نام پژوهشگر: مریم اهوازی
رضوانه رنجبر فرحناز خلیقی سیگارودی
امروزه مردم برای افزایش عمر مفید مواد غذایی، خواهان استفاده از مواد نگهدارنده طبیعی مشتق از منابع گیاهی هستند، با توجه به اینکه مواد نگهدارنده شیمیایی اثرات مضری دارند، و خصوصیت اصلی یک آنتیاکسیدان، تواناییش در بهدام انداختن رادیکالهای آزاد میباشد. برخی از اسانسها دارای اثر آنتیاکسیدان میباشند و تهیه ریزکپسول از آنها میتواند به پایداریشان کمک نماید. هدف از این مطالعه، ارزیابی قدرت آنتیاکسیدانی اسانس پنج گیاه دارویی شامل آویشن باغی، آویشن شیرازی، اکلیلکوهی، دارچین و میخک هندی و بررسی روند تهیه ریزکپسول از موثرترین اسانس بود. بررسی اثر آنتیاکسیدانی به روش سنجش روبش رادیکال آزاد dpph انجام گردید. ترکیبات موجود در اسانس میخک هندی بهعنوان موثرترین گیاه از نظر خواص آنتی اکسیدانی توسط دستگاه gc/ms شناسایی شد و در مرحله بعد توسط دستگاه الکترواسپری به صورت نانوکپسول در پوشش نانوذرات چیتوسان درآمد. چیتوسان، بهعلت خاصیت زیستسازگاری و زیست تخریبپذیری، بهعنوان پوسته مناسب برای نانوکپسول اسانس انتخاب شد. اندازه و شکل نانوکپسولهای بدست آمده در غلظتهای مختلفی از چیتوسان و اسید استیک، توسط میکروسکوپ الکترونی (sem) بررسی گردید. گروههای عاملی هسته و پوسته نانوکپسولها توسط طیف مادون قرمز ft-ir تعیین گردید. اسانس میخک هندی اثر روبش رادیکالی قابل توجهی (ic50 زیر 20 میکروگرم در میلیلیتر) از خود نشان داد. اصلیترین ترکیب اسانس میخک هندی را اوژنول تشکیل میداد. تصاویر بدست آمده از میکروسکوپ الکترونی (sem) نانوکپسولهایی با سطوح کروی و توزیع یکنواخت را نشان داد. گروههای عاملی هسته و پوسته در بررسی طیف مادون قرمز بهوضوح دیده شدند. با توجه به بررسی انجام شده و اثر آنتیاکسیدانی قوی اسانس میخک هندی، پیشنهاد میگردد که از نانوکپسولهای ساخته شده، بهعنوان آنتیاکسیدان طبیعی، برای افزایش پایداری محصولات غذایی استفاده گردد.