نام پژوهشگر: حمید رجایی خواه
حمید رجایی خواه علی اکبر آقاکوچک
رویکرد جدید طراحی ساختمان ها بر اساس عملکرد، باعث شده که جهت گیری تدوین ضوابط آئین-نامه ها به سمتی باشد که سازه های طراحی شده بر اساس آئین نامه ها، می بایست سطح عملکرد مورد نیاز را بر آورده نمایند. بررسی آیین نامه ها به طرق مختلفی صورت می پذیرد که یکی از روش ها، واسنجی آئین نامه ها با مقایسه آن ها با یکدیگر بر اساس معیار های یکسان می باشد( به عنوان مثال قابلیت اعتماد). برای بررسی دقیق رفتار یک سازه طراحی شده، تخمین دقیقی از بارهای وارد بر سازه در مدت عمر مفید آن و همچنین مقاومتی که سازه از خود نشان می دهد، نیاز است. اما وجود عدم قطعیت در بارهای وارده (بارهای ثقلی، بار باد، بار زلزله و ...) و مقاومت سازه همواره اجتناب ناپذیر است. از اینرو، آئین نامه های طراحی با در نظر گرفتن تدابیری همچون ضرایب ترکیب بار، سعی بر در نظر گرفتن این ماهیت های احتمالاتی دارند. در این تحقیق اثر ضرایب ترکیب بار طراحی آئین نامه های ایران و aisc، بر قابلیت اطمینان لرزه ای قاب های خمشی فولادی ویژه، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. به منظور آنالیز احتمالاتی و مقایسه قاب ها از نمودارهای شکنندگی استفاده و برای ترسیم نمودارهای شکنندگی از نتایج آنالیزهای دینامیکی افزایشی بیست شتاب نگاشت منتخب استفاده شده است. در طراحی قاب های خمشی ضوابطی همچون، نسبت مقاومت ستون به تیر و ضابطه کنترل تغییر مکان نسبی طبقات نیز در عملکرد لرزه ای این نوع قاب ها موثر می باشند. در این تحقیق اثر این ضوابط نیز مورد بررسی قرار گرفته شده است. نتایج نشان داد که ضرایب ترکیب بار آیین نامه ایران و aisc، شاخص قابلیت اعتماد نزدیک به یکدیگر را در بر خواهند داشت هر چند که شاخص قابلیت اعتماد قاب های طراحی شده بر اساس ضرایب ترکیب بار آئین نامه aisc، همواره به میزان کمی از آیین نامه ایران بیشتر است ولی ضوابطی همچون تیر ضعیف-ستون قوی و کنترل تغییر مکان نسبی طبقات در قابلیت اعتماد لرزه ای این نوع قاب ها تأثیر زیادی دارند، به نحوی که با کاربرد این ضوابط در کنار نتایج حاصله از ضریب ترکیب بار طراحی، عملکرد لرزه ای مطلوبی را از قاب های خمشی ویژه شاهد خواهیم بود.