نام پژوهشگر: معصومه فخرراد

مدل سازی پیشرو اطلاعات گرانی سنجی به منظور آشکارسازی بی هنجاری ها ی نفتی- ساختمانی (با ساختار تاقدیسی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده معدن و ژئوفیزیک 1392
  معصومه فخرراد   علی نجاتی کلاته

با توجه به وجود ساختارهای رسوبی فراوان در ایران و نقش حیاتی ذخایر هیدروکربوری در اقتصاد کشورمان، اکتشاف آن ها با روش ها ی کارآمد ضروری به نظر می رسد. اهمیت ساختمان ها ی زمین شناسی در مناطق نفت خیز و تاثیر پدیده ها ی ساختمانی مختلف، تلاش برای شناسایی بهتر این ساختمان ها را سبب شده است. با بکارگیری اطلاعات زمین شناسی صرفاً نمی توان ذخایر هیدروکربوری مدفون را جستجو نمود، در این راستا بررسی و توسعه روش ها یی که به تحلیل و تفسیر دقیق داده ها ی اکتشافی پرداخته و با بررسی تغییرپذیری رفتار داده ها ، اطلاعات دقیق تری از ساختارهای منطقه در اختیار قرار دهد، ضروری به نظر می رسد. پیمایش ژئوفیزیکی گرانی سنجی فارس ساحلی به منظور شناسایی گنبدهای نمکی مدفون، عملکرد گسل ها و شناسایی ساختمان های محدوده فارس ساحلی در سال 1383 توسط شرکت ملی نفت ایران طراحی و برداشت شده است. یکی از ساختمان های مهم در این مطالعه ژئوفیزیکی، ساختمان لاورستان می باشد. بر روی این تاقدیس تعداد 4203 ایستگاه گرانی سنجی با شبکه بندی منظم (250*1000 متر) برداشت شده است. پس از اعمال تصحیحات لازم و پردازش اطلاعات، مقادیر بی هنجاری بوگه کامل محاسبه گردید. مدل عمقی زمین شناسی ساختمانی برای این تاقدیس، توسط اداره زمین شناسی سطح الارضی مدیریت اکتشاف تهیه شده است. این مدل بر اساس شواهد و اندازه گیری های زمین شناسی سطح الارضی می باشد. برای پوشش کامل تاقدیس لاورستان تعداد 5 پروفیل با فواصل مناسب بر روی اطلاعات گرانی سنجی انتخاب و سپس در امتداد پروفیل ها ی مذکور مدل سازی دوبعدی انجام پذیرفت. با تکرار محاسبات و تغییر مرحله ای پارامترهای هندسی و فیزیکی مدل و با در نظرگرفتن خطای هدف، اختلاف گرانی محاسبه شده و اندازه گیری شده به مقدار کمینه می رسد. در این مطالعه مدل ها ی تهیه شده با تلفیق اطلاعات زمین شناسی، گرانی سنجی وچاه پیمایی توسط نرم افزار encom pa و model vision pro انطباق مناسبی با نتایج لرزه نگاری داشته و استفاده ازآن ها در مطالعه ساختار ها می تواند وضعیت عملیات اکتشافی را با کمینه سازی معیار ها ی نامطلوب و افزایش دقت بهینه سازی نماید. استفاده از داده های ژئوفیزیکی میدان پتانسیل در بهینه سازی مدل های زیر سطحی نقش به سزایی دارد. در بحث مدل سازی گرانی سنجی وجود اطلاعات اولیه مناسب همچون چگالی لایه ها، اطلاعات چاه پیمایی، مقاطع لرزه نگاری در بهبود مدل و فرایند مدل سازی موثر است. در هر مرحله می توان با افزودن اطلاعات ژئوفیزیکی دیگر مانند مغناطیس، مگنتوتلوریک و ... مدل های بهتری جهت کمینه سازی معیارهای نامطلوب و افزایش دقت و قطعیت در مطالعه ساختارها ارائه نمود.