جهت دستیابی به توسعه پایدار و همچنین حفاظت از اکوسیستم¬های طبیعی و تنوع زیستی آن¬ها، لازم است نقش عوامل اکولوژیکی و تأثیر آن¬ها بر تنوع گونه¬های گیاهی مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. وجود تنوع گونه¬ای گیاهی بالاتر در یک اکوسیستم مرتعی نشان¬دهنده وجود شرایط محیطی مساعد جهت استقرار گونه¬های متعدد و درنتیجه پایداری جوامع گیاهی آن اکوسیستم هستند. در تحقیق حاضر، هدف بررسی مهمترین عوامل موثر بر تغییرات تنوع گونه¬ای در مرتع ییلاقی ولویه کیاسر در دو جهت شمال و جنوب است. ابتدا با استفاده از روش تجزیه و تحلیل عملکرد چشم-انداز (lfa)، برروی لکه¬های گیاهی، در 7 نقطه ارتفاعی (با 100 متر فاصله) از 1600 تا 2200 متر از سطح دریا، پارامتر¬های یازده¬گانه سطح خاک، در دو جهت شمال و جنوب و بر روی 14 ترانسکت 50 متری در جهت شیب غالب منطقه ارزیابی گردید. بعد از جمع¬آوری اطلاعات، جهت تعیین غنا و تنوع گونه¬ای از شاخص¬های آنتروپی شانون، سیمپسون و شاخص سیمپسون و جنی استفاده گردید. سپس با استفاده از نرم¬افزار canoco5 و pc-ord 5 گروه¬های عمده بوم-شناختی و موثرترین عوامل پستی و بلندی و شاخص¬های تجزیه و تحلیل عملکرد چشم¬انداز بر تغییرات تنوع گونه¬ای گروه¬های اکولوژیک به ترتیب با بکارگیری آنالیزهای غیر مستقیم و رج بندی (تجزیه مولفه¬های اصلی) تعیین شد. نتایج نشان داد که در دو جهت شمال و جنوب پارامتر¬های ارتفاع از سطح دریا، شیب و پایداری خاک بیشترین نقش را در تغییرات تنوع گونه¬ای گروه¬های اکولوژیک منطقه دارند. بطوریکه در شمال منطقه با توجه به شاخص آنتروپی شانون، سیمپسون و سیمپسون و جنی گروه اکولوژیک gallium.verium-onobrychis. cornuta به ترتیب با 11/7، 53/6 و 53/6 دارای بیشترین تنوع گونه¬ای و در جنوب منطقه نیز گروه اکولوژیک lolium.prene- medicago.sativa به ترتیب با 81/4، 24/4 و 24/4 دارای بیشترین میزان تنوع گونه¬ای بوده¬اند. همچنین نتایج حاکی از آن است که جهت شمال منطقه ولویه دارای تنوع گیاهی بیشتری نسبت به جنوب منطقه می¬باشد.