ماه و 8 ماه بعد تهیه و موارد زیر بر روی آنها اندازه گیری شد: عرض بین کانینی، عرض بین مولری، محیط (طول) قوس، ایندکس نامنظمی little’s تغییر یافته. برای بررسی رضایتمندی بیماران، 1 هفته بعد از تحویل ریتینر و درپایان 8 ماه به آنها پرسشنامه هایی داده شد. یافته ها: نتایج حاکی از این بود که عرض بین کانینی، عرض بین مولری و محیط قوس از نظر کلینیکی بین سه گروه اختلاف معناداری نداشتند. اما در مورد معیار ایندکس نامنظمی littles تغییر یافته در فک بالا، بررسی انجام شده 8 ماه پس از شروع مطالعه نشان داد که این معیار به طور معنی داری در گروه hawley بالاتر از دو گروه دیگر بود. هم چنین بررسی روند تغییرات معیار نامنظمی littles در فک بالا و پایین نشان داد که در هر سه گروه این معیار به طور معنی داری افزایش داشته است. در رابطه با رضایت مندی بیماران هیچ یک از معیار های بررسی شده تفاوت معناداری بین سه گروه نشان نداد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاکی از ان است که استفاده از ریتینر essix بصورت نیمه وقت، تفاوتی با استفاده تمام وقت آن ندارد، بنابراین به نظر می رسد از نظر بالینی قابل قبول است که از بیماران خواسته شود بعد از یک هفته فقط شب ها از ریتینر essix استفاده نمایند.بطور کلی با توجه به اینکه از بین ایندکس های بررسی شده فقط از نظر معیار نامنظمی littles و فقط در فک بالا تفاوت معناداری بین ریتینر هاولی و ریتینر شفاف وجود داشت، بنابراین هنگام تصمیم گیری در مورد انتخاب نوع ریتینر سایر عوامل، مانند هزینه، زمان استفاده، زیبایی و همکاری بیمار می توانند اهمیت بیشتری داشته باشند. کلمات کلیدی: ریتینر هاولی ، ریتینر فرم داده شده در خلا، درمان ارتودنسی ، ریتنشن، ریتینر