نام پژوهشگر: امیر احسانیان مفرد
امیر احسانیان مفرد مرتضی صادقی
الکترودیالیز ، با کاربرد زیاد در شیرین سازی آب و حذف و بازیابی کاتیون¬های فلزی، در بین فرآیندهای غشایی، مورد توجه ویژه قرار گرفته است. از این رو مطالعه روی غشاهای این فرآیند مفید به نظر می¬رسد. به طور کلی غشاهای تعویض یون به دو دسته¬ی هموژن و هتروژن تقسیم -می¬شوند و معمولاً غشاهای هتروژن دارای مقاومت مکانیکی بهتری هستند. در پژوهش حاضر، غشاهای تعویض کاتیون هتروژن ساخته و مورد ارزیابی قرار گرفته¬اند. غشای تولید شده از پلی ¬اترسولفون که پلی¬وینیل پیرولیدون و رزین تعویض یونی در آن با نسبت¬های مختلف توزیع شده¬اند، ایجاد می¬شود. به منظور تحلیل و ارزیابی غشاها، شاخص¬های ظرفیت تبادل یون، میزان جذب آب، مقاومت شیمیایی در محلول اکسنده، تراوش¬پذیری یون و پتانسیل الکتریکی غشا مورد بررسی قرار گرفته-اند. چهار فاکتور درصد مجموع دو پلیمر، نسبت وزنی دو پلیمر ، نسبت رزین به پلیمر و دمای خشک شدن غشا به عنوان عوامل قابل کنترل هستند. به منظور پوشش همزمان تمام متغیرها و پاسخ¬ها بر مبنای روش طراحی آزمایش تاگوچی 16 نمونه غشا ساخته شد. برمبنای نتایج به دست¬آمده، ظرفیت تبادل یون با مقدار رزین و دمای خشک شدن رابطه¬ی مستقیم دارد و میزان جذب آب با افزایش رزین، مقدار pvp و مجموع دو پلیمر افزایش نشان می¬دهد و با افزایش دما کاهش¬می¬یابد. همچنین افزایش مقدار رزین و pvp تا حدی باعث کاهش مقاومت در محلول اکسنده می¬شود. پتانسیل الکتریکی غشا با افزایش رزین و دما، زیاد می¬شود و مقدار pvp نیز ابتدا پتانسیل را افزایش و سپس موجب کاهش آن می¬شود. در مورد تراوایی یون، علاوه بر آن که همه¬ی عوامل در نتیجه دخیل هستند، افزایش هر کدام از آنها، تراوایی را افزایش می¬دهد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی نشانگر پخش رزین¬ها در پلی¬اتر سولفون و شکاف¬های اندک احتمالی است. شرایط بهینه¬ی غشاهایی که شرایط بهتری نسبت به نمونه¬های تولید شده دارند، با نرم¬افزار برای هر تست به طور جداگانه با نرم¬افزار مشخص شده است. این غشاها در نهایت پس از تولید و ارزیابی نتایج به بیش از 90% پیش¬بینی¬های نرم¬افزار رسیده اند.