نام پژوهشگر: غلامرضا بخشی خانیکی
بهاره حاجی جعفری مژگان فرزامی سپهر
گیاه سس cuscuta kotschyana متعلق به تیره ی convolvulaceae است . خاستگاه این گیاه آسیای مر کزی است . گیاه سس گیاهی انگل است که بدور گیاهان دیگر می پیچد و از آنها تغذیه می کند. مطالعات قبلی نشان داده اند که این گیاه دارای فعالیتهای ضد سرطان و تحریک سیستم ایمنی است . ترکیبات شیمیایی آن شامل فلاونولهایی مانند کوئرستین ، کامپفرول و گلیکوزیدهای آنها می باشد که ممکن است این ترکیبات مسئول فعالیتهای بیولوژیکی مشاهده شده از این گیاه باشند.در تحقیق حاضر ما به بررسی اثرضد تکثیری عصاره های فلاونوئیدی بذر وساقه سس و گیاه میزبان آن ( انگور) روی سلولهای سرطانی سینه mcf-7 پرداختیم .نتایج حاصل از nmr نشان دادند که فلاونول کوئرستین ترکیب غالب موجود در عصاره ها می باشد. با بررسی میزان تکثیر سلولی با استفاده از سنجش mtt مشخص گردید که تیمار سلولهای mcf-7 با عصاره های بذر و ساقه سس در یک روش وابسته به دوز و زمان منجر به مهار تکثیر سلولها می شود،در حالی که عصاره گیاه میزبان (انگور) منجر به مهار تکثیر نشد.در این مطالعه به بررسی اثر ضد تکثیری غلظتهای 25,50,100µg/ml در زمانهای 24 ،48 ،72 ساعت پرداختیم.عصاره ساقه سس با غلظتهای 50,100µg/ml و عصاره بذر سس با غلظت 100µg/ml در زمان 48 و 72 ساعت منجر به مهار تکثیر سلولها شدند. نتایج حاصل از سنجش annexin نشان دادند که عصاره های بذر و ساقه سس پس از 48 ساعت منجر به القای آپوپتوز در سلولهای mcf-7 می شوند .سلولهای تیمار شده با عصاره بذر سس با غلظت 100µg/ml ، 51% و سلولهای تیمار شده با عصاره ساقه سس با غلظت0 µg/ml 5 ، 34% آپوپتوز اولیه نشان دادند .و نتایج حاصل از سنجش پراکسیداسیون لیپید هم نشان داد که سلولهای تیمار شده با عصاره ساقه سس با غلظت 100µg/ml بعد از 48 ساعت در مقایسه با سلولهای تیمار شده با عصاره ساقه سس به میزان بیشتری mda آزاد می کنند.
مریم رمضانی فرهاد نظریان فیروز آبادی
گلرنگ یکی از قدیمی ترین گیاهان روغنی است و بطور وسیعی در شرایط اقلیمی گرم و خشک خاورمیانه پرورش می یابد. گلرنگ مقاوم به کم آبی بوده و به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک سازگاری دارد. از آنجا که بررسی خصوصیات گلرنگ با استفاده از نشانگرهای مولکولی در گذشته محدود بوده است. این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی22 ژنوتیپ گلرنگ برای اولین بار توسط آغازگرهای نیمه تصادفی(isj) مورد آزمایش قرار گرفت که ژنوتیپ ها شامل 8 ژنوتیپ ایرانی و 14 ژنوتیپ خارجی بودند. استخراج dna به روش موری و تامسون صورت گرفت. در انجام isjاز 30 آغازگر 10، 12، 15 و 18 نوکلئوتیدی استفاده شد. 29 آغازگر باندهای چند شکل تولید کردند. در نهایت 248 قطعه تکثیر یافته معرفی شدند که محدوده ای بین 100 تا 1500 جفت باز را شامل می شد. 220 باند (در حدود %7/88) چند شکل بودند و چند شکلی بین 100 تا 5/28 درصد متغیر بود که متوسط تعداد باند برای هر آغازگر 6/8 باند بود. دندروگرام براساس ضریب تشابه جاکارد و به روش upgmaرسم شد. در روش ضریب تشابه جاکارد (مجموع آغازگرهای (isj ژنوتیپ ها به 6 گروه تقسیم شدند. در این گروه بندی، ژنوتیپ های ایرانی و ژنوتیپ های خارجی در یک گروه قرار داشتند. این نتیجه قرابت و خویشاوندی ژنوتیپ های ایرانی و خارجی را نشان می دهد. نتایج نشان داد که نشانگرهای isj جهت مطالعه تنوع ژنتیکی مفید می باشند
صنم نظرعلی یان غلامرضا بخشی خانیکی
آویشن ( thymus ) گیاهی است چوبی، کوتاه قد، کپه ای یا علفی، چند ساله با قاعده چوبی متعلق به خانواده لابیاته (labiatae) می باشد و به عنوان گیاهی مقوی معده، ضد تشنج، ضد نفخ، ضد سرفه، آرام بخش، ضد رماتیسم، ضد باکتری، ضد قارچ شناخته شده است. اسانس آن عمدتاً در صنایع غذایی، داروسازی، بهداشتی مورد استفاده قرار گرفته و دارای خواص ضد میکروبی قوی می باشد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و اثرات متقابل ویژگیهای ریخت شناسی و عوامل محیطی بر میزان اسانس این گیاه و انتخاب نمونه های مناسب جهت تشکیل دو رگه ها، چهار گونه از جنس آویشن و از هر گونه دو جمعیت مختلف انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. بذور جمعیتها از مناطق مختلف ارتفاعات استان زنجان جمع آوری گردید و سپس در محیط آزمایشگاهی کشت شده و مورد بررسی سیتوژنتیکی قرار گرفتند و کاریوتیپ کروموزومهای جمعیت های مختلف با روش آنالیز تصویری مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج بررسی نشان می دهند که سطح پلوئیدی در گونه های t.kot1 t.kot2, و گونه های t.dae1, t.dae2 بصورت دیپلوئید )30=n2( مشاهده می شود و در گونه های t.pub2, t.pub1 و t.per2, t.per1 بصورت دیپلوئید )30=n2( و تتراپلوئید )60=n2( مشاهده می گردد. درصد تقارن کاریوتیپی شکل کلی فرم tf% در جمعیت مربوط به گونه t.kot2 برابر 24% و کمتر از سایر گونه هاست و در گونه t.per1 7/55% است که بیشترین می باشد و کاریوتیپ این گونه از تقارن بیشتری برخوردار است. دامنه تغییرات طول بازوی بلند در نمونه های تتراپلوئید )60=n2( کمتر می باشد، در مقابل تغییرات گونه های دیپلوئید بیشتر می باشد که به مرور زمان تغییر و تحولات بیشتری در آنها صورت گرفته است که از تکامل بیشتری برخوردار می باشند. تنوع ژنتیکی وسیعی درون جمعیتهای آویشن مورد مطالعه مشاهده گردید که حاکی از توانمندی بالای این گونه ها در پاسخ به روشهای مختلف بهنژادی است. با بررسی های فیتوشیمیایی روی گونه های آویشن مشخص شده است که این گونه ها دارای ساپونین هستند و میزان ساپونین در گونه t.kot1 بیشترین مقدار و اکثر گونه ها دارای تانن می باشند. بالاترین میزان تیمول به مقدار 85/56% مربوط به گونه t.pub2 است و بالاترین میزان کارواکرول به مقدار 52/84% در گونه t.kot2 مشاهده می گردد. بیشترین میزان ترکیب ژرانیول در گونه t.per1 به مقدار 64/17% مشاهده می گردد. استیپا ( stipa ) جز گراسهای علوفه ای چند ساله مناطق سردسیری است و یکی از جنس های مهم مرتعی است، که علاوه بر خوش خوراکی دارای میزان علوفه تولیدی بالا نیز می باشد. از این گیاه در صنایع تولید کاغذ استفاده فراوانی می شود و به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و اثرات متقابل ویژگیهای ریخت شناسی و عوامل محیطی برای انتخاب نمونه های مناسب جهت تشکیل دو رگه ها و همچنین به منظور صرفه جویی ارزی ، سه گونه از جنس استیپا و از هر گونه دو جمعیت مختلف انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. با بررسی های عمومی فیتوشیمیایی روی گونه استیپا مشخص شده است که این گونه فقط دارای ساپونین می باشد و نمونه s.h8 دارای بالاترین میزان ساپونین نسبت به سایر نمونه ها می باشد و این گونه از نظر وجود سایر ترکیبات شیمیایی مورد مطالعه منفی می باشد. عدد کروموزومی گونه های استیپا مورد بررسی قرار گرفته است و مشاهده شده است که گونه ها دیپلوئید هستند و اعداد کروموزومی , stipa capensis ,stipa hohenackeriana 36=n2 و عدد کروموزومی stipa barbata ، 44=n2 است.
نجمه نعمتی اصغر مصلح آرانی
تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات تنش شوری برجوانه زنی در سه گونه salsola abarghuensis salsola arbuscula , salsola yazdiana, که گونه های درختچه ای و از خانواده اسفناجیان هستند ، انجام شد. گونه های salsola abarghuensis, salsola yazdiana انحصاری استان یزد بوده و تحقیق روی گونه های بومی از ارکان مدیریت صحیح توسعه و اصلاح مراتع محسوب میشود. این آزمایش به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملاًتصادفی در 5 تکرار و با 6 سطح شوری 0و 200و300و500و800 میلی مولاربرلیترنمک naclو مخلوط دو نمک شامل nacl وna2so4 (به نسبت70درصد و30 درصد) انجام شد. نتایج نشان داد که دوگونه , s. abarghuensis s.arbuscula درمرحله جوانه زنی نسبت به گونه s.yazdiana مقاوم تر بوده و از درصد جوانه زنی بالاتری برخوردارند ولی بررسی سرعت جوانه زنی آنها نشان داد که s. abarghuensis حساس ترازدوگونه دیگراست. بیشترین طول ساقه چه وریشه چه درگونهs.arbuscula مشاهده شد وتغییرات رشد ساقه چه وریشه چه درگونه s. abarghuensis بیشتر از دوگونه دیگر بود. با افزایش غلظت دو نوع تیمار نمک (nacl,nacl+na2so4) درصدجوانه زنی بذرها کاهش یافت. بطوریکه کمترین جوانه زنی درغلظت mm800 درمخلوط دونمک حاصل شد. نتایج مقایسه میانگین ها درآزمون توکی نشان می دهد، درگونه هایs. abarghuensis ,s.arbuscula درهمه غلظت ها مخلوط دونمک به طور معنی داری نسبت به nacl اثرمنفی تری روی رشد ساقه چه وریشه چه دارند. دراین تحقیق هچنین از خاک رویشگاه و بافت های هوایی گیاهان بالغ سه گونه موردمطالعه نمونه برداری وتحت آنالیز املاح قرارگرفت که ارتباط آنها باجوانه زنی مورد بحث قرارگرفته است. میزان تجمع املاح (na,cl)در s. abarghuensis خیلی زیادتراز دوگونه دیگرمی باشد. احتمالاً این گونه ازذخیره نمک درسلولهای خود برای تنظیم اسمزی استفاده می کند. تجزیه املاح خاک در رویشگاه نشان داد که ec خاک درمحل ررویش s. abarghuensis برابر با 101/28 دسی زیمنس برمتر می باشد که نسبت به خاک محل رویش دو گونه دیگر بالاتر است. همچنین بذورجوانه نزده به پتری دیش های حاوی آب مقطر منتقل شدند .درصدبازیابی جوانه زنی بین گونه های مختلف بین 5 تا96 درصد بود. گونه های s. abarghuensis و s.arbuscula بیشترین وکمترین بهبود جوانه زنی را داشتند.
علی درویشیان احمد اسماعیلی
آگاهی از میزان تنوع موجود در بین ارقام و خویشاوندان وحشی گیاهان زراعی در مدیریت برنامه های اصلاحی نقش مهمی ایفا می نماید. با به کار گیری نشانگرهای مولکولی اصلاح گیاهان با سرعت و سهولت بیشتری انجام می گیرد و انتخاب والدین برای تلاقی های بعدی در برنامه های اصلاحی با اطمینان بیشتری انجام می گیرد. گندم مهمترین گیاه زراعی ایران و استان لرستان به شمار می رود و در این پژوهش تنوع ژنتیکی 25 رقم و لاین گندم (شامل 9 رقم هگزاپلوئید، 2 رقم تتراپلوئید و 14 لاین پیشرفته هگزاپلوئید) مورد استفاده در پروژه های تحقیقاتی اصلاحی گندم دیم مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان مورد ارزیابی قرار گرفت. dna ژنومی به روش دلاپورتا (1983) استخراج و الگوی بانددهی آنها با 30 آغازگر rapd مورد مطالعه قرار گرفتند. در مجموع 200 باند قابل امتیازدهی به دست آمد که از این تعداد 130 باند (%65) چندشکلی نشان دادند. آغازگر f4 بیشترین تعداد باند و آغازگر a18 کمترین تعداد باند را تولید نمودند. تجزیه خوشه ای براساس حضور (1) و عدم حضور (0) باند با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و مبتنی بر روش upgma با نرم افزار ntsys انجام گرفت. دامنه ضرایب تشابه از 22/0 تا 87/0 متغیر بود. میانگین ضرایب تشابه 64/0 بود. میانگین ضرایب تشابه لاین ها (63/0) بیشتر از ارقام (60/0) بود. بیشترین تشابه ژنتیکی (87/0) بین ارقام آذر2 و سرداری که جزو ارقام با تیپ رشد زمستانه هستند و کمترین تشابه ژنتیکی (22/0) بین رقم سیمره با لاین bavicora مشاهده شد. با برش دندروگرام در نقطه 72/0، 6 گروه اصلی به دست آمده و بقیه ارقام و لاین ها به تنهایی هر یک تشکیل یک گروه جداگانه را دادند. همچنین ضریب کوفنتیکی بین ماتریس تشابه و دندروگرام 94/0 r = به دست آمد که برازش مناسب دندروگرام به ماتریس تشابه را نشان داد. باتوجه به میانگین ضرایب تشابه ارقام و لاین ها، وجود چنین تنوعی در بین آنها از جذابیت مطلوبی برخوردار نبوده و لازم است نسبت به گسترش ژرم پلاسم و تنوع ژنتیکی آنها اقدام شود. نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از نشانگر rapd برای طبقه بندی و گروه بندی ژنوتیپ های گندم سودمند بوده و از نتایج به دست آمده می توان برای سایر برنامه های اصلاحی گندم بهره جست. واژه های کلیدی: گندم، تنوع ژنتیکی، نشانگر rapd
مهدی حسینی یان خطیبی محمدامین حجازی
دونالیلا
نرگس معبودی غلامرضا بخشی خانیکی
گندم از مهمترین محصولات زراعی کشور بوده و تامین کننده اصلی جیره غذایی و قسمت اعظم پروتئین و کالری مورد نیاز جامعه می باشد. ازت از عناصر مهم و ضروری برای گندم است که از نظر تغذیه گیاهی به عنوان یک عنصر غذایی پر مصرف شناخته شده است. این عنصر در ساختمان اسیدهای آمینه و کلروفیل نقش بسیار مهمی دارد. اندازه ازت در اندام های گیاهی، بعد از کربن، اکسیژن و هیدروژن حداکثر بوده و همچنین نخستین عنصر غذایی است که کمبود آن در خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک مطرح می شود. بدین جهت تامین ازت لازم برای تغذیه گندم از نظر زمان مصرف و مقدار مصرف آن به جهت نقشی که در افزایش عملکرد و کیفیت محصول دارد، اهمیت فراوانی داشته و رعایت مصرف بهینه آن به لحاظ اقتصادی و محیط زیست بسیار مهم می باشد. استفاده از دستگاه کلروفیل متر، روش جدیدی برای تسریع در انجام توصیه های کود ازت است. در شرایط موجود برای تعیین نیاز سرک کودهای ازته در محصولات زراعی، به یک فرآیند طولانی نیاز است ولی استفاده از این دستگاه باعث تسریع در تعیین کود ازته می شود. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح پایه کاملا تصادفی شامل شش تیمار ازت از منبع اوره (صفر، 50، 100، 150، 200، 250 کیلوگرم بر هکتار) در 9 تکرار در شرایط کنترل شده گلخانه ای انجام شد. از شروع رشد گیاه تا مرحله برداشت آزمایشهای ازت گیاه و خاک و نیترات گیاه و خاک صورت گرفت. همزمان با نمونه برداری و انجام این آزمایشات قرائت کلروفیل از برگها نیز صورت گرفت.قرائت با دستگاه کلروفیل مترروی اولین برگ تکامل یافته از بالای گیاه صورت گرفت و این قرائت باید در قسمت وسط پهنک یعنی در فاصله بین نوک برگ و یقه برگ باشد. نتایج تجزیه شیمیایی برگها و مقایسه آن با قرائت کلروفیل متر نشان می دهد که مقادیر مختلف کود ازته با درجه سبزینگی گندم همبستگی مثبت و معنی داری دارد. بهترین عدد کلروفیل متر جهت توصیه کودی در شرایط آزمایش انجام شده در مرحله ساقه دهی،48/5 می باشد. در این آزمایش بالاترین سطح عملکرد با به کار بردن 100 کیلوگرم بر هکتار کود ازته از منبع اوره ایجاد شد.
مینا قاسمی غلامرضا بخشی خانیکی
آنتوریوم از خانواده شیپوری سانان بوده و بومی منطقه مرکزی و جنوبی آمریکا می باشد . گلهای تجاری شامل زائده اسپادیکس و برگ تغییر یافته رنگی است که اسپات نامیده می شود .منطقه اصلی تولید این گل هاوایی ، هلند و سایر مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است. امروزه کشت بافت آنتوریوم به علت تکثیر سریع و حذف بیماریها اهمیت خاصی دارد. در این پژوهش ریز ازدیادی آنتوریوم آندرانوم با استفاده از سه روش کالوس زایی، باززایی مستقیم و جنین زایی بدنی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق در ایستگاه ملی تحقیقات گل وگیاهان زینتی محلات از سال 88- 86 انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. رقم مورد استفاده در این پژوهش، رقم صورتی بود.در آزمایش کالوس زایی ریز نمونه استفاده شده ، قطعات برگ می باشد که پس از تقسیم به قطعات 1×1 سانتی متری در پتری دیش کشت گردید. برای القای کالوس محیط ms همراه با 30 گرم بر لیتر ساکارز،8 گرم بر لیتر آگار و هورمون های( ba ×2,4-d )، ( ba ×iaa ) و ( ba ×picloram )تحت شرایط تاریکی مورد استفاده قرار گرفت. برای باززایی شاخساره از کالوسهای بدست آمده، محیط پایه msو2/1ms بدون هورمون مورداستفاده قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار هورمونی 0/125 میلی گرم بر لیتر 2,4-d همراه با 1/5 میلی گرم بر لیتر ba بهترین جوابدهی را داشتند. همچنین محیط پایه2/1ms دارای بهترین گیاهچه ها از لحاظ تعداد، طول و اندازه برگ در محیط باززایی بود. گیاهچه ها پس از طی مراحل سازگاری به گلخانه تحقیقاتی ایستگاه ملی تحقیقات گل وگیاهان زینتی محلات منتقل گردیدند.برای آزمایش باززایی مستقیم از دو ریزنمونه حاصل از شرایط کشت بافت و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت که تیمار هورمونی حاوی 2 میلی گرم برلیتر ba بهترین جوابدهی را نشان داد. برای مطالعه جنین زایی محیط ms همراه با 20 گرم در لیتر ساکارز همراه با هورمون 2,4-d با سطح یک تا 4 میلی گرم بر لیتر و هورمون kinetin با سطح 0/33 تا 1 میلی گرم برلیتر تهیه شد . القای جنین زایی تحت شرایط تاریکی صورت گرفت . تبدیل و رسیدگی جنین ها درهمان محیط پایه همراه با 0/4 میلی گرم بر لیتر ba و % 0/18 ژلرایت تحت شرایط 16 ساعت نور صورت گرفت. جنین ها پس از جوانه زنی به بیرون از شرایط درون شیشه ای منتقل و در محیط بستر پرلایت کشت گردیدند.
گرشاسب ریگی چشمه علی محمود ابراهیمی
هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم hyalomma anatolicum anatolicum – گونه ای از کنه های سخت- انگل حیوانات اهلی و وحشی در مناطق گرم و نیمه گرم جهان است . یکی از مهمترین بیماریهای منتقل شونده توسط کنه های هیالوما ، تب هموراژیک کریمه – کنگو (( cchf است که هیالوما آناتولیکوم یکی از مهمترین ناقلین آن است . به منظور ایمنی وسیع علیه واریته های مختلف این گونه ، اخیرا ژن hao3 هیالوما مورد توجه محققان قرار گرفته است. لذا در این تحقیق orf ژن hao3 کنه هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم به کمک دو پرایمر اختصاصی که دارای سایتهای برشی برای آنزیمهای xbai و ecori بودند و با استفاده از تکنیک مولکولی pcr تکثیر گردیده و در وکتور بیانی ppicz?a قرار داده و در باکتری e.coli dh5? کلون گردید . سپس وکتور نوترکیب به کمک هضم آنزیمی ، تکنیک مولکولی و تعیین توالی ، تایید گردید . مقایسه توالی نوکلئوتید این ژن و توالی اسید آمینه حاصل از آن با توالی ثبت شده در بانک اطلاعاتی ژنی نشان داد، این ژن با تمام ایزوله ها از تیپهای hao3 ؛ bm86 و ha98 تشابه بسیار بالایی دارد و با بیان این ژن در مخمر یوکاریوتی پیکیا پاستوریس ، می توان پروتئین حاصله را به عنوان کاندیدای مناسب جهت واکسن نوترکیب علیه کنه هیالوما مطرح نمود .
عباس ایران نژاد اسدالله احمدی خواه
نرعقیمی سیتوپلاسمی(cms) ناشی از بازآرایی در ژنوم میتوکندریایی کاربرد وسیعی در تولید بذر هیبرید دارد. استفاده از نشانگرهای مولکولی علاوه بر کاهش مدت زمان اصلاح و هزینه های تولید بذور هیبرید در گیاهان خودگشن، روز به روز در حال افزایش است. برای تعیین تنوع سیتوپلاسمی توتون، تحقیقی بر روی 32 رقم بارور و10رقم cms توتون انجام گرفت. برای بررسی فاصله ژنتیکی ارقام، از دو آغازگر مولکولی میتوکندریایی fars و یک نشانگر sts میتوکندریایی استفاده شد که نتایج به دست آمده با این نشانگرها نشان می دهد که بین ژنوتیپ های مورد مطالعه تنوع سیتوپلاسمی کافی وجود دارد. در جمعیت تحت بررسی، بیشترین شاخص شانون و pic مربوط به جایگاه ntfarsmt03 بترتیب به میزان 0.6518 و 0.4591 بود. در بین ترکیبات مختلف تیپ- جایگاه بیشترین شاخص شانون وpic در تیپ ویرجنیا بترتیب به میزان 0.57 و 0.39 وکمترین شاخص شانون و pic مربوط به تیپ بارلی به میزان 0.47 و0.33 بود. کمترین فاصله ژنتیکی با معیارهای ds و همنسبی، میان تیپ های بارلی و باسما بترتیب به میزان 0.14 و 0.17 و بیشترین فاصله میان تیپ های باسما و ویرجنیا بترتیب به میزان 0.20 و 0.23 بود. درخت فیلوژنیک حاصل از دو معیار ds و همنسبی با روش جفت گروه های غیر هم وزن از طریق میانگین حسابی(upgma) ترسیم گردید. تیپ ویرجنیا در هر دو درخت واره در یک خوشه مجزا و دو تیپ بارلی و باسما درخوشه دیگرقرار گرفتند. جهت بازشناسی ژنوتیپ های نر عقیم سیتوپلاسمی از ژنوتیپ های بارور طبیعی، یک جفت آغازگر مبتنی بر توالی ناحیه 5 انتهایی ژن میتوکندریایی atp1 (که متصل به orf 274 است) بکار رفت که تولید باندی با اندازه متفاوت در در دو نوع ژنوتیپ در سیستم ژل اکریلامید نمود، به طوری که باند تکثیری مختص ژنوتیپ های بارور طبیعی 130 جفت باز و باند مربوط به ژنوتیپ های نر عقیم 1-2 جفت باز بلندتر بود در نتیجه امکان بازشناسی ژنوتیپ های نر عقیم (cms) از ژنوتیپ های بارور طبیعی فراهم شد. بر اساس نتایج بدست آمده نشانگرهای fars ابزار توانمندی برای مطالعه ژنتیک جمعیت گیاهان است. همچنین جفت پرایمرntmt01 نشانگری توانا در جهت تشخیص توتون های بارور از نر عقیم سیتوپلاسمی (cms) است.
صمد عبدی صوفیانی علیرضا دهناد
اکتینومیسیت ها باکتری هایی گرم مثبت و رشته ای هستند که بخش اعظم میکروارگانیسم های خاک را در بر می گیرند. بر اساس مطالعات انجام یافته، سه چهارم از کل آنتی بیوتیک های شناخته شده را اکتینو میسیت ها تولید میکنند. که در میان این خانواده ، جنس استرپتو مایسس از اهمیت خاصی بر خوردار است. در همین راستا غربالگری برای فعالیت ضدباکتریایی ونیز شناسایی مولکولی باکتری های استرپتومایسس جدا شده بااستفاده از ژن 16srdna انجام شد ایزوله های اکتینومیست از نمونه خاک های جمع آوری شده استان آذربایجانشرقی جدا سازی شد، غربالگری اولیه به روش تست دولایه (bilayer) درمحیط کشت اگار در مقابل میکروارگانیسم های آزمایشی e. coli atcc 1399, k. pneumoniae atcc 1290, s. flexneri atcc 1234, l. monocytogenes atcc 33090, b. cereus atcc 1431, y. enterocolitica atcc35669,ands. aureus atcc 29213 انجام گرفت. در غربالگری ثانویه، نمونه هایی که فعالیت قوی داشتند برای استخراج مواد ضد باکتریایی انتخاب شدند. متابولیتهای حاصل از این باکتری ها در مقابل میکروارگانیسم های آزمایشی : e. coli atcc 1399, b. cereus atcc 1431, y. enterocolitica atcc35669 and s. aureus atcc 29213 با روش انتشار در اگار(disk diffusion method) آزمایش شدند. جهت شناسایی مولکولی، ابتدا dna ژنومیک از تمام باکتری های منتخب استخراج شد و سپس، ژن 16srdna ایزوله های مذکـــور با تکنیک pcr تکثیرو به وکتور ptz57r/rt انتقال یافت و توسط میزبان e. coli dh5? همسانه سازی شد. پلاسمید نوترکیب استخراج شده ازباکتری ها توسط شرکت macrogene توالی یابی شد. نتایج حاصل با استفاده از برنامه های بیوانفورماتیک آنالیز وایزوله های مذکور شناسایی شدند. از 110 نمونه خاک جمع آوری شده ، 310 ایزوله اکتینومیست جدا سازی شد، درغربالگری اولیه, از 310 ایزوله, 44 ایزوله در مقابل میکروارگانیسم های آزمایشی فعالیت ضد باکتریایی نشان دادند و در غربالگری ثانویه از 44 ایزوله انتخاب شده ، 12 نمونه که فعالیت ضد باکتریایی قوی داشتند برای استخراج مواد ضد باکتریایی انتخاب شدند که دراین غربالگری ، 7 ایزوله, در مقابل همه میکروارگانیسم های آزمایشی از خود فعالیت آنتی باکتریایی قوی نشان دادند. توالی یابی ژن 16srdna ایزوله های 1-9-5-1و1-4-20-1 نشان داد که به ترتیب به گونه های streptomyces sampsonii و streptomyces mediolani شباهت صددرصد دارند همچنین ایزوله 5-4-11-1با نودونه درصد شباهت به گونه streptomyces albogriseolus و ایزوله 1-5-16-1با هشتادودودرصد شباهت به گونه streptomyces lividans تعلق دارد که ایزوله 5-4-11-1 به دلیل داشتن موقعیت های جهشی در بانک اطلاعات ژنیncbi با شماره دسترسی 925802gq به نام ایران ثبت شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد ایزوله های جدیدی در نمونه خاک های استان آذربایجان شرقی وجود دارد که توانایی تولید مواد آنتی باکتریایی جدیدی دارند. کلیدواژه ها: استرپتومایسس، باکتری، استان آذربایجانشرقی، فعالیت ضد باکتریایی، ژن 16srdna، تاکسونومی مولکولی
مریم مسلمی مهدی زهراوی
انار (punica granatum l.) یکی از قدیمی ترین میوه های خوراکی شناخته شده در جهان است. بر طبق نظر اکثر دانشمندان انار، بومی ایران بوده و از ایران به سایر کشورها انتقال پیدا کرده است. در این مطالعه، تنوع ژنتیکی درون و میان جمعیتی 67 ژنوتیپ انار که متعلق به 4 جمعیت از ایران بودند با استفاده از تکنیک aflp بررسی شد. 8 ترکیب آغازگری استفاده شده در این تحقیق، مجموعاً 267 باند قابل امتیازدهی ایجاد کردند که از بین آنها 118 (7/44%) باند، چندشکلی نشان داد. قدرت تفکیک نشانگرها بین 70/5 تا 21/9 متغیر بود. متوسط محتوای اطلاعات چندشکلی (pic) ترکیب های آغازگری 40/0 تعیین شد. بر اساس تنوع ژنی نی (h) و شاخص های آللی، جمعیت اصفهان بیشترین تنوع ژنتیکی را دارا بود. (6764/1ne=، 5327/0i=، 3646/0h=) شاخص تنوع بین مناطق (gst) برابر 124/0 بود، که نشان دهنده این است که سهم عمده ای از تنوع ژنتیکی(6/87%) مربوط به تنوع درون جمعیت ها و سهم کوچکی از آن (4/12%) مربوط به تنوع بین جمعیت ها می باشد، که نتایج حاصل از آنالیز واریانس مولکولی (amova) نیز موید این مطلب بود. میزان جریان ژنی (nm) در بین جمعیت ها از 969/0 تا 404/10 متغیر بود. همچنین میزان جریان ژنی کل برابر 5049/3 بدست آمد. تشابه بین ژنوتیپ ها از 88/0 برای نزدیکترین ژنوتیپ ها تا 26/0 برای دورترین ژنوتیپ ها بود. تجزیه کلاستر با استفاده از روش upgma 67 ژنوتیپ مورد بررسی را در 6 گروه اصلی قرار داد. اکثر ژنوتیپ های مربوط به یک جمعیت با هم دسته بندی شدند ولی تا حدی تبادل ژنی وجود داشت. همچنین تجزیه کلاستر بر اساس فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها نشان داد که جمعیت های یزد و کرمان کمترین فاصله را با هم داشته و جمعیت اصفهان بیشترین فاصله را با جمعیت های دیگر داشته و در یک گروه مجزا قرار گرفت. نتایج تجزیه بر اساس محورهای مختصات (pcoa) نیز با نتایج حاصل از تجزیه کلاستر مطابقت داشت. بر اساس نتایج این تحقیق، تکنیک aflp به عنوان ابزاری مفید جهت بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های انار معرفی می گردد.
زهرا زمانی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده: از آنجا که با افزایش جمعیت کره زمین ، نیاز به مواد غذایی نیز افزایش پیدا کرده و تقریبا یک سوم محصولات کشاورزی توسط خسارت ناشی از آفات از بین می روند، لذا کنترل آفات بسیار ضروری است. تاکنون موثرترین وسریعترین راه برای کنترل آفات استفاده از سموم شیمیایی بوده است. در سالهای اخیر با توجه به اثرات خطرناک آفت کش های سنتتیک روی سلامت انسانها،حیوانات وگیاهان، دانشمندان را به جستجوی روش های جایگزینی که آلودگی وسمیت کمتری داشته باشند، بر انگیخت که یکی از این روش ها کنترل بیولوژیکی می باشد. پنج گروه حشره کش میکروبی وجود دارد:باکتری ، ویروس، نماتود، پروتیستا و قارچ که از میان آنها قارچها از عوامل مهم محدود کننده جمعیت حشرات در طبیعت بشمار می آیند . تا بحال بیش از 700 گونه قارچ بیماریزا حشرات در کلاس هایفوماسیت شرح داده شده است که مهمترین و کاربردی ترین آنها قارچ beauveria bassiana است. در این تحقیق با جدا سازی سویه پاتوژن kb215 قارچ beauveria bassiana از خاک و حشره و تولید کنیدی هوایی و کنیدی غوطه ور و بلاستوسپور در شرایط آزمایشگاه و بررسی شرایط بهینه تولید آنهاو تهیه سوسپانسیون اسپور و اسپری آن ،از این قارچ برای کنترل آفات کلیدی کرمان از جمله شته اقاقیا aphis faba، زنجره خرماommatissus lybicus، مگس سفیدbemisia tabaci ، شپشه آرد tribolium castaneuem مورد بهره وری قرار گرفت. تستهای آلوده سازی، با اسپری مستقیم حشره صورت گرفت.بیواسی با استفاده از تلقیح سه غلظت 106× 1 ، 107×1، 108×1 کنیدی بر میلی لیتر انجام شد وکنترل با % 01/0 توین 80 در آب مقطر، اسپری شد. بعد از اسپری کردن پلیتها در انکوباتور با دما c1 ± 25 و رطوبت نسبی80% قرار داده شدند.حشرات تست شده هر روز برای ردیابی رشد قارچ بروی آنها بررسی می شدند که بعد از 9 روز ، درصد مرگ ومیر با غلظت 108×1 به ترتیب 4/42% ،4/46% ، 34% و7/37% بود.امروزه کنترل بیولوژیکی و به خصوص کنترل میکروبی هیچ نگرانی از لحاظ تاثیرات جانبی و ایمنی بیان نشده است. در نتیجه سعی در تولید انبوه آن در مقیاس صنعتی و تولید تجاری آن شده ، که در اینجا به بررسی تعدادی از عوامل موثر دربازیافت بهینه و تولید انبوه قارچ می پردازیم .
ونوس وزیری غلامرضا بخشی خانیکی
ازآنجائی که در حال حاضر مبارزه شیمیائی در کنترل بیماری سیاهک معمولی (که عامل آن ustilago maydis است) ذرت ناموفق بوده است، تولید هیبریدهای مقاوم نسبت به این بیماری یکی از ضروریات اصلاح ذرت می باشد. در این پژوهش 89 ترکیب هیبرید سینگل کراس (شامل 60 هیبرید تست کراس حاصل از تلاقی 20 لاین s6بعنوان پایه مادری و 3 تستر s6 برگزیده تجاری بنامهای k18، ,k19 k1264/5-1 بعنوان پایه پدری بهمراه 29 ترکیب جدید دیگر)، در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی با 2 تکرار در سال زراعی 1387در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی کشت شدند و صفات تعداد برگ بالای بلال ، تعداد کل برگ، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، تاریخ ظهورگرده، تاریخ ظهور کاکل، فاصله بین گرده افشانی و ظهور کاکلها (asi)، تاریخ تزریق اسپور، بیماری ساقه و برگ، طول بلال، قطر بلال، تعداد ردیف، تعداد دانه درردیف، تاریخ رسیدگی فیزیولوژیک، درصد بیماری گل تاجی، درصد و شدت بیماری سیاهک بلال اندازه گیری شدند. تجزیه واریانس آماری حاکی از وجود تفاوت معنی دار بین هیبریدهای تست کراس از نظر صفات تعداد برگ بالای بلال، تعداد کل برگ، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، تاریخ ظهور گرده، تاریخ ظهور کاکل، فاصله بین گرده افشانی و ظهور کاکلها (asi)، تاریخ تزریق اسپور، طول بلال، قطر بلال، تعداد ردیف، تعداد دانه درردیف، تاریخ رسیدگی(درسطح 1%) و صفات بیماری ساقه و برگ (درسطح 5%) می باشد. تجزیه و تحلیل همبستگی بین صفات نشان داد که بین صفات مورفولوژیکی مورد بررسی و شدت و درصد بیماری سیاهک در اکثر صفات مورد بررسی در این آزمایش همبستگی معنی دار وجود ندارد، گرچه همبستگی های معنی دار برآورد شده نیز قوی نمی باشند. بوسیله تجزیه عاملی با دوران وریماکس 7 عامل استخراج شد که مجموعاً 8/74 درصد از واریانس موجود را توجیه کردند. گروهبندی هیبریدها بر اساس تجزیه خوشه ای برای صفات مربوط به بیماری (شدت و درصد سیاهک وبیماری گل تاجی) موجب گروهبندی هیبریدها در 16 گروه گردید. تجزیه لاین × تستر روی صفات مربوط به مقاومت به سیاهک حاکی از معنی داری واریانس تلاقی برای صفات آلودگی ساقه و برگ و تعداد بوته آلوده شده بود و برای این صفات اثرات ژنی افزایشی معنی دار برآورد گردید.
آزیتا مازندرانی شاهین واعظی
حبوبات دانه های خشک خوراکی هستند که به خانواده بقولات (leguminosae ) تعلق دارند. در بین حبوبات از نظر سطح زیر کشت و ارزش اقتصادی مقام اول متعلق به لوبیا phaseolus vulgaris است. ارزش بیولوژیک پروتئین لوبیا به سبب دارا بودن بسیاری از اسیدهای آمینه ضروری بالاست.و با داشتن 22% پروتئین نقش مهمی در تامین مواد پروتئینی مورد نیاز انسان خواهد داشت. و این میزان پروتئین دو تا سه برابر میزان پروتئین غلات است .پروتئینهای ذخیرهای به عنوان مارکرهای مولکولی برای مطالعه ارقام p. vulqaris مورد استفاده می باشند. استفاده از مارکرهای مولکولی و ژنتیک و اصلاح لوبیا به نتایج مفیدی منجر شده است که از آن جمله استفاده از پروتئین ذخیرهای دانه لوبیا در مطالعات مربوط به تنوع ژنتیکی و پراکنش جغرافیایی لوبیا را می توان ذکر کرد. در این پژوهش 112 ژنوتیپ از کلکسیون منتخب لوبیا جمع آوری شده در بانک ژن گیاهی ملی از یازده استان مختلف کشور از نظر تنوع ژنتیکی،ساختار ژنتیکی، فاصله ژنتیکی میان جمعیت ها بر اساس تیپ زراعی، اقلیم، استانهای محل جمع آوری نمونه مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی تنوع ژنتیکی برای پروتئینهای ذخیرهای دانه از الکتروفورز یک بعدی sds-page استفاده شد در جمعیت مطالعه شده 27 آلل ایجاد شد که 85/19%آن پلی مورفیک بود . میانگین تعداد آلل واقعی 1/85 و متوسط آلل موثر 1/49بود مقایسه داده های آللی بین جمعیت ها سطوح مشابهی از تنوع ژنتیکی را در همه جمعیت ها نمایان ساخت ،که مقدار تنوع ژنتیکی 0/29 بود. مقایسه جمعیتها بر اساس مقیاس نی تشابه بالایی را در تیپ زراعی نشان داند. تجزیه خوشه ای با استفاده از روش upgma مشخص نمود که تیپ های زراعی چیتی ، قرمز، سفید به دو گروه ،از نظر منشاء اقلیمی به چهار گروه و استانهای محل جمع آوری نمونه به پنج گروه تقسیم شدند.
عظیم محمدی زاده محمد امین حجازی
جلبک تک سلولی دونالیلا موجودی مقاوم به شوری است که تحت شرایط تنش شوری بالا، کمبود مواد غذایی و نور شدید، موادی از قبیل کاروتنوئید و گلیسرول تولید می کند. با توجه به اهمیت کارتنوئیدهایی از قبیل بتاکاروتن در صنایع مختلف، جداسازی ژنهای کلیدی موثر در مسیر بیوسنتز کارتنوئیدها، به منظور بررسی روند تکاملی مسیر بیوسنتزآنها وانتقال و بیان این ژنها در میزبانهای مستعد، جهت افزایش عملکرد تولید، مورد توجه قرار گرفته است. ژن pds که از ژنهای کلیدی مسیر سنتز کاروتنوئید ها می باشد، عامل دهیدروژنه کردن ماده بی رنگ phtoene وتبدیل آن به لیکوپن می باشد. برای بیان ژن مذکور، این جلبک در محیط آزمایشگاه، تحت تنش شوری با غلظت 3 مولار و نور شدید (400 میکرومول فوتون بر متر مربع در ثانیه) قرار گرفت. سپس از جلبک نمونه گیری شده(در تیوپ های 5/1 سی سی) و rna کل استخراج گردید. واکنش rt-pcr با استفاده از rna کل انجام گرفت و cdna تک رشته ای کل تهیه گردید. واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از cdna بدست امده از مرحله قبل وپرایمرهای اختصاصی ژن pds، انجام گردید.محصول pcr که ژن pds بود به پلاسمید ptz57r/t متصل شد و به باکتری اشریشیاکلی سویه gh5? منتقل گردید. باکتری های اشریشیاکلی در دمای 37 درجه سلسیوس به مدت 12 ساعت نگهداری شدند. پس از آن، dna پلاسمیدی باکتری ها استخراج شد. با استفاده از واکنش pcr با پرایمرهای اختصاصی ژن pds بر روی پلاسمیدهای استخراج شده و هضم آنزیمی dna پلاسمیدی با استفاده از آنزیمهای برشی hindiii و ecori جداسازی ژن مذکور تایید شد پلاسمید حاوی ژن pds جهت توالی یابی ارسال شد.
سکینه سادات حسینی منش احمد جعفرنژاد
این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی صفات، برآورد اجزای عملکرد، تعیین اثرات مستقیم و غیر مستقیم بین عملکرد و اجزای عملکرد ، در سال زراعی 88-1387 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابور اجرا گردید. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و 18 ژنوتیپ گندم دوروم، همراه 2 رقم شاهد آریا و گندم نان بهار (جمعاً 20 لاین و رقم) ارائه شد. تفاوت معنی دار آماری بین ژنوتیپ های مورد مطالعه در اکثر صفات مورد بررسی مشاهده شد. بیشترین ضریب تغییرات فنوتیپی مربوط به صفات تعداد سنبلچه غیربارور در سنبله، تعداد پنجه غیر بارور در بوته، تعداد دانه در سنبله و وزن سنبله بود. طبق نتایج حاصل از اجزای واریانس ژنتیکی صفات، قابلیت توارث پذیری عمومی برای صفات روز تا ظهور سنبله، وزن هکتولیتر، وزن هزار دانه، طول سنبله و طول پدانکل بالا بود. بر طبق نتایج حاصل از همبستگی ساده فنوتیپی، صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در سنبله و تعداد روز تا رسیدگی با عملکرد همبستگی مثبت و معنی دار از لحاظ آماری داشتند. رابطه وزن هزار دانه، طول غلاف برگ پرچم و طول پدانکل با عملکرد منفی و از لحاظ آماری معنی دار بود. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه گام به گام، حداکثر اختلاف عملکرد کرت را به شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و طول سنبله نسبت داد. از طرفی نتایج رگرسیون گام به گام روی شاخص برداشت به عنوان عاملی متغیر نشان داد که صفات عملکرد دانه در واحد سطح، عملکرد بیولوژیک، طول سنبله و ارتفاع بوته بخش عمده ای از تغییرات را توجیه کردند. تجزیه به عامل ها 8 عامل پنهانی را استخراج نمود که 87 درصد از تنوع را توجیه نمودند و با در نظر گرفتن الگوی صفات به ترتیب پتانسیل عملکرد، طول گیاه، بنیه رشدی گیاه، مخزن فیزیولوژیک تک بوته، تعداد گره، وزن خشک برگ پرچم، تعداد پنجه غیر بارور و طول غلاف برگ پرچم نامگذاری شدند. تجزیه کلاستر نوع q،20 ژنوتیپ مورد بررسی را در 4 گروه طبقه بندی کرد. در کلاستر سوم، رقم نان بهار، مجزا از ژنوتیپ های گندم دوروم قرار گرفت. در مجموع در این مطالعه نتیجه گیری شد که برای حصول عملکرد بالا در گندم دوروم بایستی گیاهانی با شاخص برداشت زیاد، طول سنبله بلندتر، تعداد دانه بیشتر در سنبله و دانه های سبک تر انتخاب نمود.
اعظم صفری حسین شهبانی ظهیری
آنزیم آمیلاز در حال حاضر حدود 25% از بازار مصرف جهان را تشکیل میدهد. این آنزیم در صنایع مختلف از جمله دارویی، نساجی و نانوایی کاربرد دارد. باکتری های گرمادوست قادرند در دماهای بالارشد و فعالیت کنند. برخی از این باکتریها قادر به تولید آنزیم آمیلاز با فعالیت و پایداری در دمای بالا می باشند که در صنایع از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در این مطالعه باکتری گرمادوست تولید کننده آنزیم آمیلاز ار خاکهای اطراف تهران جدا گردید. کشت این باکتری در محیط شامل1% نشاسته، %0/1 k2hpo4 ،0/25na2hpo4 ، 0/2 (nh4)2so4،1/0 nacl، mg so4 7h2o05/0،cacl2 0/05 و tripton 0/2صورت گرفت و میزان تولید آنزیم در دما و ph های متفاوت بررسی گردید. بیشترین میزان تولید آنزیم توسط باکتری uml150 در دمای ℃48 وph 9 اتفاق افتاد. به منظور شناسایی این باکتری، با استفاده از آغازگرهای پیش برنده و معکوس، ژن 16s rdna ریبوزومی این باکتری تکثیر و تعیین توالی شد. نتایج بیانگر بیشترین شباهت این باکتری با باکتری bacillus licheniformis بودند. با بررسی فعالیت و پایداری آنزیم در دامنه دمایی 40تا80 درجه سانتیگراد بهینه فعالیت آنزیم در دمای 40 درجه سانتیگراد بدست آمد. همچنین این آنزیم بعلت حفظ فعالیت خود به میزان 78% در دمای℃80، واجد ارزش زیادی در صنایع از جمله صنعت قند سازی می باشد. همچنین به منظور انتقال ژن آمیلاز به e.coli از وکتور ptrc99a استفاده گردیدو پس از انتقال، بیان آن در e.coli مورد تایید قرار گرفت.
شکوفه ناصر غلامرضا بخشی خانیکی
حفظ ذخایر ژنتیکی و جلوگیری از فرسایش گونه های گیاهی، به ویژه گونه های بومی و در حال خطر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فراسرمانگاهداشت یا نگهداری دردمای نیتروژن مایع (?c196-)، کارآمدترین روش ذخیره سازی طولانی مدت منابع ژنتیکی گیاهی با حداکثر ثبات فنوتیپی و ژنوتیپی است. این تکنیک برای نگهداری بذر، جنین، جوانه و سلول های گونه بومی smirnovia turkestana مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تولید مواد گیاهی (جوانه و کالوس) در شرایط درون شیشه ای، بذور سترون شده با هیپوکلریت سدیم %25/1، در محیط ms بدون هورمون با نصف غلظت سوکروز کشت شدند. محیط کشت ms با mgl-1 5/0 2ip: ، mgl-1 5/0 ba: و mgl-1 01/0 iba:، جهت ازدیاد شاخه ها انتخاب شد. به منظور تولید کالوس از دیسک های برگی، از محیط ms حاوی mgl-1 5/0 2,4-d: استفاده گردید. مواد گیاهی با استفاده از روش های انتقال مستقیم (برای بذر)، شیشه ای شدن و کپسوله کردن -آبگیری، پیش تیمارها و پس تیمارهای مختلف با موفقیت در دمای فراسرد نگهداری شدند. بذور در همه روش ها با % 100 زنده مانی، بازیابی شدند. بالاترین میزان زنده مانی جنین ها (%86) با پیش تیمار آبگیری در روش کپسوله کردن-آبگیری و بدون اختلاف معنی دار با روش شیشه ای شدن (%78) به دست آمد. از تیمار فراسرد توده های سلولی در همه پیش تیمارها و روش های به کار گرفته شده، زنده مانی %100 به دست آمد. جوانه ها نیز در هر دو روش شیشه ای شدن و کپسوله کردن -آبگیری با پیش تیمار آبگیری تدریجی برش های ساقه ( به طول یک سانتی متر) در دمای ?c 4-2، با بالاترین زنده مانی (100%) بازیابی شدند. با توجه به میزان بالای زنده مانی بذور، جنین، جوانه و سلول های این گونه تحت همه روش های فراسرد می توان نتیجه گرفت که روش به کار گرفته شده در میزان زنده مانی ژرم پلاسم دم گاوی نقش چندانی ندارد. اما با توجه به سهولت شیشه ای شدن، این روش به عنوان یک روش کارآمد جهت فراسرمانگاهداشت این گونه بیابانی پیشنهاد می شود.
علیرضا نوروز پژند لاهیجی سید محمود ابراهیمی
چکیده: همه گـیری آنـفلوآنزا یکی از بزرگترین عوامل تهدید کننده سلامت در انـسان و حیوان به شمار می آید. دو همه گیری بزرگ از سویه های ویروس آنفلوآنزا h5n1 وh1n1 در طول سال های اخیر منجر به توجه بیشتر به ویروس سبب شونده و اجزاء پروتئین های عمده ویروس شده است. در این مطالعه، ما برای بیان پروتئین m2 از ویروس آنفلوآنزا نوع a در لاین سلولیct-26 بوسیله وکتور پلاسمیدی pegfp-n1 تلاش نمودیم و سپس ما شروع به مطالعه پاسخ های ایمونولوژیکی لاین سلولی ct-26 تغییرشکل یافته یا ترانسفورم شده در موش های آزمایشگاهی کردیم. ضمناً سویه واکسینال h9n2 (a/chicken/iran/101/1998) از موسسه تحقیقات سرم سازی و واکسن سازی رازی بدست آمده بود. (rvsri) orf (open reading frame) ژن m2 بوسیله تکنیک مولکولی rt-pcr و با استفاده از آغازگرهایی که شامل دو سایت اختصاصی آندونوکلئازی برشی می باشد، جدا شده بودند. ژنm2 جدا شده در پلاسمید بیان کننده pegfp-n1 کلون شده و پلاسمید فوق با استفاده از لیپوفکتامین 2000 جهت تغییرشکل لاین سلولی ct-26 استفاده شد. لاین سلولی ct-26 باعث ایجاد تومور کولون در موش balb/c می شود که با تغییرشکل و بیان ژن m2 ویروس در این سلول ها،آن ها می توانند جهت بررسی پاسخ های ایمونولوژیکی برعلیه تومور در مایه کوبی انجام شده در موش balb/c استفاده شوند. موش های مایه کوبی شده که حاوی آنتی بادی بر علیه ژن m2 است پس از تزریق داخل صفاقی با لاین سلولیct-26 تغییرشکـل یافته، در موش تومور کولون ایجـاد نشده یا در صورت ایجاد تومور اندازه آن از حالت طبیعی کوچکتر است.
وحیده محتشمی شهر خفری احمدرضا خسروی
عرصه انتشارجغرافیایی جنس گون در ایران با استفاده از 12013 مشاهده (رکورد) ژئورفرنس شده، واکاوی گردید. گونه های جنس گون در همه استانها یافت می شود، اما اغلب مشاهدات از استانهای فارس، تهران و خراسان می باشد. بیش از نصف گونه های گون (420 گونه) نادر و بومزاد با عرصه گسترش محدود هستند. حداکثر فاصله میان افراد یک گونه 2084 کیلومتر است. استانهای خراسان با 157 گونه، فارس با 155 گونه ، تهران با 151 گونه و آذربایجان غربی با 148 گونه بیشترین تعداد گونه های گون ایران را دارا می باشند. اما به لحاظ غنای گونه ای استانهای تهران، مازندران، مرکزی، همدان و لرستان از غنای گونه ای بالایی برخوردارند. برای انجام این محاسبات از خانه های گرید با ابعاد 10x 10 کیلومتر و روش محدودهای دایره ای همسایه (circular neighborhood method) با شعاع 50 کیلومتر استفاده شد تا از غنای گونه ای نقشه برداری شود. به طور کلی غنای گونه ای گونها در ایران در البرز مرکزی و زاگرس مرکزی نسبت بقیه نقاط از تنوع بالاتری برخوردار می باشد. از نظر عرض جغرافیایی گونهای ایران در سرتاسر ایران میان عرض جغرافیایی 25 درجه شمالی و 44 درجه شمالی وجود دارند. بالاترین تعداد گونه ها میان عرض 33 درجه شمالی و 35 درجه عرض شمالی در زاگرس مرکزی و میان 35 عرض شمالی و 36 شمالی در البرز مرکزی وجود دارد. در این تحقیق سه نقطه داغ بومزادی برای گونهای ایران مشخص شد که دو نقطه آن منطبق با مراکز غنای گونه ای گونهای ایران است و نقطه سوم در استان فارس می باشد که تعداد گونه های بومزاد در هر استان محاسبه گردید. سی و سه خانه گرید 50x 50 کیلومتر کافی است تا تمام گونه های گون ایران را در بر بگیرد. این نقاط جهت تعیین اولویت حفاظت از اهمیت بالایی برخوردارند.
مریم انصاری احمد رضا خسروی
عرصه انتشار جغرافیایی تیره گاو زبان در ایران با استفاده از 7677 مشاهده (رکورد) ژئورفرنس شده، واکاوی گردید. گونه های تیره گاوزبان در همه استانهای ایران یافت می شوند، اما اغلب مشاهدات از استانهای تهران،خراسان و فارس است. یک چهارم از 224 گونه ، نادر و بومزاد با عرصه گسترش محدود هستند. حداکثر فاصله میان افراد یک گونه از 224 گونه این تیره در ایران، 2170 کیلومتر است. استانهای تهران، مازندران، خراسان، فارس، لرستان و آذربایجان غربی بیشترین تعداد گونه را دارند. از خانه های گرید به ابعاد 10x10 کیلومتر و روش محدودهای دایره ای همسایه (circular neighborhood method) با شعاع 50 کیلومتر استفاده شد تا ازغنای گونه ای نقشه برداری شود. غنای گونه ای بالایی در البرز مرکزی در استان تهران و زاگرس مرکزی در استانهای لرستان وجود دارد. از نظر عرض جغرافیایی، گونه های گاوزبانیان ایران میان عرض جغرافیایی 25 درجه شمالی و 44 درجه شمالی وجود دارد. بیشترین تعداد گونه میان عرض 32 درجه شمالی و 34 درجه شمالی در زاگرس مرکزی و 35 درجه شمالی و 36 درجه شمالی در البرز مرکزی وجود دارد. دو ناحیه داغ بومزادی ( نقاطی که دارای فراوانی بالایی هستند و عرصه گسترش محدود دارند ) برای گاوزبانیان ایران مشخص شد که یک ناحیه در البرز مرکزی منطبق بر مرکز غنای گونه ای و یک ناحیه در زاگرس است. بیست خانه گرید 50 x 50 کیلومتر در کل ایران نیاز است تا کل گونه های تیره گاوزبانیان ایران را در بر گیرد. این نواحی می تواند جهت حفاظت کل گونه های گاوزبانیان در نظر گرفته شود.
سیده مرضیه میرحسینی اعظم منفرد
گونه های متفاوت prunus به بادام نزدیک می باشد، آن یک گونه از جنسprunus و زیر جنسamygdalus خانواده rosacea ، زیر خانواده (prunoideae) بوده که در مناطق کوهستانی آسیای مرکزی از نواحی تیان شان در چین تا کردستان شامل ترکمنستان، افغانستان، ایران، با خواص داروئی و بالابردن مقاومت خاک به عوامل فرسایشی می باشد. سیکل رشد این گیاه به گیاهان مناطق مدیترانه ای شبیه می باشد. از نظر فرم رویشی به 4 دسته :فرم درختی، درختچه ای براکی بلاست(شاخه های کوتاه)، درختچه ای فاقد براکی بلاست و درختچه ای خاردار تقسیم میشوند. در این کار با تیمارهای مختلفی بر روی جوانه زنی سه گونهamygdalus scoparia و amygdalus glauca ،amygdalus arabica انجام شده، که تیمارها شامل آب مقطر استریل (0.5،1،0.25%) h2o2،mg/l(1،0.5،2) ga3و (0.5%) h2o2با غلظتهای متفاوت mg/l(05،1،2) ga3در دو دمای °c 4 و°c 25 انجام شده است ، البته قبل از این یک دوره سرمادهی به مدت 30 روزه داشته که این گونه ها در دمای 25 درجه سانتی گراد بهتر جوانه میزنند و بهترین گونه برای درصدجوانه زنی، گونهa.glauca 92% در هر دو محیط می باشد. بهترین تیمار برای هر گونه در هر دما با هم متفاوت است.در دمای 4 درجه سانتی گراد بهترین گونه a.scoparia بوده ، بهترین تیمار برای این گونه(0.5%) h2o2و برای دو گونه دیگر نیز بهترین تیمار mg/l(0.5) ga3+ (0.5%) h2o2 ، در دمای 25 درجه سانتی گراد گونه a.glauca سرعت جوانه زنی بهتری نسبت به دو گونه دیگر داشته و بهترین تیمارها نیز برای آنها به قرار زیر است گونهa.scoparia (1%) h2o2وa.glauca (0.5%)h2o2، a.arabica mg/l(0.5) ga3+ (0.5%) h2o2می باشد. مطالعه تشریحی ساقه و برگ هر یک از گونه ها با رنگ آمیزی مضاعف انجام شده و مشاهده آنها با میکروسکوپ نوری صورت گرفت، با مقایسه صفات تشریحی بیشترین تمایز در شکل مقطع ساقه، نوع روزنه و شکل رگبرگ اصلی میباشد، مهمترین خصوصیت در برگ این گونه ها دارای بافت نردبانی نداشتن بافت اسفنجی می باشد که مربوط به شرایط اکولوژیک نیمه خشک می باشد، ضخامت پارانشیم فوقانی و تحتانی در رگبرگ میانی در مقایسه سیتولوژیکی نتایج به دست آمده همانند مطالعات تشریحی می باشد و تفاوتی در آنها دیده نشده است. بهترین مرحله برای شمارش تعداد کروموزومها حالت متافاز می باشد، در همه گونه ها تعداد کروموزومها(2n=16 ) می باشد. یکی از مشخصه های شاخص کروموزومها در این گونه ها، کوچک آنها میباشد.
نبات صدقی غلامرضا بخشی خانیکی
در این تحقیق به منظور بررسی تنوع سوماکلونالی در طی واکشت های مکرر کالوس های توتون اقدام به کشت ریز نمونه- های برگ و ساقه گیاه توتون ( رقم چپق) در محیط کشت ms که حاوی 4 میلی گرم بر لیتر 2,4-d و 5/0 میلی گرم بر لیتر کینتین بود گردید. بعد از اینکه کالوس ها رشد کردند در محیط کشت دیگر با همان غلظت های هورمونی واکشت شدند. بعد از واکشت چهار، کالوس ها به محیط کشت باززایی ms با غلظت های هورمونی شامل 5/0 میلی گرم بر لیتر 2,4-d ، 4 میلی گرم بر لیتر کینتین ، 1 میلی گرم بر لیتر زئاتین منتقل شد. بعد از تشکیل گیاهچه ها از گیاه اولیه و گیاه باززایی شده ، استخراج dna به منظور بررسی تنوع سوماکلونالی انجام گرفت. و در کل از 20 پرایمر تصادفی و تکنیک rapd-pcr برای بررسی این تنوع استفاده گردید. الگوی الکتروفورزی نتایج rapd وجود پلی مورفیسم را در باند های dna تکثیر شده با چهار پرایمر تصادفی opa-10 ، opr-12، opc-09، ops-11 نشان دادند.وجود تغییرات در ژنوم توتون به خاطر قرار گرفتن طولانی مدت در محیط کشت می باشد .
صادق شهبازی دورباش بهزاد صادق زاده
با توجه به وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه در صفات موثر در عملکرد در بین لاین های مورد بررسی، می توان از این لاین ها در برنامه های به نژادی در دیمزارهای کشور انتخاب نمود.
زهرا تاجی مه لقا قربانلی
خشکی یکی از فاکتورهای بسیار مهم و موثر بر رشد و نمو گیاهان می باشد که سبب تغییرات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی زیادی در گیاهان می گردد . از آنجائی که که کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا واقع شده است مصرف بهینه آب باید هر چه بیشتر مد نظر قرار گیرد . در این پژوهش به منظور بررسی تنش خشکی بر پارامترهای رشد دوگونه کدوcucurbita pepo l.) (cucurbita maxima l. , آزمایش به روش گلدانی و مزرعه ای با استفاده از طرح کرت های خرد شده ، انجام شد . تنش خشکی در سه سطح (آبیاری در حد ظرفیت زراعی ،3 /2 ظرفیت زراعی و3/1 ظرفیت زراعی) اعمال شد. نتایج نشان داد که تیمار شاهد از نظر کلیه صفات کمی و کیفی نسبت به تیمارهای تحت تنش دارای برتری است و بر اساس عملکرد در شرایط بدون تنش(شاهد) و تنش دو گونه مذکور با یکدیگر اختلاف چندانی ندارند . پارامترهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی دوگونه کدو مورد مطالعه قرار گرفت نتایج نشان داد که در تمام کشت ها (مزرعه و گلدانی ) و تیمار ها ، درصد جوانه زنی ، طول ساقه ، وزن تر و خشک ریشه و اندامهای هوایی ، تعداد و سطح برگ ، تعداد و وزن میوه طول دوره رویشی و پتانسیل آبی گیاه کاهش معنی داری نشان می دهند، اما در شرایط تنش هر دو گونه طول ریشه بیشتری دارند . نتایج آزمایشات بیوشیمیایی نشان داد که با افزایش تنش خشکی بر میزان پرولین ریشه و اندام های هوایی، قندهای محلول ریشه ، همچنین بر فعالیت آنزیمهای پراکسیداز ، پلی فنل اکسیدازوآسکوربات افزوده می گردد ، تنش خشکی با افزایش پراکسیداسیون چربیهای غشا منجر به افزایش مالون دی آلدئید می شود . محتوی کلروفیل a و b و کاروتنوئیدها ، میزان قند برگ و فعالیت نیترات ردوکتاز و پروتئین برگ و ریشه، متناسب با افزایش سطح تنش کاهش یافت . مجموعه این تغییرات نشان دهنده تاثیر تنش خشکی بر گیاه و فعال شدن مکانیسم های مقاومت به کم آبی در گیاهان می باشد . بنابراین تنش خشکی به عنوان مهمترین تنش غیرزیستی در کاهش عملکرد این گیاه مطرح می شود و تولید موفق آنرا بخصوص در مناطق خشک به مخاطره می اندازد . لذا استفاده از گونه ها یا واریته هایی که آب قابل دسترس را با کارایی بیشتر مصرف کرده و قادر به تحمل خشکی باشند ، یک هدف عمده برای افزایش تولید به ویژه در محیطهای مستعد خشکی است . کلمات کلیدی : کدو ، تنش خشکی ، پتانسیل آب گیاه ، بیوشیمیایی
ملیحه فلکی غلامرضا بخشی خانیکی
جنس chenopodium دارای 100گونه و جنس atriplex دارای 150 گونه است که هر دو جنس از تیره chenopodiaceae می باشند. نظر به اینکه شناسایی گونه های این دو جنس به دلیل شباهت های ریختی نسبتا" مشکل است، صفات تشریحی گونه های این جنس در استان خراسان جنوبی مورد بررسی قرار گرفت. برای مطالعه ساختار تشریحی گونه ها ابتدا نمونه های گیاهی از مناطق مختلف این استان جمع آوری شدند. سپس روش برش گیری دستی در آزمایشگاه انجام شد و برای رنگ آمیزی بافت ها از رنگ آمیزی سبز متیل و کارمن زاجی مورد استفاده قرار گرفت. پس از آنها لام و اسلاید از تمامی مقاطع (برگ، ساقه، دمبرگ و اپیدرم) تهیه گردید. و توسط میکروسکوپ تحقیقاتی olympus اندازه گیری گردید. کل این پژوهش نشان داد که صفات برگ و ساقه در حد جنس متمایز کننده بود ولی در بین گونه های هر یک از جنس ها این توانایی برای هرکدام به تنهائی نداشت. درگونه c. botrys کرک غده ای, ضخیم بودن کوتیکول آن در هر دو سطح, شکل مقطع رگبرگ و نوع روزنه که در هر دو سطح اپیدرم هم سطح می باشد آن را از سایر گونه های جنس chenopodium متمایز کرد. ولی بیشترین تفاوت در صفات دمبرگ مشاهده شد که می تواند در شناسایی گونه ها اهمیت به سزائی داشته باشد. کلمات کلیدی: صفات تشریحی، chenopodiaceae،chenopodium ،atriplex ، خراسان جنوبی
پانته آ قدسی نصیرآبادی فرزین روحوند
در سالهای اخیر نسل تازه ای از واکسنها بنام واکسنهای چند اپی توپی توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.این نوع از اکسنها با در کنار هم قرار دادن اپی توپهای شناخته شده مربوط به یک یا چند میکروارگانیسم بصورت ژن یا پپتید درست می شوندو باعث تحریک سیستم ایمنی بصورت اختصاصی می گردندو مخصوصا در مورد ویروسهایی مثل hcv که جهش زایی بالایی دارند،بسیار مورد توجه قرار گرفته اند.استفاده از گیاهان تراریخته نیز برای تولید واکسنهای درمانی انسانی یا حیوانی بسیارمورد توجه می باشد.واکسنهای گیاهی ، مزیتهای زیادی ازجمله عدم نیاز به زنجیره سرد در طول حمل و نقل، هزینه پایین تهیه و تولید ، انبارداری آسان و مایه کوبی راحت، دارند. در این پروژه، ژن سنتتیک پلی توپ hbs-polytope2 داخل پلاسمید نگهدارنده (+)3.1 pcdna ، بعد از تکثیر با پرایمرهای اختصاصی، وارد جایگاه ژن gus در پلاسمید pbi121 که یک ناقل دو تایی گیاهی است ، شد. بعد به باکتری e.coli dh5? ترانسفرم شد و بعد از بررسی صحت کاست نوترکیب حاصل و انجام عمل هضم با آنزیمهای برشی مربوطه ، بااستفاده از روش شوک حرارتی به agrobacterium tomefasiens، سویه pgv 3850 ، منتقل شد. ازکلونیهای تولید شده در محیط گزینشگر حاوی کانامایسین برای انتقال به ریز غده های سیب زمینی واریته کاردال از راه زخمی کردن غده استریل و آلوده کردن آنها با این باکتری،استفاده شد.گیاهان تراریخت در محیط کشت اختصاصی حاوی آنتی بیوتیکهای کانامایسین و سفاتوکسیم ،باززایی شدند. درآنالیز ملکولی گیاهان تراریخت با روش pcr باندی با طول حدود 750bp مربوط به ژن کلون شده دیده شد و آنالیز پروتئین نیز با روشelisa ، انجام گرفت . نتایج این مطالعه نشان می دهد که این پروتئین شیمریک نو ترکیب در گیاه سیب زمینی به خوبی بیان و پردازش شده و این گیاه احتمالا از کارایی اولیه لازم به منظور بررسی ایمنی زایی بعنوان کاندیدای واکسن در حیوان حساس آزمایشگاهی برخوردار می باشد
مهین رحیمی احمد اسماعیلی
با وجود اینکه ایران یکی از خاستگاهای عمده نخود به شمار می آید، اطلاع اندکی از ساختار تنوع ژنتیکی این گیاه در ایران در دست است. در این تحقیق، تنوع ژنتیکی 18 ژنوتیپ نخود مورد کشت در غرب ایران با استفاده از نشانگر rapd مورد مطالعه قرار گرفت. از 18 آغازگری که در مطالعه بکار رفتند 17 آغازگر(آغازگرopm-05 قطعه ای تولید نکرد) در مجموع 208 قطعه dna تکثیر نمودند. از مجموع کل باندها، 201 باند (?63/96) چند شکل بودند. متوسط باند دهی به ازای هر آغازگر2/12 باند محاسبه گردید. تجزیه کلاستر بر اساس ضریب تشابه dice و به روش upgma (98/0 =r ) ژنوتیپ های نخود را به 6 گروه تقسیم نمود.بر مبنای دندروگرام حاصل، بیشترین فاصله ژنتیکی بین رقم بومی و کلاستر ششم بدست آمد.قرار گزفتن بخش وسیعی از ژنوتیپ ها در داخل یک گروه بیانگر این است که اگر چه ژنوتیپ های تکراری در این ژرم پلاسم وجود ندارد ولی اکثر ژنوتیپ ها شباهت ژنتیکی بالایی با یکدیگر دارند و در بخش وسیعی از ژنوم خود مشابه هستند. نتایج این مطالعه برای جلوگیری از آسیب پذیری ژنوتیپ ها ، افزایش تنوع ژنتیکی را پیشنهاد می کنند. واژه کلیدی: تنوع ژنتیکی، نشانگر مولکولی rapd ، آغازگر، نخود
سیده طاهره نبوی فرح فراهانی
پروانش یکی از مهمترین گیاهان داروئی و زینتی در جهان است. در این تحقیق بذرهای پروانش پس از استریل شدن، به منظور تولید گیاهچه در محیط پایه ی ms، کشت داده شدند. قطعات ناحیه ی هیپوکوتیل گیاهچه های تولید شده که 45-35 میلیمتر طول داشتند، برای ایجاد کالوس در محیط ms جامد که حاوی هورمون naa و ba بود، (در دو شرایط تاریکی و روشنایی) و محیط سوسپانسیون (برای بررسی روند تولید آلکالوئیدها) قرار داده شدند. پس از 8 هفته چون کالوس های محیط تاریکی رشد بیشتری را نشان دادند، در آزمایشات بعدی از آنها استفاده گردید و به 2 قسمت تقسیم شدند. قسمت نخست تحت عملیات استخراج آلکالوئید قرار گرفتند و قسمت دوم به منظور ترانسفورماسیون ژنتیکی و تولید ریشه های موئین در محیط کشت ½ ms مایع که حاوی کلونی هائی از باکتری اگروباکتریوم رایزوجنز کشت یافته در محیط lb بود، به مدت 30 دقیقه قرار گرفتند. سپس برای انجام فرایند انتقال ژن به مدت 48 ساعت در محیط ms جامد قرار داده شدند. پس از آن به منظور از بین رفتن باکتری ها، با محیط ½ ms مایع که حاوی آنتی بیوتیک سفاتوکسیم بود شسته شدند. به منظور باززایی و تولید ریشه های موئین، کالوس های تراریخت شده در محیط ½ ms جامد بدون هورمون، در شرایط تاریکی قرار داده شدند. شکل گیری ریشه های موئین 5 روز پس از ترانسفورماسیون کاملاً مشهود بود و پس از 60 روز ریشه هایی به طول 9-8 سانتی متر تولید شد. ریشه های موئین، از کالوس های ترانسژنیک جدا گردید و هر یک از آنها جداگانه تحت عملیات استخراج آلکالوئیدها قرار گرفتند. نتایج آنالیز hplc برای 3 آلکالوئید استخراجی نشان داد که میزان آلکالوئیدهای حاصل از ریشه های موئین25/58 %، کالوس های ترانسژنیک 82/58 % و کالوس های غیر ترانسژنیک 36/40 % بود و میزان آلکالوئیدهای ریشه های موئین20% بیشتر از گیاهان غیرترانسژنیک بود.
داریوش شانه بندی محمد امین حجازی
چکیده: جلبک تک سلولی دونالیلا بدلیل دارا بودن تحمل فوق العاده نسبت به شرایط نامساعد محیطی، به عنوان موجود مدل برای مطالعه مکانیسمهای مقاومت در گیاهان محسوب می شود. با کاهش چشمگیر میزان co2 محلول در آبهای شور، این جلبک از آنزیم کربونیک آنهیدراز(ca) خاص خود برای جذب منابع کربن بهره می گیرد. آنزیم یاد شده در گیاهان نیز در جذب co2 نقش مهمی ایفاء می کند ولی گمان می رود این آنزیم نسبت به نوع مشابه آن در گیاهان از قدرت وکارائی بیشتری برخوردار باشد و با انتقال آن به گیاهان بتوان میزان جذب co2 ، و به تبع آن راندمان فتوسنتزی را افزایش داد. در این مطالعه پرایمرهای اختصاصی ژن مذکور، بر اساس توالی ثبت شده درncbi طراحی شد. پس از اعمال استرس شوری، استخراج rna و انجام rt-pcr ، این پرایمرها برای تکثیر ژن ca از cdna حاصله استفاده گردید. پس از الکتروفورز محصول pcr برروی ژل آگارز 1%، باند bp2100 شامل کلorf و قسمتی از utr ژن قابل تشخیص بود که پس از خالص سازی بوسیله کیت استخراج از ژل، با روش ta-cloning در داخل پلاسمید ptz57r/t قرار گرفت. ترانسفورماسیون باکتریهایe. coli به روش شوک حرارتی 42ْ به مدت 90ًََ انجام گرفت. سپس پلاسمیدهای نوترکیب بروش لیز قلیائی از این باکتریها استخراج و به عنوان الگو برای انجام pcr با پرایمر های اختصاصی ژن ca استفاده گردید. با استفاده از برش آنزیمی و تفکیک قطعه الحاق شده به اندازه bp2100 از پلاسمید و نیز مشاهده باند bp2100 محصول pcr مرحله قبل، موفقیت کلونینگ تایید شد. پلاسمیدهای نوترکیب برای توالی یابی ارسال گردید. کلمات کلیدی: کلونینگ، دونالیلا، کربونیک آنهیدراز، استرس شوری، فتوسنتز
معصومه احمدی لیته رودی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده دو گونه ازparentucellia در ایران پراکنش دارد. p.viscosa و p.latifolia . گونه p.latifolia دو زیر گونه دارد. p. latifolia subsp. latifolia و p. latifolia subsp. flaviflora. مطالعه کنونی به منظور بررسی درشت ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی این دو گونه با استفاده از صفات تاکسونومیکی، تشریحی و گرده شناسی صورت گرفته است. در بررسی آناتومیکی، خصوصیات تشریحی مانند قطر ساقه و ریشه، ضخامت آوند آبکشی، تعداد پارانشیم نرده ای، ضخامت آوند مرکزی برگ، ضخامت میانبر و شکل بذر از جمله صفات متمایز کننده اند. در مطالعه گرده شناسی، این جنس دانه گرده کروی، 3 شیاری، با تزئینات اگزین retipilate دارد. کلید واژه: parentucellia، تاکسونومی، گرده شناسی، درشت ریخت شناسی، ریز ریخت شناسی.
غفار گنجی غلامرضا بخشی خانیکی
این تحقیق به منظور بررسی صفات مرفولوژیک مرتبط با تحمل به خشکی لاین های عدس در مناطق نیمه گرمسیری دیم انجام پذیرفت. در این آزمایش، تعداد 44 ژنوتیپ جدید عدس (معرفی شده از ایکاردا) به همراه رقم گچساران، مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در ایستگاه تحقیقات دیم گچساران، در سال زراعی 88-1387 اجرا شد. نتیجه تحقیق نشان داد که متغیر تعداد غلاف در بوته 89% با عملکرد همبستگی داشته و به عنوان مهمترین صفت، فاکتور مهمی برای شناسائی ژنوتیپ برتر است. در رتبه بعدی نیز تعداد غلافهای نابارور، با همبستگی 68% بر روی عملکرد به عنوان دومین صفت تأثیرگذار شناخته شد. به طور کلی در این تحقیق، سه صفت تعداد غلاف در بوته، غلاف های نابارور و وزن هزاردانه (41% با عملکرد همبستگی دارد)، مهم ترین فاکتورها در شناسائی ژنوتیپ های مقاوم به خشکی عدس دیم، در مناطق نیمه گرمسیری شناخته شدند.
ابراهیم مطلبی غلامرضا احمدیان
چکیده : بیماریهای قارچی سالانه خسارات فراوانی به محصولات کشاورزی وارد می کنند. با توجه به اهمیت بیماری های ایجاد شده توسط قارچهای گیاهی مختلف و بالا بودن خسارات آنها بر روی برنج، گندم و کلزا ودیگر محصولات کشاورزی ، بررسی راه های مقابله با این قارچ ها و اتخاذ استراتژی های مناسب در مدیریت و کنترل این بیماری ها ضروری است. یکی از استراتژی هایی که امروزه مورد توجه می باشد، استفاده از میکروارگانیسم هایی است که توانایی هیدرولیز کردن دیواره ی این قارچ ها را دارند. در بیشتر مواقع میکروارگانیسم های جدا شده از خاک نا شناخته بوده و احتمال می رود استفاده از آنها در طبیعت موجب بروز اختلال در چرخه ی طبیعت شود.بنابراین در این تحقیق ژن کتیناز s باسیلوس پومیلوس کلون و به باکتری باسیلوس سوبتیلیس wasd ،یک باکتری جدا شده از خاک که اطلاعات بسیاری در مورد آن بدست آمده و در لیست باکتری های بی خطر fdaو دیگر سازمان های جهانی مانند فائو قرار دارد، ترانسفورم شد. bacillus pumilus دارای دو ژن کیتیناز به نام هایchis و chil است ،که در این پروژه فقط ژن chis مورد بررسی قرار گرفت. در روند کلونیک از e.coli(top10) بعنوان گیرنده استفاده شد سپس پلاسمید ساخته شده، با متود ترانسفورم طبیعی((natural transformation به باسیلوس سوبتیلیس wasd ترانسفورم گردید و بیان ژن کیتیناز و فعالیت آن از طریق ایجاد هاله ی شفاف دور باکتری بر روی محیط پایه ی m9 مدیفای شده به همراه کیتین کلوئیدی مشاهده شد. آزمایشات بیشتر شامل sds-page و آنالیز وسترن بلاتینگ بیان پروتئین کیتیناز را اثبات نمود. میزان فعالیت آنزیم با روش میلر اندازه گیری شد ، برای بررسی اثرات ضد قارچی آنزیم کیتیناز تولید شده توسط باسیلوس سوبتیلیس بر روی یک سری از قارچهای بیماریزای گیاهی ، پس از کشت باکتری حاوی سازه ژنی نوترکیب و تولید آنزیم ، آنزیم بوسیله ی آمونیم سولفات رسوب داده شد و سپس در بافر مناسب حل شد، نتایج حاکی از توقف رشد قارچهای بیماریزای گیاهی در مجاورت با این آنزیم بودند . در مرحله بعدی آنزیم کتیناز (chis )، با استفاده از ستون نیکل ni-nta برای محاسبه پارامترهای کینتیکی همچون ، km ،vmax وkcat ، خالص گردید. واژه های کلیدی:کیتیناز،باسیلوس پومیلوس،باسیلوس سوبتیلیس wasd ،بیماریهای قارچی.
مریم رحیمی غلامرضا بخشی خانیکی
مواد و روشها در این آزمایش از 18 نمونه داخلی و دو نمونه خارجی گلرنگ استفاده شده است. نمونه ها از مرکز تحقیقات کشاورزی مشهد و چند نمونه نیز از عطاریهای نقاط مختلف کشور جمع آوری شدند . از هر نمونه چند بذر داخل گلدان کشت شدند. نمونه های تازه گیاهی 15-10 روز بعد از جوانه زنی جمع-آوری شدند و به منظور استخراج به روش ctab برای بررسی کیفیت dna از ژل الکتروفورز و دستگاه اسپکتروفتومتر استفاده شد که در این روش نمونه هایی که دارای طیف جذبی 2-8/1 بودند انتخاب شدند. شرایط واکنش pcr شامل 5/2 میکرولیتر از pcr buffer 10x، 50 نانوگرم dna، 2 میلی مول 2mgcl، 5/17 پیکومول آغازگر، 2/0 میکرولیتر dntpmix ،یک واحد تک پلیمراز در هر واکنش 25 میکرولیتری بود. آغازگرها از شرکت سیناژن (جدول 2) و سایر مواد مورد استفاده از شرکت fermentaz تهیه شده بود. تکثیر در ترموسایکلر گرادیان مدل biometra تحت شرایط زیر انجام گرفت. دناتوره شدن اولیه در 94 درجه سانتیگراد به مدت 2 دقیقه و 35 سیکل دیگر دناتوره شدن بعدی در 94 درجه سانتیگراد به مدت 1 دقیقه انجام گردید. مرحله اتصال در دمای 36 درجه سانتیگراد به مدت5/1 دقیقه و مرحله گسترش در 72 درجه سانتیگراد به مدت2 دقیقه و مرحله گسترش نهایی در 72 درجه سانتیگراد به مدت 10 دقیقه انجام شد. پس از پایان تکثیر، محصولات pcr به نسبت 5 به 1 نمونه و بافر راهنمایx 6 تهیه شده از شرکت fermentaz مخلوط گردید. سپس روی ژل آگارز 2/1 درصد و بافرx tbe5/. تحت ولتاژ ثابت 75 ولت به مدت 150 دقیقه الکتروفورز شد. از dna ladder 100bp و رنگ آمیزی با اتیدیوم بروماید 5/0 میلی گرم در لیتر، به مدت 10 دقیقه و سپس رنگ بری به مدت 5 دقیقه با استفاده از آب مقطر برای تشخیص و مشاهده باندها استفاده گردید. عکسبرداری از ژل الکتروفورز با استفاده از دستگاه uv-transilluminator در شدت نور یکسان انجام شد. عکسهای بدست آمده از دستگاه عکسبرداری ار ژل با استفاده از نرم افزارv.l. labworks تجزیه و تحلیل گردید و تنها باندهای قوی انتخاب و به کدهای صفر و یک تبدیل، و پس از انتقال به برنامه excel97، تنها مکانهایی که چند شکلی نشان داده بودند برای انجام محاسبات بعدی انتخاب شدند. جهت تعیین میزان پلی مورفیسم و تنوع ژنی از نرم افزار popgene 32 استفاده گردید . تجزیه براساس محورهای مختصات (pcoa) با استفاده از نرم افزار genalex 6.1 انجام گرفت و با دو مولفه اول که بیشترین درصد تنوع ژنی را توجیه می کردند نمودار دوبعدی جهت گروه بندی و بررسی روابط بین نمونه ها ترسیم شد . نتایج و بحث تجزیه rapd بیست نمونه گلرنگ با استفاده از 17 آغازگرتصادفی، مجموعاً 279 باند قابل امتیاز دهی ایجاد کرد که اندازه آنها در محدوده 100 تا bp 3000 بود شکل . در این بین 256 باند، چند شکلی نشان دادند (91%). میانگین تعداد باندهای تکثیر شده به ازای هر آغازگر41/16 و میانگین تعداد باندهای چند شکل به ازای هر آغازگر05/15 بود. توانایی آغازگرهای مختلف در آشکارسازی چند شکلی در بین نمونه های گلرنگ متغیر بود. در این میان، آغازگر ubp و ub18 ub25 وub96 دارای بیشترین تعداد باند چند شکل (18 باند) و آغازگرub91 و ub12دارای کمترین تعداد باند چند شکل (11 عدد) بودند. متوسط تعداد آلل موثر در هر لوکوس (ne) برای تمام آغازگرها 64/1 بود که با توجه به نزدیک بودن این عدد به تعداد آلل واقعی یعنی98/1، دلیل بر تأثیر خوب آللها در چندشکلی بالا و برآورد تنوع ژنتیکی می باشد. شاخص تنوع ژنی بر اساس داده های بدست آمده از هر آغازگر بین 326/0 و 605/0 متغیر بود. کمترین مقدار pic برای آغازگر ub30 و بیشترین مقدار pic برای آغازگرub96 محاسبه شد. بطور کلی از میان 256 باند چند شکل، 130 عدد از باندها 4/0 ? pic داشتند. بعبارت دیگر 1/51% از باندهای rapd ، بطور معنی داری در تمایز ژنتیکی بین نمونه ها شرکت داشتند. بر اساس داده های rapd ، فاصله ژنتیکی بین توده ها از 241/0 تا 863/0 متغیر بود. توده های 18و20 درکمترین فاصله ژنتیکی نسبت به هم (241/0) و توده های 1و15 در دورترین فاصله نسبت به هم (863/0) قرار داشتند. در این مطالعه همانطور که انتظار داشتیم یک رابطه منطقی میان فاصله جغرافیایی نمونه های گلرنگ خارجی و چند نمونه گلرنگ ایرانی با فواصل ژنتیکی آنها مشاهده شد. در ارقام داخلی تطابق خوبی بین فاصله جفرافیایی و تنوع ژنتیکی وجود ندارد، که میتوان علت آن را منشاء یکسان توده های جمع آوری شده از شهرستانهای مختلف دانست و تنها مهاجرت ها و انتقال های جغرافیایی موجب نامگذاری متفاوت آنها شده است . آنالیزهای مولکولی rapd نشان داد که هیچ کدام از نمونه ها در گروه جداگانه ای که فاصله قابل توجهی با سایر گروه ها داشته باشد گروه بندی نشده اند. چرا که در اینصورت هم باید گروه بندی کاملا تفکیک شده ای مشاهده می شد. دندوگرام حاصل که با استفاده از نرم افزار popgen32 و به روش فاصله upgma رسم شده بود در فاصله ژنتیکی 85% ، سه گروه اصلی را در بین 20 نمونه گلرنگ مشخص کرد . گروه یک شامل دو رقم خارجی و 2 رقم بومی داخلی و یک رقم اصلاح شده داخلی بود، که رقم 1 و 2 با توجه به نمودار در فاصله بیشتری نسبت به رقم 3 و 4 و 5 قرار دارند. هر چند قرار گرفتن ارقام خارجی و داخلی در یک گروه بیانگر وجود شباهتهایی است ولی دو رقم خارجی با فاصله زیادی از ارقام داخلی در یک گروه قرار گرفته اند که نشان دهنده تفاوت ژنتیکی آن دو با ارقام داخلی ایران است. گروه دو شامل ارقام داخلی است و به دو گروه تقسیم میشوند که شامل ارقام زراعی محلی و ارقام اصلاح شده داخلی میباشد.همانطور که در شکل شماره 2 مشاهده می شود، در ارقام داخلی تفاوت ژنتیکی زیادی وجود دارد. که با توجه به اینکه گلرنگ بومی ایران است، وجود تنوع زیاد و فاصله زیاد ژنتیکی بین ارقام داخلی دور از انتظار نمی باشد. گروه سوم نیز شامل دو رقم اصلاح شده ایرانی اصفهان و رقم kw4 بود. بیشترین فاصله ژنتیکی بر اساس شکل شماره 2 و داده های ماتریس شباهت بین ارقام خارجی 3 و1 و ارقام داخلی 15و 13 (متوسط:7841/.) می باشد. و کمترین فاصله میان ارقام 18 و 20 می باشد (2419/0). داده ها نشان دهنده فاصله ُژنتیکی زیاد (863/.) ارقام داخلی با ارقام خارجی می باشد که می توان از این رقمهای دور از هم در تولید بذر هیبرید استفاده کرد. از طرفی وجود فاصله زیاد (7461/.) در برخی ارقام داخلی ایران نشاندهنده تفاوت ژنتیکی این ژنوتیپها و همچنین پتانسیل بالای ذخایر ژنتیکی داخلی در تولید هیبریدهای مناسب می باشد. نمودار دو بعدی حاصل از pcoa نیز (شکل ) توانست سه گروه اصلی گلرنگ را کاملاً از هم تفکیک کند که تأیید کننده نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای می باشد. سه گروه مشاهده شده عبارتند از: گروه (1) شامل دو رقم خارجی میباشد. گروه (2) شامل دو گروه کاملا جدا مانند آنچه در نمودار خوشه ای دیده می شود میباشد. و گروه (3) نیز مانند نمودار خوشه-ای شامل دو رقم بومی اصفهان و kw4 که یک رقم اصلاح شده ایرانی هست میباشد. همانگونه که مشاهده می شود با وجود قرار گرفتن این دو ژنوتیپ در یک گروه، اما فاصله آنها با هم نسبتا زیاد می باشد که نشان می دهد آنها قرابت کمی با هم دارند که بیانگر وجودتنوع زیاد ارقام داخلی و امکان استفاده ازارقام محلی داخلی در تولید هیبرید های مناسب است. در این نمودارمانند نمودار خوشه ای همچنان بیشترین فاصله بین ژنوتیپ 15 با سایر ژنوتیپها دیده می شود و همچنین فاصله زیادی بین ژنوتیپهای 1 و 3 با ژنوتیپهای اصلاح شده داخلی و زراعی ایران مشاهده می شود. با وجودیکه این دو رقم در نمودار خوشه ای با سه رقم ایرانی در یک گروه ولی با فاصله زیاد قرار گرفتند، ولی در نمودار دوبعدی این دو رقم کاملا جدا از ارقام ایرانی می باشند. در حالیکه سه رقم ایرانی کاملا نزدیک به ارقام ایرانی قرار گرفته اند که بیانگر قرابت و خویشاوندی ارقام ایرانی و احتمال قرابت دور ارقام خارجی با برخی از ارقام داخلی می باشد. بحث در این مطالعه همانطور که انتظار می رفت میان پراکنش جغرافیایی نمونه های گلرنگ خارجی و چند نمونه گلرنگ ایرانی با فواصل ژنتیکی آنها ارتباط منطقی وجود دارد. که میتوان از این تفاوت ژنتیکی در تولید ارقام هیبرید استفاده کرد. از طرفی در برخی ارقام داخلی شاهد فاصله زیاد هستیم که نشان دهنده تنوع ژنتیکی زیاد ارقام داخلی با هم می باشد، در حالیکه در تعداد دیگری چنین تطابقی مشاهده نشد. میتوان علت آن را وجود منشا مشترک برای آنها در نظر گرفت که با مهاجرت و انتقال جغرافیایی تغییراتی کرده اند . در مطالعاتی که توسط معالی و همکاران انجام شد عدم تطابق فاصله ژنتیکی و فاصله جغرافیایی تاییدشد.در صورتیکه تفاوت چشمگیری برای اکثر ارقام ایرانی با ارقام خارجی وجود دارد . همچنین عدم تطابق بین فاصله ژنتیکی و فاصله جغرافیایی در سایر مطالعات نیز تائید شده-است . اطلاع از فاصله های ژنتیکی می تواند در برنامه های اصلاحی مخصوصا در انتخاب والدین برای تلاقیها مفید باشد. این مطالعه نشان داد که، روش rapd ابزار مناسبی در جهت تشخیص تنوع داخل گونه ای و روابط ژنتیکی بین گونه ای برای استفاده در اصلاح گونه ها ارائه می دهد.
حمید رضا فرنیا غلامرضا بخشی خانیکی
این تحقیق بروی گیاه زینتی لادن با نام علمی tropaeolum majus l. که یک گیاه علفی و نهاندانه از خانواده tropaeolaceae است، انجام شد. کاربرد اصلی این گیاه جهت تزئین فضای سبز به ویژه فضاهای سبز شهری است. با توجه به اهمیت تشابه و یکنواختی رنگ گلها در طراحی فضای سبز هدف از این تحقیق بررسی تنظیم کننده های رشد گیاهی جهت یافتن دستورالعمل مناسب برای تکثیر غیر جنسی این گیاه و دسترسی به بالاترین یکنواختی ژنتیکی بود. جهت تهیه ریزنمونه ها ابتدا بذر گیاه در شرایط درون شیشه ای و کاملا سترون کشت شده و از قسمتهای مختلف دانه رست ها مانند: ریشه، ساقه، برگ و سرشاخه ها به عنوان ریزنمونه در محیط کشت پایه موراشی و اسکوگ (ms) حاوی غلظتهای مختلف از تنظیم کننده های رشد گیاهی جهت القای کالوس، تمایز و اندام زایی، استفاده شد.
عبدالملک آرخی اسدالله احمدی خواه
کیفیت برنج از جمله مهمترین فاکتورهای بازارپسندی آن در ایران و جهان می باشد. یکی از عوامل تعیین کننده کیفیت برنج، میزان عطر و طعم آن می باشد. بررسی ها نشان داده که ماده 2- استیل-1-پیرولین، مهمترین ترکیب شیمیایی ایجاد کننده عطر و طعم در برنج بوده و توسط ژن مغلوب آروما (fgr) که دارای یک حذف 8 نوکلئوتیدی و سه snp در اگزون شماره 7 کروموزوم شماره 8 در برنجهای معطر می باشد، کنترل می شود. در این تحقیق، بر اساس ارزیابی فنوتیپی 42 رقم و لاین برنج تهیه شده از منابع داخلی و خارجی از نظر آروما، به ترتیب 9، 16 و 17 رقم در سه گروه بسیار آروماتیک، آروماتیک و غیر آروماتیک طبقه بندی شدند. برای تعیین ژنوتیپ آنها از نظر لوکوس ژن آروما نیز دو جفت آغازگر arm1 و arm2 بر اساس توالی ژن فوق الذکر طراحی و تکثیر نمونه های dnaی استخراج شده با روش زنجیره ای پلیمراز (pcr) انجام گردید. از بین این دو جفت آغازگر، arm1 که حذف 8 نوکلئوتیدی فوق الذکر را در ژن آروما احاطه می کرد، توانست تولید یک باند چندشکل همبارز نماید، که اندازه آن در همه ارقام بسیار آروماتیک و برخی از ارقام آروماتیک 103 و در برخی دیگر از ارقام آروماتیک و همه ارقام غیرآروماتیک 111 جفت باز بود. همچنین نتایج بررسی ها نشان داد که ارزیابی فنوتیپیِ میزان آروما از طریق استشمام، دقت بالایی ندارد و از اینرو در یک برنامه اصلاحی موفق برای بهبود عطر ارقام مورد نظر، می توان به جای روش ارزیابی فنوتیپی از ژنوتیپ یابی مولکولی بر اساس نشانگر اختصاصی و همبارز arm1 استفاده نمود.
فریبا یغموری غلامرضا بخشی خانیکی
بیماری پوسیدگی ریشه ناشی از میکروب شبه قارچ phytophthora ، از عوامل اصلی کاهش عملکرد گیاه گلرنگ در ایران و جهان میباشد که با توجه به دامنه میزبانی وسیع آن، مورد توجه بسیاری از محققین در سراسر دنیا میباشد. از آنجائیکه استفاده از ارقام مقاوم بعنوان ساده ترین وموثرترین روشها در مبارزه با بیماریهای گیاهی بخصوص آندسته که توسط فیتوفتراها ایجاد میشوند مطرح میباشد، استفاده از یک روش ساده و سریع جهت غربال ارقام مختلف گلرنگ در برابر این بیماری درطی این تحقیق مورد توجه واقع گردید. مایه زنی لپه ها (کوتیلدونها) در شرایط کنترل شده گلخانه برای غربال ارقام بکار رفت. میکروب بیمارگر از گیاهچه های آلوده گلرنگ رقم es-68 در ایستگاه تحقیقاتی فیض آباد قزوین بر روی محیط کشت نیمه اختصاصی جدا شده و پس از تک هیف نمودن، اکثر جدایه ها بعنوان استرامنوپیلtucker phytophthora drechsleri شناسائی گردیدند. جدایه g-15 در ارزیابی مقاومت نسبی ارقام مختلف گلرنگ در شرایط گلخانه ای استفاده شد. کشت یک هفته ای بیمارگر فوق برروی محیط کشت lba (lima bean agar) بعنوان مایه تلقیح استفاده گردید. به هنگام تلقیح سوراخ ریزی در وسط لپه ها ایجاد شده و مایه تلقیح بصورت دیسکهای حلقوی هم اندازه به صورت وارونه روی آن زخم واقع گردید. محیط مرطوب برای گیاهچه ها با استفاده از درپوشهای طلقی فراهم شد. درگیاهچه های شاهد از محیط کشت بدون بیمارگر استفاده شد. برای هر رقم 10 گیاهچه 10-12 روزه در گلدانهای 12 سانتی متری در مخلوطی از ماسه و خاک به نسبت 1:1 کاشته و هر آزمایش حداقل دو بار تکرار شد. یک هفته پس از تلقیح درصد آلودگی لپه ها و نکروز کامل آنها ثبت گردید. در حالیکه اکثر ارقام درصد بالائی از حساسیت را نشان میدادند ارقام kw13 و kw16 به میزان زیادی در برابر آلودگی از خود مقاومت بروز دادند. واژگان کلیدی: فیتوفترا، گلرنگ، غربال ارقام
نسرین اصفهانیان فرد فاطمه سفیدکن
در این پژوهش برای بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس، برگ شش گونه اکالیپتوس به نامهای e.melliodora، e.kingsmillii، e.dundasii، e.largiflorens، e.stricklandii وe.microcarpa از مناطق گرمسیری شوشتر و دزفول در اواسط چهار فصل سال و طی دو سال متوالی (1385-1384) جمعآوری گردید. روغن اسانس برگ گیاه به روش تقطیر با آب استخراج و با دستگاههای کروماتوگرافی گازی (gc) و کروماتوگرافی متصل به طیفسنج جرمی (gc/ms) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. بالاترین بازده اسانس e.melliodora در شوشتر زمستان (9/3%-1/3%) و بهار (7/2%-6/2%) و در دزفول پاییز (0/2%-7/1%) بدست آمد. بیشترین مقدار 1، 8- سینئول در اسانس گون? نامبرده نیز در هر دو منطقه زمستان و پاییز بود. بالاترین بازده اسانس e.kingsmillii شوشتر در زمستان (1/3%-8/2%) و دزفول در پاییز (2/3%-7/2%) مشاهده شد. بالاترین مقدار 1، 8- سینئول نیز در شوشتر پاییز و زمستان و در دزفول پاییز بود. گون? e.dundasii در شوشتر بیشترین بازده اسانس را در زمستان (7/4%-8/2%) و در دزفول بیشترین بازده اسانس در تابستان (9/0%) دارا بود. بیشترین مقدار 1، 8- سینئول در شوشتر در بهار و زمستان و در دزفول در بهار دیده شد. بالاترین بازده اسانس e.microcarpa شوشتر در بهار (7/3%-0/2%) و دزفول پاییز (3/3%-1/3%) مشاهده شد. بالاترین مقدار 1، 8- سینئول در شوشتر بهار و زمستان و برای دزفول تابستان و پاییز بود. گون? e.stricklandii در شوشتر بیشترین بازده در زمستان با (4/2%-2/2%) و در دزفول بیشترین بازده اسانس در پاییز با (2/2%-4/1%) دارا بود. بیشین? مقدار 1، 8- سینئول در شوشتر بهار و در دزفول بهار و زمستان دیده شد. حداکثر بازده اسانس e.largiflorens شوشتر در زمستان (8/2%-8/1%) و در دزفول پاییز (3/2%-1/2%) گزارش گردید. بالاترین مقدار 1، 8- سینئول در شوشتر زمستان و تابستان و در دزفول بهار و زمستان بدست آمد. تغییراتی نیز در سایر ترکیبهای عمده و جزئی اسانس هر سه گونه در فصول مختلف سال مشاهده شد. براساس نتایج حاصل از این تحقیق و برای دستیابی به کمیّت و کیفیت قابل قبولی از اسانس اکالیپتوس بصورت همزمان، کشت گون? e.melliodora در شوشتر و دزفول قابل توصیه است. بهترین فصل برداشت برگهای e.melliodora به منظور اسانسگیری در شوشتر بهار و زمستان و در دزفول پاییز است. کشت گون? e.kingsmillii نیز در دزفول بهتر از شوشتر است. بهترین فصل برداشت برگهای e.kingsmillii به منظور اسانسگیری در شوشتر زمستان و پاییز و در دزفول پاییز است. کشت گون? e.dundasii نیز در شوشتر قابل توصیه است. مناسبترین زمان برداشت این گونه در شوشتر برای دستیابی به بالاترین بازده اسانس فصل4 زمستان و بالاترین کیفیت اسانس بهار است. کشت این گونه در دزفول باتوجه به بازده و کیفیت پایین اسانس قابل توصیه نیست. براساس تحقیقات انجام شده کشت گونه e.microcarpa در شوشتر و دزفول قابل توصیه است. بهترین فصل برداشت برگهای e.microcarpa به منظور اسانسگیری در شوشتر تابستان و در دزفول زمستان است. کشت گون? e.stricklandii در شوشتر و دزفول قابل توصیه میباشد. بهترین فصل برداشت برگهای e.stricklandii به منظور اسانسگیری در شوشتر پاییز و برای دزفول تعیین بهترین فصل برداشت نیازمند بررسیهای بیشتری است. کشت گون? e.largiflorens با اِعمال روشهای بهینهسازی و شناسایی پارامترهای موثر بر ارتقاء فعالیتهای متابولیکی و تحریک و تنظیم چرخ? بیوشیمیایی گون? مورد نظر توصیه میگردد. کشت گون? e.largiflorens در فدک مناسبتر از شوشتر است. بهترین فصل برداشت برگهای e.largiflorens به منظور اسانسگیری در شوشتر بهار و در دزفول برای دستیابی به بالاترین عملکرد کمی (بازده) پاییز و بیشین? عملکرد کیفی (تولید اسانس) تابستان میباشد.
سعید امیری سید محمد معصومی
تیره سنبلیان «hyacinthaceae» جنس ها و گونه های متنوع و فرآوانی دارد. در استان کرمانشاه 25 گونه از 5 جنس از این تیره گزارش شده است، بررسی تنوع شکل و ساختمان دانه گرده و زیرساختار آن در گیاهان این تیره دارای اهمیت می باشد. ریــخت شنــاسی دانـــه ی گرده 16 گونه از تیره سنبلیـــان به کمک میکروسکوپ نوری «lm»، 9 گونه به کمک میکروسکوپ الکترونی نگاره «sem» و 6 گونه به کمک میکروسکوپ الکترونی گذاره «tem» مورد بررسی ریخت شناسی قرار گرفت. نمونه های دانه گرده گیاهان از مناطق مختلف طبیعت استان کرمانشاه و نیز از هرباریوم دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی جمع آوری گردید و به کمک کتاب های فلور مورد شناسایی قرار گرفت. دانه گرده کلیه گونه های مورد بررسی منفرد، تک شیاره، آراستار مُشبک تا مشبک ریز، قایقی تا بیـــضی شکل می باشد. بزرگتریـــن اندازه دانـه گرده در گـــونه ornithogalum arcuatum stev. «شیــــرمــــرغ کمانی» (98/0 ± 5/69 میکرومتر) و کوچکترین آن در گونـه bellevalia decolorans bornm. «تمشکیــن کرمانشاهی» (77/0 ± 08/33 میکرومتر) است. تحقیقات به دست آمده توسط میکروسکوپ الکترونی گذاره نشان می دهد که گونه های مورد بررسی از لحاظ ضخــامت اگزین «exine»، ضخامت تکتوم «tectum»، فوت لایر «foot layer»، قطر و طول ستون ها «columellae»، شکل و ضخامت سرستون ها «caput»، نسبت t/f «نسبت تکتوم به فوت لایر»، وجود و یا فقدان اگزین درونـــی «endexine» و ضخـامت لایه های انتیـن «intine» با یکدیـــگر متـــفاوت می باشند. شکل سرستون ها از دایره ایی تا بیضی کشیده و مستطیـــــلی مشاهده گردید. اگزیــــن درونی در ornithgalum brachystachys c.koch «شیرمرغ سرسان» تیغه ایی و در سایر گونه های مورد بررسی بسیار نازک و تکه تکه است. از این رو، تحقیقات گرده شناسی تنوع بسیار زیادی را در گونه های مورد بررسی نشان می دهد و ایــن امر می تواند به تفکیک بیشتر گیاهان این تیــره بپردازد. از طرفی ویژگی های ریخت شناسی دانه گرده این تیره را به تیره لاله در مقیاس وسیع نزدیک می کند. واژه های کلیدی: تیره سنبلیان، دانه گرده، tem ,sem,، آراستار، سرستون، اگزین، انتین، استان کرمانشاه ریخت شناسی دانه ی گرده تیره سنبلیان در استان کرمانشاه pollen morphology of hyacinthaceae family in kermanshah province
خدیجه کره یی غلامرضا بخشی خانیکی
مناطق مورفوژنتیکی مختلف انتهای ریشه با استفاده از تکنیکهای هیستوتکنیک شناسایی و نامگذاری گردیدند.بدین منظور؛ سه گونه پسته p.vera ، p.khinjuk و p.vera var. kalehghouchi ابتدا در دو محیط آب و خاک کشت داده شده و مقاطع انتهای ریشه در اندازه های 2و 4 میلیمتر و نیز 2و4 سانتیمتردر فیکساتور فرمالدئید/گلوتارآلدئید تثبیت و پس از آبگیری و نفوذ پارافین به داخل نمونه ها ، از آنها در پارافین قالب گیری شده سپس با میکروتوم برشهای به ضخامت 7 تا 10 میکرون تهیه گردید. با تکنیکهای رنگ آمیزی سیتولوژیکی و سیتو شیمیایی نظیر رنگهای هماتوکسیلین ، هماتوکسیلین و قرمز کنگو، سبز متیل پیرونین و رنگ شیف(pas) لامهای حاوی نمونه رنگ آمیزی شدند. از برشها عکس تهیه و با آنالیز آنها توسط برنامه گرافیکی فتوشاپ cs4 شمای مورفولوژیکی از انتهای ریشه به دست آمده و مناطق آن در دو محیط آب و خاک مورد بررسی قرار گرفتند، تفاوت شمای مورفولوژیکی و مناطق آن در دو محیط آب و خاک با اندازه گیری و شمارش سلولی مشخص و نتایج آماری به دست آمده با استفاده از آنالیزداده ها توسط برنامه17 spss به دست آمده است . این نتایج به قرار زیر میباشد: تغییرات قابل ملاحظه ای را در مورد رشد ریشه های پسته در دو محیط مشاهده کرده ، متوجه شدیم رشد ریشه در خاک بیشتر از آب می باشد. به طور کلی در هر دو محیط کلاهک بیشترین مساحت و مریستم کمترین مساحت را دارد. با مقایسه رشد طولی چنین به نظر میرسد که سطح بیشتر مناطق سه گونه در هر دو محیط از یک مدل پیروی می کند یعنی ابتداء افزایش و سپس کاهش می یابد . با بررسی مناطق در درون هر گونه نتیجه گرفته می شود که به طور کلی سطح تمام مناطق در محیط خاک بیشتر از شرایط آبی می باشد .البته شاهد یکسری استثناء مخصوصا در گونه وحشی خنجوک می باشیم. در پایان از شمای تهیه شده در نرم افزار 3d max ساختار سه بعدی مناطق مختلف ریشه تهیه گردید.
نینا شریفی آل آقا فرزین روحوند
چکیده مهندسی ژنتیک در گیاه با تولید مواد ارزشمند دارویی، هورمونی، واکسن و انواع پروتئینهای شامل آلبومین، اینترفرون، اریتروپوئیتین، ایمونوگلوبولین، igg، iga و آنتی ژنهای ایمنی زا در حال توسعه و تحقیق می باشد.گیاه تراریخته به منظور تولید واکسن باعث حذف زنجیره سرد در حمل و نقل و تولید راحت می گردد. اخیرا نسل جدیدی از واکسنها بصورت ژن، آنتی ژن و پپتید ایمنی زا ایجاد شده اند که باعث تحریک سیستم ایمنی به کمک سلولهایcd8+ وcd4+ می شوند که بسیار موثر و کم خطر هستند. بیماری هپاتیت c حدود 175 میلیون نفر را در جهان مبتلا کرده و نبود واکسن موثر، شیوع بالای سیروس کبدی، عوارض هپاتیت مزمن و گسترش روزافزون، آن را به یک معضل بهداشتی و جهانی تبدیل کرده است. ویروس هپاتیت c دارای rna تک رشته ای است که پروتئین ساختاری (core) در آن نقش به سزایی در تولید کپسید، فعالیتهایی بیولوژیک و پاتوژنز دارد و در تهیه واکسن به علت ثبات توالی و عدم جهش از دیگر اجزا ویروس مهم تر است. در این تحقیق می خواهیم آنتی ژنهای ایمنی زای core 174 را جهت تولید پروتیئنهای تحریک کننده سیستم ایمنی انسان به گیاه سیب زمینی ترانسفورم کنیم. برای این منظور ژن core174 با کمک پرایمرهای اختصاصی از روی پلاسمید pivex2.4 با تکنیک pcr تکثیر شد. پلاسمیدpbi121 توسط آنزیمهای برشی xba1وsac1 هضم، ژن گزارشگر gus خارج و ژن core174 جایگزین آن شد. وکتور نوترکیب به باکتری e.coli dh5? منتقل و بعد از تایید صحت کاست بیانی پلاسمید نوترکیب (هضم آنزیمی وpcr) به آگروباکتریم ترانسفورم شد. از طریق آلوده کردن گیاه زخمی به آگروباکتریوم حاوی core174 ترانسفورماسیون به گیاه سیب زمینی انجام گرفت. گیاه تراریخت در محیط کشت حاوی آنتی بیوتیک کانامایسین باززایی شد و سپس حضور ژن در ژنوم گیاه تراریخت با آنالیز مولکولی به اثبات رسید. آنالیزهای پروتیئن با روشهای sds-page و برادفورد تولید پروتئین نوترکیب را در گیاه سیب زمینی بیان کردند. نتایج حاصل نشان دادند که پروتیئن core174 در گیاه بیان شده است.
مهنوش نکوزاد غلامرضا بخشی خانیکی
شوری یک مشکل در حال توسعه درخاک های کشاورزی است که رشد و نموگیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. با توجه به اهمیت دارویی گیاه بابونه شیرازی، این تحقیق با هدف بررسی برخی ازجنبه های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی وشناسایی مکانیزم مقاومت به تنش شوری دراین گیاه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شوری درپنج سطح شاهد،4، 8، 12و 16 دسی زیمنس برمتر بود. پارامتر های رشد، فعالیت پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز، کاتالاز، میزان پرولین، کربوهیدرات محلول و پروتئین درگیاهچه، اندام هوایی و ریشه در مرحله گلدهی گیاه بابونه شیرازی در محیط رشد با شوری بالا و مقایسه با گیاهان شاهد انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد شوری کاهش معنی داری بردرصد جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه، ارتفاع ساقه، طول ریشه، وزن تر ریشه و وزن خشک ریشه دارد و با افزایش شوری وزن تر و وزن خشک گیاهچه در همه تیمارهای شوری به جز سطح شوری4 دسی زیمنس برمترکاهش یافت. همچنین وزن تر و وزن خشک گیاه در مرحله گلدهی در سطوح پایین شوری افزایش نشان داد. افزایش سطوح شوری، باعث افزایش معنی داری در فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی گیاهچه، ریشه و اندام هوایی شد. فعالیت های آنزیم های آنتی اکسیدانت با توجه به سطوح شوری و اندام های رویشی، متفاوت بود. همچنین میزان پرولین، کربوهیدرات محلول و پروتئین با افزایش شوری افزایش یافت. نتایج بیانگر آن است که فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت به سطح شوری، سن گیاه واندام مورد مطالعه بستگی دارد. مر حله جوانه زنی به تنش شوری حساس تر است. افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت در اثر شوری می تواند با از بین بردن رادیکال های فعال اکسیژن وهمچنین افزایش پرولین و قندهای محلول به عنوان مواد محافظت کننده اسمزی موجب مقاومت به شوری در بابونه شیرازی شود.
سهیلا غلامی سید محسن حسام زاده حجازی
چکیده: به منظور شناخت تنوع ژنتیکی میان 10 جمعیت از دو گونه m.persicaو m.jacquemontii ، مطالعات سیتوژنتیکی ،الکتروفورزی بر روی آنها صورت گرفت. در مطالعه سیتوژنتیکی ، بذور جمعیت های فوق برای بررسی کاریوتیپی مورد استفاده قرار گرفت. از سیستم آنالیز تصویری برای تهیه کاریوتیپ و از نرم افزار micromeasure برای اندازه گیری پارامتر های سیتوژنتیکی استفاده شد. داده ها پس از جمع آوری در قالب طرح کاملا تصادفی با حداقل3 تکرار ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج مطالعات کاریوتیپی نشان داد، پایه کروموزومی x=9 و تعدادکروموزوم ها 18x=2n=2 می باشد. نتایج نشان داد که بین جمعیت ها از لحاظ پارامتر های سیتوژنتیکی اختلاف معنی داری در سطح 5% در صد وجود دارد. میانگین طول کروموزوم ها بین 63/4 در m.persica(22699) و 43/6 در m.jacquemontii(13116) متغیر است. در تجزیه به مولفه اصلی ، دو مولفه اول بیش از 96/99 درصد از کل واریانس و تنوع را توجیه نمودند. در مولفه اول ، سه صفت طول بازوی بلند، شاخص سانترومری ، طول درصد شکل کلی و نسبت بازوها ،بیشترین سهم را در ایجاد واریانس داشتند.همچنین در مولفه دوم، صفات طول کل کروموزوم و طول بازوی کوتاه دارای اهمیت بیشتری در ایجاد تنوع بودند. در تجزیه خوشه بندی به روش ward، جمعیت ها در چهار کلاس گروه بندی شدند. توزیع جمعیت ها بر پایه دو مولفه اول و گروه بندی آنها براساس تجزیه خوشه بندی روند مشابه را نشان داده است. الکتروفورز sds-page پروتئین های برگی محلول در نمک با 10 ژنوتیپ از 2 گونه انجام پذیرفت. با بررسی موقعیت باندها، حضور و یا عدم حضور باندها برای هر جمعیت و مقایسه آنها با یکدیگر از طریق روش های simple matching و lance and williams nonmetric measurment، همبستکی و فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها مشخص گردید. 21 باند بر روی ژل قرار گرفته بود. 19 باند در گونه 21856 m. persica مشاهده شد که تعداد بیشتری را نسبت به سایر جمعیت ها نشان داد. بین جمعیت های مختلف m.persica باند های پروتئینی یکسان بوده و بنابراین بین جمعیت ها از لحاظ باند های پروتئینی موجود در برگ تفاوتی وجود ندارد و نباز به بررسی تکمیل تر می باشد. تجزیه خوشه بندی 10 جمعیت سبب قرار گرفتن آنها درچهار کلاس گردید. کلاس 1 شامل, m.jacquemontii(13116), m.jacquemontii(7683), m.jacquemontii(10506) m.jacquemontii(24299) وm.jacquemontii(17599) می باشد. کلاس 2شامل m.persica(25558), m.persica(22699), m.persica(18477) می باشد.جمعیت m.persica(21856) در کلاس 3 قرار می گیرد.کلاس 4 هم شامل (m.persica(18586 می باشد. در این تحقیق در مطالعات سیتوژنتیکی جمعیت های دو گونه مورد مطالعه m.jacquemontiiو m.persica از هم تفکیک نشد. یافته های الکتروفورز هم یافته های سیتوژنتیک را تأیید می کنند و به نزدیکی زیاد بین این دو گونه دلالت دارند . واژگان کلیدی: ملیکا-سیتوژنتیک- الکتروفورز پروتئین های برگی- تجزیه خوشه ای و تجزیه به مولفه های اصلی
فاطمه حسینی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده مقدمه جنس exiguobacterium ازجمله باکتری های دارای تنوع در پراکندگی جغرافیایی است به طوری که از اعماق یخچالهای یخی سیبری تا مناطق بسیار گرم جداسازی شده است.بیشتر گزارشها نشان می دهد که این باکتری ها تولید کننده آنزیم های سرما دوست می باشند. روشها در این مطالعه بعد از جداسازی باکتری مورد نظر قرابت این باکتری با دیگر باکتری ها مورد بررسی قرار گرفت.به این منظور به کمک pcr و تکثیر قطعه 16s rdna و توالی یابی این ژن، مشخص گردید که این باکتری نزدیک به خانواده exiguobacterium است. از جمله آزمایشات بیوشیمیایی که انجام شد نشان داد که ماکزیمم رشد باکتری در دمای °c30 است و در دماهای بالاترمیزان رشد کاهش می یابد. ماکزیمم فعالیت آنزیم در دمای °c37 گزارش شد.در این تحقیق میزان فعالیت آنزیم در ph های مختلف بین 9-5 مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که بهترین ph برای رشد باکتری، تولید وفعالیت آنزیم7 ph= می باشد.همچنین با بررسی نتایج به دست آمده از اثر دما بر پایداری آنزیم مشخص گردید که این باکتری بر خلاف سرما دوست بودنش قادر است در °c 80 بعد از گذشت هفت ساعت 50% از پایداری خود را حفظ کند، نتایج آمیلاز آنزیمی است که در بسیاری از صنایع از جمله صنعت پارچه بافی و قند سازی مورد استفاده قرار می گیرد به همین دلیل تا امروز مطالعات زیادی برای یافتن باکتری های تولید کننده آنزیم آمیلاز شده است. بررسی ها نشان داد که این آنزیم دارای خصوصیات بسیار جالبی است که برای شناخت هر چه بیشتر آن احتیاج به آزمایشات مولکولی و بیو شیمیایی بیشتری است
فاطمه شریفیان درچه غلامرضا بخشی خانیکی
گرفتگی شریان کلیوی به صورت انسداد 50% یا بیشتر لومن در هر یک از شریان های کلیوی تعریف می شود . شایع ترین علت این بیماری انسداد آترو اسکلروتیک این شریان می باشد .گیاه انار با نام علمی punica granatum l یک منبع مهم ازترکیبات بیو اکتیو است .فعالیت آنتی اکسیدانی قوی از عصاره قسمت های مختلف این گیاه به اثبات رسیده است .آنتی اکسیدانها نقش مهمی در مهار تغییرات آتروژنیک ldl، مهار شکل گیری سلولهای کف آلود ماکروفاژی وبالاخره مهار آترواسکلروز ایفا می کنند .در این مطالعه اثر anti fatty streak عصاره ی حاوی آنتوسیانین p. granatum واریته« پوست سیاه شیرین ساوه » بر روی برخی از فاکتورهای موثر در ایجاد پلاکهای آترواسکلروتیکی در شریانهای کلیوی خرگوش های هیپرکلسترولمی مورد بررسی واقع شده است. برای این کار پس از تعیین محتوای پلی فنولی وآنتوسیانینی عصاره هیدروالکلی تهیه شده از پوست انار ،تعداد 30 قلاده خرگوش نر بالغ از نژاد نیوزلندی به طورتصادفی در3 گروه 10تایی تقسیم شدند .این گروه ها با رژیم های غذایی پایه ،هیپرکلسترولمیک ورژیم هیپرکلسترولمیک به همراه عصاره حاوی آنتوسیانین های پوست انار(برای هرخرگوش حاوی 1g/kg diet مواد پلی فنولی) به مدت 60 روز تیمار شدند .درابتدا ،اواسط وپایان دوره ازخرگوش ها خون گیری به عمل آمد وفاکتورهای سرمی (کلسترول تام,تری گلیسیرید,vldl-c,ldl-c,hdl-cوظرفیت آنتی اکسیدانی ) آنها مورد بررسی قرارگرفت. درپایان مطالعه ،شریانهای کلیوی برای عملیات بافت شناسی نمونه برداری شد تا تشکیل پلاکهای آترواسکلروز مورد مطالعه قرارگیرد. نتایج افزایش معنی دار ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم درگروه تحت درمان با عصاره را نسبت به گروه کنترل هیپرکلسترولمیک نشان میدهد. اما مقایسه ی میزان فاکتور های لیپیدی و همچنین میانگین اندازه نسبی پلاک درشریانهای کلیوی در گروه تحت درمان با عصاره نسبت به گروه کنترل هیپرکلسترولمیک هیچ اختلاف معناداری را نشان نمیدهد. نتایج مشاهده شده در این مطالعه حاکی ازآن است که مصرف دوز 1g/kg diet ازعصاره حاوی آنتوسیانین پوست انار وبا دوره مصرف 8 هفته ایی، علی رغم افزایش چشمگیر در ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم، نمی تواند از کلیه ها در مقابل آسیب های هیپرکلسترولمی و تشکیل و توسعه ی پلاکهای چربی در شریانهای آن محافظت کند.
لیلا نادری غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده فارسی مورفولوژی دانه ی گرده ی 19 گونه، متعلق به 8 جنس از طایفه ها ی inuleae ـ calenduleae ـ senecioneae ـ anthemideae ـ heliantheae ، تیره ی asteraceae توسط میکروسکوپ نوری و الکترونی اسکنینگ، در استان آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که دانه های گرده ی گونه های مورد بررسی از نظر صفات مورفولوژیکی ، مانند اندازه ی دانه ی گرده ، تزئینات سطح اگزین و شکل، متفاوت می باشند. همه ی دانه های گرده ی آزمایش شده تک تایی و دارای سه شیار در سطح استوایی و یک روزنه در مرکز هر شیار بوده و آن ها را می توان به دو گروه تقسیم کرد: 1- دانه های گرده ی خاردار 2- دانه های گرده ی بدون خار. کلمات کلیدی: دانه گرده، کاسنی، آذربایجان غربی، مورفولوژی
معصومه کاوندی غلامرضا بخشی خانیکی
منطقه ریحان و بایندر با مساحت تقریبی 1800 هکتار در 20 کیلومتری جنوب غربی استان زنجان واقع شده است. حداقل ارتفاع در منطقه 1900 متر و حداکثر ارتفاع آن 2400 متر از سطح دریا می باشد. بخشی از ارتفاعات منطقه مورد مطالعه، تحت حفاظت سازمان صدا و سیمای استان واقع شده که تا حدی از تخریب توسط دامها و انسانها حفظ شده است. این پژوهش نشان داد که در منطقه 42 تیره، 134 جنس و 183 گونه ی گیاهی وجود دارد. از مهمترین خانواده های منطقه می توان به asteraceae (20 گونه92/10% )، poaceae (19 گونه 38/10% ) و papilionaceae (19 گونه 38/10% ) اشاره کرد. بزرگترین جنس در منطقه گون یا astragalus است که حدود 9 گونه را به خود اختصاص داده است. از نظر شکل زیستی، 18/49% ( 90 گونه) همی کریپتوفیت، 76/20% (38 گونه) ژئوفیت، 12/19% (35 گونه) تروفیت، 55/6% (12 گونه) فانروفیت و 37/4% (8 گونه) کامفیت هستند. مطالعه نواحی رویشی گونه ها نشان داد که از 183 گونه 121 گونه کوروتیپ ایران تورانی دارندکه 12/66% گونه ها را تشکیل می دهند حدود 28% فلور منطقه دارای پراکنش دو یا چند ناحیه ای هستند که در میان آنها گونه های متعلق به نواحی ایران تورانی ـ خزری بیشتر از بقیه است و بالاخره حدود 55/6% فلور منطقه پراکنش جهانی دارند. در میان گونه های موجود در منطقه 14 گونه انحصاری ایران وجود دارد.
معصومه گودرزی غلامرضا بخشی خانیکی
قارچ های میکوریزی قادرند با گیاهان همزیستی ایجاد کرده و با افزایش جذب برخی عناصر باعث رشد بهینه گیاه شوند.این پژوهش ، به منظور بررسی اثرات همزیستی مایکوریزا با گیاه سسبانیا اکولیتا تحت تنش خشکی اجرا شد. در این آزمایش دو عامل ، خشکی در سه سطح ، استفاده از مایکوریزا در دو سطح ( مصرف ، عدم مصرف ) به صورت فاکتوریل ، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و در شرایط گلخانه ای اجرا شد. حدود یک ماه بعد از کشت سسبانیا ، تنش خشکی اعمال شد. بر اساس نتایج بدست آمده، با افزایش تنش خشکی ، در مراحل رویشی وگل دهی پرولین در برگ و ریشه افزایش یافت و در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا مقدار پرولین بیشتر از تیمارهای بدون تلقیح بود ولی در مرحله پر شدن دانه،در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا، مقدار پرولین ریشه از تیمارهای بدون تلقیح کمتر بود . در مرحله پر شدن دانه با افزایش تنش خشکی ،غلظت گلایسین بتائین افزایش یافت و غلظت آن در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا بیشتر از تیمارهای بدون تلقیح بود. مقدار فسفر ، ازت در ریشه، پروتئین دانه و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز ریشه، در مرحله پر شدن دانه ، با افزایش تنش خشکی ، کاهش یافتند ولی غلظت آنها در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا بیشتر از تیمارهای بدون تلقیح بود. در مراحل قبل از گل دهی و گل دهی ، با افزایش تنش ، غلظت قندهای محلول در تیمارهای بدون تلقیح با مایکوریزا افزایش یافت ولی در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا ،با افزایش تنش غلظت آنها کاهش پیدا کرد. با این وجود ، غلظت قندهای محلول در برگ و ساقه ، درتیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا بیشتر از تیمارهای بدون تلقیح بود. مقدارکلروفیل در مراحل رویشی وگلدهی ، با افزایش تنش خشکی ، کاهش یافت ولی غلظت آنها در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا بیشتر از تیمارهای بدون تلقیح بود . مقایسه پارامتر های رشد در مراحل مختلف، نشان داد که با افزایش تنش خشکی، وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ ، همچنین طول ریشه و ساقه کاهش یافت ولی در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا وزن تر و خشک ریشه، ساقه ، برگ ، طول ریشه وساقه بیشتر از تیمارهای بدون تلقیح بود. در مرحله رسیدگی دانه ، تعداد دانه ،وزن هزار دانه ،تعداد نیام در تیمارهای تلقیح شده با مایکوریزا بیشتر بود.
مرتضی هاشمی مینا ربیعی
برای انجام پروژه های بیابان زدایی و جلو گیری از گسترش بیابان زایی در قسمتی از محدوده بیابانی استان تهران، در 35 کیلومتری جنوب غربی شهرستان شهریار موسوم به قطعه 4 شهریار، اقدام به کاشت گونه آتریپلکس کانیسنس شده است. در این تحقیق با انجام روش های اندازه گیر ی سطح پوشش و تراکم موفقیت طرح های بیابان زدایی مورد بررسی قرار گرفته است. به طور کلی در این سه منطقه روش های ترانسکت خطی و ربع نقطه ای روش های مناسبی از لحاظ صحت، زمان و رتبه کارایی برای برآورد تراکم نیستند و در روش کوادرات از لحاظ این که علاوه بر تراکم، سطح پوشش را نیز می توانیم بدست آوریم روش قابل توصیه ای می باشد ولی از لحاظ زمانی روش مناسبی برای برآورد تراکم نمی باشد. روش های فاصله مرتب، مربعt و بایت و ریپلی روش های مناسبی از لحاظ رتبه کارایی بوده و علاوه بر صحت، از لحاظ زمانی نیز روش های قابل توصیه ای هستند. در این پژوهش روش های تخمین در کوادرات، برخورد خطی و کوادرات در سه منطقه حسن آباد، اکرم آبادکیانپور و یوسف آباد غفاری مورد بررسی قرار گرفت. در هر سه منطقه روش کوادرات نزدیکترین سطح پوشش را نسبت به شاهد نشان می دهد ولی از لحاظ زمانی این روش وقت گیر می باشد و روش تخمین در کوادرات نیز اختلاف کمی با شاهد دارد و از نظرزمانی نیز روش قابل توصیه ای است و روش برخورد خطی نیز در این منطقه اختلاف بسیار زیادی را با شاهد نشان می دهد و روش مناسبی برای سطح پوشش در این مناطق نمی باشد. آنالیز واریانس نشان می دهد که در روش بایت و ریپلی اختلاف با شاهد معنی دار نیست بنابر این روش بایت و ریپلی برای اندازه گیری تراکم در هر سه منطقه توصیه می گردد. روش کوادرات در هر سه منطقه اختلاف معنی داری با شاهد نشان نمی دهد بنابر این به عنوان بهترین روش برای تعیین سطح پوشش استفاده می شود.
محمد جواد حبیب زاده محمد حاجیان شهری
با توجه به نقش پایه در میزان رشد رویشی، زودرسی، میزان عملکرد و مقاومت در برابر بیماری ها و ...، انتخاب پایه مناسب نقش به سزایی در برنامه مدیریت باغ خواهد داشت. در این آزمایش، از نشانگر rapd برای بررسی 30 ژنوتیپ پاکوتاه گزینش شده محلب که از کلکسیون محلب واقع در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انتخاب شده بودند، استفاده شد. جهت تکثیر dna نمونه ها در واکنش pcr از 21 آغازگر ده نوکلئوتیدی انتخاب شده از سایر مطالعات، استفاده شد که در نهایت 17 آغازگر تولید باندهای چند شکل نموده و برای تجزیه و تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفتند. در مجموع ?? باند در محدوده 2?0 تا 1000 bp بدست آمد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر اساس ضریب تشابه جاکارد و با استفاده از روش upgma انجام شد و ضریب تشابه ژنتیکی بین ژنوتیپ ها در محدوده 00?/0 تا 8?/0 با متوسط ?8/0 بدست آمد. دندروگرام بدست آمده بر اساس ضریب تشابه، سه گروه اصلی را نشان داد که این گروه های بدست آمده همبستگی مناسبی را با رده بندی تاکسونومی محلب داشتند. در نهایت نتایج به دست آمده نشان داد که از تکنیک rapd-pcr می توان به عنوان یک نشانگر ژنتیکی مناسب جهت تمایز ژنتیکی ژنوتیپ های محلب استفاده کرد.
جمشید معاون احمدرضا بلندی
چکیده در این بررسی 23 کلون منتخب سیب زمینی(solanum tuberosum l.) موجود در بانک ژن بخش تحقیقات نهال و بذر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی 1388 با هدف بررسی تنوع ژنتیکی و ارزیابی قرابت ژنتیکی این کلون ها مورد مطالعه قرار گرفت. کلونهای مورد مطالعه شامل agria, almera, arnova, desiree, diamant, fontaneh, granola, hermes, leady rosseta, marfona, marabel, impala, oshna, markies, picasso, sante, savalan, florida, sinora, emrad, labadia, alori, daifla می باشند. از نمونه های منجمد غده کلون های منتخب با استفاده از روش تغییر یافته لائملی (laemmli, 1970 ) بطور جداگانه استخراج پروتئین صورت گرفت. نقوش پروتئینی برای هر کلون در حضور پروتئین های نشانگر به روش sds-page با استفاده از الکتروفورز عمودی بر روی ژل پلی آکریل آمید بدست آمد. پس از آن باند های پروتئینی با کوماسی بلو r-250 رنگ آمیزی شد. درصد پلی مورفیسم کلون ها با شمارش باندهای متناظر و رسم جدول ماتریکس محاسبه گردید و براساس مقیاس اقلیدسی فاصله بصورت گرافیکی تحت عنوان دندروگرام کلون ها بر اساس روش upgma با استفاده از نرم افزار ntsys رسم شد. همچنین فاصله ژنتیکی نمونه های مورد بررسی در نرم افزار spss با استفاده از ضریب جاکارد محاسبه شد. نتایج دندروگرام حاصل از آنالیز پروتئین غده های 23 کلون منتخب سیب زمینی نشان داد که کلون oshna از نظر قرابت ژنتیکی به صورت مشخصی از سایر کلون ها مجزا بوده و در خوشه متمایزی واقع شد. همچنین سه کلون sinora و emrad diamant, با یکدیگر در خوشه دوم واقع شدند. ارقام labadia, savalan, marabel, fontaneh, granola, florida, picasso, impala, desiree درخوشه بندی متمایزی (خوشه سوم) واقع شدند. نتایج همچنین نشان می دهد ارقام almera, arnova دارای قرابت ژنتیکی بالایی بوده و به همراه ارقام daifla, alori, sante, leady rosseta, marfona, markies, hermes, agria در خوشه چهارم قرار گرفتند. ارقام oshna و agria دارای پایین ترین درصد شباهت (54%) می باشند. نتایج این تحقیق نشان دهنده وجود پتانسیل بالای تنوع ژنتیکی در بین کلون های سیب زمینی می باشد. در بخش دیگری از این بررسی مشخص گردید که تعداد باند بدست آمده از آنالیز پروتئینهای غده ( 28 باند) نسبت به برگ (17 باند) وساقه (14 باند) بیشتر است وبرای بررسی تنوع ژنتیکی مناسب تر می باشد.
لاله کوهی پروین صالحی شانجانی
علف باغ (dactylis glomerata) یکی از گرامینه های مهم مرتعی چند ساله برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است. در این تحقیق بمنظور بررسی تنوع مورفولوژیکی و الگوی الکتروفورزی پروتئین های کل گیاهک در 21 جمعیت علف باغ، سه آزمایش جداگانه به اجرا درآمد. الف آزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات البرز کرج، ب) اندازه گیری پارامترهای مرتبط با جوانه زنی بذر در آزمایشگاه و ج) تعیین الگوی الکتروفورزی پروتئین های کل گیاهک مورد ارزیابی قرار گرفتند. عملکرد بذر و اجزاء آن شامل: تاریخ ظهورخوشه، تاریخ گردهافشانی، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد ساقه و عملکرد علوفه، و در آزمایش دوم صفات بنیه ای بذر در مرحله جوانه زنی، مورد اندازه گیری و تجزیه واریانس قرار گرفتند و مقایسه میانگین تیمارها به روش دانکن انجام شد. نتایج محاسبات آماری نشان داد، تفاوت بین جمعیت ها برای تمام صفات معنی دار بود. از الکتروفورز پروتئین های کل گیاهک 25 باند بدست آمد. باندها در محدوده وزن ملکولی 7638 تا 2768850 دالتون قرار گرفتند. میانگین تنوع ژنتیکی از14/0 دراردبیل، تا41/0 در ارومیه، متغیر بود. بر اساس فاصله ژنتیکی nei بیشترین شباهت ژنتیکی 98/0 بین زنجان و تبریز و کمترین شباهت ژنتیکی80/0 بین کرج و روسیه بود. نتایج تجزیه واریانس مولکولی(amova) 11% تنوع بین جمعیت ها و 89% تنوع درون جمعیت ها را نشان داد. نتایج آنالیز مولکولی با فواصل جغرافیایی آنها منطبق نبود و نیز رابطه معنی داری بین تنوع مولکولی و مورفولوژیکی وجود نداشت. بین تنوع ملکولی و صفات جوانه زنی، همبستگی معنی داری وجود نداشت. بین تاریخ ظهور خوشه و تاریخ گرده افشانی با تعداد باندهایی که بیشتر از 5 درصد فراوانی داشتند. همبستگی منفی و معنی داری وجود داشت. همبستگی فاصله تنوع ژنتیکی و تنوع جغرافیایی بین 11 جمعیت ایرانی، مثبت ولی غیرمعنی دار بود. همبستگی فاصله بین تنوع ملکولی و صفات مرفولوژیکی و خصوصیات جوانه زنی کم و ناپایدرا بود. در پراکنش جمعیت ها بر اساس 2 مولفه اول مطابقت خوبی بین تجزیه کلاستر و تجزیه به مولف های اصلی در هر سه آزمایس (مزرعه ای، جوانه زنی و ملکولی( وجود داشت.
سارا معلم مهدی نصری نصرآبادی
گیاه نسترن با نام علمی rosa canina از خانواده rosaceae می باشد. این گیاه پایه بسیار مقاومی برای پیوند انواع رزها می باشد. تکثیر آن از طریق روش های سنتی با مشکلاتی مانند عقیم بودن بذر f1 وارداتی و زمانبر بودن روش های تکثیر رویشی همراه می باشد. برای غلبه بر این مشکلات و همچنین تکثیر انبوه آن، صرفه جویی در زمان و تولید گیاهان عاری از بیماری در این مطالعه از کشت بافت آن استفاده کردیم. آزمایش بصورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این تحقیق برای تولید کالوس از ریزنمونه های برگی استفاده شد. ریزنمونه ها پس از ضدعفونی شدن بر روی محیط های msوb5 با غلظت های مختلف هورمون های iaaو naaدر شرایط تاریکی و روشنایی منتقل شدند. بیشترین وزن کالوس در محیط b5 با یک میلی گرم بر لیتر iaa در شرایط تاریکی بدست آمد. سپس کالوس ها به منظور باززایی غیرمستقیم به محیط msکه شامل هورمون های kin در ترکیب با naa،iaa و ga3و همچنین bap در ترکیب با iaa،naa و ga3 بود، انتقال یافتند که در هیچکدام از محیط های استفاده شده باززایی صورت نگرفت. کالوس های القا شده در برابر تابش دزهای مختلف اشعه گاما قرار گرفتند، پرتو گاما اثری بر اندام زایی نداشت. برای تکثیر از طریق پرآوری، جوانه های جانبی به محیط کشتms که حاوی هورمون های ga3و bap به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر بود، انتقال یافتند. نتایج حاصل نشان داد که محیط حاوی 5/1 میلی گرم بر لیتر ga3 به همراه 25/0 میلی گرم بر لیتر bap بهترین محیط برای پرآوری است. به منظور ریشه دهی نوساقه ها به محیط msکه حاوی هورمون naa و bap بطور جداگانه یا در ترکیب با همدیگر بود، منتقل شدند. بیشترین طول و درصد ریشه زایی در محیط حاوی یک میلی گرم بر لیترnaa به همراه 25/0 میلی گرم بر لیتر bap بدست آمد.
سهراب حسنعلی لو رضا پوررحیم
گیاه یونجه از جمله مهمترین نباتات علوفه ای محسوب می گردد. سطح زیر کشت یونجه در سال 1388 در استان آذربایجان غربی حدود یکصد هزار هکتار با تولید بیش از نیم میلیون تن علوفه بوده است. بیماریهای ویروسی از جمله مهمترین محدودیتها در افزایش عملکرد این محصول محسوب می گردند. در طول فصل زراعی 1388 ، طی بازدید از مزارع یونجه استان آذربایجان غربی به منظور شناسایی بیماریهای ویروسی مهم یونجه، نمونه ها ی آلوده از مزارع 7 شهر استان جمع آوری شده و در محفظه یخ به آزمایشگاه بخش ویروس شناسی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی منتقل شدند. از نمونه هایی که دارای علائم مشکوک به ویروس بودند بر روی گیاهان محک انتقال مکانیکی انجام لکه های موضعی نکروزه و در گیاه phaseolus vulgaris در روی گیاه almv شد. نمونه های آلوده به علائم پیسک سیستمیک تولید نمودند. مایه زنی نمونه های آلوده nicotiana tabacum cv. white burley منجر به ایجاد علائم موزائیک و بدشکلی برگ گردید. همچنین phaseolus vulgaris در گیاه bcmv به بترتیب منجر vicia faba و chenopodium amaranticolor در گیاه bymv مایه زنی نمونه های آلوده به das- به ایجاد علائم لکه های موضعی نکروزه و موزائیک سیستمیک شد. نتایج حاصل از آزمون ،(alfalfa mosaic virus-almv) با استفاده از آنتی بادیهای ا ختصاصی ویروس موزائیک یونجه elisa وویروس موزائیک زرد لوبیا (bean common mosaic virus-bcmv) ویروس موزائیک معمولی لوبیا نشان دادند که درصد فراوانی تصادفی این ویروسها به ترتیب برابر (bean yellow mosaic virus-bymv) آنها در دستگاه الایزا خوان 1 (a405nm) با 5,8 ،7 و 2,4 درصد بود. در این آزمون، نمونه هایی که جذب مساوی یا بیش از سه برابر میانگین جذب شاهد سالم بود، بعنوان نمونه آلوده در نظر گرفته شدند. تعدادی از نمونه هایی که فقط با یکی ازآنتی بادی های اختصاصی سه ویروس فوق واکنش مثبت داشتند انتخاب شده و پس از عصاره گیری مایه زنی مکانیکی گردیدند. نمونه هایی که در آزمون با آغازگرهای طراحی شده برای تکثیر ژن rt-pcr مثبت بودند برای تست در واکنش das-elisa انتخاب شدند. (cp) پروتئین پوششی و مطالعات دامنه میزبانی، حضور سه ویروس مورد اشاره را در مزارع elisa نتایج حاصل از آزمون یونجه استان آذربایجان غربی تائید می نماید.
منصوره صرامی غلامرضا بخشی خانیکی
در این تحقیق تنوع سیتوژنتیکی در 15 جمعیت ماریتیغال با استفاده از تکنیک تجزیه کاریوتیپی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعه کاریولوژیکی نمونه های نوک ریشه نشان داد که عدد پایه کروموزومی در تمام جمعیت های مورد بررسی 17x= و تعداد کروموزوم 34 = x2 = n2 بود. از لحاظ سطح پلوئیدی، همه جمعیت ها دیپلوئید بودند. بر اساس جدول stebbin,s چهارده جمعیت در کلاس b2 و یک جمعیت در کلاس b3 قرار گرفت که این امر بیانگر عدم تقارن کروموزومی در بین جمعیت ها بود. نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس داده های حاصل از اندازه گیری صفات نشان داد که بین جمعیت ها از لحاظ صفات طول کل کروموزومی(tl)، طول بلندترین وکوتاهترین کروموزوم (lc, sc)، مجموع بازوهای بلند و کوتاه(sla, ssa)، ضریب تغییرات شاخص سانترومری(cvci)، شاخص عدم تقارن بین کروموزومی(a2)، شاخص عدم تقارن (ai)، نسبت بازوی بلند به کوتاه (ar) و مقدار کلی کروماتین (vrc) اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1% و از لحاظ اختلاف دامنه طول نسبی (drl) اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5% وجود دارد که این امر بیانگر وجود تنوع در اندازه و تقارن کروموزوم ها در میان جمعیت های مورد بررسی بود بر اساس نتایج بدست آمده از ضرایب همبستگی بین صفات، شاخص عدم تقارن (ai) با صفات drl، a2، ar، lc و cvci همبستگی مثبت و معنی دار داشت. بیشترین همبستگی بین مقدار کلی کروماتین با صفات بدست آمده از طول ژنوم (tl, ssa, sla, sc, lc) بود. در تجزبه به عامل ها دو عامل اول، دوم و سوم در مجموع بیش از 92 درصد از کل تنوع موجود بین جمعیت ها را توجیه نمودند، بطوریکه در عامل اول، صفات طول کل کروموزومی و مجموع بازوهای کوتاه و بلند با دارا بودن بالاترین ضرایب بردارهای ویژه بیشترین نقش را در ایجاد تنوع بین جمعیت ها داشتند. در عامل دوم نیز اختلاف دامنه طول نسبی و ضریب نامتقارن بودن بین کروموزومی دارای بیشترین اهمیت در واریانس بین جمعیت ها بودند. در عامل سوم، صفات ضریب تغییرات شاخص سانترومری و میانگین نسبت بازوی بلند به کوتاه بیشترین نقش را در شکل گیری این عامل داشتند. در تجزیه کلاستر با برش دندروگرام در فاصله 59/34، جمعیت ها در سه گروه قرار گرفتند. بر این اساس سه جمعیت در گروه اول، پنج جمعیت در گروه دوم، هفت جمعیت در گروه سوم واقع شدند. در این بررسی کمترین فاصله اقلیدسی بین دو جمعیت اهواز و ساری و بیشترین فاصله اقلیدسی بین دو جمعیت اهواز و آمل بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس خوشه ها نشان داد که اغلب صفات بجز a2تنوع معنی داری را بین گروهها داشتند. جمعیت های اهواز، ساری و اصفهان واقع در گروه اول، تقریباً از نظر کلیه صفات بیشترین مقادیر را دارا بودند. جمعیت های مجارستان، مشکین شهر، کردستان، کاشان، برآن شمالی در گروه سوم، از نظر صفات ai، cvci و ar نسبت به سایر گروه ها برتر بودند. جمعیت های واقع در گروه چهارم، از نظر کلیه صفات کمترین مقادیر را به خود اختصاص دادند.
مهشید خوش آموز غلامرضا بخشی خانیکی
تمامی آزمایشات در سطح p<0.01انجام شد و نشان داد که: • جوانه زنی در تاج خروس زینتی، کاهش معنی دار دارد. • جوانه زنی در تاج خروس وحشی شاهد با همه تیمارها تفاوت معنی دار دارد. • افزایش معنی دار جیوه در ریشه گونه وحشی بین شاهد و دیگر تیمارها دیده می شود. در گونه زینتی افزایش معنی دار جیوه در ریشه دیده می شود. • در اندام هوائی تاج خروس وحشی افزایش معنی دار جیوه تنها بین شاهد و تیمار µm 50 است. در مورد گونه زینتی تفاوت معنی داری دیده نشد. • کاهش پروتئین کل در ریشه گونه وحشی معنی دار نیست. ولی در گونه زینتی کاهش معنی دار است. • کاهش معنی دار پروتئین در اندام هوائی تاج خروس وحشی دیده می شود. اما کاهش معنی دار پروتئین در اندام هوائی تاج خروس زینتی بین شاهد و تیمار µm 200 کلرید جیوه دیده می شود. • افزایش معنی دار قندهای محلول در بین همه تیمارها در تاج خروس زینتی دیده می شود. ولی هیچ تفاوت معنی داری در تاج خروس وحشی ندارد. • در اندام هوائی تاج خروس وحشی افزایش معنی دار کاتالاز در همه تیمارها دیده می شود. اما در گونه زینتی کاهش معنی دار بین شاهد و تیمار 200 وجود دارد. • در اندام هوائی تاج خروس وحشی افزایش معنی دار پراکسیداز در همه تیمارها دیده می شود. اما در گونه زینتی تفاوت معنی داری نیست. • در مورد پرولین در ریشه تاج خروس وحشی تفاوت معنی دار نیست. اما در اندام هوائی این گونه کاهش معنی دار دیده می شود. • پرولین در اندام هوائی تاج خروس زینتی افزایش معنی دار در همه تیمارها دارد. و در ریشه آن افزایش معنی دار است. • تعداد برگ در گونه وحشی کاهش معنی دار دارد. اما در گونه زینتی تنها تفاوت معنی دار بین شاهد و تیمار µm 500 است. • در مورد تغییرات chla در گونه وحشی کاهش معنی دار است. در مورد گونه زینتی تغییر معنی دار chla افزایشی است. • chlb در گونه وحشی کاهش معنی دار بین شاهد و تیمارهای µm 100 و 200 را نشان می دهد. در گونه زینتی افزایش معنی دار برای همه تیمارها دیده شد. • تفاوت معنی دار آنتوسیانین در مقایسه همه تیمارها دیده می شود. این تغییرات در مورد گونه وحشی کاهشی و در مورد گونه زینتی افزایشی است. این موضوع در مورد کاروتنوئید هم صادق است. • آهن در ریشه تاج خروس وحشی کاهش معنی دار بین شاهد و تیمار µm 200 نشان می دهد. آهن در ریشه تاج خروس زینتی افزایش معنی دار بین شاهد و تیمار µm 200 نشان می دهد. • تفاوت معنی داری در غلظت منگنز در ریشه هر دو گونه مشاهده نشده است. • روی در ریشه تاج خروس وحشی کاهش معنی دار در همه تیمارها را نشان می دهد. اما در ریشه تاج -خروس زینتی افزایش معنی دار بین شاهد با تیمارهای µm 100 و 200 وجود دارد. • -در ریشه تاج خروس زینتی تفاوت معنی داری در غلظت مس دیده نمی شود. اما در گونه وحشی کاهش معنی دار شاهد و تیمار µm 200 دیده می شود.
فریده احمدی اعظم منفرد
در این پژوهش اثرات متقابل کلرید سدیم و آسکوربات: بر روی جوانه زنی،پارامترهای رشد، (شامل وزن تر، وزن خشک، طول، اندام هوایی و ریشه) ، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی برگ( شامل کلروفیل a ، b ، کلروفیل (a+b)،کاروتنوئید) ،مقدار قندهای محلول و نا محلول در اندام هوایی و ریشه و فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پر اکسیداز، میزان پرولین، و مالون دی آلدئید در گیاه دارویی زیره سبز (cuminum cyminum l.) در شرایط گلخانه ای، بصورت تصادفی با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. گیاهان با غلظت های مختلف nacl ( 0، 25، 50، 75، 100، 125 میلی مولار) و آسکوربات (0، 9 میلی مولار) تیمار شدند. در گیاهان تحت تیمار شوری با افزایش غلظت های نمک nacl جوانه زنی، پارامترهای رشد، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی و قندهای نامحلول ، کاهش و میزان قندهای محلول و آنزیم های مورد آزمایش و مالون دی آلدیید افزایش یافت و گیاهانی که همزمان تحت تاثیر nacl و آسکوربات قرار گرفتند در میزان غلظت های یکسان nacl، جوانه زنی، پارامترهای رشد، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی و قندهای محلول و نا محلول و میزان پرولین بیشتری نشان دادند.در حالیکه از میزان مالون دی آلدیید کاسته شد. از این آزمایشات می توان نتیجه گرفت اثر آسکوربات به عنوان یک آنتی اکسیدان سبب افزایش مقاومت گیاه نسبت به تنش شوری در گیاه زیره سبز شده است. و از طرفی این گیاه تا حدی در غلظت های کم نمک، مقاوم است و در مناطقی با شوری کم می توان آن را کاشت.
مریم جعفرآباد مه لقا قربانلی
بررسی برخی ویژگی های مورفولوژی-آناتومی-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه گوجه فرنگی تحت تنش خشکی
سعیده قدیری سردرود عباس قمری زارع
اکالیپتوس بیش از یکصد سال پیش به ایران وارد گردید و در جنوب کشور که محیط مناسبی برای آن بود، کشت شد. ولی از آنجایی که ایران در مقایسه با سایر نقاط دنیا به لحاظ پوشش جنگلی، کشوری فقیر محسوب می گردد استفاده از درختان سریع الرشد همچون اکالیپتوس به منظور جنگلکاری گزینه مناسبی می باشد و با توجه به مشکلاتی که در تکثیر اکالیپتوس ها به وسیله روش های معمول وجود دارد بسیاری از پژوهشگران روش های ریزازدیادی درون شیشه ای را بکار گرفته اند تا بتوانند گونه ها و ارقام مرغوب اکالیپتوس ها را تکثیر کنند. در این پژوهش نیز از آنجایی که بر روی روش های تکثیر دو گونه eucalyptus rubida و e. saligna به خصوص از طریق کشت بافت تا بحال هیچ مطالعات خاصی صورت نگرفته است امکان تکثیر e. rubida و e. saligna به وسیله دو روش معمول در کشت بافت یعنی جنین زایی سوماتیکی و ریزازدیادی بررسی گردید که نتایج رضایت بخشی نیز حاصل شد. در جنین زایی سوماتیکی در گونه e. saligna پس از بررسی چهار ریزنمونه ریشه، ساقه ، برگ و هیپوکوتیل در 39 تیمار متفاوت هورمونی بهترین ریزنمونه ریشه و بهترین تیمار، تیمار حاوی 2 میلی گرم بر لیتر 2,4-d و 2 میلی گرم بر لیتر kinetine شناسایی گردید. همچنین در استفاده از محیط کشت نیمه جامد نتایج قابل قبول تری نسبت به استفاده از کشت سوسپانسیون مشاهده شد. اما در مورد e. rubida بهترین نتایج، در مطالعه بررسی امکان جنین زایی سوماتیکی، در محیط کشت سوسپانسیون با تیمار هورمونی 2/0 میلی گرم بر لیتر ba و 1 میلی گرم بر لیتر 2,4-d و استفاده از کالوس های حاصل از ریزنمونه ریشه در محیط کشت اولیه با تیمار هورمونی tdz و 2,4-d حاصل شد. در مورد همگروه سازی و ریزازدیادی نیز بهترین تیمار در کشت اولیه بذور، تیمار حاوی ba و آبسیزیک اسید شناسایی گردید و در شاخه زایی نیز نتایج حاصل از تیمار هورمونی (mg/l 3/0 :ba، mg/l 3/0 :2ip، mg/l 1/0 :iba به همراه کمپلکس ویتامین و اسیدآمینه) قابل قبول تر بود. در کلون سازی سرشاخه های درخت بالغ در هر دو گونه e. rubida و e. saligna بهترین نتایج در پیش سترون سازی با قارچ کش کاپتان 5% به مدت 24 ساعت و سترون سازی با کلرورمرکوریک 1/0% به مدت 7 دقیقه مشاهده گردید و همانند کلون سازی بذور بهترین نتایج شاخه زایی نیز در تیمار هورمونی (mg/l 3/0 :ba، mg/l 3/0 :2ip، mg/l 1/0 :iba به همراه کمپلکس ویتامین و اسیدآمینه) مشاهده شد.
پریسا صالحی غلامرضا بخشی خانیکی
به منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی و الگوی الکتروفورزی پروتئین های کل 39 رقم یونجه (medicago sativa) در سه آزمایش جداگانه، آزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات البرز کرج، اندازه گیری پارامترهای جوانه زنی بذر در آزمایشگاه و الگوی الکتروفورزی پروتئین های کل مورد ارزیابی قرار گرفتند. اندازه گیری صفات مرتبط با جوانه زنی در شرایط استاندارد انجام گرفت و برای ارزیابی ملکولی از الگوی الکتروفورزی پروتئین های کل استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده در میان 27 رقم یونجه، 44 باند پروتئینی مشاهده شد که وزن مولکولی متغیر از 6606 دالتون تا 269153 دالتون داشتند. بیشترین تعداد باند را دو رقم ارومیه3 و مسجد سلیمان (42 باند) و کمترین تعداد باند را کردستان و تبریز1 (34 باند) به خود اختصاص دادند. نتایج تجزیه واریانس مولکولی(amova) 33% تنوع بین جمعیت ها و 67% تنوع درون جمعیت ها را، در ارقام ایرانی-خارجی نشان داد. تجزیه به مولفه های اصلی (pca) و تجزیه خوشه ای به روش ward برای کلیه صفات در هر سه آزمایش انجام شد. در تجزیه خوشه ای براساس صفات زراعی، جمعیت ها در 3 خوشه مجزا و در تجزیه کلاستر براساس صفات جوانه زنی جمعیت ها در 4 خوشه قرار گرفتند. تجزیه خوشه ای به روش neighbor joining برای صفات ملکولی، جمعیت ها را به سه گروه تقسیم کرد. در تجزیه خوشه ای صفات مورفولوژیک و ملکولی جمعیت های کرج1 و خرم آباد هرکدام در یک خوشه جداگانه قرار گرفتند. همبستگی کلیه صفات به روش کارل - پیرسون با نرم افزار spss انجام شد. صفات جوانه زنی باصفات جغرافیایی و صفات زراعی با صفات ژنتیکی همبستگی بیشتری نشان دادند. در پراکنش جمعیت ها، بر اساس 2 مولفه اول مطابقت خوبی بین تجزیه کلاستر و تجزیه به مولفه های اصلی در هر سه آزمایش وجود داشت.
کبری فرهادپور سیدوحید علوی
مرکبات یکی از مهمترین محصولات اقتصادی در ایران است که سطح زیر کشت آن پیوسته در حال گسترش می باشد. بیماری های ویروسی و شبه ویروسی مرکبات خسارت قابل ملاحظه ای به تولید جهانی مرکبات وارد نموده است. ویروس تریستزا ی مرکبات (citrus tristeza virus, ctv) مخرب ترین و رایج ترین ویروس و عامل مهمترین بیماری ویروسی مرکبات در جهان است. با توسعه کاشت مرکبات، انتقال و گسترش از طریق شته و پیوندک های تهیه شده از درختان مادری که هنوز علائم بیماری را آشکار نکرده اند، صورت گرفته است. نارنج پایه غالب مرکبات در کمربند ساحلی دریای خزر می باشد. در صورت فعال شدن شته یا شته های ناقل ctv در منطقه، مرکبات شمال کشور با خطر جدی مواجه خواهد گردید. ویروس تریستزا و سایر عوامل ویروسی و شبه ویروسی بیماریزا در مرکبات، امکان تحرک اندکی در بافتهای مریستمی داشته و معمولاً مریستم های انتهایی گیاهان آلوده، از این عوامل بیماری زا عاری می باشند. لذا در این بررسی، با به کار گیری روش پیوند نوک شاخساره (shoot tip grafting, stg) در شیشه، گیاهان سالم و عاری از ویروس تریستزای مرکبات به دست آمد. ابتدا بذرهای ضدعفونی شده مرکبات به مدت 3-2 هفته در محیط کشت ms کشت شدند. گیاهچه های 5-3 سانتی متری به عنوان پایه جهت عمل پیوند سربرداری شد. پیوندک ها (مریستم انتهایی گیاهان آلوده) با اندازه های مختلف در دامنه ای از 1 تا 2 میلی متر، و توسط انتخاب مناطق متفاوت روی قسمت سربرداری شده پایه، پیوند شدند. بعد از چهار هفته پیوندهای موفق به گلدان ها منتقل و در گلخانه نگهداری شدند. امکان استفاده از هورمون اکسین برای تیمار سطح برش یافته ریز پیوندک نیز مورد بررسی قرار گرفت. مناسب ترین اندازه ریز پیوندک جهت حذف آلودگی و گیرایش پیوند با حداکثر راندمان، میزان 15/0 میلیمتر تعیین گردید. راندمان پذیرش این اندازه از پیوندک روی دو پایه سیتروملو و سیترنج برابر 100 درصد تعیین گردید. راندمان سالم سازی با این اندازه تعیین شده ریز پیوندک بالای 95 درصد بود. استفاده از تیمار اکسین به نحو چشمگیری راندمان موفقیت در گیرایش ریز پیوند را افزایش داد.
عفت غلامی غلامرضا بخشی خانیکی
جنس eurotia ceratoides(l.)c.a.mey از خانواده chenopodiaceae و زیر خانواده cyclolobe یکی از گیاهان مهم مرتعی و از گونه های بومی ایران است که بطور کلی نمونه های ایران قابل تفکیک به دو زیر گونه tragacan thoides و ceratoides هستند که زیر گونه اخیر شامل دو واریته ceratoides و latifolia است که در اندازه و شکل برگ کمی متفاوت اند، این گونه از گیاهان خوش خوراک مراتع استپی و نیمه استپی است. این جنس بدلیل نقش خاصی که در حفظ خاک مراتع دارد از طرفی بعلت مقاومت آن در شرایط سخت و کم آب از اهمیت ویژه ای در طرح های احیاء و اصلاح مراتع برخوردار است، ضمنا خوش خوراک بودن و درصد بالای پروتئین اروشیا در افزایش حجمی پشم و افزایش وزنی گوشت گوسفندان بسیار موثر و مناسب است. در این تحقیق به بررسی چند جمعیت از گونه سراتوئیدس در ایران از لحاظ سیتوژنتیکی و الکتروفورزی پرداخته شده است. در بررسی کاریولوژیکی بذر شش جمعیت از گونه فوق مورد کشت و آنالیز میکروسکوپی قرار گرفته است که با نرم افزار micromeasure و اندازه گیری پارامترهای سیتوژنتیکی نظیر طول بازوی بلند(la) ، طول بازوی کوتاه(sa) و طول کل(tl) به اختلاف معنی دار در چهار صفت tl، la، sa و 2a (شاخص متقارن بودن بین کروموزومی) دست یافتیم. در تجزیه کلاستر شش جمعیت مورد بررسی در سه کلاستر قرار گرفتند، بطوریکه جمعیت های 8220 و 12446 در یک کلاس، جمعیت های 17786 و 19909 در کلاس دیگر و جمعیت های 28030 و خراسان نیز کلاس سوم را به خود اختصاص دادند. لازم بذکر است نتایج حاصل از تجزیه کلاستر، دیاگرام پراکنش جمعیت را براساس دو مولفه اصلی اول و دوم تائید می نماید. با استفاده از الکتروفورز (sds- page)، تنوع پروتئین های ذخیره در برگ در چهار واریته مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه کلاستر نشان داد که بیشترین فاصله ژنتیکی برابر 1500/0 بین دو جمعیت 12446 و 28030 می باشد و کمترین فاصله ژنتیکی برابر 0222/0 بین دو جمعیت خراسان و 8220 است. دیاگرام حاصل از پراکنش جمعیت ها نشان داد براساس دو مولفه اصلی اول و دوم جمعیت های مورد بررسی در دو گروه متفاوت قرار گرفتند.
اکرم میرعرب رضی غلامرضا بخشی خانیکی
کاکوتی کوهی با نام علمی ziziphora clinopodioidesمتعلق به تیره نعناعیان بوده یکی از گیاهان مهم دارویی با رشد گسترده در کوههای خشک و نیمه خشک در شرق استان گلستان میباشداین گونه، در منطقه آلمه پارک ملی گلستان در ارتفاع 1600 متر از سطح دریا با بافت سیلت لومی و در منطقه سوجق در ارتفاع 966 متر از سطح دریا با بافت لوم رویش دارد و فاکتورهایی چون درصد اشباع، هدایت الکتریکی،ph ، درصد مواد خنثی شونده، کربن آلی، ازت کل، فسفر، پتاسیم، رس، لای، ماسه در هر دو منطقه اندازه گیری شدند. داده های فنولوژیک نشان داد که این گیاه در منطقه آلمه در نیمه دوم فروردین رویش کرده و در نیمه اول تیرماه مرحله گلدهی می باشد.این گیاه در منطقه سوجق در نیمه دوم فروردین،رشد رویشی داشته و در نیمه دوم تیرماه مرحله گلدهی دارد. این گیاه در ایران به عنوان یک سبزی معطر و طعم دهنده بوده و از اندام های برگ و گل در درمان سرماخوردگی، ناراحتی گوارش،و به عنوان آرامبخش استفاده می شود.در این مطالعه، ساقه و برگ گیاه کاکوتی کوهی در مرحله رویش و گلدهی از منطقه آلمه و در مرحله گلدهی از منطقه سوجق در سال 1388 جمع آوری شده است. اسانس گیری با دستگاه میکروویو انجام شد و ترکیبات اسانس توسط دستگاه gc/mass آنالیز گردیدند. نتایج نشان دادند که تعداد ترپن ها در برگ در مرحله گلدهی آلمه بیشتر از نمونه های دیگر بوده و مهمترین ترپن هادر برگ پولگون، منتول،1و8-سینئول و در ساقه پولگون و ال منتون می باشد. نتایج تستهای کیفی متابولیت های ثانویه نشان داد که تمام اندام ها دارای آلکالویید هستند. فلاوونویید نیز در آلمه که ارتفاع بالاتر می باشد بیشتر بوده و در سوجق تانن به دلیل اینکه ارتفاع پایین تر است افزایش می یابد. ساپونین نیز در تمام اندام ها وجود دارد و در فصل رویش بیشتر است.بررسی تست کمی توتال فنول نیز نشان دادکه برگ و ساقه منطقه سوجق در هر دو عصاره بیشتر است. اندازه گیری فلزات سنگین و مقایسه در هر دو منطقه نیز صورت گرفته است. کلمات کلیدی:ziziphora clinopodioides، داده های فنولوژیک، آلمه، سوجق، میکروویو، gc/mass
ویدا دهواری غلامرضا بخشی خانیکی
ریزازدیادی تجاری انگور ممکن است بواسطه بروز تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی در گیاهان حاصل از کشت بافت دچار محدودیت شود. در این تحقیق، هدف بررسی یکنواختی ژنتیکی در ژنوم هسته-ای، بین گیاه مادری و گیاهچه های حاصل از چند واکشت در طی پروسه ی باززایی در in vitro می باشد. پنج رقم مختلف انگور به نام های، ترکمن 6، ترکمن 8، کشمشی قرمز، صاحبی نیشابور و سیاه سعدی درگز برای آنالیز (rapd) و (issr) و ارزیابی ثبات ژنتیکی یا شناسایی تغییرات درمیان گیاهچه های حاصل شده در شرایط کشت درون شیشه یاin vitro مورد استفاده قرار گرفتند. 10 آغازگر rapd ده نوکلئوتیدی و 8 آغازگر issr با تکرار دی نوکلئوتیدی برای انجام واکنش-های pcr مورد استفاده قرار گرفتند و الگوی باندی تکرارپذیری تولید کردند. 83 و 56 باند قابل امتیاز دهی و واضح (در مجموع 6640 و 4480 باند قابل امتیازدهی) با میانگین 8.3 و 7 باند به ازاء هر آغازگر بترتیب برای نشانگرهای rapd و issr به دست آمد. هیچ یک از آغازگرها چند شکلی بین گیاهچه های ریزازدیاد شده و پایه های مادری نشان ندادند. آنالیز کلاستر، ثبات ژنتیکی گیاهچه های ریزازدیاد شده را تایید کرد. ضریب تشابه جاکارد برای هر دو نشانگر در گیاهان مادری و باززا شده هایشان 00/1 محاسبه گردید. اما 5 ژنوتیپ در دو گروه بزرگ با ضریب تشابه 59/0 برای rapd و 61/0 برای issr گروهبندی شدند. آنالیز مولکولی ثبات ژنتیکی گیاهچه های انگور حاصل از ریزازدیادی را تایید کرده و روش ریزازدیادی رابرای تولید در مقیاس تجاری توجیه نمود.
سحر فتوحی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده : abstract ) ) کاج ایرانی گیاهی تک پایه است ومخروط نر وماده روی یک درخت ظاهر می شوند.مخروطهای نر در نوک شاخه های ومخروطهای ماده در قسمتهای پایین تر شاخه ها وحتی روی تنه درخت قرار میگیرند.این کاج دارای چرخه تولید مثلی دوساله است ودارای یکسال در میان گرده افشانی ولقاح می باشد. گرده افشانی در بهار انجام می شود ،در تابستان به خواب رفته ودر زمستان مخروطها رشد می کنند ودر ماههای تیر ومرداد سال بعدعمل لقاح انجام می شود، موقعیت مخروطها در تعیین نوع سیکل زندگی کاج ایرانی بسیار مهم است که شامل یکسال میان گرده افشانی و لقاح بودههه و بلوغ مخروطها در سال دوم صورت میگیرد. هرفلس مخروط ماده حاوی دو تخمک بوده که آنها دارای بال می باشند که به حرکت آن توسط باد کمک میکند. درون هرتخمک 2 سلول تخم درون آرکگون ها وجو دارد در زمان لقاح دانه های گرده با تعداد زیاد توسط جریان باد از مخروط نر به مخروط ماده می رسنداز طریق سوراخ میکروپیل تخمک مخروط ماده وارد تخمک می شوند ولوله گرده ایجاد میشود. لوله گرده به سمت آرکگون تخمک حرکت میکند. سلول اسپر ماتوگونی تقسیم می شوند ودو اسپرم ایجاد می شوند که یک اسپرم دژنره شده واز بین می رود.هسته اسپرم باقی می مانده با هسته سلول تخم تخمک، لقاح یافته وزیگوت دیپلوئید را به وجود می آورند . تقسیم میتوزی در زیگوت دیپلوئید صورت می گیرد ویک جنین چند سلولی ایجاد میکند.جنین کاج سوسپانسور طولانی به وجود آمده که این سوسپانسور ،جنین را به سمت مگاگامتوفیت هدایت میکند.جنین در ابتداء حالت خطی وباریک داشته ودر طی مراحل تکوین جنین ،قسمت اعظم مگاگامتوفیت را احاطه کرده وتوسط بقایایی گامتوفیت (اندوسپرم)احاطه می شوند.در نتیجه جنین در مراحل تکامل از حالت خطی خارج شده ومریستم رأس ساقه در یک قطب ومریستم رأسی ریشه در قطب مخالف ایجاد می شود.همچنین کوتیلودونها (لپه ها) در انتهای دور جنین ظاهر می شوند.محور وسط نیز هیپوکوتیل میباشد. در یک بذر بالغ جنین80درصد طول مگاگامتوفیت را احاطه کرده ودر آن مقداری نیز بافت خورش در اطراف جنین دیده می شود.تخمک به دانه باله دار تبدیل می گردد.در شرایط مناسب دانه بالغ کاج جوانه زده و اسپوروفیت جوان را ایجاد می کند.
کاوه حاجی اللهوردیپور غلامرضا بخشی خانیکی
دومین منبع مهم غذایی بشر ، پس از غلات ، حبوبات هستند در میان حبوبات، گیاه زراعی نخود از نظر سطح زیر کشت و تولید از جایگاه ویژه ای برخوردار است. نخود به عنوان یک منبع سرشار از پروتئین در جیره غذایی انسان به خصوص در برنامه غذایی طبقات کم درآمد جامعه نقش مهمی را ایفا می کند. یکی از مهمترین محدود کننده های تولید نخود، پژمردگی فوزاریوی نخود با عامل fusarium oxysporum f.sp ciceri می باشد. پژمردگی فوزاریومی یکی ازبیماری های مهم نخود در ایران و بسیاری از کشورهای جهان می باشد.در بجش مطالعات بیماری شناسی جهت جداسازی قارچ بیمارگر، نمونه برداری هایی از مزارع نخود شهرستان های استان کردستان در سال 1387 به عمل آمد. نمونه های مورد نظر از شهرستان های سنندج (دوشان، حسن آباد)، دیواندره، مریوان، دهگلان، کامیاران، جمع گردید. جدایه های به دست آمده بااستفاده ازکلیدهای شناسایی تشخیص داده شدند.. آزمون بیماری زایی جدایه ها در گلخانه و با استفاده از مایه تلقیح قارچی انجام گرفت. نتایج نشان داد که 11 جدایه بیماریزا بودندواختلافات معنی داری بین هم از نظر شدت بیماری زایی داشتند. ایزوله های f6 ، f3وf10 که درآزمون بیماریزایی از ایزوله های دیگر بیماریزا تر بود جهت ادامه آزمایشات انتخاب شد. مقاومت ژرم پلاسم ها در برابر سه ایزوله بیماریزا در سه آزمایش مورد سنجش قرار گرفت. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها را بر اساس مقاومت به بیماری پژمردگی نخود به دو کلاستر مجزایعنی مقاوم و حساس تقسیم کرده است در بخش مطالعات مولکولی ارزیابی ژنتیکی ژنوتیپ های مورد استفاده با استفاده از آغازگرهای issr انجام شد. آغازگرهای مورد استفاده که برای آنالیز ژنوتیپ نخود مورد استفاده قرار گرفتند در مجموع توانستند 61 مکان را شناسایی کنند که 44 مکان از آنها چند شکلی نشان دادند.درصد پلی مورفیسم مشاهده شده1/72% بود.از میان پرایمرها، پرایمر ubc-841 با پلی مورفیسم 100% بیشترین میزان پلی مورفیسم را داشت و پرایمر ubc-864 با پلی مورفیسم 40% کمترین میزان پلی مورفیسم را داشت. متوسط تعداد باندهای تولید شده توسط هر آغازگر 77/6 ومتوسط تعداد باندهای پلی مورف هر88/4 آغازگر بود دندوگرام حاصل از تجزیه خوشه ای بر اساس ضریب تشابه دایس (dice) و به روش upgmaرسم گردید.دندوگرام حاصله در سطح تشابه 7/0 برش داده شد که 10 گروه ایجاد شد.بخش بعدی استفاده از دو روش تابع تشخیص و رگرسیون لجستیکی برای انتخاب تعدادی مارکر محدود و مرتبط با بیماری از میان تعداد زیاد مارکر به دست آمده است به گونه ای که مارکرهای انتخاب شده توانایی تشخیص ژنوتیپ های مقاوم و حساس را از هم داشته باشد استفاده از سه مارکر انتخاب شده ubc035، ubc008 وubc010 موجب دستیابی به 80% طبقه بندی صحیح ژنوتیپ ها به دو گروه حساس و مقاوم شد.
سمیرا سقطچی غلامرضا بخشی خانیکی
در این پروژه ما بر روی ریشه گیاهان دو لپه(پسته) و تک لپه (زعفران)در دو محیط آب و خاک کار کردیم . ریشه ها را زمانیکه که به 5 میلیمتر رسیدند برداشت کرده و سپس با روش سیتولوژی و رنگ آمیزی آنها سلولهای کلوملا را در هر دو گونه مورد بررسی قرار دادیم. بر روی گونه پسته اوحدی که رقمی از pistacia . vera بوده و درخانواده anacardiaceae می باشد و همچنین گونه زعفران زراعی که جزء تیره زنبقیان است مطالعه کردیم. مطالعات بر روی این دو گونه و همچنین در دو محیط متفاوت به ما نشان داد که به طور کلی سلولهای کلوملا در هر دو گونه در محیط خاک دارای مساحت بیشتری نسبت به ریشه هایی است که در محیط آب رشد می کنند ولی اگر دو گونه را باهم مقایسه کنیم به این نتیجه می رسیم که چه در محیط آب و چه محیط خاک مساحت سلولهای کلوملا زعفران بیشتر از پسته می باشد.
مرتضی اصفهانیان محمود ابراهیمی
کنه هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم انگل خارجی حیوانات اهل و وحشی در مناطق گرم و نیمه گرم از جمله مناطق جنوب ایران است. این کنه ناقل بسیاری از بیماریهاست همچنین این انگل موجب کاهش تولید شیر و گوشت و پایین آمدن کیفیت چرم تولیدی حیوان میزبان می گردد. پروتئین hao3 کاندیدای تولید واکسن جهت ایجاد ایمنی در مقابل این کنه است لذا دراین تحقیق با استفاده از دو پرایمر اختصاصی orf ژن ha03 با استفاده از تکنیک pcr تکثیر گردیده و در وکتور بیانی ppizb قرار داده شد و در باکتری dh5? کلون گردید. سپس این وکتور از سلول جدا گردیده و با استفاده از روش هضم آنزیمی و توالی یابی وجود ژن ha03 در آن تایید گردید. مقایسه ژن بدست آمده با توالی ژنهای ha03 ، bm86 و ha86 موجود در بانک ژن شباهت بسیار زیاد بین آنها را نشان می دهد.
ندا داعی پاریزی امین باقی زاده
شیرین بیان (.glycyrrhiza glabra l) از گیاهان دارویی مهمی است که از زمان های قدیم تا به امروز عصاره ریشه آن برای درمان بیماری های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. ماده موثره اصلی ریشه این گیاه، گلیسریزین است. این پژوهش به منظور تعیین درصد عصاره و نیز درصد گلیسریزین موجود در ریشه شیرین بیان نواحی مختلف استان کرمان و مقایسه آن با نمونه هایی از استان فارس انجام شد. روش: 26 نمونه از ریشه شیرین بیان از نواحی مختلف استان کرمان و 2 نمونه نیز از استان فارس (در مجموع 28 نمونه از 8 منطقه) جمع آوری شد و از ریشه های چند ساله آنها با روش سوکسله با استفاده از اتانـول و در 5 نمونـه نیـز با آب مقطر عصاره گیری به عمل آمد و درصد گلیسریزین موجود در عصاره های حاصل با روش کروماتوگرافی مایع با عمل کرد بالا (hplc) تعیین شد. یافته ها: میانگین درصد عصاره حاصل از مناطق فسا و شیراز در فارس (06/1±25/18%)، سیرجان (90/0±29/17%) و بردسیر (62/5±33/16) نسبت به سایر مناطق مورد بررسی بالاتر بود (05/0>p). میزان درصد گلیسریزین نمونه های بردسیر (02/0±1/5%)، سیرجان (75/0±9/4%) و زرند (34/3 ± 46/4%) به میزان غیرمعنی داری بالاتر از نمونه های فارس (59/0±65/3%) بود. میزان عصاره و درصد گلیسریزین حاصل از عصاره گیری با اتانول بیشتر از عصاره گیری با آب مقطر بود (05/0>p). نمونه هایی که پودر ریشه آنها زردرنگ بود نسبت به نمونه های قهوه ای و نیز نمونه های مربوط به مناطق با ارتفاع نسبتاً بالا و خنـک درصــد گلیســریزین بیشـتری داشتند (به ترتیب p<0.001 و p<0.05). نتیجه گیری: در مقایسه با سایر مطالعات می توان نتیجه گرفت که میزان عصاره و درصد گلیسریزین موجود در ریشه شیرین بیان اکثر نواحی استان کرمان در حد نسبتاً بالایی است. توصیه می شود اقدامات مناسب برای برداشت از ریشه این گیاه برای استفاده داخلی و صادرات صورت گیرد و کشت صنعتی این گیاه در مناطق مناسب استان پیشنهاد می شود.
رامین فلاح زاده محمد علی ملبوبی
بیماری ریزومانیا (ریشه گنایی) یکی از مخرب ترین بیماری های چغندر قند در جهان است که علاوه بر کاهش شدید وزن ریشه موجب کاهش مقدار قند نیز می گردد. یکی از روش های مقابله با این بیماری استفاده از ارقام مقاوم است. ردیابی ًژن های مقاومت با استفاده از نشانگرهای مولکولی ضروری می باشد. در این تحقیق از یک نشانگر مولکولی ناجفتrapd (random amplified polymorphic dna)، موسوم به pn3، پیوسته با ژن مقاومت به ریزومانیا برای شناسائی تک بوته های هموزیگوت غالب مقاوم در 28 ژنوتیپ چغندرقند شامل پنج توده s1، 16 لاین اوتایپ، دو لاین گرده افشان و پنج هیبرید و مجموعا" مشتمل بر 1551 تک بوته کشت شده در مزرعه استفاده شد. برای این منظور پس از نمونه برداری برگ از گیاهان مزرعه ای، اقدام به استخراج dna ژنومی گردید. سپس آزمون rapd-pcr بر روی نمونه های گیاهی با آغازگرهای مربوطه انجام گرفت. محصول واکنش در ژل اگارز 2/1 درصد الکتروفورز و پس از رنگ آمیزی، الگوی باندی نمونه ها مشاهده گردید. سپس بر اساس درصد بوته های هموزیگوت غالب، داده ها در قالب طرح کاملا" تصادفی نامتعادل مورد تجزیه واریانس قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین کلیه ژنوتیپ ها اختلاف معنی داری از نظر صفت درصد بوته های هموزیگوت غالب وجود دارد. با انجام مقایسه میانگین ها، ژنوتیپ ها در 18 گروه طبقه بندی شدند. ضمنا تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر مبنای درصد بوته های هموزیگوت غالب انجام و ژنوتیپ ها در چهار گروه مجزا تفکیک شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که می توان از نشانگر مولکولی pn3 جهت ارزیابی سریع ژرم پلاسم چغندرقند در مراحل انتخاب گیاهان مقاوم در طی فرایند تهیه رقم بهره برداری نمود.
مه لقا نصیری راد غلامرضا بخشی خانیکی
گیاه رزماری rosemarinus officinalisبه لحاظ دارابودن موادموثره ومتابولیت های ثانویه اثرات دارویی بسیاری نشان میدهد.لذایک گام مهم تکثیردرون شیشه ای آن وسپس بررسی متابولیت های تولیدشده درمرحله کالوس میتواند کمک موثری دراستخراج موادموثره این گیاه باشد.بدین جهت تحقیقی درموردبهینه سازی محیط کشت ازلحاظ ترکیبات مختلف هورمونی وتعیین بهترین نوع ریزنمونه جهت تشکیل کالوس واندام هوایی وریشه زایی وباززایی ازکالوس انجام گردید.سطوح مختلف iba(صفر،ا،5،10میکرومولار)وbap(صفر،1،5،10میکرومولار)به تنهایی یادرترکیب باهم درآزمایشی فاکتوریل درقالب طرح کاملاتصادفی با5تکرارصورت گرفت.بیشترین میزان تشکیل کالوس ازکشت ریزنمونه های برگی درتیمارحاوی10میکرومولارibaدرترکیب با10و5میکرومولارbapبدست آمد.جهت القای اندام هوایی،قطعات ساقه ای دارای گره درمحیط کشت پایه موراشیک-اسکوگ(ms)حاوی سطوح مختلف bapوکینتین(هرکدام درچهارسطح صفر،1،2،3میلی گرم درلیتر)کشت شدند.نتایج بدست آمده نشان دادکه مناسبترین تیمارهاجهت القای اندام هوایی ازقطعات گره دارتیمارهای حاوی 2میلی گرم درلیترbapو3میلی گرم درلیترکینتین می باشد.جهت ریشه زایی نیزهورمونهای naaوiba(هرکدام درسه سطح صفر،0.5،1،میلی گرم درلیتر)به طورجداگانه مورداستفاده قرارگرفتند.نتایج بدست آمده درمرحله ریشه زایی نشان دادکه تیمارحاوی0.5میلی گرم درلیترibaبهترین تیماردرتولیدریشه بدست آمد.
میثم مرادی پروین شریعتی
آنزیم های آمیلولیتیک به طور گسترده در صنایع نشاسته، شیرین سازی، پودرهای شوینده، کاغذ، نانوایی، نساجی و آبجوسازی مورد استفاده قرار می گیرند. سویه های میکروبی که توانایی تولید این گونه آنزیم ها را دارند، در صنعت بیوتکنولوژی از اهمیت فراوانی برخوردارند. به دلیل پیچیدگی ساختار نشاسته و پلی ساکاریدهای مرتبط، میکروب هایی که این گونه سوبستراها را به عنوان منابع انرژی و کربنی مورد استفاده قرار می دهند، معمولا ترکیب مناسبی از انواع آنزیم های تجزیه کننده نشاسته را دارند. هر یک از آنزیم های آمیلولیتیک با ویژگی های متفاوت که عمدتا خارج سلولی هستند، سهمی در تجزیه نشاسته و پلی ساکاریدهای مرتبط دارند. آلفاآمیلاز، پلولانازها، گلوکوآمیلاز و آلفاگلوکوزیداز از جمله این آنزیم ها می باشند. هدف از این پایان نامه، جداسازی انواعی از سویه های میکروبی با قابلیت تولید مقادیر بالایی از آنزیمهای آمیلولیتیک از مناطق صنعتی، شناسایی سویه ها با آزمایش های مرفولوژیکی و بیوشیمیایی و روش های مولکولی، انتخاب سویه های مناسب و بررسی پروفایل آنزیمی آنها، انتخاب محیط کشت مناسب و تعیین ویژگی های اولیه آنزیم ها بود. اکثر جدایه های باکتریایی از سه ناحیه صنعتی (کارخانجات آرد، گلوتن و آبجوسازی) دارای اشکال میله ای مانند، گرم مثبت و اسپوردار بودند که این مشخصات ظاهری با جنس باسیلوس مطابقت داشت. همه جدایه های قارچی نیز از دو جنس آسپرژیلوس و پنی سیلیوم بودند. با انجام روش غربال گری که اولین بار در این تحقیق استفاده شد، چهار جدایه باکتریایی و یک جدایه قارچی با فعالیت آمیلولیتیکی بالا بدست آمد. نتیجه قابل توجه در مرحله غربال گری این بود که هیچکدام از جدایه های بدست آمده از کارخانه ماءالشعیر بر روی سوبسترای پولولان فعالیت نداشتند و با توجه به این نتیجه، یافتن جدایه های دارای فعالیت پولولانازی در صنایع مرتبط با جو پیشنهاد نمی شود. بعد از شناسایی مرفولوژیکی و مولکولی، سویه قارچی با نام ( aspergillus oryzae (ard 115و سویه های باکتریایی با اسامی (bacillus amylolequefaciens (beh 111 ، (paenibacillus lautus (mpf 112 ، bacillus licheniformis (glu 113) و (bacillus cereus (mpf 114 در بانک ژن ثبت شدند. به دلیل توانایی بالای سویه قارچی در شکستن نشاسته، تحقیقات بیشتر بر روی این سویه انجام شد. این قارچ دارای دو آنزیم اصلی آمیلولیتیک آلفاآمیلاز و گلوکوآمیلاز بود. یک محیط کشت معدنی مناسب برای تولید آنزیم های آمیلولیتیک برای این قارچ در نظر گرفته شد و به جای منبع کربن آن که قند ساکارز است، از سبوس گندم و نشاسته محلول استفاده شد. افزودن منابع مختلف نیتروژنی از قبیل عصاره مخمر، کازئین هیدرولیزشده و نیترات پتاسیم به این محیط کشت، به ترتیب باعث افزایش 100-90، 70-60 و 40-30 درصد در تولید آنزیم های آمیلولیتیک در این قارچ شد. نتایج روند تولید آنزیم آلفاآمیلاز در این قارچ در هر دو محیط کشت نشان داد که تولید این آنزیم بطور همزمان با جوانه زنی اسپورها رخ می دهد. این پدیده با کروماتوگرافی لایه نازک و عکس میکروسکوپ الکترونی روبشی از اسپورها اثبات شد. دما و ph مناسب برای رشد این قارچ به ترتیب ?c 30 و 6 بود. آنزیم آلفاآمیلاز در محدوده دمایی ?c 60-35 و ph 6-4 و آنزیم دیگر یا گلوکوآمیلاز در محدوده دمایی ?c 60-50 و ph 5.5-4 فعالیت بالایی را نشان دادند.
شیما سادات میر سعید قاضی فریبا میقانی
این گیاه از خانواده ی نعناعیان(lamiaceae) دارای خواص دارویی و ترکیبات آنتی اکسیدان ارزشمندی است.عوامل مورد بررسی شامل:پارامترهای رشد، رنگیزه های کلروفیلی و غیرکلروفیلی، پرولین، مالندی آلدئید، فنل، آنزیم های آسکوربات، آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز، پروتئین، قندهای محلول و غیر محلول بودند که بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تیمار (0،100،300،500،1000میکرومولار مس) و با سه تکرار و در دو سری فاقد و دارای کینتین اعمال شد.
مژگان یوسفی دیلمی محمد رمضانی ملکرودی
با توجه به تراکم جمعیت در استان گیلان و نیاز مردم به شیر و فراورده های دامی ، سرمایه گذاری و توسعه بخش دامپروری از الویت ویژه ای برخوردار است و این در حالی است که به دلایل آب و هوایی و مساحت کم زمین های کشاورزی استان گیلان ، تولید علوفه جهت تامین نیاز استان میسر نبوده و سالانه حدود 9/2 میلیون تن علوفه از استان های همجوار وارد می شود ، بنابراین بررسی امکان تولید علوفه در باغات استان بویژه زیتون ضروری می باشد . اگرچه مردم منطقه از علوفه باغات زیتــون ( علفهای هرز ) درفصول مختلف استفاده می نمایند. لذا بررسی نوع علفهای هرزباغات زیتون وامکان جایگزینی آن ها توسط ارقام علوفـه ای ( تجارتی ) نه تنها می تواند در تامین علوفه استان نقش موثری داشته باشد بلکه موجب افـــزایش درآمد باغـــــــداران زیتون نیز می گردد. به همین لحاظ مطالعه " شناسایی علف های هرز باغات زیتون رودبار به منظور امکان تعیین گیاهان علوفه ای مناسب جهت کشت توام با زیتون " مورد پیشنهاد و تصویب قرار گرفت . در این تحقیق به منظور شناسایی علف های هرز باغات زیتون رودبار ، مطالعه ای در قالب بلوک های کامل تصادفی با تعداد 7 تیمار و3 تکرار در سه منطقه (3 باغ ) که به لحاظ شرایط آب و هوایی نسبتا " متفاوت هستند انجام شد . در این مطالعه ابتدا تنوع گیاهی ( علف های هرز ) باغات شناسایی و تعیین گردیدو سپس بر اساس تنوع گیاهی ،کشت ارقام علوفه شامل یونجه ، خلر ، سورگوم ، اسپرس ، شبدر ، تریتیکاله ، جو انجام و عملکردآن ها مورد بررسی و آنالیز گردید . نتایج این مطالعه نشان داد که در منطقه رودبار تعداد 49 خانواده علف هرزشامل151 جنس و 172 گونه وجود دارد ، همچنین نتایج مربوط به عملـکرد ( میزان وزن تر و خشک ) ارقام علوفه نشان داد که بیشترین عملکرد در هر سه منطقه مربوط به سورگوم می باشد وجو به لحاظ عملکرد در رتبه دوم قرار گرفت. هرچند کشت علوفه سورگوم سازگاری بهتری در هر سه منطقه داشته و بیشترین محصول را نیز تولید نموده است ، لیکن سورگوم به جهت اینکه دارای ساقه بلند و خشبی می باشد در باغات تازه احداث شده و نهالستان ها می تواند با سایه اندازی روی نهالها و درختچه ها ایجاد مزاحمت نماید و رفت و آمد در باغ را در مرحله داشت و برداشت محصول زیتون با مشکل مواجه سازد ، همچنین سورگوم پس از برداشت نیاز به سیلو دارد و نگهداری آن برای دامداران منطقه مشکل می باشد . بنابراین علوفه جو که مقاومت خوبی به کم آبی و سرما و شوری دارد و برداشت و خشک کردن آن نیز آسان است ، به عنوان یک رقم امید بخش علوفه ای جهت کشت توام در باغات زیتون پیشنــهاد می شود.
انوشه ذاکری غلامرضا بخشی خانیکی
نتایج آماری با استفاده از نرم افزار spss و در سطح 0.05 نشان داد میزان آنتوسیانین ، فلاونوئید ، ترکیبات فنلی ، آنزیم های آنتی اکسیدان ، پرولین ، مالون د آلدئید در اثر تنش افزایش می یابد. بررسی آنالیز رشد ریشه واندام هوایی در تنش خشکی حاکی از کاهش طول اندام هوایی وافزایش طول ریشه است اما در تنش غرقابی طول ریشه و اندام هوایی کاهش یافت.میزان کلروفیل a,b وکاروتنوئید در تنش آبی کاهش یافت. شایان ذکر است که بررسی تمام پارامتر های مذکور در ریشه نسبت به اندام هوایی نشان داد که اثر مخرب تنش روی اندام هوایی مشهود تر از ریشه بوده است.استفاده از اسید آسکوربیک در تیمار های خشکی سبب شد تا این ماده با خاصیت آنتی اکسیدانی خود اثرات مخرب تنش را کم و باعث تعدیل و کاهش آسیب در گیاه کتان شود. پس می توان نتیجه گرفت که مصرف اسید آسکوربیک در گیاهان در معرض تنش قرار گرفته می تواند سبب افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش خشکی شود .
عادله کیاپور مه لقا قربانلی
پس ازیکهفته اعمال تیمار با نمک دو فلز سرب و مس گیاهان برداشت شدند. پس از انجام محاسبات و اعمال اختلافات آماری در سطح 05/0 با استفاده از نرم افزار spss نتایج زیر به دست آمد.با افزایش غلظت فلزات سرب و مس تغییرات طول ریشه و ساقه غیر معنی دار بود. میزان کلروفیل های a و b کاهش یافت. میزان کاروتنوئیدها، آنتوسیانینها فلاوونوئیدها وترکیبات فنلی بطور معنی دار روند افزایشی داشت. میزان مالون دآلدهید بطور معنی دار افزایش یافت. میزان اسید آمینه پرولین بطور معنی دار روند افزایشی داشت. آنزیم پراکسیداز روند افزایشی و آنزیم کاتالاز روند کاهشی را بطور معنی دار نشان داد.جذب فلزات نیز در گیاه افزایشی بود. به طور کلی میزان پارامترهای ذکر شده در نمونه های ریشه کمی بیشتر از اندام هوایی بود و این نتیجه نشان داد که ریشه در گیاه خرفه جمع کننده عمده فلزات سنگین سرب ومس است. همچنین بررسی نتایج آماری نشان داد که تاثیرات مخرب مس بیشتر از سرب است.در نهایت این تحقیق نشان داد که گیاه خرفه به دلیل اینکه جمع کننده فلزات سنگین است و این تجمع را بیشتر در ناحیه ریشه انجام می دهد، میتوان از آن جهت زیست پالایی در خاکهای آلوده استفاده نمود، بدون اینکه تغییرات شدیدی در اثرات دارویی این گیاه اتفاق بیفتد و غیر قابل مصرف گردد، زیرا معمولا از برگها و اندام هوایی جهت مصارف خوراکی و دارویی استفاده میشود.
زهرا رزازیان غلامرضا بخشی خانیکی
جلبک ها بر اساس گونه هایشان دارای مواد ذخیره ای با نسبت های متفاوتی می باشند. این مواد شامل کربوهیدرات ، لیپید و پروتئین هستند . هر سه این مواد ذخیره ای می توانند به سوخت زیستی تبدیل گردند . در این تحقیق سعی شده است با طراحی آزمایشی در مقیاس نیمه صنعتی ، فاکتورهای فنی و اقتصادی در فرآیند تولید سوخت زیستی از کربوهیدرات جلبک دونالیلا سالینا مورد بررسی قرار گیرد. جلبک سبز تک سلولی dunaliella salina teodoresco از راسته volvocales و رده chlorophyceae (جلبک های سبز ) دارای 32 درصد کربوهیدرات به شکل نشاسته می باشد و در آبهای شور زندگی میکند و بعلت اینکه فاقد دیواره سلولی است ،استخراج نشاسته از درون سلول آسانتر می گردد. آزمایشهای روباز در داخل ارلن مایرهای 250 سی سی قرار گرفته بر روی شیکر برای یک دوره 24 روزه صورت گرفت ، هر 4 روز یکبار نمونه برداری از نمونه جهت شمارش سلولی انجام شد . در این مرحله مطالعاتی تغییرغلظت نمک و تاثیر آن بر میزان کربوهیدرات ، تاثیر محیط کشت و غلظت نمک بر رشد جلبک نیز مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم ، جلبک های رشد یافته را به یک بشر منتقل کرده و با استفاده از naoh یک مولار عمل لخته کردن انجام داده شد و محیط کشت اضافه از جلبک لخته شده جدا گردید. در مرحله سوم ، با قرار دادن نمونه تغلیظ شده در تاریکی، غشا سلولی پاره شده ونشاسته از سلول خارج میگردد . در مرحله چهارم، با استفاده از آنزیم آمیلاز ، نشاسته را به قندهای ساده تر تبدیل کرده ودر مرحله پنجم با استفاده از مخمر ساکارومایسس سرویسیا عمل تخمیرانجام داده شد و در مرحله ششم با استفاده از روش اسیدکرومیک وجود الکل در نمونه تشخیص داده شد. درمرحله آخر با استفاده از روش hplc میزان کمی اتانول موجود در نمونه مشخص گردید و در نهایت با استفاده از اطلاعات بدست آمده ، راندمان کار محاسبه شد.
شیوا طباطبایی رودسری غلامرضا بخشی خانیکی
گونه مغیر(acacia oerfota) ازجنس آکاسیا واز خانواده mimosacea می باشد. واژه آکاسیا از واژه یونانی آکاکیا (akakia) به معنای خارگرفته شده است. تا به حال حدود 1300 گونه از این جنس گزارش شده است. طیف پراکنش مغیر در نواحی که به نام نواحی تروپیکال یا گرمسیری شهرت دارند، قرارگرفته است و مهمترین جنس چوبی در مناطق خشک و نیمه خشک آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی به شمار می رود. از این جنس 5 گونه بومی درجنوب کشورمان در سواحل خلیج فارس و دریای عمان انتشار دارد که شامل گونه های مغیر " acacia oerfota " ، تج " a.ehrenbergiana"، کرت یا چش "a.niloitica"، آکاسیای سفید"a.albida" وگبر " "a.tortlisاست. این جنس به شکل درختچه یا درخت خاردار و گاهی فاقد خار است و برگها به صورت زوج شانه ای و یا ساده است. وجود خارهای گوشواره ای که شکل قلاب دارند و به سمت خارج برگشته اند و نیزاستشمام بوی زننده ازگلها و شاخه های شکسته شده آن از ویژگیهای خاص مغیر است. همچنین این گونه توانایی تثبیت ازت جوی در خاک را دارد که این امر به حاصلخیزی خاک کمک شایانی می نماید. نظر به قرارگرفتن استان هرمزگان در منطقه خلیج و عمانی و وجود شرایط نامساعد آب و هوایی ونیز تنوع اندک گونه های گیاهی، لزوم شناخت و اهمیت حفاظت پوشش گیاهی و رویشگاههای آن را امری ضروری می نماید. این گونه گیاهی چه در ایران و چه در دیگر مناطق رویشی خود در جهان، کمتر از دیگر گونه های آکاسیا مورد توجه و مطالعه قرارگرفته و تاکنون بر روی این گونه تحقیق جامعی صورت نپذیرفته و نتایج این تحقیق برای نخستین بار ارائه خواهد شد. هدف از این تحقیق شناخت اکولوژیکی و زیست محیطی رویشگاههای این گونه در منطقه و شناسایی گونه های شاخص همراه و خواهشهای زیست محیطی آنها است. این تحقیق از نوع بنیادی کاربردی بوده وبه منظور بررسی تعیین نقش عوامل محیطی در پراکنش و تراکم گونه مغیر و سایر پارامتر های رویشی آن صورت گرفته است. در این راستا سه رویشگاه در استان هرمزگان که از نظر نقش عوامل محیطی در پراکنش و تراکم گونه مغیر و مشخصات خاک متفاوتند برگزیده شده و داده های محیطی و ویژگیهای خاک و نیز فنولوژی گونه مورد بررسی قرار گرفته اند. هچنین گونه های شاخص همراه جمع آوری و شناسایی شده اند. از نتایج این تحقیق می توان در زمینه های مختلف منابع طبیعی از جمله نیازهای آموزشی دانشجویان منابع طبیعی استفاده نمود و نیز از نظر کاربردی می تواند مورد بهره برداری کارشناسان سازمان جنگلها و مراتع وآبخیزداری کشور قرار گیرد.
زهرا دفتری غلامرضا بخشی خانیکی
به منظور بررسی سیتوژنتیکی گیاه دارویی آویشن، مطالعات مورفولوژیکی و کاریوتیپی وسیعی به ترتیب در 13 نمونه و 4 گونه از گیاه آویشن، ( ,t . pubescens boiss , t . fedtschenkoi , t . daenensis subs p. daenensis, t . daenensis subs p. lancifolius ) انجام گرفت. با استفاده از روش های مختلف آماری اطلاعات حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج زیر نشان داد که در کلیه صفات مورفولوژیکی اختلاف بسیار معنی داری بین گونه ها وجود دارد. از نظر همبستگی بین صفات مورفولوژیک بین شکل برگ، عرض برگ، دمبرگ، رگبرگ همبستگی بالایی وجود دارد. همچنین نسبت دندانه بالایی به پایینی و عرض برگ ، بین پوشش برگ و رگبرگ و طول جام گل و طول کاسه گل همبستگی بالایی وجود دارد. با استفاده از تجزیه خوشه ای صفات مورفولوژیکی به روش ward گونه ها در دو دسته مجزا قرار گرفتند. در بررسی های سیتوژنتیکی جزئیات کاریوتیپی اعم از طول بازوی بلند ، طول بازوی کوتاه ، نسبت طول بازوی بلند به کوتاه و بالعکس و طول کل کروموزوم برای هرگونه محاسبه و کاریوگرام آن تهیه و ایدیوگرام آن رسم گردید. به منظور تعیین تقارن کاریوتیپی طول نسبی کروموزوم(rl%)، اختلاف دامنه طول نسبی (drl%)، اختلاف بین حداکثر وحداقل طول نسبی کروموزوم، درصد شکل کلی کروموزوم (tf%)، درصد شکل کروموزوم (f%)، شاخص تقارن (s%)، شاخص پراکندگی (di)، ضریب تغییرات (cv%) تعیین گردید. نتایج نشان داد که گونه t . pubescens متقارن ترین و گونه t . deanensis subs p. daenensisنامتقارن ترین کاریوتیپ را دارا بود. فرمول کاریوتیپی بر اساس روش lavan شامل 4 فرمول کاریوتیپی بود. از نظر دسته بندی کاریوتیپ ها در دسته بندی stebbins در دو کلاس a3 وb3 قرار گرفتند. دردسته بندی romero-zarco با توجه به میزان 1a (شاخص نامتقارن بودن درون کروموزومی) و 2a ( شاخص نامتقارن بودن بین کروموزومی ) گونه یt . daenensis subs p. lancifolius نامتقارن ترین و گونه ی t . pubescens متقارن ترین کاریوتیپ را داشتند.تجربه واریارنس داده های کاریوتیپی اختلاف معنی داری بین گونه ها و کروموزوم ها و اثرات متقابل آنها مشاهده گردید که انجام تجزیه وتحلیل های تکمیلی را ضروری نمود. از نظر همبستگی بین خصوصیات کروموزومی، بیشترین میزان همبستگی بین شاخص سانترومری و نسبت طول بازوی کوتاه به بلند کروموزوم نشان داد. با استفاده از داده های کروموزومی تجزیه خوشه ای نیز انجام گردید و بر اساس این دسته بندی، به 2 دسته تقسیم شدند.
امیر جلیلی رضا حیدری
به منظورمقایسه فعالیت آنتی اکسیدانی وآنتی رادیکالی ترکیبات فنولی استخراج شده از پوسته سبز وپوست داخلی گردوی ایرانی، 12 ژنوتیپ گردو از مناطق باراندوز،خالط آباد،دره شهدا،جمال آباد و ساعتلو از استان آذربایجان غربی، ایران در سال 2010 انتخاب شد. میوه این گردو ها جمع آوری شده و پوسته سبز و پوسته داخلی آنها پس از خشک شدن جدا گردید.سپس محتوای فنولی پوسته سبز وپوسته داخلی آنها استخراج شده و در نهایت میانگین محتوای فنولی کل با استفاده از روش فولین-سیوکالتئو تعین شد. قدرت احیا کنندگی وظرفیت جمع آوری رادیکال های نیتریت،هیدروژن پراکسید و سوپراکسید نیز تعین گردید.نتیجه مشاهدات نشانگر وجود تفاوت معنی داری در میان محتوای فنولی پوسته سبز وپوسته داخلی در میان ژنوتیپ های مورد مطالعه بود.همچنین درصد جمع آوری رادیکال های آزاد نیز دارای دامنه تغییرات وسیعی در میان ژنوتیپ های مختلف و نیزمابین پوسته سبز و پوسته داخلی آنها بود. ژنوتیپ کا3 با بیشترین محتوای ترکیبات فنولی وبالا ترین ظرفیت آنتی اکسیدانی در پوسته سبز معرف یک ژنوتیپ با ارزش به منظور استخراج ترکیبات فنولی آنتی اکسیدانت می باشد.
سجاد بادفر محمود خدامباشی
لاله واژگون (fritillaria imperialis)گیاهی تک لپه ای و متعلق به تیره سوسن می باشد. در زمینه مطالعات مولکولی بر روی گیاه لاله واژگون هیچ منبعی در دسترس نیست. ناشناخته بودن خصوصیات سیتوژنتیکی و فنولوژیکی لاله واژگون از یک سو و کم اهمیت بودن این گونه از نظر اقتصادی از سوی دیگر، موجب شده است تا رویکرد چندانی به تحقیقات و مطالعه بر روی این گونه گیاهی در گذشته انجام نگیرد. دراین تحقیق تنوع ژنتیکی بین و درون جمعیت های لاله واژگون (fritillaria imperialis l.) منطقه زاگرس با استفاده از نشانگر مولکولی aflp مورد بررسی قرارگرفت. در این تحقیق 5 ترکیب آغازگری که در مجموع 188 مکان چندشکل ایجاد کرده بودند، در 140 ژنوتیپ لاله واژگون مورد بررسی قرارگرفتند. میانگین تعداد نوارهای تکثیر شده به ازای هر جفت آغازگر 8/37 و میانگین تعداد نوارهای چندشکل به ازای هر جفت آغازگر 6/37 بود. توانایی جفت آغازگرهای مختلف در آشکارسازی چندشکلی در بین ژنوتیپ های مختلف لاله واژگون متفاوت بود. در این میان ترکیب جفت آغازگری p-gcg m- ctg دارای بیشترین تعداد باند چند شکل و ترکیب جفت آغازگریp-gtg m-ctt دارای کمترین تعداد باند چندشکل بود. برای گروه بندی ژنوتیپ ها و تعیین میزان شباهت آنها از روش تجزیه خوشه ای استفاده شد. بررسی ضریب همبستگی کوفنتیک نشان داد که گروه بندی بر اساس روش upgma با استفاده از ضریب تطابق ساده با ضریب همبستگی کوفنتیک 9/0 مناسب ترین روش طبقه بندی ژنوتیپ های مورد مطالعه می باشد. دندروگرام حاصله به سه گروه اصلی تقسیم-بندی شد. گروه اصلی اول شامل جمعیت های یاسوج و استهبان فارس می باشد. گروه اصلی دوم شامل جمعیت های کوهرنگ، آستانه، اشترانکوه و پرو از کرمانشاه می باشد. گروه سوم اصلی شامل جمعیت کردستان می باشد. در این مطالعه نتایج حاصل از تجزیه واریانس مولکولی و تجزیه تنوع ژنی یکسان و در هر دو مورد تنوع بین جمعیت ها بیشتر از تنوع داخل جمعیت-های لاله واژگون می باشد.
لاله کریمی فرساد محمد علی ابراهیمی
بیماری لکه برگی سپتوریوز) graminicola mycosphaerella) یکی از مخرب ترین بیماری های گندم در جهان می باشد. به منظور بررسی کمی بیان ژنهای کاندیدای مقاومت به بیماری سپتوریوز برگی در گندم (triticum aestivum) والدین حساس فلات و متحمل فرونتانا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و پنج تیمار زمانی(0-3-6-12و24 ساعت پس از آلودگی) در شرایط کنترل شده مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج ارزیابی های کمی بیان 5 ژن کاندیدای تحمل با استفاده ازreal-time pcr نشان داد که بیان ژن pathogenesis-related protein pr-1 در 12 ساعت پس از آلودگی در والد متحمل فرونتانا افزایش می یابد. نتایج اولیه این تحقیق نشان دهنده موثر بودن این ژن در ایجاد مقاومت به بیماری سپتوریوز برگی در گندم می باشد که ضروری است در تحقیقات آینده مورد بررسی کامل تر قرار گیرد.
علی سلامت غلامرضا بخشی خانیکی
دریاچه ارومیه از نظر وسعت ،مقام بیستم و ازنظرغلظت املاح مقام دوم رادرمیان دریاچه های جهان داراست .این دریاچه بین37 درجه و5 دقیقه الی38 درجه و16دقیقه عرض شمالی و45 درجه و6 دقیقه الی45 درجه و54 دقیقه طول شرقی واقع شده است .مساحت شوره زارهای اطراف آن درحدود225800 هکتار میباشد .باتوجه به تغییرات شدید اقلیمی در چند سال گذشته که عقب نشینی دریاچه ارومیه را در پی داشته و باتوجه به دستکاری های انسانی ازجمله احداث بزرگراه برروی دریاچه ونظایر آن که روی پوشش گیاهی این منطقه اثرات سوئی داشته است ،سعی شدتا تغییرات جوامع گیاهی ساحل غربی دریاچه ارومیه بررسی شود .ازاینرو پس از شناسائی جوامع بااستفاده از نقشه پوشش گیاهی جمع آوری نمونه های گیاهی وخاک ،در مهرماه سال89 صورت پذیرفته وشناسائی نمونه های گیاهی طبق روشهای علمی وعملی تاکسونومی گیاهی انجام شد وبااستفاده از فلورهای معتبر موجودصورت پذیرفت.محتوای سدیم وپتاسیم ،همچنین وزن خاکستر گونه های گیاهی مشخص شده وویژگیهای خاک جوامع مانند phوec نیز بررسی شد .گونه های گیاهی منطقه کاهشی 68 درصدی در تعداد گونه ،75 درصدی در تعداد جنسها و98/61 درصدی در تعداد تیره ها را درمقایسه با سالهای گذشته نشان می دهد ،که بیانگر تغییرات شدید اکولوژیکی در اکوسیستم دریاچه ارومیه می باشد .
مریم زمان پور ابیانه غلامرضا بخشی خانیکی
به منظور بررسی تنوع آللی زیرواحدهای گلوتنین با وزن مولکولی بالا و تعیین کیفیت آرد گندم در مجموع بالغ بر 17 هزار داده مورد مشاهده و اندازه گیری قرار گرفت. نمونه های مختلف گندم مربوط به سال های 1387- 1383؛ از اقلیم های سرد و معتدل در شرایط محیطی متفاوت از نظر ویژگی های کیفی و الکتروفورز مطالعه شدند. 280 لاین و رقم اصلاحی گندم نان و 35 متغییر مطالعه گردید. از صفات مورد مطالعه، 15 صفت مربوط به آزمایشات کیفی دانه، آرد و خمیر گندم نان بود. 19 متغییر نیز جوانب مولکولی و تغییرات آللی را به تصویر کشیدند. ژنوتیپ های مورد بررسی 29% مربوط به گندم های منطقه سرد و 71% مرتبط با اقلیم معتدل بود. در این میان، 63 درصد لاین های گندم از ژنوتیپ های آزمایشات پیشرفته (ar)و 37 درصد از آزمایشات لاین های امید بخش یا الیت (er) بودند. در سیکل اصلاح غلات آزمایشات ar قبل ازآزمایشات er انجام شد. در این پژوهش از روش الکتروفورز sds-page به منظور تفکیک باندهای پروتئینی مربوط به زیر واحدهای سنگین گلوتنین گندم نان استفاده شد. بعد از رنگ آمیزی ژل باندهای پلی مورفیک مطابق روش های استاندارد بین المللی تفکیک و نام گزاری شده و ارتباط آنها با صفات کیفی مرتبط با نانوایی گندم بررسی گردید. همچنین ضمن تکرار آزمایش به منظور بالابردن دقت مقایسات از ژل های 10 درصد و ژل های اوره به منظور تفکیک باندهای کیفی که باهم هم پوشانی داشتند استفاده شد. برای مطالعه صفات و ارقام از آمار توصیفی، استنباطی، تک متغیره و چند متغیره استفاده و از نرم افزارهای excel ، spss و sas برای تجزیه و تحلیل های آماری استفاده گردید. از مدل های خطی ساده glm، تجزیه واریانس anova، تجزیه همبستگی خطی، تجزیه رگرسیون، تجزیه به مولفه های اصلی pca و تجزیه کلاسترca برای تحلیل داده های این تحقیق استفاده شد. برای تجزیه کلاستر یا خوشه ای از ضرائب تشابه جاکارد استفاده گردید. برای نشان دادن تفاوت های معنی دار بین لاین های گندم، بررسی وجود تفاوت بین ژنوتیپ ها در مناطق مختلف آب و هوایی و برای بررسی امکان وجود تفاوت بین آزمایشات مختلف، صفات توسط تجزیه واریانس و مقایسه میانگین چند دامنه های دانکن با هم مقایسه شدند. نتایج تجزیه واریانس سال، اقلیم و آزمایشات نشان داد که بین سال های مختلف از نظر باند شماره 1 ، 8 و 9 تفاوت معنی دار دیده شد. یعنی فراوانی این آلل ها در سال های مختلف متفاوت بوده و همچنین برای آلل های 1 و *2 در اقلیم های مختلف و باند 6 در آزمایشات مختلف تفاوت بوده است. برای اکثر صفات کیفی اندازه گیری شده نیز تفاوت معنی دار دیده شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده وجود تفاوت های ژنتیکی بین ارقام و لاین های مورد مطالعه بود. از نتایج این پژوهش می توان در گزینش لاین های برتر اصلاحی استفاده نمود.
هوروش جوان محمد علی ابراهیمی
لیمو ترش یکی از مهمترین محصولات باغبانی در جنوب کشور ایران است که در سطحی در حدود 42000 هکتار کشت می گردد. بیماری جاروک لیمو ترش یکی از خطرناکترین بیماریهای قرنطینه ای است که تولید و توسعه این محصول را در دو دهه اخیر کاهش داده است. در راستای دست یابی به ژنوتیپی مقاوم به عامل این بیماری ، در این پــژوهش، روش تـولید کـالوس تغییر یافته ( شیمر ) در محل پیوند بین دانهال لیمو ترش و نارنج مورد بررسی قرار گرفت. بذر نارنج و لیمو ترش درشرایط سترون درون شیشه ای ( in vitro ) در محیط کشت ms ونیز در شرایط برون شیشه ای ( in vivo ) در خاک و در گلخانه پرورش داده شد. در زمانیکه دانهال ها بطول 7-10 سانتیمتر رسیدند ، هم در شرایط درون شیشه ای و هم در شرایط برون شیشه ای از مـحـل بالای لپه (epicotyl) روی دو دانهــال بـرش زده شد. گـیـاهـان پـیـونـدی در شرایط درون شیشه ای و نیز در شرایط گلخانه نگهداری شدند. بهترین رشد و بــیـشـتــریــن میزان تولید کالوس در محل پـیوند در محیط کشت ms بـــا ترکیبی از هورمونهای bap (2.5 میلی گرم در لیتر ) و kn ( 2.5 میلی گرم در لیتر ) مشاهده گردید. این کـالـوسها ، مقدمه ای برای رسیدن به کالوسهای تغییر یافته با ژنوتیپ مقاوم به بیماری جاروک لیمو ترش خواهد بود.
سمیرا هاتفی اولایی غلامرضا بخشی خانیکی
گیاه عدس به عنوان یکی از حبوبات مهم، در معرض کاهش عملکرد ناشی از انواع تنش های زیستی و غیر زیستی قرار دارد. با توجه به ضرورت انتقال ژن به منظور اصلاح عدس و ناکارآمد بودن پروتکل های موجود انتقال ژن به دلیل قابلیت باززایی کم به خصوص طی کالوس دهی در این گیاه، ارائه یک پروتکل کالوس دهی و باززایی کارا و قابل تکرار در عدس ضروری است. به این منظور اثر 13 تیمار مختلف هورمونی و 4 ریزنمونه بر کالوس زایی و باززایی ژنوتیپ گچساران مطالعه شد. صرفنظر از نوع تیمار هورمونی بکار رفته، همه ریزنمونه ها در محیط کشت های مختلف کالوس زایی، تولید کالوس نمودند. کالوس با بیشترین وزن خشک و تر، در محیط کشت ms تغییر یافته با تیمار هورمونی 1 میلی گرم در لیترnaa + 1 میلی گرم در لیتر زآتین (e) تولید شد. در بین ریزنمونه ها، کالوس با بیشترین وزن خشک و تر را، ریزنمونه جنین سربرداری شده به همراه یک چهارم از لپه تولید نمود. . بهترین باززایی ساقه و ریشه (75 درصد)، از کالوس های حاصل از ریزنمونه جنین سربرداری شده به همراه یک چهارم از لپه که بر روی محیط کشت کالوس زایی e و سپس انتقال کالوس های تولیدی روی محیط کشت ms فاقد هورمون، تولید شده بود، بدست آمد. همچنین در این مطالعه بهینه سازی کالوس زایی گیاه عدس، در گستره ای از ژنوتیپ ها صورت گرفته است. بدین منظور جهت کالوس زایی، ریز نمونه جنین سربرداری شده به همراه یک چهارم از لپه، یازده ژنوتیپ عدس در محیط کشت ms تغییر یافته حاوی ترکیبات مختلف هورمونی کشت گردیدند. در این مطالعه از سطوح مختلف هورمون های naa (5/0، 1 و 5/1 میلی گرم در لیتر) و زآتین (5/0، 1 و 5/1 میلی گرم در لیتر) استفاده شد. کالوس های تولید شده در محیط کشت های حاوی 5/1 میلی گرم در لیترnaa + 5/0 میلی گرم در لیتر زآتین و 5/1 میلی گرم در لیترnaa + 5/1 میلی گرم در لیتر زآتین، دارای بیشترین وزن تر و خشک بودند. بیشترین وزن تر کالوس تولیدی با کشت ژنوتیپ رباط در محیط کشت f7 (5/1 میلی گرم در لیترnaa + 5/0 میلی گرم در لیتر زآتین) و بیشترین وزن خشک کالوس تولیدی با کشت ژنوتیپ فیلیپ درمحیط کشت f7 بدست آمد. بررسی تغییرات ایجاد شده طی کالوس زایی در ژنوتیپ گچساران با استفاده از فیلوسیتومتری نشان داد که غلظت بالای زآتین و نفتالین استیک اسید و به دنبال آن2,4-d در غلظت های مختلف بیشترین تأثیر را در بی نظمی کروموزومی در کالوس داشته است.
صدیقه جوادی غلامرضا بخشی خانیکی
شناخت عوامل موثر بر عملکرد و محدودیت هائی که برای دستیابی به عملکردهای بالاتر در محصولات زراعی وجود دارد می تواند اقدام موثری در مدیریت بهتر مزرعه و تولید ارقام سازگار و پر محصول باشد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تراکم بوته بر خواص اکوفیزیولوژیکی سه رقم چغندرقند طرح تحقیقی در قالب دو آزمایش با روش آماری اسپلیت بلوک در سه تکرار با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی اجرا شد. تراکم در سه سطح 50*15 ، 60*18 و 50*20 در بلوک های اصلی و ارقام رسول، شیرین و 7112 بصورت تصادفی در داخل بلوک ها قرار داده شد. پس از هر مرحله برداشت، وزن تر ریشه ، برگ و دمبرگ و همچنین وزن خشک آنها و شاخص سطح برگ اندازه گیری و ثبت شد و نمونه خمیر هر تیمار در آزمایشگاه، آنالیز کیفی گردید. نتایج نشان داد که اثر تنش روی صفات عملکرد ریشه، قند قابل استحصال، عملکرد شکر سفید، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، دمبرگ و ریشه معنی دار بود. اثر تراکم روی درصد قند و قند قابل استحصال و عملکرد شکر سفید و طول ریشه وزن خشک برگ و دمبرگ معنی دار بود و بیشترین عملکرد شکر سفید در آرایش کاشت 50*20 سانتیمتر بدست آمد. اثر رقم روی بیشتر صفات مورد بررسی معنی دار بود و رقم رسول از نظر عملکرد ریشه و مقدار شکر سفید با اختلاف معنی داری از بقیه بالاتر بود. اثرات متقابل تراکم و تنش و همچنین رقم و تراکم در بیشتر صفات معنی دار نشد. بیشترین عملکرد شکر سفید مربوط به رقم رسول با تراکم 120 هزار بوته در هکتار بود. با توجه به محیط های تنش و بدون تنش خشکی، کاهش وزن تر اندام هوایی بیانگر ذخیره سازی غیر یکسان آب در توده ها است. همچنین کاهش وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک کل بیانگر این است که تنش خشکی می تواند روی رشد قسمت های هوایی گیاه و وزن خشک کل تاثیر گذاشته و باعث کاهش آنها گردد. نکته قابل توجه در نتایج بدست آمده این بود که صفات درصد قند و عملکرد شکر سفید، ناخالصی های ازت، ناخالصی های سدیم، پتاسیم، قند ملاس و خلوصیت شربت خام در دو محیط تفاوت معنی داری نشان نداد، این بدان معنی است که اعمال تنش در دو مرحله اجرا شده در این آزمایش ضمن صرفه جویی در مصرف آب در زمان بحرانی آن (که مورد نیاز غلات و سایر زراعتهای رقیب در منطقه می باشد) تاثیر سوء قابل ملاحظه ای در مهمترین صفت کمی و کیفی چغندرقند(مقدار قند قابل استحصال) نداشته است.
مرضیه دلیر غلامرضا بخشی خانیکی
آویشن (thymus spp)یکی از گیاهان مهم دارویی است که در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی کاربرد دارد. اولین قدم برای کارهای اصلاحی آویشن، اطلاع از تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی بین توده های مختلف آن است. در این تحقیق 13 نمونه از گیاه دارویی آویشن، مورد ارزیابی های مورفولوژیکی، شیمیایی و مولکولی قرار گرفتند. بر اساس تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک تفاوت معنی داری بین نمونه ها مشاهده شد. با توجه به دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای صفات مورفولوژیک، نمونه ها در دو دسته کلی قرار گرفتند. به منظور ارزیابی تنوع مولکولی نمونه های آویشن، dna ژنومی به صورت بالک با استفاده از روش ctab گیاهان دارویی با کمی تغییرات، استخراج گردید. برای انجام pcr از 20 آغازگر استفاده گردید که تنها 9 آغازگر باندهای واضح و تکرارپذیر را نشان دادند. از مجموع 149 باند تولید شده 124باند (22/83%) چندشکل بودند. آنالیز داده ها با برنامه هایpopgene و spssانجام و دندروگرام بر پایه upgma ترسیم شد. دندروگرام ترسیم شده در فاصله ژنتیکی 85% سه گروه اصلی را بین 13 نمونه مشخص کرد. به منظور ارزیابی تنوع شیمیایی، اسانس نمونه ها به وسیله دستگاه کلونجر با روش تقطیر با بخار آب به دست آمد. بر اساس تجزیه واریانس صفات شیمیایی تفاوت معنی داری بین نمونه های آویشن مشاهده شد. با توجه به دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای صفات شیمیایی نمونه ها در دو دسته قرار گرفتند. با استفاده از نرم افزار statistica v5.5a ماتریس صفات مورفولوژیکی و شیمیایی به دست آمد و در نرم افزار genalex 6.1 با ماتریس شباهت مولکولی مقایسه شدند. همبستگی بین ماتریس های مورفولوژیکی و مولکولی (999/0)، مورفولوژیکی و شیمیایی (987/0) و بین ماتریس شیمیایی و مولکولی (988/0) به دست آمد که بیانگر همبستگی بسیار قوی بین این ماتریس ها بود. به طور کلی بررسی تنوع در ژنوتیپ های آویشن با استفاده از نشانگر rapd نشان داد که این مارکر در شناسایی نواحی چندشکلی و تخمین فاصله ژنتیکی و مدیریت ژرم پلاسم می تواند مفید باشد.
حسن اسکندری فرنگیس قنواتی
چکیده در این تحقیق چهارده جمعیت از بخش های hymenobrychis، lophobrychis و onobrychis جنس onobrychis (اسپرس) ، موجود در بانک ژن گیاهی ملی ایران از نظر سیتولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. تعداد کروموزوم پایه در گونه ها بین 7=x و 8=x و نوع کروموزومها نیز از نوع متاسنتریک(m) تا ساب متاسنتریک(sm) بود. بیشترین میانگین طول ژنوم متعلق به گونه o. viciaefolia (157/48 میکرون) و کمترین آن متعلق به گونه o. amoana subsp. meshhedensis (409/14 میکرون) بود. نتایج تجزیه واریانس ویژگی های کروموزومی نشان داد که بین گونه های مورد مطالعه از نظر تمامی صفات در سطح احتمال یک درصد تفاوت معنی دار وجود داشت. بر خلاف سایر گونه ها که در کلاس a استبنز بودند، گونه o. michauxii280 در کلاس b قرار گرفت و دارای کاریوتیپ نا متقارن تری بود. گونه o. amoena subsp. meshhedensis با داشتن فرمول کاریوتیپی m14، قرار گرفتن در کلاس a1، بیشترین طول نسبی کروموزوم (26/68 میکرون) ، کمترین عدم تقارن بین کروموزومی(12/0) و درصد فرم کلی بالا(19/41) به عنوان متقارن ترین گونه بود که نشان دهنده ابتدایی تر بودن این گونه می باشد. در تجزیه به مولفه های اصلی، 2مولفه اول بیش از94/97 درصد از تنوع بین داده ها را توجیه نمودند. با توجه به گروه بندی گونه ها بر اساس پارامترهای کروموزومی بیشترین شباهت بین جمعیت های o.schahuensis419 و o.chorassanica475 و کمترین قرابت و نزدیکی بین گونه های o.schahuensis419 و o. viciaefolia بود.. در این تحقیق امکان بکارگیری شمارش کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه جهت تعیین سطح پلوئیدی بررسی شد و نتایج نشان داد که تعداد کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه در گونه ی تتراپلوئید تقریبا دو برابر آن در گونه های دیپلوئید است. همچنین گونه ها جهت تعیین سطوح پلوئیدی با استفاده از دستگاه فلوسیتومتری مورد بررسی قرار گرفتند که داده های حاصل از فلوسیتومتری نتایج مطالعات سیتوژنتیکی را تایید کرد. واژه های کلیدی: اسپرس ، تکامل، تعداد کروموزوم ،کاریوتیپ. سلول محافظ روزنه، کلروپلاست، فلوسیتومتری
فاطمه نیک نفس سیدمحمود ابراهیمی
پروتئینهای شوک حرارتی (hsp) ،از مایکو باکتریوم توبرکلوزیس، توسط سلولهای t شناسایی می شوند و لذا می توانند در همراهی با آنتی ژنهای مناسب پاسخ ایمنی قابل قبولی را بر علیه عفونتهای ویروسی، عفونتهای باکتریال و یا سایر عوامل عفونی القا نمایند. مهمترین دلیل ما نیز برای استفاده از ( c-terminal )hsp70 359-610 ،خاصیت adjuvant قوی این بخش از مولکول hsp70 است. این مولکولها می تواند پاسخ سلولهای ایمنی را افزایش دهند ؛علاوه براین می توانند باعث پیشرفت اثرات درمانی تولید شده بوسیله واکسنهای نوترکیب شوند. ما در این تحقیق در مرحله اول ، اقدام به طراحی پرایمر برای جداسازی ژن hsp70 از باکتری سل نمودیم. پس از بهینه نمودن شرایط pcr ،با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ،قطعه ( c-terminal )hsp70 359-610 مورد نظر تکثیر گردید ؛سپس بر روی ژل 1% برده شد،تخلیص گردید و پس از تخلیص قطعه مورد نظر از روی ژل 1%به کمک تکنیک t/a وکتور بداخل وکتور ptz57r/t dna کلون گردید .در نهایت هضم آنزیمی وکتور بیانی pqe-30 وبطور جداگانه وکتور کلونینگ ptz57r/t dna که حاوی قطعه مورد نظر ماست بوسیله آنزیمهای, bamhi hindiii انجام گرفت که در نتیجه آن وکتور pqe-30 به حالت linear در آمد ونیز قطعه ( c-terminal )hsp70 359-610 از داخل وکتور کلونینگ فوق بیرون کشیده شد .سپس عمل ligation میان وکتورpqe-30 و dnaتخلیص شده از ژل انجام شد و سرانجام آنالیز پلاسمید نوترکیب با استفاده از هضم آنزیمی ،تائید کلونینگ (تایید اولیه با استفاده از ژل الکترو فورز و تایید نهایی با استفاده از pcr )و در آخر تعیین توالی ژن hsp70 صورت گرفت ؛ پس از کلون شدن ژن hsp70 درون پلاسمید pqe-30 منطقه مورد نظر (منطقه واقع بین دو جایگاه , bamhi hindiii) تعیین توالی شد.درنهایت صحت و انطباق کلونینگ ژن با pcr ، هضم آنزیمی و تعیین توالی ژن تایید شد.
رویا حاجی علی بابایی غلامرضا بخشی خانیکی
گندم از جمله مهم ترین محصولات زراعی جهان و ایران به شمار می رود. تقریبا یک ششم از کل زمین های زراعی جهان زیر کشت گندم است. در دنیای امروز گندم نه تنها به عنوان یک ماده غذایی مهم و اساسی است بلکه از لحاظ سیاسی نیز از اهمیتی به اندازه نفت و حتی برتر از آن برخوردار است. در کشورمان هر ساله به علت افزایش جمعیت به مصرف گندم افزوده می شود .برای افزایش تولید دو راه بیشتر وجود ندارد: 1- افزایش سطح زیر کشت. 2- بالا بردن میزان تولید در واحد سطح. افزایش سطح زیر کشت به علت محدود بودن اراضی قابل کشت و وجود عوامل محدود کننده مثل آب و لزوم توسعه کشت گیاهان دیگر مقدور نیست. ولی بالا بردن تولید در واحد سطح با رعایت اصول به زراعی و به نژادی و کاهش خسارت و آفات و بیماری ها می تواند موثرترین راه برای رسیدن به خود کفایی باشد . بیماری فوزاریومی سنبله گندم یکی از بیماری های مهم شایع گندم در مناطق مرطوب و نیمه مرطوب جهان بوده و پراکندگی وسیعی در مناطق معتدله و گرمسیری دارد. بلایت سنبله گندم یکی از مهم ترین عوامل کاهش عملکرد گندم محسوب می شود که در اثر بروز اپیدمی آن افت بیش از 50 درصد در عملکرد گزارش شده-است. در ایران بیماری بلایت سنبله در سال 1371 در استان های مازندران و گلستان و در سال 1375 در استان های فارس و هرمزگان به صورت اپیدمی ظاهر شده و خسارت جبران ناپذیری را وارد کرده است. روش-های شیمیایی برای کنترل بیماری های قارچی ( فوزاریوم و سفیدک ) به دلیل تاثیر سایر عوامل رشد بر کنترل شیمیایی، مشکل بودن تعیین زمان استفاده، ایجاد مقاومت در جمعیت های قارچی نسبت به قارچ کش ها کارایی لازم را ندارد یکی از روش های اصلاح نباتات سنتی برای کنترل بیماری های قارچی روش تلاقی بر گشتی است، از بزرگ ترین معایب روش تلاقی برگشتی طولانی بودن این روش است که چندین سال طول می کشد. از آنجائی که مبارزه با این بیماری ها توسط قارچ کش ها کارایی لازم را ندارد و استفاده از روش های اصلاح سنتی مشکل و وقت گیر است. تنها راه موثر، کشت ارقام مقاوم حاصل از مهندسی ژنتیک است. با استخراج ژن های مقاومت به قارچ و انتقال آنها به گیاهان زراعی حساس مورد نظر، مقاومت در برابر عوامل بیماری زای قارچی حاصل می شود. در حال حاضر اکثر استراتژی ها برای تولید گیاهان تراریخته مقاوم به بیماری های قارچی، روی معرفی ژن های کد کننده پروتئین های مربوط به بیماریزایی از جمله کیتیناز و گلوکز ناز متمرکز شده است. تحت شرایط طبیعی اکثر این پروتئین های مربوط به بیماری زایی در اثر حمله عوامل بیماری زا در گیاه تحریک می شوند. بنابراین گیاهانی که در اثر مهندسی ژنتیک تولید می شوند، به طور ساختاری یک یا چند ژن کد کننده پروتئین های مربوط به بیماری زایی را بیان کرده و به این طریق در مقابل شماری از عوامل بیماری زا محافظت می شوند. برای تولید گیاهان مقاوم به بیماری با مقاومت پایدار ضروری است که گیاهان به همه ژنوتیپ های عامل بیماری زا مقاوم باشند. تولید گیاهانی که دارای چند ژن کد کننده پروتئین های ضد قارچی ( کیتیناز و گلوکو ناز ) تحت پیشبرهای مستقل قوی باشد راهکار مناسبی جهت تولید گیاهان تراریخته مقاوم به قارچی می باشند.این ژن ها با تخریب کتین و گلوکان که از اجزای اصلی تشکیل دهنده دیواره قارچ می باشد باعث ایجاد مقاومت به بیماری های قارچی از جمله فوزاریوم خوشه می شوند. ، در صورت تولید گیاهان ترا ریخته حاوی ژن های کیتیناز و گلوکوناز نیازی به واردات سم، سم پاشی و هزینه سم-پاشی نخواهد بود و سلامت انسان ، دام و محیط زیست نیز تامین خواهد شد. کاهش واردات گندم، افزایش تولید و عملکرد، کاهش واردات سموم، کاهش هزینه های تولید، کاهش خسارت های زیست محیطی و کاهش هزینه های درمان مسمومین از نتایج اقتصادی این پروژه است. آنالیز گیاهان تراریخته با روش pcr انجام گرفت.در این مطالعه در30 گیاه از هر لاین آزمایشی حضورژن های مقاومت به قارچ و ژن نشان گر انتخابی با استفاده از روش pcr و پرایمرهای اختصاصی طراحی شده برای هر ژن بررسی می شود تا توارث هم زمان آنها مشخص شود.به طور کلی نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می دهد که از 30 گیاه مورد بررسی فقط تعدادی از آن ها توانستند در نسل دوم حضور ژن را نشان دهند. هم چنین توارث ترانس ژن ها نیز با آزمون chi-square بررسی گردید که نشان داد توارث از اصول مندلی تبعیت نکرده و تفرق ژنی به صورت غیر مندلی می باشد که نشان دهنده ناپایداری انتقال و بیان کم ترانس ژن ها می باشد.
فرشته اسدی کرم میترا امام
گز روغنی (moringa peregrina (forssk). fiori) یکی از گونه های مهم ولی فراموش شده ای است که اهمیت زیادی از نظر صنایع غذایی، داروئی و نیز زیست محیطی دارد. این گیاه در عرصه های وسیعی از مناطق جنوب شرق کشور گسترش دارد ولی تا کنون اقدام کافی در زمینه شناخت بیولوژیکی آن صورت نگرفته است و به همین جهت در حال انقراض است. به منظور بهره برداری از ویژگی های مطلوب آن، حفظ و گسترش جمعیت های باقی مانده این گونه به طرق مختلف، ضروری است. یکی از اهداف این تحقیق، بررسی تاثیر تنوع درون و بین جمعیت هایی از این گونه در قابلیت رویش جنین و بذر نارس در محـیط های مختلف کشت بود. به این منظور بذر نارس تعداد زیادی از ژنوتیپ های گز روغنی از شش رویشگاه واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان جمع آوری شد و بر روی دو محیط کشت پایه wpm و ms با 7 ترکیب مختلف، کشت شدند. نتایج نشان داد که محیط کشتwpm از حیث اکثریت صفات مورد مطالعه از جمله طول گیاهچه، بهترین محیط برای رشد بذرهای نارسی است که به مرحله رسیدگی نزدیکتر می باشند (جمعیت های گیاهی چانف و بنت). در حالی که بذور نارس تر مناطق کنشکی و کلچات، به محیط های کشتی که دارای کلسیم بالاتری بودند واکنش بهتری نشان دادند. برای تکثیر گونه مذکور به روش ریزازدیادی، از گیاهچه های حاصل از رویش بذر ها و جنین های نارس تعداد قابل توجهی ژنوتیپ مختلف استفاده گردید. فعال کردن جوانه های جانبی و بررسی میزان شاخه زایی طی 4 آزمون مجزا انجام شد و انتخاب تیمار و شرایط هر آزمون بر اساس نتایج حاصل از آزمون قبلی صورت پذیرفت. در آزمون اول، گیاهچه های حاصل از کاشت بذور نارس سه رویشگاه بنت، چانف و کنشکی، به محیط های کشت شاخه زایی منتقل گردیدند. بر اساس نتایج حاصل از این مرحله، تنها از رویشگاه چانف طی آزمون های بعدی استفاده شد. علاوه بر این، پس از پایان آزمون اول تعداد زیادی گیاهچه از باززایی کالوس تولید گردید. ریزنمونه های حاصل از این شاخه ها در کنار ریزنمونه های حاصل از شاخه های بذری طی آزمون های دوم و سوم مورد مطالعه قرار گرفتند. هدف از انجام این کار، ارزیابی اثر محیط کشت های مختلف کشت، بر روی میزان شاخه زایی و سایر صفات مورد مطالعه در هر دو گروه از گیاهان مذکور بود، تا میزان تنوع احتمالی ایجاد شده طی باززایی، با روش کشت بافت، شناسایی و مشخص گردد. آزمون اول در قالب طرح فاکتوریل با دو سطح رویشگاه و محیط کشت بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. از دو محیط کشت پایه ms و ms2/1 همراه با غلظت های متفاوت هورمون bap و 2ip در این مطالعه استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشترین تعداد و طول شاخه مربوط به رویشگاه چانف بود و کمترین میانگین صفات مذکور، به رویشگاه کنشکی تعلق داشت. همچنین، بیشترین شاخه زایی و کوتاه ترین طول شاخه در محیط کشت ms2/1 حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر bap حاصل گردید. کمترین شاخه زایی و بلندترین طول شاخه نیز در محیط کشت ms کامل دارای 5/0 میلی گرم در لیتر bap و 5/0 میلی گرم در لیتر 2ip، به دست آمد. همچنین بیشترین کالوس زایی با قابلیت باززائی بالا در محیط های کشتms (بنت) وms2/1 (چانف) حاوی 1 میلی گرم در لیتر bap مشاهده شد. اثر اختلافات ژنتیکی در میزان تولید کالوس و باززایی از آن در بین ژنوتیپ ها به خوبی نمایان بود. آزمون دوم در قالب طرح کاملا تصادفی، و با استفاده از محیط کشت پایه ms همراه با غلظت های مختلف سه هورمون bap، kinetin و 2ip انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو گروه از ریزنمونه های مورد مطالعه، بیشترین طول شاخه در محیط کشت دارای 2/0 میلی گرم در لیتر bap بدست آمد. همچنین، بیشترین تعداد شاخه در ریزنمونه های بذری در محیط ذکر شده و در ریزنمونه های باززایی شده در محیط کشت ms دارای 2/0 میلی گرم در لیتر 2ip مشاهده گردید. در آزمون سوم نیز، محیط کشت پایه ms و دو سایتوکینین bap و 2ip به همراه اسید جیبرلیک و غلظت های مختلفی از اکسین naa، مورد بررسی قرار گرفتند. در این مرحله نیز واکنش هر دو گروه از ریزنمونه ها به محیط های کشت، متفاوت بود. در آزمون چهارم فقط از ریزنمونه های بذری در محیط های کشت حاوی هورمون های bap و naa و iba استفاده شد. برخی از اسیدهای آمینه و ویتامین نیز مورد بررسی قرار گرفتند. برای انجام ریشه زایی نیز از سه اکسین iaa، iba و naa و همچنین اسید آمینه فنیل آلانین استفاده شد. نتیجه نهایی این آزمون ها مشخص نمود که برای تولید انبوه این گونه در ابتدا باید در محیط ms با غلظت مناسب bap (1-5/0 میلی گرم در لیتر) تولید شاخه نموده سپس شاخه های تولید شده به محیطی با غلظت بسیار پایین از این هورمون (1/0 میلی گرم در لیتر) منتقل شوند. پس از آن، شاخه ها به محیط حاوی 1/0 میلی گرم در لیتر naa، انتقال داده شوند. مشاهده شد که این جابجایی ها، نه تنها منجر به رشد و سبزینگی مطلوب شاخه های بذری و شاخه های حاصل از باززایی جمعیت چانف گردید، بلکه بر روی شاخه های سایر مناطق نیز اثری مشابه نشان داد. به منظور یافتن روش مناسب نجات جنین با استفاده از کشت تخمک تلقیح شده، نیام های نارس به صورت تصادفی از پایه های متعددی در چندین رویشگاه در مناطق جنوب شرقی کشور جمع آوری شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. اثر دو محیط کشت ms2/1 و ms و نیز چهار رویشگاه در قالب طرح آماری فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی مطالعه گردید. یکی از نتایج حاصل از این مطالعه، القاء کالوس بر روی پوسته جنین های نارس در هر دو محیط کشت و دیگری تفاوت توانمندی تولید گیاه چه از جنین های کشت شده در جمعیت های مختلف مورد مطالعه بود. نتایج نشان داد که بین جمعیت های گیاهی مختلف از نظر کالوس زایی تفاوت بسیار معنی داری وجود دارد. درصد رشد جنین نیز در محیط ms نیم قدرت بیش تر از ms کامل بود. جوانه زنی و احیاء بذور مسن نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور، بذر دو گونه از جنس moringa به نام های m. peregrina و m. oleifera، در سه محیط کشت مختلف شامل محیط ms فاقد ساکارز، ظروف مگنتا محتوی مخلوط 70% پیت ماس و 30% ورمیکولایت استریل شده و همچنین گلدان های محتوی پیت ماس و ورمیکولایت در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه کاشته شدند. به رغم گذشت حدود دو ماه از کشت بذر در گلدان و ظروف مگنتا، این دو روش کاشت، نتیجه مطلوبی نداد ولی کشت بذر بدون پوسته در محیط کشت ms به سبزشدن اکثر قریب به اتفاق آنها منجر گردید. پس از جوانه زنی و رشد گیاهچه ها، برخی از صفات مورفولوژیک اندازه گیری شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تفاوت های زیادی بین ویژگی های رویشی و سرعت رشد در دو گونه مذکور بین گیاهچه ها و نهال های حاصل از کشت در محیط ms مشاهده شد. با استخراج پروتئین های ذخیره ای بذر از دو گونه موجود در کشور به نام های m. peregrina وm. oleifera و استفاده از تکنیک sds-page، پروفیل پروتئین های ذخیره ای بذر جمعیت هایی از این دو گونه تهیه گردید. تنوع بین و درون گونه ای و نیز درون جمعیتی بر اساس حضور یا عدم حضور باندها در هریک از نمونه های مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفتند. دندروگرام به دست آمده از تجزیه خوشه ای این داده ها، تفاوت های اساسی بین دو گونه مورد مطالعه را آشکار ساخت. همچنین، تنوع مناسبی از این نظر بین نمونه های مختلف گونه m. peregrina که بومی کشور ماست، مشاهده گردید. بر اساس کلیه مطالعات انجام شده مشخص گردید که بین پایه های باقی مانده گزروغنی در کشور، تنوع کافی وجود دارد و می توان از این تنوع در سایر برنامه های اصلاحی بهره جست.
معصومه علی نژاد غلامرضا بخشی خانیکی
گزنه urtica dioica از جمله گیاهان دارویی با ارزش اقتصادی بالا است و اولین قدم برای کارهای اصلاحی روی آن، اطلاع از تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی بین آنهاست. در این تحقیق 9 شهر مختلف استان مازندران با فاصله تقریبی بیش از 20 کیلومتر از یکدیگر گزنه تهیه و آنها را از لحاظ مارکر ملکولی مورد ارزیابی ژنتیکی قرار دادیم. dna ژنومی گزنه با استفاده از روش ctab تغییر یافته استخراج کردیدند. کمیت و کیفیت نمونه های dna با الکتروفورز ژل 1 % بررسی شد. برای انجام واکنش pcr از 6 آغازگر rapd و 4 آغازگر issr استفاده گردید که تنها 3 آغازگر rapd و issr باندهای واضح و تکرارپذیر را نشان دادند. از مجموع 155 باند تولید شده در rapd، 38/68 % باندها چندشکل و در issr از مجموع 170 باند تولید شده، 64/37 % باندها پلی مورفیسم بودند. آنالیز داده ها با برنامه های ntsys و popgene انجام و دندروگرام بر پایه upgma ترسیم شد. نمونه ها در هر دو آغازگر، در دو گروه اصلی طبقه بندی شدند. به طور کلی بررسی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپهای گزنه با استفاده از نشانگرهای rapd و issr نشان داد که این مارکرها در شناسایی نواحی چندشکلی و تخمین فاصله ژنتیکی می تواند مفید باشد.
رزا حسین زادگان غلامرضا بخشی خانیکی
گیاه .l teucrium polium متعلق به جنسteucrium و تیره ی نعناعیان بوده که دارای اثرات درمانی ارزشمندی می باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه فوق و نیز برخی عوامل اکولوژیکی موثر بر آن در رویشگاه های مختلف بوده است. برای این منظور، از 9 رویشگاه واقع در استان مازندران که بترتیب از g1- g9 کد گذاری گشته و 3 طبقه ی ارتفاعی را به خود اختصاص داده بودند، سر شاخه های گلدار گیاه مذکور، جمع آوری، خشک و اسانس گیری گردید. سپس اسانس های حاصله، با استفاده از دستگاه های gc وgc/ms آنالیز گشتند. روش آماری به کار گرفته شده، تحلیل واریانس دو عاملی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با استفاده از نرم افزار آماری spss بوده است. از بین ترکیبات اصلی اسانس گیاه teucrium polium در هر رویشگاه، می توان به سابینن، آلفا-پینن، بتا-پینن، لیمونن، آلفا-کوپاان، ژرماکرن d و بی سیکلو ژرماکرن اشاره نمود. تحلیل واریانس داده ها نشان داد که هر یک از طبقات ارتفاعی از نظر میزان آلفا-پینن، بتا-پینن ، لیمونن ، آلفا-کوپاان ، ژرماکرن d و بی سیکلو ژرماکرن و بازده ی اسانس، تفاوت معنی داری با هم دارند. همبستگی بین ارتفاع، درجه حرارت و رطوبت با آلفا-پینن، بتا-پینن، لیمونن، آلفا-کوپاان و بازده ی اسانس معنی دار بود. همچنین همبستگی معنی داری بین بارندگی با سابینن مشاهده گشت. از بین اجزاء خاک، صرفا همبستگی معنی داری بین هدایت الکتریکی خاک با آلفا-پینن، لیمونن و ای-بتا-فارنزن و همچنین یک همبستگی معنی دار بین سدیم و نیز منیزیم محلول در خاک با لیمونن مشاهده گشت.
فرزانه سادات سید مینا ربیعی
شناسایی دقیق تنوع گونه ای هر منطقه، به تعیین دقیق تنوع گونه ای استان و در نهایت کشور کمک خواهد نمود. از آنجا که عوامل متعددی در از بین رفتن پوشش گیاهی مناطق مختلف موثرند، بایستی با مطالعات دقیق و برنامه ریزی شده در جهت حفظ گونه های گیاهی باقیمانده تلاش نمود. این تحقیق جهت بررسی غنا،تنوع و یکنواختی گونه ها در منطقه سیرچال انجام گرفته است. منطقه سیراچال در 40 کیلومتری شمال کرج و در مسیر جاده کرج – چالوس قرار دارد. عرض جغرافیایی آن بین 02و26 الی 03و36 می باشد و طول جغرافیایی آن بین 08و51 الی 16و51 می باشد. برای انجام تحقیق ابتدا با بررسی اجتماعات گیاهی، منطقه به 10 اجتماع گیاهی طبقه بندی شد و در هر اجتماع کوادراتهایی به مساحت یک متر مربع قرار داده شد و تراکم گیاهان منطقه بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماریt-student استفاده شد. نتایج نشان داد تیره های غالب منطقه شامل asteraceae ،rosaceae, fabaceae، caryophyllaceae و apicaeae می باشد. با در نظر گرفتن تراکم به این نتیجه رسیدیم که تنوع زیستی و غنای گونه ای در منطقه قرق بیشتر از منطقه چرا شده می باشد و منطقه چرا شده دارای یکنواختی کمتری نسبت به منطقه قرق می باشد. کاهش غنا و تنوع نشان دهنده کاهش پایداری محیط است. با بررسی درصد پوشش گیاهی، به این نتیجه رسیدیم که در منطقه چرا شده تنوع زیستی کاهش و یکنواختی گونه ها افزایش یافته و با بررسی شکل زیستی گیاهان در منطقه به این نتیجه رسیده شد که درخارج قرق تروفیت ها درصد بیشتری از گیاهان را تشکیل داده اند، در داخل قرق تروفیت ها کم شده و فانروفیت ها همی کریپتوفیت ها و ژئوفیت ها جای آنها را اشغال کرده اند.
نسرین فاضلی محمدرضا فاضلی
پروبیوتیک ها میکروارگانیسم هایی هستند که ضمن عبور از دستگاه گوارش، زنده می مانند و اثرات سودمند و مفیدی بر میزبان به جا می گذارند. لاکتوباسیلوس gg از میکروارگانیسم های خانواده باکتری های اسیدلاکتیک بوده و به عنوان یکی از مهم ترین باکتریهای پروبیوتیک محسوب می شود و اثرات سودمندی در سلامتی میزبان دارد. در این تحقیق سعی شده است که روند تولید غلظت سلولی بالای این پروبیوتیک در یک محیط کشت ارزان قیمت در مقیاس آزمایشگاهی بهینه سازی گردد و سپس از این محیط کشت جهت تولید در فرمانتور یک لیتری استفاده شود تا بهترین شرایط از نظر دما، ph و دور همزن بدست آید. آب پنیر یک ماده سالم، مغذی، اما دارای پتانسیل زیاد برای آلودگی محیط زیست است و محصولی است که در طول فرایند تولید پنیر از شیر جدا می شود. در این مطالعه سعی شده است که سینتیک رشد باکتری لاکتوباسیلوس gg در محیط آب پنیر همراه با خیسانده ذرت (csl) و ملاس چغندر قند بعنوان مکملهای غذایی بررسی شود. در تمامی آزمایشات این تحقیق، میزان رشد باکتری به مدت 24 ساعت با استفاده از روش سریال دایلوشن بررسی شده و تعداد کلنی ها با استفاده از روش شمارش در پلیت بر حسب cfu/ml گزارش شده است. ابتدا میزان رشد باکتری در محیط های حاوی نسبت های مختلف آب پنیر(آب پنیر 5%، 10%، 15%) و همچنین میزان رشد، در سه شرایط دمایی (دمای آزمایشگاه، دمای یخچال°c4 و دمای گرمخانه°c37) بررسی شد. نتیجه بهتر، میزان رشد باکتری در محیط آب پنیر 10% در گرمخانه بود با (cfu/ml) 107. سپس اثرcsl و ملاس چغندر قند در محیط پایه آب پنیر بر سینتیک رشد باکتری بررسی شد. csl اثر بیشتری در رشد باکتری مذکور داشت و تعداد باکتری در محیط های حاوی csl به (cfu/ml) 108رسید. در این مرحله از آزمایش، از سوسپانسیون میکربی با (cfu/ml) 106 به نسبت1% حجمی/حجمی بعنوان مایع تلقیح استفاده شد. در مرحله بعدی بر اساس روش rsm وبر پایه سه فاکتور محیطی آب پنیر، csl وملاس چغندر قند، پانزده آزمایش طراحی شد . در این مرحله، از 10% (حجمی/حجمی) باکتری رشد یافته در محیط mrs بعنوان مایع تلقیح استفاده شد. سینتیک رشد در این پانزده محیط در گرمخانه °c 37 با دور همزن (rpm)150بررسی شد. بهترین محیط از نظر حداکثر تولید توده سلولی و حداقل مصرف مواد، محیط دارای 10% آب پنیر و 3%csl و 2% ملاس چغندر قند بود با (cfu/ml) 109 که از آن، جهت تولید در فرمانتور استفاده شد. نتایج این مرحله با نرم افزار design expert 7 مدل سازی و بهینه سازی شد. آنالیز واریانس نتایج نشان داد که از بین سه ماده بکار رفته در محیط کشت، بیشترین اثر در رشد باکتری به ترتیب مربوط به آب پنیر و csl میباشد و اثر ملاس چغندر قند بسیار کم میباشد. در فرمانتور میزان رشد در شرایط مختلف شامل: ph (5/5، 5/6)، دور همزن (rpm100، rpm150 با هوادهی و rpm 200 بدون هوادهی) و همچنین میزان تولید، هنگام استفاده از دو نوع محیط پیش کشت فرمانتور(mrs و محیط مشابه محیط اصلی فرمانتور) بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان رشد باکتری در شرایط5/5 ph: و دور همزنrpm 200، بدون هوادهی و هنگامی که از محیط تجاری mrs بعنوان محیط پیش کشت استفاده شود، بدست می آید. در این شرایط شمارش کلی باکتری (cfu/ml) 109 ×8.5 بود. بنابراین در این تحقیق بیشترین میزان رشد باکتری لاکتوباسیلوسgg در شیکر فلاسک(cfu/ml) 109 ×1و در فرمانتور(cfu/ml) 109 ×5/8 بدست آمد.
فاطمه شریفیان درچه غلامرضا بخشی خانیکی
گرفتگی شریان کلیوی به صورت انسداد 50% یا بیشتر لومن در هر یک از شریان های کلیوی تعریف می شود . شایع ترین علت این بیماری انسداد آترو اسکلروتیک این شریان می باشد .گیاه انار با نام علمی punica granatum l. یک منبع مهم ازترکیبات بیو اکتیو است .فعالیت آنتی اکسیدانی قوی از عصاره قسمت های مختلف این گیاه به اثبات رسیده است .آنتی اکسیدانها نقش مهمی در مهار تغییرات آتروژنیک ldl، مهار شکل گیری سلولهای کف آلود ماکروفاژی وبالاخره مهار آترواسکلروز ایفا می کنند .در این مطالعه اثر anti fatty streak عصاره ی حاوی آنتوسیانین p. granatum واریته « پوست سیاه شیرین ساوه » بر روی برخی از فاکتورهای موثر در ایجاد پلاکهای آترواسکلروتیکی در شریانهای کلیوی خرگوش های هیپرکلسترولمی مورد بررسی واقع شده است. برای این کار پس از تعیین محتوای پلی فنولی وآنتوسیانینی عصاره هیدروالکلی تهیه شده از پوست انار ،تعداد 30 قلاده خرگوش نر بالغ از نژاد نیوزلندی به طورتصادفی در3 گروه 10تایی تقسیم شدند .این گروه ها با رژیم های غذایی پایه ،هیپرکلسترولمیک ورژیم هیپرکلسترولمیک به همراه عصاره حاوی آنتوسیانین های پوست انار(برای هرخرگوش حاوی 1g/kg diet مواد پلی فنولی) به مدت 60 روز تیمار شدند .درابتدا ،اواسط وپایان دوره ازخرگوش ها خون گیری به عمل آمد وفاکتورهای سرمی (کلسترول تام،تری گلیسیرید ، hdl-c، ldl-c ،cvldl-وظرفیت آنتی اکسیدانی ) آنها مورد بررسی قرارگرفت. درپایان مطالعه ،شریانهای کلیوی برای عملیات بافت شناسی نمونه برداری شد تا تشکیل پلاکهای آترواسکلروز مورد مطالعه قرارگیرد. نتایج افزایش معنی دار ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم درگروه تحت درمان با عصاره را نسبت به گروه کنترل هیپرکلسترولمیک نشان میدهد. اما مقایسه ی میزان فاکتور های لیپیدی و همچنین میانگین اندازه نسبی پلاک درشریانهای کلیوی در گروه تحت درمان با عصاره نسبت به گروه کنترل هیپرکلسترولمیک هیچ اختلاف معناداری را نشان نمیدهد. نتایج مشاهده شده در این مطالعه حاکی ازآن است که مصرف دوز 1g/kg diet ازعصاره حاوی آنتوسیانین پوست انار وبا دوره مصرف 8 هفته ایی، علی رغم افزایش چشمگیر در ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم، نمی تواند از کلیه ها در مقابل آسیب های هیپرکلسترولمی و تشکیل و توسعه ی پلاکهای چربی در شریانهای آن محافظت کند
راهله حسینی محراب غلامرضا بخشی خانیکی
خشکی یکی از فاکتورهای بسیار مهم و موثر بر رشد و نمو گیاهان می باشد که سبب تغییرات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی زیادی می گردد. انتخاب این ویترو با استفاده از کشت بافت به شناسایی دقیق ژنوتیپ های متحمل به خشکی کمک می کند. آویشن (l. thymus vulgaris ) متعلق به تیره نعناع و یکی از مهم ترین گیاهان معطر و دارویی است. در این تحقیق، میزان مقاومت دو گونه thymus vulgaris و thymus daenensis نسبت به تنش خشکی به روش in vitro مورد بررسی قرار گرفت. ریزنمونه های محور زیرلپه و سرشاخه به دست آمده از دانه رست های سترون دو گونه آویشن دنایی و آویشن باغی به محیط کالوس زایی منتقل شدند. کالوس زایی با استفاده از ترکیبات مختلف 2,4-d، naa, کینتین و ba روی محیط ms مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداکثر کالوس زایی روی محیط ms دارای 1 میلی گرم در لیتر naa و 1 میلی گرم در لیتر ba بدست می آید. بیشترین درصد القاء شاخه در محیط ms دارای 5 میلی گرم در لیتر iaa مشاهده شد. کالوس های رشد یافته به محیط ms دارای 1 میلی گرم در لیتر naa و 1 میلی گرم در لیتر ba به همان ترکیب محیطی و دارای غلظت های 0، 60، 90 ، 120، 150، 180 و 210 گرم در لیتر peg انتقال یافتند. پس از 4 هفته، میزان کالوس زایی، وزن تر و خشک، درصد نکروزگی، غلظت عناصر سدیم، پتاسیم و کلسیم برای ارزیابی رشد کالوس ها تعیین شد. داده ها در قالب طرح کاملا تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرارتجزیه شد. تفاوت معنی داری در وزن تر و خشک کالوس های هر دو گونه در غلظت های مختلف peg وجود داشت به طوری که بیشترین و کمترین وزن تر و خشک آن ها به ترتیب در غلظت های 0 و 210 گرم در لیتر مشاهده شد. همچنین با افزایش غلظت peg، القاء کالوس، باززایی، وزن تر و خشک کالوس ها و میزان پتاسیم در ریز نمونه های مختلف کاهش یافتند ولی میزان سدیم و کلسیم نوسان داشتند. در این بررسی روی دو گونه آویشن ، باززایی t. vulgaris در غلظت 60 گرم در لیتر peg و t. daenensis در غلظت های 60 و 90 گرم در لیتر peg رخ داد. تمام شاخه های باززایی شده، روی محیط 2/1 غلظت ms دارای 8/0% (w/v) ساکارز و بدون تنظیم کننده رشد به خوبی ریشه دار شدند. همچنین آزمایشی جهت بررسی اثر غلظت های مختلف خشکی (peg) در مرحله گیاهچه انجام شد. پلی اتیلن گلیکول اعمال شده شامل سطوح صفر، 60، 90 ، 120، 150، 180 و 210 گرم در لیتر بود. نتایج حاصل حاکی از کاهش درصد و سرعت جوانه زنی، وزن تر ریشه و سرشاخه، وزن خشک ریشه و سرشاخه، طول ریشه و سرشاخه با افزایش غلظت خشکی بود در حالیکه با افزایش تنش نسبت طول ریشه به ساقه افزایش یافت. در شرایط این ویترو گونه t. daenensis نسبت به گونه t. vulgaris تحمل به خشکی بالاتری از خود نشان داد.
عطا الله شرفی غلامرضا بخشی خانیکی
ارزیابی تنوع ژنتیکی ارقام محلی لیموترش ایران با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره(ssr) چکیده: به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتبپ های لیموترش ایران، 28 ژنوتیپ از مرکبات اسیدی(ترش) استان هرمزگان به همراه 19 ژنوتیپ از مرکبات به عنوان گروه شاهد انتخاب و جهت انجام تحقیق از 9 نشانگر ریز ماهواره استفاده گردید.نه جفت آغازگر ssr الگوی باندی مناسب و قابل امتیازدهی برای 47 ژنوتیپ مورد مطالعه تولید کردند. تعداد 49 آلل پلی مورف در مجموع 9 جایگاه ریز ماهواره در ارقام و ژنوتیپ های مورد بررسی ردیابی شده است به طوری که جایگاه های cms4 و taa41با 8 آلل بیشترین و جایگاه های cms16 و cms46 با 3 آلل کمترین آلل را در بین نشانگرها نشان دادند. بیشترین هتروزیگوسیتی مشاهده شده مربوط به مکان ژنی cms7 به میزان 893/0 و کمترین هتروزیگوسیتی مشاهده شده مربوط به مکان ژنی cms16 به میزان 195/0 بود. با بررسی سطح چند شکلی بیشترین ملاک pic مربوط به نشانگر cms46 (pic=0/766) و کمترین مقدار آن مربوط به cms4 (pic=0/484) بوده است. تجزیه خوشه ای به روش upgma و با ضریب تشابه جاکارد انجام شد. این پژوهش نشان می دهد که نشانگرهای ریز ماهواره در تعیین تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی از کارایی بالایی برخوردار بوده و از میان آن ها taa41, cms4, cms7, cms19, cms24 که از قدرت تمایز بالایی بر اساس هتروزیگوتی، آلل های ردیابی شده و ملاک pic از خود نشان داده اند، جهت مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی ارقام و ژنوتیپ های مرکبات کشور معرفی و پیشنهاد می شوند.
عبدالرضا چاری پروین میرمیران
هدف پژوهش: این مطالعه با هدف تعیین اثرات روغن هسته انار بر روی فراسنج های لیپیدی سرم در افراد مبتلا به هیپرلیپیدمی انجام شد. روش کار: در این کارآزمایی بالینی تصادفی دو سوکور که بر روی 58 بیمار مبتلا به هیپرلیپیدمی انجام شد. بیماران در دو گروه روغن هسته انار و شاهد قرار گرفتند که به ترتیب 2 کپسول 400 میلی گرمی pso و 2 کپسول 400 میلی گرمی دارونما در روز به مدت 4 هفته دریافت می نمودند. غلظت tnf-?، کلسترول تام، تری گلیسرید، ldl-c، ال دی ال اکسیده (ox-ldl) ، گلوکز و انسولین ناشتا در ابتدای مطالعه و پس از 4 هفته اندازه گیری شد. یافته ها: از بین 58 فرد شرکت کننده در این تحقیق، 19 نفر از مطالعه کنار گذاشته شدند زیرا نمونه خونی 6 نفر بعد از 4 هفته وجود نداشت و 6 نفر در طول مطالعه مبتلا به بیماری سرما خوردگی و عفونت شدند و7 نفر به دلایل شخصی قادر به همکاری نبودند که در نهایت 19 نفر در گروه pso و20 نفر در گروه شاهد جهت آنالیز نهایی مورد بررسی قرار گرفتند. در صد توزیع مردان و زنان در گروه pso به ترتیب 20 و80 درصد و در گروه شاهد به ترتیب 10 و90 درصد و میانگین سنی افراد در گروه pso 9±51 سال و در افراد گروه شاهد 8±54 سال بود. اختلاف معنی داری بین دو گروه در زمینه سن، جنس، سیگار کشیدن، سابقه بیماری، مصرف دارو، مصرف مکمل ها بجز کلسیم د3 در ابتدای مطالعه وجود نداشت. متغیرهای رژیم غذائی و فعالیت های بدنی، تن سنجی و بیوشیمیایی در ابتدای مطالعه و پس از 4 هفته مداخله بین گروه های pso و شاهد مقایسه شد که تفاوت معنی داری در ابتدای مطالعه در توده چربی و tnf-? مشاهده شد (05/0?p) و در انتهای مطالعه در میزان تغیرات نسبت دور کمر به دور باسن و میزان تغییرات نسبت کلسترول به hdl-c به ترتیب افزایش و کاهش معنی دار مشاهده شد (05/0?p) و در داخل گروه pso غلظت tnf-? (12/0=p) و تری گلیسرید (06/0=p) کاهش غیر معنی دار و نسبت دور کمر به دور باسن و نسبت تری گلیسرید به hdl-c به ترتیب افزایش و کاهش معنی دار مشاهده شد (05/0?p) و در داخل گروه شاهد میزان دریافت انرژی و توده بدون چربی کاهش معنی دار داشت (05/0?p) در حالیکه مقایسه سایر متغیرهای رژیم غذائی و فعالیت های بدنی و متغیرهای بیوشیمیایی (چربیها، گلوکز، ldl اکسید شده، انسولین، مقاومت به انسولین و نسبت هایشان) و نمایه توده بدن تفاوت آماری معنی داری را در طول 4 هفته نشان نداد. نتیجه گیری: مصرف pso در افراد هیپرلیپیدمی به مدت 4 هفته اثراتی بر tnf-?، نسبت دور کمر به دور باسن و میزان تغیرات نسبت دور کمر به دور باسن و فراسنجهای لیپیدی پلاسما شامل تری گلیسرید، نسبت تری گلیسرید بهhdl-c و میزان تغییرات نسبت کلسترول به hdl-c دارد.
فاطمه افشاری غلامرضا بخشی خانیکی
بومادران (achillea) از تیره ی کاسنی (compositae) به طور خودرو درکنارجوی ها می روید و سطح وسیعی از مراتع ایرا ن را به خود اختصاص داده است. این جنس شامل 115 گونه در سراسر جهان می باشد که 19 گونه ی آن در ایران رویش دارد. این پژوهش مطالعه ی سیتوژنتیک بر روی شش جمعیت از دو گونه ی achillea شاملachillea millefolium و achillea santolina انجام گرفته است. مریستم نوک ریشه ی جمعیت های مورد مطالعه استفاده شده و پس از پیش تیمار، تثبیت، هیدرولیز، رنگ آمیزی و انتخاب صفحه ی گسترش متافازی مناسب، از نمونه ها با فتومیکروسکوپ عکسبرداری شده و مورفولوژی کروموزوم ها مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که عدد پایه ی کروموزومی در شش جمعیتachillea ، x=9 بوده و سه جمعیت دیپلوئید (2n=2x=18) و سه جمعیت تتراپلوئید (2n=4x=36) بوده اند. با اندازه گیری پارامترهای مختلف کاریوتیپ l (طول بازوی بلند کروموزوم)، s (طول بازوی کوتاه کروموزوم)، t (طول کل کروموزوم) مشخص شده که دامنه ی تغییرات طول کروموزوم از 9/3 میکرون در جمعیت 8839(a.santolina الیگودرز) تا 2/1 میکرون در جمعیت 8688 (a.santolina اراک) متغیر می باشد. بررسی تقارن کاریوتیپ بر اساس روش های %tf,drl ,%s استبینز و لوان نشان داده که متقارن ترین کاریوتیپ مربوط به جمعیت 8688 (a.santolina اراک) بوده، بنابراین این جمعیت یک گونه ی قدیمی تر است و نامتقارن ترین کاریوتیپ ها مربوط به جمعیت های 6150 (a.mellifolium استهبان) و 8839 (a.santolina الیگودرز) بوده است، لذا این جمعیت ها گونه های جدید تر هستند. تجزیه ی واریانس نشان داده که که میانگین های این جمعیت ها برای سه مولفه ی l، s، t یکسان نیستند. با توجه به آزمون دانکن، جمعیت ها بر اساس l، s و t به پنج دسته تقسیم شده اند که این نشان دهنده ی تغییرات بیشتر این صفات است. نتایج حاصل از همبستگی نشان داده که جمعیت ها از نظرt همبستگی معنی داری در سطح 1 درصد دارند. در بین دو جمعیت دیپلوئید 13310 (a.mellifolium مشکین شهر) و 8372 (a.mellifolium اردبیل)، بیشترین همبستگی را از نظر s ، l، s/l ، l-sداشته اند. در بین تتراپلوئیدها نیز جمعیت های 8688 (a.santolina اراک) و 4723 (a.mellifolium ایلام) از نظر t و%rl بیشترین همبستگی را داشته اند که جدول استبینز نیز این مطلب را تایید می نماید.
سید حسین سجادی سارویی قربانعلی نعمت زاده
گونه های وحشی گیاهان به دلیل قدمت و سازگاری به شرایط متفاوت محیطی دارای خزانه ژنی با ارزشی برای مقاومت به تنش های زیستی و غیرزیستی بوده که می توان از آن ها برای بهبود وضعیت ژنتیکی گیاهان استفاده کرد. گیاه آلورپوس یک گیاه تک لپه هالوفیت و از علف های چندساله دارای استولن می باشد که در مناطق بیابانی و کویری ایران یافت می شود و می تواند بیش از 1% نمک را تحمل کند. با توجه به این که اولین قدم در کارهای به نژادی، اطلاع از تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی است این تحقیق به ارزیابی تنوع ژنتیکی 19 نمونه از گیاه aeluropus littoralis با استفاده از نشانگر رپید می پردازد. دلیل استفاده از رپید سرعت بالا و هزینه نسبتاً کم و کاربرد وسیع آن در تعیین تنوع و ارتباط ژنتیکی میان گیاهان مختلف بوده است. بدین منظور دی ان ای ژنومی با استفاده از روش دلاپورتا و همکاران استخراج گردید. کمیت و کیفیت نمونه های دی ان ای با الکتروفورز ژل آگارز و روش اسپکتروفتومتری بررسی شد. سپس واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از 10 آغازگر تصادفی انجام شد. آغازگرها، 185 مکان ژنی را تکثیر نمودند که 164 مکان دارای چندشکلی بودند. تعداد مکان های تکثیر شده توسط هر آغازگر در دامنه ای از 13 تا 26 عدد متغییر بود، بطوری که میانگین تعداد مکان های ژنی به ازای هر آغازگر 5/18 مکان بدست آمد. دامنه باندها نیز ازحدود 250 تا 3000 جفت باز متغیر بود. بر اساس داده های دوتایی بدست آمده، ماتریس شباهت داده ها بر اساس ضریب تشابه جاکارد تشکیل شد و دندروگرام بر اساس روش upgma و با استفاده از نرم افزار ntsys رسم گردید. در نهایت با قطع دندروگرام در میزان تشابه 55 درصد نمونه های مورد مطالعه به پنج گروه تقسیم شدند بطوری که گیاهان با مناطق پراکنش تقریباً مشابه در گروه های ژنتیکی مجاور هم قرار گرفتند. واژه های کلیدی: آلورپوس لیتورالیس، تنوع ژنتیکی، رپید
هاجر صیادی جواد مظفری
چکیده موجود در بانک ژن گیاهی ملی ایران ،(crocus) تنوع سیتولوژیکی 11 جمعیت از چهار گونه مختلف جنس زعفران بررسی گردید. همه جمعیت های مورد بررسی غیر از کلونهای زعفران زراعی که تری پلوئید می باشد، دیپلوئید بودند. 2 در گونه زعفران زراعی و عدد کروموزوم پایه n= تا 24 c. cancellatus 2 در گونه n= تعداد کروموزوم ها از 8 مشاهده گردید. بیشترین (st) تا ساب تلوسانتریک (m) متغیر بود. نوع کروموزوم ها از متاسنتریک x= تا 8 x= بین 4 3/94 میکرون) ) c. pallasii 9/31 میکرون) و کمترین آن به گونه ) c. speciosus میانگین طول کروموزوم به گونه 2 کروموزوم بود. n= با 12 c. speciosus تعلق داشت. بیشترین طول کل کروموزوم نیز متعلق به زعفران زیبا بود که نشان دهنده ابتدایی تر بودن این گونه می باشد. در تجزیه c. speciosus ،1a متقارن ترین گونه در کلاس 96 درصد از تنوع بین داده / به مولفه های اصلی صفات کاریوتیپی به دو مولفه اول و دوم تقسیم شدند که در مجموع 1 ها را توجیه کرد. صفات طول بازوی کوتاه، طول کل کروموزوم و نسبت بازوی بلند به کوتاه در مولفه اول و صفات نسبت بازوها، طول بازوی بلند و شاخص سانترومری در مولفه دوم با دارا بودن بالاترین ضرایب بردارهای ویژه بیشترین نقش را در ایجاد تنوع بین جمعیت ها داشتند. براساس تجزیه به مولفه های اصلی و تایید آن با تجزیه خوشه کمترین قرابت (c. speciosus) بیشترین و زعفران زیبا (c. pallasii) ای، جمعیت های گونه زعفران جوقاسم ژنتیکی را به زعفران زراعی نشان دادند. در این تحقیق برای اولین بار همبستگی بالایی بین تعداد کلروپلاستهای سلولهای محافظ روزنه، تعداد کروموزوم و سطح پلوئیدی مشخص گردید. این نتایج نشان داد که شمارش تعداد کلروپلاست سلولهای محافظ روزنه به عنوان یک روش ساده، سریع، آسان و کم هزینه برای تعیین سطح پلوئیدی در ،c. pallasii ،c. sativus گونه های زعفران قابل استفاده است. با مطالعه فلوسیتومتری اندازه ژنوم گونه 9 پیکوگرم برآورد شد. اندازه ژنوم / 15 و 33 /91 ،9/37 ،11/ به ترتیب 35 ،c. cancellatus و c. speciosus بیشترین همبستگی را با طول کل کروموزوم و کمترین همبستگی را با سطح پلوئیدی، تعداد کروموزوم و میانگین تعداد کلروپلاست نشان داد.
مریم جمالی لنگرودی شهریار سعیدی مهرورز
جنس paeonia l. به تیره paeoniaceae، راسته saxifragales، رده magnoliopsida، شاخه magnoliophyta تعلق دارد (apgii). گونه های متعددی از این تیره در جهان معرفی کرده اند. از گونه های علفی آن 34 گونه و از گونه های درختی آن 8 گونه نام برده شده است که این گونه ها در سه بخشه زیر قرار گرفته اند: sect. moutan dc. که چوبی و درختی بوده و دارای گل های بزرگ با گلبرگهای نازک، صفحه دیسک کوچک و چرمی که لب های ضخیم و گوشتی دارند و شامل 8 گونه بوده و در غرب و شمال غرب چین پراکنش دارد. sect. paeonia (sect. paeon dc) که شامل 32 گونه علفی، دارای گلهای بزرگ با گلبرگهای رنگین بوده و در اروپا و آسیا پراکنش دارد. sect. onaepia lindl که علفی بوده و دارای گل های کوچکتری نسبت به دو بخشه قبلی بوده و پرچم ها نمود بیشتری در ساختار گل دارد و تعداد گلبرگ های آن 4 تا 5 عدد می باشد و شامل 2 گونه است که در شمال غربی آمریکا پراکنش دارد. در ایران 2 گونه از جنس paeonia در استانهای شمالی کشور گزارش شده است (قهرمان، 1373): p. wittmanniana در استان گیلان (منجیل و عمارلو)، گلستان، گرگان، البرز و شیب های شمالی کندوان وp. mlokosewitschii در گردنه الماس استان اردبیل. p. mlokosewitschii یا گل پئونیای طلایی که بومی قفقاز در جمهوری آذربایجان، گرجستان و داغستان می باشد. paeonia گیاهی علفی، چند ساله، با ریشه گوشتی و غده ای است، برگها متناوب، مرکب، بدون گوشوارک. گل ها معمولا منفرد، نر ماده (دوجنسی)، بزرگ، منظم، زیر تخمدانی (تخمدان فوقانی) کاسبرگ ها پنج تایی، جدا، ناجور شکل، دایمی در حالت میوه. گلبرگ ها جدا، پرچم های متعدد برون گرا (از مرکز به طرف بیرون گونه). برچه ها جدا، روی طبق (صفحه ای مدور و تخت و گوشتی) قرار گرفته، میوه از نوع برگه به تعداد 2 تا 8 عدد در سطح شکمی است و هر کدام دارای چند دانه می باشند، دانه تقریبا کروی بوده، تعداد دانه ها در هر برگه 8-6 بوده، شکل و اندازه دانه ها در گونه های مختلف متفاوت است. ارتفاع گونه های علفی 5/. تا 5/1 متر و گونه های درختی 5/1 تا 3 متر است. اغلب دارای گل های بزرگ و خوشبو به رنگ های قرمز و زرد و سفید می باشند و گل ها در اواخر بهار و تابستان دیده می شوند. گل دارای 5 کاسبرگ سبز نابرابر و 5 گلبرگ و یا بیشتر بوده و پرچم هایی با بساک های درون ور دارند و برگ های آن بزرگ و مرکب و در بعضی گونه ها بریدگی در برگها دیده می شود. تاکنون در ایران مطالعات تشریحی و گرده شناسی بر روی این جنس صورت نگرفته که در این پایان نامه به بررسی تشریحی و گرده شناسی آن پرداخته ایم. هدف از این تحقیق: 1. آیا می توان p.wittmanniana و p.mlokosewitschii از لحاظ ریخت شناسی از هم متما یز نمود؟ 2. بین گونه های p.wittmanniana و p. mlokosewitschii از لحاظ تشریحی چه تفاوت هایی وجود دارد؟ 3. آیا صفات گرده شناسی در تمایز دو گونه p. wittmanniana و p. mlokosewitschii می تواند موثر باشد؟ 4. آیا دو گونه p.wittmanniana و p.mlokosewitschii واقعا دو گونه مجزا هستند؟ در همین راستا در ابتدا پس از روش مطالعاتی و موردی این دو تاکسون، نسبت به تکمیل و جمع آوری آنها اقدام شد و با انجام مطالعات تاکسونومیکی، دامنه تغییرات ریخت شناسی آنها تعیین گردید، کلید شناسایی گونه تهیه و در نهایت شرح گونه نوشته شد. مطالعات تشریحی که به وسیله برش های ساقه، برگ و میوه و مقایسه برش ها و اجزای آنها انجام شد و اختلافات ثبت شد. بررسی ریخت شناسی دانه گرده در بین دو گونه و میزان اهمیت این صفات را در جداسازی تاکسون ها از یکدیگر را مورد ارزیابی قرار می دهیم. سپس ریخت شناسی بذر، شکل و اندازه بذر، نوع تزئینات دیواره در دو گونه و در رابطه با نقش آنها در جداسازی تاکسون ها از هم بحث خواهد شد. پس از بررسی مطالعاتی این دو تاکسون، در نهایت به جمع بندی کلی از نتایج بدست آمده و اینکه آیا نتایج بدست آمده حاصل از مطالعات تاکسونومیکی با نتایج تشریحی، ریخت شناسی بذر و دانه گرده تطابق دارد یا خیر می پردازیم.
مریم شاطرلو یونس عصری
چکیده ی فارسی با توجه به آلودگی گیاهان دارویی از جمله آویشن شیرازی در ایران، استفاده از فنآوری پرتودهی به منظور کاهش بار میکروبی و افزایش ماندگاری این گیاه دارو موثر خواهد بود. لذا در این تحقیق برای اولین بار، اثر پرتو گاما بر روی ترکیبات و خواص آنتی اکسیدانی اسانس و عصاره هیدروالکلی آویشن شیرازی مورد بررسی قرار می گیرد. بدین منظور، آویشن شیرازی از منطقه لار در شیراز جمع آوری شد. در مرحله بعد سرشاخه های گلدار گیاه بسته بندی و با استفاده از منبع co60 در دو دز 10 و 25 کیلوگری پرتودهی شدند. اسانس ها با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج و ترکیبات آنها توسط gc/ms آنالیز شد. در ادامه عصاره آن توسط آب مقطر، متانول و حرارت تهیه و میزان فلاونوئید عصاره های هیدروالکلی نیز با محلولهای استاندارد تعیین شدند. خواص آنتی اکسیدانی اسانس و عصاره هیدروالکلی آویشن شیرازی پرتودیده و پرتوندیده نیز با استفاده از دو تستbeta-carotene bleaching و dpph به روش اسپکتروفتومتری تعیین شد. نتایج نشان می دهند که در اسانس آویشن شیرازی، سه ترکیب تیمول با 61% و کارواکرول با 10% و پاراسیمن با 5/7% بالاترین درصد را دارا هستند. همچنین میزان خاصیت آنتی اکسیدانی اسانس آویشن شیرازی پرتوندیده، 10 کیلوگری و 25 کیلوگری بترتیب برابر 62/90%، 51/91%، 81/94% در تست بتا کاروتن بوده و نیز توانایی مهار رادیکال های آزاد dpph در آویشن شیرازی پرتوندیده، 10 کیلوگری و 25 کیلوگری بترتیب برابر 08/67%، 96/66% و 81/66% می باشد. عصاره هیدرولکلی آویشن شیرازی دارای 92/31 mg qe/g extract فلاونوئید، درصد مهار رادیکال آزاد عصاره هیدرولکلی در آویشن شیرازی پرتوندیده، 10 کیلوگری و 25 کیلوگری بترتیب برابر 363/72%، 7593/64% و 8983/67% و میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در آویشن شیرازی پرتوندیده، 10 کیلوگری و 25 کیلوگری بترتیب برابر 59/96%، 23/94% و 95/96% می باشد. از این رو می توان نتیجه گرفت که پرتودهی هیچ گونه تغییری در خواص آنتی اکسیدانی اسانس و عصاره هیدروالکلی گیاه آویشن شیرازی ایجاد نکرده لذا می توان از این تکنیک برای میکروب زدایی آویشن شیرازی استفاده کرد. کلمات کلیدی: آویشن شیرازی، فعالیت آنتی اکسیدانی، اسانس، عصاره هیدروالکلی، پرتودهی گاما
پریسا آقازاده غلامرضا بخشی خانیکی
"zhumeria majdae" از خانواده نعناع یکی از گیاهان سنتی ضدسرطان ، گونه درحال انقراض ، مونوتیپیک و 100% بومی ایران می باشد که با نامهای محلی مورخوش ، موخش و مهرخوش خوانده می شود. این گیاه از نظر ژئوگرافی در جنوب ایران در استان هرمزگان پراکنش دارد. گیاه مورخوش از دیرباز به دلیل خواص داروئی متعدد از جمله درمان بیماریهای گوارشی ، نفخ ودرد و سوزش معده ، اسهال ، دل درد ، مسمومیت ، درد مفاصل ، سردرد ، التیام زخم ، گاستروئید ، قاعدگی دردناک ، عفونت ، کاهش چربی و قند خون مورد مصرف بومی و سنتی بوده است. ترکیبات اصلی عصاره قسمتهای هوایی گیاه ، دو مونوترپن به ترتیب به نامهای لینالول ( بوی لیمو) و کامفور( مقوی قلب ، ضد عفونی کننده ، ضد نیروی جنسی) بوده و مواد فرعی شامل لیمونن ( بوی لیمو) ، اکتان - 3- وان ، b- کریوفیلن می باشد. درپژوهش حاضربا عنوان "مورفوژنز گیاه مورخوش zhumeria majdae در محیط درون شیشه " ، اثرتیمارهای مختلف بر جوانه زنی بذرمورخوش ، آناتومی و سیتولوژی اندامهای مختلف گیاه مورخوش، امکان کشت بافت ازریزنمونه های برگ ، ساقه و ریشه گیاه و ترکیبات فرار لعاب بذر مورخوش مورد بررسی قرار گرفت. بذور ازمنطقه حفاظت شده کوه گنو واقع در30 کیلومتری بندرعباس ، جمع آوری شد. دانه رستهای بدست آمده در آزمایشگاه مواد کشت بافت را تشکیل دادند. ریزنمونه های برگ ، ساقه و ریشه درمحیط کشت موراشیگ - اسکوگ حاوی دوزهورمونهای اکسین و سیتوکینین قرار گرفتند. نتایج نشان داد علی رغم افزایش درصد و سرعت جوانه زنی تیمار دوبار لعابگیری ، این تیمار بر طول مدت جوانه زنی و همچنین برطول گیاهچه اثرمنفی نشان داد. بررسی های آناتومی و سیتولوژیکی گیاه مورخوش ویژگیهای خاص این گونه بومی را نشان داد که ازآنجمله وجود کرکهای خاص غده ای منشعب می باشد که پدیده ای نادر دربین گونه های خانواده نعناع می باشد. در مراحل مختلف کشت بافت ، ضد عفونی میزکار به طریقه بسیارساده منجر به حذف عوامل آلودگی به طورکامل شد که شامل ضدعفونی با آب ژاول 10% وسپس الکل اتیلیک 80% به همراه شعله بود. درمیان ریزنمونه های برگ ، ساقه وریشه ، ساقه دارای حداقل کالوس زایی و اندام زایی بوده و توان ضعیفی را نشان داد. تحلیل آماری داده ها نشان می دهد که تیمارهای جوانه زنی و دوزهورمونهای مختلف بر روی کالوس زایی در سطح 5% معنی داربوده و همچنین بین تیمارهای جوانه زنی و دوزهورمونهای متفاوت بکاررفته شده ، اثر متقابل وجود دارد. مریستمها در گیاه مورخوش همانند تمامی گیاهان نهاندانه دولپه مناطق رشد و خاستگاه کلیه بافتهای تمایز یافته در مراحل رشد درون شیشه مورخوش می باشند. آزمایشات فیتوشیمیایی لعاب بذرمورخوش که با تکنیک gc-mass بدست آمد منجربه شناسایی 37 ماده گردید که غالب آنها در گروه مواد فراربا حلقه بنزنی قرار می گیرند.
فرناز ربیعی جاه غلامرضا بخشی خانیکی
در این پژوهش، تراکم artemisia aucheri با شش روش کوادرات، ترانسکت خطی، فاصله ای بایت و ریپلی، نمونه برداری مربع t، فاصله مرتب و ربع نقطه ای با هدف تعیین دقت و کارایی (سرعت عمل) این روش ها مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برآورد پوشش گیاهی نیز به سه روش نقشه برداری، برخورد نقطه ای و برخورد خطی انجام گرفت. جهت مقایسه روش ها، منطقه استپی باغ شاد واقع در پارک ملی خجیر انتخاب گردید و نمونه برداری ها در بهار سال 1386 بر روی a. aucheri صورت گرفت. برای اندازه گیری تراکم سطحی به وسعت 100 متر مربع (10×10 متر) انتخاب شد و تعداد افراد این گونه به عنوان روش شاهد مورد شمارش قرار گرفتند. پردازش ریاضی داده های حاصل از بکارگیری روش ها نشان می دهد که برآورد تراکم جمعیت های گیاهی بستگی زیادی به نحوه توزیع افراد آن جمعیت دارد که ممکن است بصورت تصادفی و یا غیر تصادفی انتشار داشته باشند. در بین روش های برآورد تراکم در جمعیت های دارای توزیع تصادفی، برآورد تراکم توسط روش های فاصله ای، بسیار نزدیک به شاهد بوده و از بین روش های مورد استفاده روش های کوادرات، فاصله مرتب، مربع t و بایت و ریپلی نزدیک ترین برآورد تراکم را ارائه داده اند. در حالیکه روش ترانسکت خطی و سپس روش ربع نقطه ای دارای بیشترین اختلاف با روش شاهد بود. جهت برآورد پوشش پس از اندازه گیری سطح پوشش کل افراد a. aucheriبه عنوان شاهد از سه روش برخورد خطی، برخورد نقطه ای و روش نقشه برداری استفاده گردید که در بین این روش ها، روش برخورد خطی نزدیکترین برآورد و روش نقشه برداری دورترین برآورد را نسبت به شاهد ارائه دادند. کلمات کلیدی: تراکم، سطح پوشش، روش های اندازه گیری، artemisia aucheri، پارک ملی خجیر
بصیر محمدی غلامرضا بخشی خانیکی
منطقه اورامانات در جنوب شهرستان مریوان در استان کردستان واقع شده است ، منطقه اورامانات 33465 کیلومتر مربع وسعت دارد. که در موقعیت 455932تا353034شمال غربی366446 تا ً353018شمال شرقی، 455918 تا ً358606 جنوب غربی، 462537 تا ً358400 جنوب شرقی است. ارتفاع منطقه بین حدود 800 تا 2850 متر می باشند و متوسط حداکثر دمای 35/36 درجه سانتی گراد در ماه مرداد و حداقل 6/5- درجه سانتی گراد در ماه بهمن است. میزان بارندگی سالیانه برابر 735 میلی متر می باشند. در این مطالعه تعداد712 گونه گیاهی شناسایی شد که متعلق 280 جنس 60 خانواده اند. مهمترین تیره منطقهpapilionaceaeبا87گونه و مهمترین جنسastragalusبا 18 گـــــــونه است. جنس های غــــالب ارتفاعـــــــات این منطقه می توان به salvia، allium، lathyrus، onobrychis، potentilla، amygdalous اشاره کرد. همی کریپتوفیت ها با51 درصد فراوان ترین شکل زیستی براساس روش رونیکه هستند و تروفیت ها با 24 درصد وژئوفیت ها با 6 درصد در درجه بعدی اهمیت هستند. کلمات کلیدی: فلور، شکل زیستی، اورامانات، استان کردستان
خدیجه حسن پوردرواری غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده eryngium caucasicum یک گیاه دارویی متعلق به خانواده apiaceae (جعفری) است که به نام زولنگ معروف است. این گیاه با خواص دارویی چون معالجه دل پیچه و نفخ، درمان بیماریهای کبدی، اثر مدر، اشتها آور و ملین دارد. به عنوان یک سبزی معطر در رژیم غذایی نیز استفاده می شود. این گیاه در مناطق شمالی ایران در گیلان و مازندران و مناطق شمالی خراسان شمالی رشد می نماید. در این تحقیق تنوع ژنتیکی گیاه زولنگ در استان مازندران با استفاده از نشانگر مولکولی rapd مورد ارزیابی قرار گرفت. استخراج dna به روش ctab از برگهای این گیاه انجام شد. از 9 آغازگر استفاده شد و بر مبنای ماتریس صفر و یک امتیاز دهی شد و داده های حاصل توسط نرم افزار ntsys-pc(ver2.02e) با استفاده از ضریب تشابه جاکارد به ماتریس فاصله تبدیل شد و سپس با استفاده از الگوریتم میانگین فاصله (upgma) دندروگرام مربوطه رسم شد. بر این اساس 15 جمعیت مورد بررسی در 4 گروه جایابی شدند. میزان پلی مورفیسم آن برابر 08/58 درصد بود، اندازه نوارهای تولید شده در محدوده250 تا 3000 جفت باز تخمین زده شد.آغازگرها شماره e19 , e01 و e15بهتر از بقیه باند داده بودند. در این گروه-بندی ضریب تشابه بین نمونه ها بر اساس ضریب تشابه جاکارد 93/0 - 35/0 بدست آمد. بیشترین تشابه بین نمونه های تنکابن و رامسر با ضریب تشابه 93/0 و کمترین تشابه بین نمونه-های زیرآب و جویبار با ضریب تشابه 35/0 بدست آمد. ضریب تشابه نی با استفاده از نرم افزار popgene برابر با 48 درصد حاصل شد. نتایج این تحقیق نشان داد استفاده از تکنیک rapd برای ارزیابی تنوع ژنتیکی بین این نمونه ها مناسب می باشد. کلمات کلیدی: eryngium caucasicum ، تنوع ژنتیکی ، زولنگ، rapd ،ctab
رضا عصاره سعید امین زاده
میکروارگانیسم ها جهت تجزیه ترکیبات کمپلکس و پیچیده در شرایط سخت محیطی تکامل یافته اند. و می توان آنها را در شرایط انتخابی غنی سازی کرده جهت تجزیه این مواد بکار برد. زیست توده سلولزی در بحث انرژی های پایدار بسیار مورد توجه می باشد. گونه های باکتریایی، قارچی و پروتوزوآ ظرفیت سلولیتیک را در شرایط مختلف محیطی نشان داده اند. مطالعه حاضر جداسازی و شناسایی باکتری های ترموفیلیک (oc60) و مزوفیلیک (oc37) تجزیه کننده سلولز را از خاک نشان می دهد. 12 سویه ترموفیل و 12 سویه مزوفیل پس از غنی سازی محیطهای رشد در حضور میکروکریستالین سلولز به عنوان تنها منبع کربن و تست غربالگری در پلیت جهت شناسایی سویه های سلولیتیک، جداسازی شدند. از طریق مقایسه باکتری های سلولیتیک ایزوله های برتر انتخاب، و این سویه ها بر اساس توالی ژن 16s rdna شناسایی شدند. سویه ترموفیل متعلق به جنس geobacillus و سویه مزوفیل متعلق به جنسbacillus بود. شرایط بهینه تولید آنزیم برای دو سویه بررسی و ماکزیمم تولید برای سویه ترموفیل در ph 5/6 و دمای oc50 و در حضور 5/0 درصد کاه به عنوان تنها منبع کربن برابر u/ml 50/143 بدست آمد. افزودن tween 80 تا غلظت 1/0 درصد باعث 16 درصد افزایش در فعالیت آنزیم شد. ماکزیمم تولید برای سویه مزوفیل در ph 5/8 و دمای oc37 در حضور 5/0 درصد کاه به عنوان تنها منبع کربن برابر u/ml81/65 بدست آمد. افزودن tween 80 تا غلظت 2/0 درصد باعث 36 درصد افزایش در فعالیت آنزیم شد. آنزیم بدست آمده از سویه ترموفیل از طریق کروماتوگرافی تعویض یونی خالص و از طریق زایموگرام وزن مولکولی آنزیم kda 54 تعیین شد. شرایط بهینه فعالیت آنزیم بررسی و ماکزیمم فعالیت در ph 5/6 و دمای oc70 بدست آمد. پایداری دمایی آنزیم مورد بررسی قرار گرفت و آنزیم پس از یک ساعت انکوباسیون در دمای 80 درجه سانتی گراد 40 درصد از فعالیت خود را حفظ کرد.
حسین کهنوجی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده: پسته یکی از مهمترین محصولات کشاورزی ایران است که با توجه به اهمیت صادرات و مصرف داخلی از اهمیت اقتصادی ویژه ای برخوردار است پسته های موجود بر روی درختان می توانند توسط میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها، مخمرها و بعضی از قارچها کلونیزه شود. یکی از مهمترین این میکروارگانیسم ها قارچ aspergillus می باشد که با رشد رویشی خود باعث کاهش کیفیت و بازار پسندی پسته و با تولید زهرابه آفلاتوکسین باعث ایجاد بیماری های خطرناک درانسان و دام می شود. تعدادی از قارچها و باکتریهای موجود در طبیعت دارای اثر بازدارندگی در رشد این قارچ هستند که در این میان می توان از باکتریهای آنتاگونیست مانند bacillus و pseudomonas و قارچ های آنتاگونیست مثل گونه های trichoderma، aspergillus، penicillium، fusarium نام برد. در این میان نقش گونه های trichoderma با توجه به سرعت رشد و تکثیر بالایی که دارند و همچنین خاصیت آنتاگونیستی قوی که بر علیه سایر قارچها دارند از اهمیت خاصی برخوردار است. در ابتدا سعی شده مطالبی در مورد شناخت قارچ تریکودرما از نظر تاکسونومیکی ومورفولوژی و بیولوژی آن بدست آوریم و همچنین تحقیقاتی که در مورد این قارچ و نقش آنتاگونیستی آن بر روی سایر بیماریهایی که توسط قارچهای پارازیت rhizoctonia، sclerotinia و fusarium ایجاد می شود مورد بررسی قرار گیرد. همچنین نقش این قارچ که به صورت جداگانه و یا مبارزه تلفیقی با سایر فومیگانت های خاکی در امر مبارزه شده به بحث نشسته وسپس به شناخت قارچ آسپرژیلوس وگیاهشناسی آن و نحو? تولید آفلاتوکسین بحث و در نهایت به تأثیر بازدارند? قارچ تریکودرما روی آفلاتوکسین در حالت های مختلف می نشینیم.
وسیمه وحدتی راد سید حمید الله غفاری
سابقه موضوع : ماتریکس متالوپروتئنازهای 2 و 9 از طریق تجزیه ماتریکس برون سلولی نقش بسیار مهمی را در شروع فرآیند متاستازی بازی می کنند . بنابراین کاهش بیان یا فعالیت این آنزیم می تواند منجر به کاهش ویژگی های تهاجمی سلول های سر طانی شود . مطالعات جدیدی که بر روی سیلی بینین، عصاره موجود در گیاه خار مریم ، صورت گرفته است نشان می دهد که این ترکیب دارای خواص ضد سرطانی بسیاری است . اهداف: در این پروژه تاثیر سیلی بینین بربیان ژن های mmp-2 و mmp-9 در رده های سلولی کارسینومای آناپلاستیک مورد بررسی قرار گرفته است . روش ها : سلول های c8305 آناپلاستیک با غلظت های مختلف از سیلی بینین تیمار شدند . اثر سیلی بینین بر رشد سلول ها با کمک mtt تعیین شد و در سطح مولکولی بیان ژن های mmp-2 و mmp-9 در روش real – time pcr اندازه گیری شد . نتایج : نتایج نشان می دهد که سیلی بینین از طریق کاهش بیان mmp-2 و mmp-9 نقش محافظتی در برابر سرطان تیروئید آناپلاستیک ایفا می کند .
اعظم حکیمی غلامرضا بخشی خانیکی
این پژوهش در آبان ماه 1389 در گلخانه تحقیقاتی موسسه تحقیقات پسته کشور در شهرستان رفسنجان بر روی پسته رقم بادامی زرند انجام گردید. در این پژوهش از بنزیل آدنین در سه غلظت 100، 50، 25، میلی گرم بر لیتر و نفتالین اسید استیک در دو غلظت به صورت ترکیب با بنزیل آدنینba(5)+naa(50) و ba(10)+naa(50) استفاده شد. بعد از کاشت بذر در گلدان و رشد نهال ها، ریشه نهال ها به مدت 10-15 ثانیه با تنظیم کننده های رشد فوق الذکر تیمار شدند، بعد از رشد کامل، نهال ها در وسط تابستان آنالیز شدند و تیمارها با تیمار شاهد مقایسه شدند. برای اجرای این پژوهش از طرح بلوک کاملاً تصادفی در 6 تکرار استفاده شد. صفات مورد بررسی شامل تعداد برگ، رشد رویشی مجدد نهال، وزن تر و خشک برگ، طول ریشه و وزن ترو خشک ریشه بود. نتایج پژوهش نشان داد که تیمار 100 میلی گرم بر لیتر ba در مقایسه با سایر تیمارها روی برگ اثرگذارتر بود اگر چه با ba در دو غلظت 50 و 25 از نظر آماری اختلاف معنی داری با روش آزمون دانکن در سطح 5 درصد نداشت ولی با سایر تیمارها و شاهد اختلاف معنی دار داشت. همینطور بررسی اثر این تیمار روی طول ریشه و وزن تر و خشک ریشه نشان داد که بیشترین میزان طول ریشه مربوط به همین تیمار است با میانگین 833/36 و کمترین میانگین هم 833/20 مربوط به شاهد است.و ترکیب این دو هورمون هم همانند شاهد اختلاف معنی داری بر روی طول ریشه نسبت به ba با غلظت 100 دارد. اثرات این هورمون ها روی وزن تر و خشک ریشه نشان داد که هیچ کدام از تیمارها نسبت به شاهد اختلاف معنی داری از نظر آماری ندارند.
لیلا مجللی غلامرضا بخشی خانیکی
% 30 !" 0 10(2 1! , ( -, . / . & & ( )* ! % " 10435 !"% !% . % 0 3 % 435 6 7 " 6: : 0; 0<( =8 *> ?" @a% % b6& .3% 08% 9 ,& 1 6 e !d ) % c !" ! % . 3 0 (exiguobacterium sh3) ! % 6g . 3 0 6 e % ?: % f q %1 :l3 m> k ( e ); !" j& 6 e nacl 0.1%(nh4)2so4 0.2%na2hpo40.25%k2hpo40.1%0.05%7h2omgso4cacl2 ! e r,se m e % tu .k q tripton 0.05%0.2% ( 3 b6& .k b,.e 0 v e 0:k e ! , % 3 b,.e % 118u/ml w *> q% .:k c 0% 0 3 % = *& e @a% 2, 3 b.q " 0% .3 6 e ph=7 z ( 37 ! ],^ 0% % 7 " ." 0 ?: 6: 6< 3 0 6: ?" a % e 0 %% 08% ` 6: k "q _e5 . % ] =8 *> .exiguobacterium sh3 1_e5 b,.e 1 :!, = ,
محمد باقر منعمی امیری غلامرضا بخشی خانیکی
تره ایرانی (allium sp) به عنوان یک گیاه تک لپه از تیره سوسن (liliaceae) و جنس آلیوم با مزه خاص و ویژگی های مرفولوژی خود جزء سبزیهای پیازی محسوب می شود. 2,4-d از هورمون های اکسین در سه سطح (0.5 و 0.1، 0.0) و هورمون bap درسه سطح (0.5 و 0.1، 0.0) و kinدر دو سطح (0.0 ،0.5) استفاده گردید. این آزمایش در قالب طرح کاملاَ تصادفی انجام گردید. و بهترین محیط کشت کال زائی برای ریزنمونه ها ی برگ, محیط کشت ms با ترکیب هورمونی (2, 4-d 0.5mg,0.1mg bap) و ترکیب ( 0.1mg 2, 4-d, kin 0.5m) بهترین محیط کشت کال زائی برای ریزنمونه ها ی بذری محیط کشت ms با ترکیب هورمونی مزبور بدست آمد. در شناسایی ترکیب های شیمیایی اسانس گونه های مختلف این گیاه از طریق دستگاه gc/ms آنالیز اسانس صورت گرفته که 21 ترکیب از ستون دستگاه gc خارج شده که از این تعداد 7 ترکیب مورد شناسایی قرار گرفته که حدود 51.5%کل ترکیبات اسانس را شامل می شود.
مینا بهنژاد غلامرضا بخشی خانیکی
به منظور بررسی تاثیر محلول کیتوسان بر رشد گیاهچه ها در شرایط درون شیشه ای و افزایش عملکرد غده چه در برنامه ریزازدیادی سیب زمینی، ریزنمونه های حاصل از دو کولتیوار ساوالان و اسپریت با غلظت های مختلف این ماده شامل 0، 75، 150، 225، 300، 375 و 450 میلی گرم بر لیتر با اضافه نمودن آنها به محیط کشت ms تیمار شدند. صفات مختلف رشدی گیاهچه ها در شرایط درون شیشه ای اندازه گیری شد. متعاقباً ریزنمونه ها به گلخانه انتقال یافتند و عملکرد مینی تیوبرهای حاصل مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله دیگر تاثیر غلظت های مختلف کیتوسان در محیط کشت میکروتیوبر شامل 0، 100و 200 میلی گرم در لیتر بر تولید میکروتیوبر بررسی گردید. تجزیه واریانس داده های حاصل بر اساس آزمایش فاکتوریل نشان داد که تاثیر غلظت های مختلف کیتوسان در مورد تمامی صفات مورد مطالعه به جز وزن متوسط غده چه معنی دار است. اختلاف بین دو رقم سیب زمینی مورد استفاده از لحاظ وزن تر ریشه و شاخسار، تعداد کل غده چه، ارتفاع بوته و وزن متوسط غده چه معنی دار بود و در صفات تعداد ریشه در هر گیاهچه، طول گیاهچه و وزن کل غده چه غیر معنی دار بدست آمد. همچنین اثر متقابل رقم × غلظت کیتوسان در مورد صفت وزن تر ریشه معنی دار بود ولی در مورد سایر صفات معنی دار بدست نیامد. نتایج حاصل نشان داد که در مورد طول گیاهچه، وزن تر شاخساره و وزن تر ریشه تاثیر کیتوسان در 225 میلی گرم بر لیتر مناسب است. همچنین گیاهچه ها از لحاظ تعداد و وزن غده چه و ارتفاع بوته در غلظت های 150 و 225 میلی گرم بر لیتر کیتوسان بیشترین مقدار را داشته اند. اما تاثیر کیتوسان بر افزایش تولید میکروتیوبر معنی دار بدست نیامد.
سلماز یزدان پناه فرحناز معتمدی سده
dna واکسن یک روش جدید ایجاد آنتی بادی ویژه – آنتی ژن و ایمنی بواسطه – سلول است. طرح اساسی dna واکسن یک ژن هدف- کاملا ساده کلون شده درون یک وکتور بیانی است. اتصال آنتی ژنها به hsp70 روش بالقوه ای برای افزایش تاثیر واکسن های dna می باشد. مکانیسم مولکولی آغازگر پاسخ های بالقوه ایمنی توسط hspها مبتنی بر این واقعیت است کهhspها ادجوانتهای طبیعی هستند و میتوانند سلولهای پردازشگر آنتی ژن را فعال کنند. در این تحقیق نیز علاوه بر ژن hsp70 در ساخت واکسن، از ژن vp1 به دلایل ذکر شده استفاده گردید. ژن vp1 بدین دلایل استفاده گردید که از 5 مکان آنتی ژنی شناخته شده نوع-o ویروس بیماری تب برفکی، 3 تا در vp1 جای دارند. بویژه، یک مکان آنتی ژنی g-h-loop درvp1 و حدود 213-200 باقیمانده ی –c ترمینال را شامل می شود. اسیدهای آمینه در لوپ در بردارنده اپی توپ های سلولی b و t هستند که می توانند پاسخ های ایمنی را تحریک کنند در هر دو مناطق در vp1 یک نقش اصلی را در تعیین نمودن آنتی ژنیستیه و ایمونوژ نیستیه ویروسی ایفاء می کنند. هدف این پروژه، ساخت وکتور فیوژن حاوی ژن hsp70 وvpویروس بیماری تب برفکی type o و بررسی بیان پروتئین آن می باشد، جهت این امر در روش کار پروژه تحقیقاتی مذکور، ژنvp1 (عامل بیماری_زا) به عنوان قسمت ابتدای ژن فیوژن (بعد از کدون شروع) و ژن hsp70 در قسمت دوم ژن فیوژن (بعد از آن کدون خاتمه) جهت ساخت dna واکسن بکار گرفته شدند. ژن vp1 از وکتور ptz57r/t هضم و جداسازی شد و در بالادست ژنhsp70 در وکتور pcdna3/1+ کلون گردید، سپس از طریق هضم آنزیمی، pcr و نیز تعیین توالی تأئید گردید. ناقل pcdna3/1+ حاوی ژن های فیوژن vp1-hsp70 با پرایمر t7 promotor تعیین توالی گردید(تعیین توالی توسط شرکت seqlab آلمان صورت گرفت). بیان پروتئینی آن نیز پس از ترنسفکت نمودن به رده سلولی پایدار کلیه نوزاد همستر، از طریق sds-page و وسترن بلات اثبات شد. نتیجه نهایی این پژوهش ساخت وکتور حاوی فیوژن دو ژن vp1 و hsp70 به عنوان یک نوع dna واکسن می باشد که می توان در پژوهش بعدی، جهت ساخت مرحله آخر واکسن سازی یعنی آزمایش در مدل حیوانی مورد استفاده قرار داد.
مسعود جلالی مهر سیدمحمود ابراهیمی
چکیده بارزترین نقش پروتئین m2 در ویروس a آنفولانزا ایجاد یک کانال یونی یکطرفه برای عبور h+ به درون ویروس می باشد. این قابلیت در اسیدی شدن محتویات ویروس و رها سازی ژنوم آن به درون سیتوپلاسم میزبان نقش داشته و امری حیاتی برای تکثیر ویروس به شمار می رود. بر اساس شواهد، انسداد این کانال از تأثیر ویروس بر سلول میزبان جلوگیری کرده و مانع بیماریزایی آن می شود. با توجه به اهمیت این پروتئین کانالی در ارائه راه کارهای جدید برای مقابله با انواع ویروسهای a آنفولانزا که بسیاری از جمعیتهای حیوانی و انسانی را تهدید می کنند، این تحقیق سعی دارد تا با توالی یابی ژن مسئول سنتز این پروتئین چشم اندازروشنی را برای تولید آنتی بادی ها و داروهای جدید محدود کننده این ویروس ایجاد کند. در این تحقیق سعی شده است تا میزان بالای حفظ توالی (sequence conservation) ژنی، از طریق مقایسه توالی ژن m2ای که از یک ویروس a آنفولانزا با نام علمی a/chicken/iran/101/1998(h9n2) استخراج شده است با دیگر توالی هایی از این ژن که در تحت تیپهای متداول این ویروس در سطح جهان وجود دارند، نشان داده شود. همین امر نقش آنتی ژنی این پروتئین را نسبت به دیگر آنتی ژنهای معروف این ویروس که هر ساله دچار تغییر می شوند و نسبت به داروهای مهار کننده مقاومت نشان می دهند، دو چندان می کند. کلون این ژن به کمک وکتور متعارف pqz57rt که نوعی taوکتور بی نیاز از آنزیم برشی است، در سویه dh5? از باکتری ای کولی انجام پذیرفت. این روش چنانچه باکتریهای کلون شده در شرایط انجماد استاندارد قرار بگیرند امکان نگهداری نامحدود کلونیها را فراهم می کند و از طرفی تکثیر مجدد باکتریها و استخراج ژن از آنها را به سادگی امکان پذیر می سازد. در انتها نیز با انتقال این ژن به یک وکتور دیگر بنام pegfp-n1 که نوعی وکتور بیانی است و قادر به ترجمه ژن در سلولهای پستانداران می باشد، مقدمات لازم برای تولید پروتئین این ژن ایجاد گردید.
زهیر احمدی غلامرضا بخشی خانیکی
مطالعه جوامع گیاهی شوره زارهای شرق استان کردستان (شهرستان های قروه و بیجار) با هدف شناسایی این جوامع و معرفی گونه های شاخص و همراه مقاوم به شوری و ارزشمند از نظر اقتصادی هر یک از آن ها صورت گرفت. شناخت تأثیر شرایط اکولوژیکی، از جمله عوامل آب و هوایی و خاک بر این جوامع از دیگر هدف های این تحقیق بود. مطالعه بر اساس معیار فلوریستیکی به روش براون– بلانکه و با استقرار 103 قطعه نمونه در مناطق مختلف انجام گرفت. با تجزیه و تحلیل ضرایب فراوانی– چیرگی و جامعه پذیری گونه های فهرست برداری شده به کمک روش گونو، جدول جامعه شناسی گیاهی تشکیل و 13 جامعه گیاهی شامل: salicornietum europaeae, halocnemetum strobilacei, atriplicetum verruciferae, salsoletum crassae, aeluropodetum littoralis, aeluropodo littoralis-puccinellietum gigantheae, puccinellietum gigantheae, tamaricetum ramosissimae, phragmitetum australis, alhagietum pseudalhagi, bolboschaenetum maritimae, juncetum libanotici, artemisietum sieberi شناسایی شدند. با تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی خاک جوامع مشخص شد که برخی عوامل خاکی از جمله درصد اشباع، اسیدیته، همچنین هدایت الکتریکی، درصد سیلت، رس و ماسه و به عبارتی شوری و بافت خاک، بیشترین تأثیر را در پراکنش این جوامع داشته اند، ولی درصد کربن آلی و آهک نقش کمی در این گسترش ایفا کرده اند.
عسکر اله قلی یونس عصری
چکیده این پژوهش به منظور تعیین جوامع گیاهی شوره زارهای بخش جنوب شرقی دریاچه ارومیه و ارتباط آنها با خصوصیات خاک پس از تغییرات زیاد اقلیمی رخ داده، انجام شده است. منطقه جنوب شرقی دریاچه با عرض 37 درجه الی 37 درجه و 37 دقیقه و طول 45 درجه و 35 دقیقه الی 46 درجه و 2 دقیقه با وسعت بیش از 85000 هکتار و ارتفاع متوسط 1284 متر بالای سطح دریا است. پوشش گیاهی شوره زارهای این منطقه بر اساس روش براون – بلانکه مورد مطالعه قرار گرفت. 159 قطعه نمونه برداشت شده از زیستگاه های شور مختلف به روش گونو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند که در طی آن 9 جامعه گیاهی تشخیص داده شد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل بافت، هدایت الکتریکی، اسیدیته، آهک، کاتیون ها، انیون ها و نسبت جذب سدیم اندازه گیری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تجزیه مولفه های اصلی استفاده شد. نتایج نشان داد که مهم ترین خصوصیات خاکی موثر در تفکیک جوامع گیاهی هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، آهک، اسیدیته و بافت می باشند. واژه های کلیدی: جامعه شناسی گیاهی، شوره زار، دریاچه ارومیه
شیما آذین سیامک فلاحی
این پژوهش برای بررسی جوامع گیاهی حاشیه غربی دریاچه ارومیه به مختصات جغرافیایی عرض 37 درجه و 35 دقیقه الی 37 درجه و 55 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه و 2 دقیقه الی 45 درجه و 15 دقیقه طول شرقی و به وسعت بیش از 6500 هکتار انجام گرفت. به این منظور در هر منطقه افراد جامعه تشخیص داده شد و سپس در هر یک از افراد جامعه، رولوه هایی جهت برداشت های جامعه شناسی گیاهی مستقر گردید. داده های جامعه شناسی گیاهی به روش گونو تجزیه و تحلیل شدند. از مجموع 55 قطعه نمونه برداشت شده، 11 جامعه گیاهی تشخیص داده شد. برای بررسی عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک موثر بر پراکنش جوامع گیاهی، از هر فرد جامعه نمونه خاک برداشت گردید و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی شامل بافت، هدایت الکتریکی، اسیدیته و آهک اندازه گیری شد. از عوامل موثر در استقرار جوامع گیاهی حاشیه غربی دریاچه ارومیه می توان به هدایت الکتریکی، اسیدیته و درصد شن اشاره کرد.
سامیه کرمی یونس عصری
در این پژوهش به بررسی خصوصیات خاک از قبیل اسدیته درصد کربن ماده آلی گچ آهک و... پرداخته شد.همچنین به بررسی دلایل انقراض این گونه ها ورا هکارهایی برای جلوگیری از انقراض آنها ارائه گردید.گونه اکینپس در پشت تونل رنو در کنار جاده واقع شده است که گوسفندانی که از آنجا عبور می کنند آنها را لگد مال می نمایند.گونه کوزینیا در دره ارغوان دیده شد تردد ماشین در این مکان باعث از بین رفتن این گونه گردیده است.گونه هیوسیاموس در 10کیلومتری مهران وبین مهران وصالح آباد قرار دارد که در این منطقه فرسایش باعث از بین رفتن گیاه شده است
میترا جامی الاحمدی محمد طاهر حلاجیان
شناسایی نشانگرهای ssr پیوسته با ژن های تحمل به خشکی در لاین های موتانت برنج برنج (oryza sativa) منبع اصلی غذای بیش از یک سوم جمعیت جهان است و پس از گندم دومین غله مهم در دنیاست. نواحی اصلی کشت برنج در ایران(مازندران، گیلان) هر ساله با مشکل تنش خشکی به ویژه در اواخر مرحله گلدهی مواجهند. از این رو ایجاد ارقام متحمل به خشکی و کارا در استفاده از آب ضروری به نظر می رسد. از تکنیک موتاسیون (پرتوتابی با اشعه گاما) جهت تأمین تنوع مورد نیاز استفاده شد. استفاده از روشهای سنتی برای شناسایی ارقام متحمل به خشکی به صرف زمان و هزینه زیاد نیازمند است ولی با ایجاد نشانگرهای مولکولی پیوسته با ژن می توان زمان لازم برای فرایند اصلاح را کاهش داد. به این منظور در این تحقیق جهت شناسایی نشانگرهای پیوسته با ژن های مسئول تحمل به خشکی در لاین های موتانت، از 11 جفت آغازگر ssr استفاده شد.در آنالیز مولکولی ارقام شاهد و لاین های موتانت، از 11 جفت آغازگر، شش جفت آغازگرrm470 ،rm205،rm201،rm328،rm303 و rm215 آلل های چندشکل احتمالی مرتبط با ژن های تحمل به تنش خشکی را ایجاد کردند و تعداد 10 آلل چندشکل مرتبط با تحمل به خشکی شناسایی گردید.بر اساس دندروگرام داده های مولکولی حاصل از آغازگرهای اختصاصی ssr استفاده شده در این تحقیق ، نمونه های مورد مطالعه به 12 گروه تقسیم شدند.
زینب نظری حسین میرزایی ندوشن
گز روغنی (moringa peregrina) یکی از گونه های با ارزش درختچه ای و فراموش شده ای است که در مناطقی از جنوب شرقی کشور ما رویش دارد و ارزش داروئی، صنعتی و غذایی زیادی برای آن ذکر شده است. به رغم اهمیت زیادی که این گونه از منظرهای مختلف دارد تا کنون از نظر ویژگی های مختلف زیستی از جمله ویژگی های کاریوتیپی مورد توجه کافی قرار نگرفته است. از این رو مطالعات سیتوژنتیکی با استفاده از بررسی تقسیم میتوز و شمارش و اندازه گیری طول بازوهای کوتاه و بلند کروموزومی در حداقل 4 سلول متافازی از 17 ژنوتیپ از 6 جمعیت مختلف گز روغنی موجود در کشور صورت گرفته و براساس اطلاعات بدست آمده، طول کل کروموزوم، نسبت طول بازوهای کوتاه به بلند و بالعکس محاسبه گردید. آماره های متعددی جهت سنجش تقارن کاریوتیپی ژنوتیپ ها نیز محاسبه شده و با استفاده از روش لوان فرمول کاریوتیپی هر ژنوتیپ تعیین گردیده همچنین ژنوتیپ ها با استفاده از جدول دوطرفه استبینز دسته بندی شدند. ایدیوگرام مربوط به هر ژنوتیپ نیز رسم گردید. بر روی داده های حاصل از صفات کاریوتیپی تجزیه واریانس در قالب طرح فاکتوریل در طرح پایه کاملا تصادفی انجام شد تجزیه واریانس نشان داد که بین جمعیت ها، ژنوتیپ ها و کروموزوم ها و همچنین اثر متقابل بین آن ها در مورد همه صفات کاریوتیپی اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد وجود دارد برای گروه بندی جمعیت ها، ژنوتیپ ها و کروموزوم ها از آزمون دانکن استفاده شد که در نتیجه این دسته بندی جمعیت ها در دسته های متفاوتی قرار گرفتند. به منظور دسته بندی ژنوتیپ های مورد مطالعه، تجزیه خوشه ای به روش ward انجام شد که دندروگرام مربوطه جمعیت ها را به دو گروه تقسیم کرد. پس از استخراج پروتئین های ذخیره ای بذرهای ژنوتیپ هایی از جمعیتهای مورد مطالعه، با الکتروفورز به روش sds-page اقدام به بررسی و ارزیابی تنوع ژنتیکی موجود در درون و بین جمعیت های مذکور در سطح ماکرومولکول های پروتئینی گردید. پس از اجرای الکتروفورز و تثبیت و رنگ آمیزی باندهای پروتئینی، حضور یا عدم حضور باندهای پروتئینی مورد توجه و مطالعه قرار گرفت. داده های حاصل از بررسی های الکتروفورزی نیز مورد تجزیه و تحلیل کمی و کیفی از جمله تجزیه خوشه ای قرار گرفتند و توسط آن جمعیت ها به 4 گروه تقسیم شدند. از نظر باندهای پروتئینی، و از نظر کیفی تفاوت زیادی میان ژنوتیپ های مختلف و نیز بین مناطق مختلف این گونه مشاهده نگردید که بتواند مبنای تفکیک و تمایز بین ژنوتیپ ها قرار گیرد. ولی از حیث کمی تفاوت های زیادی بین مناطق و رویشگاه های مختلف و ژنوتیپ ها مشاهده گردید که مورد بحث و بررسی قرار گرفت. بررسی مورفولوژیکی نیز بر روی جمعیت های مختلف بعنوان مطالعات تکمیلی انجام شد.
منیره فخرالدینی سید یعقوب صادقیان
گندم معمولی (t. aestivum) در محدوده وسیعی از شرایط آب و هوایی جهان رشد می کند و در حقیقت این گیاه یکی ازسازگارترین گونه غلات است. ارقام بومی مخلوطی از ژنوتیبهای مختلف می باشند و امروزه ارقام اصلاح شده جایگزین آنها شده است. فرسایش ژنتیکی در ارقام بومی موجب از دست رفتن منابع ژنتیکی ارزشمند می گردد. با توجه به نیاز زارعین به بذر ارقام اصلاح شده، اهمیت تولید ارقام پر محصول و با کیفیت به خصوص بذر مادری و گواهی شده مشخص می گردد و کم توجهی در این مسیر باعث ایجاد اختلاط ژنتیکی و فیزیکی ارقام شده و در نهایت باعث کاهش محصول و کیفیت آن خواهد شد. به منظور بررسی خلوص و پایداری 46 رقم از ارقام بومی و اصلاح شده جمع آوری شده ازمناطق مختلف از سه روش sds – page و ارزیابی 11 صفت کمی و13 صفت کیفی در آزمون مورفولوژی، وبیوشیمیایی فنول استفاده گردید. بر اساس آزمون مورفولوژی، نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات کمی مربوط به خوشه مخصوصا سنبلچه دارای بیشترین تغییرات را در بین نمونه ها داشته است تجزیه کلاستر مربوط به صفات کمی آنها را به سه گروه تقسیم می کند. در روش sds – page پروتئین ذخیره ای گلوتنین با توجه به حرکت نسبی زیر واحد های گلوتنین و مقایسه با نوار های دیگر نمونه ها، بسته به وجود و عدم وجود نوار مقادیر صفر و یک به آنها اختصاص یافت و سپس شباهت بین نمونه ها با استفاده از روش تطابق ساده محاسبه گردید. با توجه به دندوگرام بدست آمده آنها به چهار گروه تقسیم شدند. نتایج نشان داد که ارقام شیرودی و الوند همچنین شیرودی و آذر2 و شیرودی و شانگهای دارای بیشترین ضریب تشابه و کمترین فاصله ژنتیکی را دارا می باشند.کمترین ضریب تشابه در ارقام زاگرس و الوند همچنین زاگرس و سبلان و زاگرس و شیرودی دیده شد که بیشترین فاصله ژنتیکی را دارند. از طرفی گونه هایی که دارای ژنوم مشترک هستند شباهت آنها از لحاظ زیر واحد hmw – gs زیاد بوده و دارای ضریب تشابه بالا و فاصله ژنتیکی پایین می باشند از طرفی هیچ گونه رابطه ای بین تنوع شرایط آب و هوایی و تغییرات زیر واحد های پروتئین های ذخیره ای hmw – gs دیده نشده است. بر اساس نتایج آزمون بیوشیمایی فنل ارقام پنج گروه رنگ پذیری در ارقام دیده شده است معمولا بالاترین فراوانی رنگ پذیری در نمونه های جمع آوری شده هر رقم مشابه رنگ پذیری رقم اولیه بوده است و آزمون فنل نتوانست نمونه ها را براساس محل جمع آوری متمایز کند. از آنجاکه تغییرات موجود در ارقام به ساختار ژنتیکی و فنوتیپی آنها بستگی دارد؛ کلاستر بندی بر اساس صفات مورفولوژی کارایی بیشتری نسبت به فنل دارا است. بطور کلی و با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که هر یک از این روش ها می تواند جداگانه و یا با هم برای آزمون و تفکیک نمونه ها استفاده کرد. در رسیدن به اهداف آزمون مفید باشند. می توان روش sds-page را روش مناسبی برای برآورد قرابت ژنتیکی ژنوتیپ ها دانست که در ترکیب با صفات مورفولوژی می تواند کارایی بیشتری را داشته باشد. مخصوصا اگر در روش مورفولوژی صفاتی که سهم بالایی را در برآورد تنوع ژنتیکی دارند، بیشتر مورد توجه قرار گیرند. آزمون بیوشیمیایی فنل نیز در برآورد خلوص بذر نسبت به روش های دیگر روشی ساده و پر سرعت است ولی نسبت به دو روش دیگر در بررسی تغییرات ژنتیکی از درجه اطمینان کمتری برخوردار بوده است. کلمات کلیدی: گندم، تنوع ژنتیکی، پروتئین، مورفولوژیکی، فنل
مجید پارسافرد غلامرضا بخشی خانیکی
آلودگی ناشی از فلزات سنگین در خاک، یکی از خطرناک ترین انواع آلودگی زیست محیطی است و روشهای مختلفی برای کاهش عوارض این نوع از آلودگی پیشنهاد گردیده است. استفاده از دانش بیوتکنولوژی در کاهش آثار و عوارض آلودگی فلزات سنگین مورد توجه بسیاری از پژوهشگران و محققان قرار گرفته است و با بهره گیری از دانش زیست فناوری، می توان خاکهای آلوده به آرسنیک را هم به شرایط طبیعی و سالم نزدیک تر نمود. یکی از روشهای پیشنهادی مبتنی بر این دانش که جزو ساده ترین و کم هزینه ترین آنها محسوب می گردد و با محیط زیست هم سازگاری کافی دارد استفاده از روش گیاه پالایی (phytoremediation) است. هدف از اجرای این پایان نامه، بررسی امکان گیاه پالایی در خاکهای آلوده به آرسنیک با استفاده از گیاهان زراعی و آگاهی از میزان جذب آرسنیک توسط بخش های مختلف محصولات آنها است. در این پژوهش، از چهار گیاه زراعی که به عنوان کشت غالب منطقه مطرح می باشند، استفاده گردید و از محدوده آلوده به آرسنیک در شهرستان بیجار از توابع استان کردستان، که بر اساس تحقیقات سازمان زمین شناسی کشور تعیین گردیده است، سه روستا انتخاب و در هر روستا یک مزرعه با توجه به نزدیکی به چشمه های آلوده، به عنوان پایلوت برگزیده شد. پس از کشت چهار گونه زراعی آفتابگردان، جو، نخود و گندم در هر یک از مزارع انتخابی و تکمیل رشد محصولات کشت شده، از هر محصول در هر یک از مزارع، دو نمونه برداشت گردید. یک نمونه از دانه ها به عنوان خوراک انسان و یک نمونه از اندامهای هوایی به عنوان خوراک دام جدا گردید و جمعاً 24 نمونه گیاه به آزمایشگاه ارسال گردید. پس از تجزیه نمونه ها در آزمایشگاه به روشicp و afمقادیر آرسنیک جذب شده مشخص و با استفاده از نرم افزارهای exell و spss آمارهای توصیفی و استنباطی تدوین گردید. با مقایسه میزان جذب آرسنیک توسط محصولات مذکور با مقادیر استاندارد جهانی، مشخص گردید در محصول نخود، جذب آرسنیک همواره کمتر از حد استاندارد بوده و توان جذب کمتری نسبت به سایر محصولات دارد. در محصول آفتابگردان میزان جذب آرسنیک در اندامهای هوایی در هر سه مزرعه بیشتر از دانه و بیش از حد استاندارد بوده است. در محصولات گندم و جو، در حالت کلی مقادیر بالاتر از حد استاندارد جذب گردید اما رابطه معناداری میان مزارع سه گانه و یا در مقایسه بین دانه و اندامهای هوایی حاصل نگردید.
لیدا پرتونیا غلامرضا بخشی خانیکی
این تحقیق به منظور بررسی خصوصیات کمی و کیفی و شرایط اکولوژیکی یکی از ذخایر ژنتیکی با ارزش ، گونه رلیک و در معرض تهدید آردوج (juniperus foetidissima)، در رویشگاه انحصاری آن در منطقه حفاظت شده و ذخیره گاه بیوسفر ارسباران به مورد اجرا گذاشته شد. به این منظور ابتدا بر روی نقشه توپوگرافی (1:50000) با توجه به انبوهی و نیمه انبوهی جنگلهای حوزه، مناطقی از گسترش گونه درختی مورد مطالعه در جهات مختلف جغرافیایی شناسایی، انتخاب و مختصات محل مورد نظر ثبت گردید. سپس با جنگل گردشی های متعدد، در چهار جهت جغرافیایی 4 پلات با 4 تکرار به صورت تصادفی در فرم های مختلف زمین در نظر گرفته شد. برای هر پلات مشخصات عمومی در فرمهای مربوطه یادداشت شد. یک پروفیل خاک در هر جهت حفر و مشخصات آن ثبت شد. طبق نتایج حاصله: این گونه، درختی سرمادوست و نور پسند است که از نظر خصوصیات کمی در ارسباران ارتفاع کوتاهتری نسبت به درختان سایر مناطق جهانی گسترش جغرافیایی دارند و بیشترین میانگین ارتفاع آردوج حدود 5 متر درجهت جنوب و ارتفاع 750 الی 1000 متری مشاهده گردید. همچنین سایر پارامترهای رشد این گونه از جمله بیشترین میانگین سنی، رویش قطری، اندازه تاج، منشاء دانه زادی در جهت جنوبی (و شرق) مشاهده گردید ولی پراکنش، تراکم، سلامتی تاج و کیفیت تنه عالی در این گونه در جهت شمال (و غرب) می باشد.اقلیم منطقه مورد مطالعه با استفاده از روشهای آمبرژه و دومارتن، نیمه خشک سرد تا نیمه مرطوب سرد با متوسط بارندگی 313 میلی متر تعیین گردید. نوع خاک در منطقه مورد مطالعه عمدتاً خاکهای قهوه ای جنگلی با هوموس مول و مول کلسیک و قهوه ای آهکی با هوموس مول کلسیک می باشد. حضور جمعیت این گونه در منطقه مورد مطالعه به جهات جغرافیایی بستگی نداشته و در هر چهار جهت جغرافیایی گسترش دارد ولی از نظر فرم زمین و ارتفاع از سطح دریا دارای محدودیت گسترش می باشد و فقط در دامنه ها تشکیل جمعیت می دهد. با وجود شرایط اقلیمی و بستر مناسب برای درختان آردوج بهره برداری غیر اصولی، فرسایش خاک و کاهش تدریجی عمق خاک بستر، باعث ضعف فیزیولوژیک این گونه، کاهش قوه نامیه بذرها، از بین رفتن شرایط جوانه زنی مطلوب و تبدیل درختان دانه زاد به شاخه زاد گردیده و در نتیجه زادآوری آن بسیار کم شده است. در کل به علت تخریب این جنگلها به خصوص در ارتفاع حدود 600 تا 900 متر بالاتر از سطح دریا و بهم خوردن اکوسیستم طبیعی، گونه آردوج همانند شرایط تهدید جهانی آن در ایران نیز در معرض تهدید می باشد. واژه های کلیدی: اکولوژی، ذخیره گاه بیوسفر، juniperus foetidissima
سعید توتونچیان احمد اکبری نیا
آزمایش مزرعه ای به منظور تعیین عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه سهندی (bormn. satureja sahendica) در سال زراعی 87- 1386در ایستگاه کشاورزی اسماعیل آباد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین به اجرا در آمد. صفات مورد بررسی شامل تعداد شاخه در بوته، ارتفاع بوته، محیط بوته، وزن تر، وزن خشک(برگ و ساقه و سرشاخه گلدار )، تعداد بذر در بوته، وزن بذر، وزن هزار دانه اندازه گیری بودند. بعد از هر چین برداشت از سرشاخه های گلدار گیاه اسانس گیری بعمل آمد و بازده و عملکرد اسانس و همچین ترکیب های اسانس تعیین و شناسایی شد. ازگیاهان کشت شده تعداد سه چین سرشاخه گلدار در تاریخ های 13/3/87 5/6/87 و 29/7/879 و دوچین بذر در تاریخ های 14/5/87 و 29/7/87 برداشت شد. ارتفاع بوته در چین اول 35 سانتی متر، در چین دوم 31 سانتی متر و در چین سوم 26 سانتی متر بود. عملکرد سرشاخه گلدار درچین اول 1118 کیلوگرم در هکتار، در چین دوم921 کیلوگرم در هکتار و در چین سوم875 کیلوگرم در هکتار بود. درصد برگ در چین های اول، دوم، سوم به ترتیب37 درصد ، 6/32 درصد و 35 درصد بود. بازده اسانس مرزه در چین اول 95/2 در چین دوم 83/2 و درچین سوم 66/2 اندازه گیری شد. عملکرد اسانس مرزه در چین های اول و دوم و سوم به ترتیب برابر 98/33 ، 06/26 و 27/23 کیلوگرم در هکتار بود. تعداد 19 ترکیب در اسانس مرزه سهندی شناسایی شد که بیش از 95 درصد اسانس را تشکیل می داد. تیمول ، پاراسیمن و گاماترپینن از ترکیب های اصلی اسانس در همه چین های برداشت بودند. در چین های اول و دوم و سوم مقدار تیمول به ترتیب 22/39 ، 25/40 و 43/40 درصد، پاراسیمن به ترتیب 34/33 ، 44/28 و 04/32 درصد و مقدار گاماترپینن به ترتیب 86/18 ، 99/19 و 72/17 درصد بود. عملکرد بذر مرزه 54 کیلوگرم در هکتار در چین اول و 8/49کیلوگرم در هکتار مربوط به چین دوم بود.
قهار قنبرزاده زالی غلامرضا بخشی خانیکی
هیدروکربن های آروماتیک از آلاینده های محیطی هستند. بیشتر آنها سمّی و سرطان زا می باشند و از راههای گوناگون(کارخانجات، نفت، پتروشیمی و صنایع شیمیایی)وارد محیط زیست شده و موجب آلودگی هوا، آب و خاک می گردند. و سلامت انسان و سایر جانداران را به خطر می اندازند. میکروارگانیسم های خاک، قادر به تجزیه زیستی بسیاری از آلاینده ها هستند، اما به دلایل: کمبود مواد غذایی ، نبود شرایط مناسب دمایی و رطوبت، بافت نامناسب خاک، به راحتی و با سرعت مناسب نمی توانند تجزیه زیستی را پیش برند. در چنین حالتی بیوتکنولوژی با ارائه روش های متنوعی به مدد محیط زیست آمده است. زیست سالم سازی یکی از روش های مناسب تصفیه خاک های آلوده است. مزیت عمده زیست سالم سازی، طبیعی و دقیق بودن روش تصفیه است. میکروارگانیسم های خاک از هیدروکربن ها به عنوان منبع کربن و انرژی استفاده می کنند ودرنهایت آب،co2وبیومس وموادبی ضررتولید می کنند. در این مطالعه از نقاط مختلف 6 استان شمال غرب کشور و خاک های آلوده پالایشگاه تبریز نمونه برداری و در محیط ((s.c.a، کشت میکروبی انجام گرفت. تعداد30 کلنی میکروبی، خالص و ایزوله گردید. سپس محیط کشت معدنی معینی بعلاوه مقدار ثابتی از باکتری های فوق و هیدروکربن های بنزن و یا تولوئن بصورت جداگانه تهیه شد. و به مدت یک هفته در 28?c با شیکر 110 دور در دقیقه انکوباسیون صورت گرفت. میزان تخریب هیدروکربن های مذکور با اسپکتروفتومتر، ارزیابی و با روش کروماتوگرافی tlc از کاهش ترکیبات اولیه آروماتیک، اطمینان حاصل گردید.بیش از 50? از بنزن و تولوئن به ترتیب توسط 19 و 8 سوش باکتریایی تجزیه شدند. نمونه هایی که حداکثر تخریب راداشتند جهت شناسایی متابولیت های حاصل مورد بررسی gc-mass قرار گرفتندسپس باکتری های موثرتر با استفاده از ژن 16 srdna تعیین هویت و استرپتومایسس تشخیص داده شدند. با بهبود شرایط رشد و تکثیر باکتری های موثر و شناسایی متابولیت های حاصل، می توان خاک های آلوده را در پایلوت نیمه صنعتی و کاربردی، پاکسازی کرد و نیز اقدام به تولید متابولیت های سودمندو مواد بی ضرر نمود. کلید واژه ها: هیدروکربن های آروماتیک، میکروارگانیسم های خاک، زیست سالم سازی ، تجزیه زیستی،pcr.
الیاس علیزاده لمعانی محمدعلی ابراهیمی
استرپتومایسس ها همواره به عنوان یک منبع اصلی تولید کننده متابولیت های ثانویه متنوع و آنتی بیوتیک ها مورد توجه می باشند. گزارش های زیادی از کنترل بیولوژیکی بیماری های خاکزاد با استفاده از گونه های استرپتومایسس وجود دارد که برخی از گونه های این جنس تحریک کننده رشد گیاه نیز می باشند. فعالیت آنتاگونیستی 5 جدایه از باکتری های استرپتومایسس جدا شده از نمونه های خاک مناطق بومی، بر علیه 2 گونه قارچ بیماری زای گیاهی آلترناریا آلترناتا، عامل بیماری ایجاد لکه، فساد و سوختگی بر روی بیش از 350 گونه گیاهی و آلترناریا سولانی که عامل بلایت زودرس، مشخصاً در سیب زمینی می باشد، برای کنترل بیولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفت. برای انجام این آزمایش باکتری های جنس استرپتومایسس که از مناطق مختلف آذربایجان شرقی جداسازی شده و آزمون مولکولی s rdna16 آن ها انجام شده بود، تهیه گردید. پس از جداسازی و شناسایی پاتوژن های قارچی، با استفاده از کورک بوره استریل، مقاطعی 5 میلی متری از باکتری ها و قارچ ها در دو طرف پلیت حاوی محیط کشت مغذی pda قرار داده شدند و به مدت 20 روز در دمای 28 درجه سانتی گراد انکوبه گردیدند. تمامی جدایه های استرپتومایسس توانستند رشد قارچ های بیمارگر را مهار کنند و ایجاد هاله بازدارندگی نمایند. به طور میانگین جدایه 3dh با ایجاد هاله ای به شعاع 0.98 سانتی متر بیش ترین فعالیت ضد آلترنایی را داشت و به ترتیب جدایه های 45dh، 12dh، 1dh و 34dh بعد از آن قرار داشتند. جدایه 12dh رشد آلترناریا آلترناتا و جدایه 3dh رشد آلترناریا سولانی را بیشتر از بقیه مهار کرد. با توجه به نتایج آزمایشگاهی به دست آمده، امکان بررسی خاصیت آنتاگونیستی این جدایه ها در شرایط مزرعه و نیز توانمندی آنها برای تجاری سازی در زمینه تولید سموم بیولوژیک متصور است. واژه های کلیدی: آلترناریا آلترناتا، آلترناریا سولانی، استرپتومایسس، کنترل بیولوژیک، بلایت زودرس
لیدا پرتونیا غلامرضا بخشی خانیکی
این تحقیق به منظور بررسی خصوصیات کمی و کیفی و شرایط اکولوژیکی یکی از ذخایر ژنتیکی با ارزش ، گونه رلیک و در معرض تهدید آردوج (juniperus foetidissima)، در رویشگاه انحصاری آن در منطقه حفاظت شده و ذخیره گاه بیوسفر ارسباران به مورد اجرا گذاشته شد. به این منظور ابتدا بر روی نقشه توپوگرافی (1:50000) با توجه به انبوهی و نیمه انبوهی جنگلهای حوزه، مناطقی از گسترش گونه درختی مورد مطالعه در جهات مختلف جغرافیایی شناسایی، انتخاب و مختصات محل مورد نظر ثبت گردید. سپس با جنگل گردشی های متعدد، در چهار جهت جغرافیایی 4 پلات با 4 تکرار به صورت تصادفی در فرم های مختلف زمین در نظر گرفته شد. برای هر پلات مشخصات عمومی در فرمهای مربوطه یادداشت شد. یک پروفیل خاک در هر جهت حفر و مشخصات آن ثبت شد. طبق نتایج حاصله: این گونه، درختی سرمادوست و نور پسند است که از نظر خصوصیات کمی در ارسباران ارتفاع کوتاهتری نسبت به درختان سایر مناطق جهانی گسترش جغرافیایی دارند و بیشترین میانگین ارتفاع آردوج حدود 5 متر درجهت جنوب و ارتفاع 750 الی 1000 متری مشاهده گردید. همچنین سایر پارامترهای رشد این گونه از جمله بیشترین میانگین سنی، رویش قطری، اندازه تاج، منشاء دانه زادی در جهت جنوبی (و شرق) مشاهده گردید ولی پراکنش، تراکم، سلامتی تاج و کیفیت تنه عالی در این گونه در جهت شمال (و غرب) می باشد.اقلیم منطقه مورد مطالعه با استفاده از روشهای آمبرژه و دومارتن، نیمه خشک سرد تا نیمه مرطوب سرد با متوسط بارندگی 313 میلی متر تعیین گردید. نوع خاک در منطقه مورد مطالعه عمدتاً خاکهای قهوه ای جنگلی با هوموس مول و مول کلسیک و قهوه ای آهکی با هوموس مول کلسیک می باشد. حضور جمعیت این گونه در منطقه مورد مطالعه به جهات جغرافیایی بستگی نداشته و در هر چهار جهت جغرافیایی گسترش دارد ولی از نظر فرم زمین و ارتفاع از سطح دریا دارای محدودیت گسترش می باشد و فقط در دامنه ها تشکیل جمعیت می دهد. با وجود شرایط اقلیمی و بستر مناسب برای درختان آردوج بهره برداری غیر اصولی، فرسایش خاک و کاهش تدریجی عمق خاک بستر، باعث ضعف فیزیولوژیک این گونه، کاهش قوه نامیه بذرها، از بین رفتن شرایط جوانه زنی مطلوب و تبدیل درختان دانه زاد به شاخه زاد گردیده و در نتیجه زادآوری آن بسیار کم شده است. در کل به علت تخریب این جنگلها به خصوص در ارتفاع حدود 600 تا 900 متر بالاتر از سطح دریا و بهم خوردن اکوسیستم طبیعی، گونه آردوج همانند شرایط تهدید جهانی آن در ایران نیز در معرض تهدید می باشد.
روح الله میرشمسی کاظم کمالی
چکیده ندارد.
داود گلی ولوکلایی محمدطاهر حلاجیان
در این تحقیق، نمونه های باگاس نیشکر به وسیله شتاب دهنده الکترونی مدل tt200 جهت ارزیابی اثر پرتوتابی الکترون بر زمان اتصال باکتریهای فیبرولیتیک در شکمبه با دزهای صفر، 250 و 500 کیلوگری پرتوتابی شدند. نمونه ها آسیاب شدند و با روش کیسه های نایلونی در شکمبه 4 رأس گوسفند فیستولاگذاری شده به مدت 1، 2، 3، 6، 24 و 48 ساعت انکوباسیون شد. در این آزمایش اثر پرتوتابی الکترون بر زمان اتصال باکتری های فیبرولیتیک با استفاده واکنش زنجیره ای پلیمراز بررسی گردید. نتایج اثر پرتوتابی الکترون با دز 500 کیلوگری را بر افزایش اتصال باکتری رومینوکوکوس فلاوسنس و فیبروباکترسوکسینوژنز در زمان انکوباسیون بیش از 3 ساعت نشان داد. پرتوتابی الکترون اثری بر افزایش اتصال باکتری رومینوکوکوس آلبوس نداشت.
راضیه جهانباز توتکله علی اشرف جعفری
آگروپایرون یکی ازگیاهان مقام به تنش های حیاتی وغیرحیاتی می باشد و نقش مهمی در تولید علوفه در مراتع دارد. تنوع ژنتیکی براساس نشانگرهای مختلف نقش کلیدی در عملیات اصلاح نبات دارد و یکی از شاخص ها جهت انتخاب والدین میباشد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و دستیابی به جمعیت های پرمحصول در سهگونه آگروپایرونa. cristatum)، a. pectinoform و a. desertorum) تعداد 15جمعیت در قالب طرح بلوک?های کامل تصادفی، در ایستگاه تحقیقاتی البرز کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد ارزیابی شامل درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، تاریخ ظهورسنبله و تاریخ گردهافشانی، ارتفاعبوته، تعداد ساقهدربوته، طولسنبله، عملکرد?علوفه خشک، عملکردبذر، وزن هزاردانه و محیط تاجپوشش بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین گونهها و بین ژنوتیپها از نظر کلیه صفات ارزیابیشده، در سطوح احتمال 1 و 5 در صد اختلاف معنی دار بود. نتایج نشان داد که میانگین ژنوتیپهای گونه a. pectinoform زودرس با عملکرد?بذر بیشتر 175 کیلوگرم در هکتار دارای دانهدرشتتر دارای درصد و سرعت جوانهزنی بیشتری بود. در حالی که میانگین صفات در دو گونه دیگر کموبیش مشابه بود، با این وجود گونه a. cristatum دیررستر با سنبله فشردهتر و دارای تاجپوشش کوچکتری و وزن هزاردانه کمتری بود. ضریب همبستگی بین عملکرد?بذر با صفات تاریخگلدهی و تاریخ گردهافشانی منفی و معنیدار بود که نشان دهنده تولید بذر بیشتر در جمعیتهای زودرس بود. عملکردعلوفه با صفات تاریخ گردهافشانی، ارتفاعگیاه، تعدادساقه و محیط تاجپوشش مثبت و معنیدار بود .ضریب همبستگی بین وزن هزاردانه با درصد جوانهزنی مثبت و با تعدادساقه منفی و معنیدار بود. بر اساس نتایج رگرسیون گامبهگام ،صفات تاریخ گردهافشانی، محیط تاجپوشش، ارتفاع?گیاه و سرعت جوانهزنی با ضریب تبیین 78 درصد بیشترین تغییرات تولید علوفه را توجیه نمودند. در حالی که برای عملکردبذر صفات عملکردعلوفه، تعدادساقه و سرعت جوانهزنی موارد مدل نهایی شدند. با تجزیهخوشه?ای به روش حداقل واریانس ward، ژنوتیپ ها در 4 گروه مجزا قرارگرفتند. در کلاسترها 1و4 ژنوتیپها به درستی گروه بندی شدند ولی در کلاستر دو، ژنوتیپهای متعلق به گونههای a. cristatum و a. desertorumدر مجاور هم قرارگرفتند. با استفاده از از تجزیه به مولفههای اصلی مقادیر حاصل شده از مولفهها1 تا4 از یک بیشتر بوده و به ترتیب 27 ،24 و 21 و10 درصد و مجموعا 83درصد از کل واریانسها را توجیه نمودند. در مولفه اول صفات تاریخگلدهی، تاریخ گردهافشانی و عملکردعلوفه با ضرایب منفی و وزن هزاردانه با ضریب مثبت از اهمیت بیشتری برخوردار بودند. در مولفه دوم صفات عملکردبذر، تعداد ساقهدربوته و محیط تاجپوشش، در مولفه سوم، خصوصیات جوانهزنی بذر و در مولفهچهارم ارتفاعگیاه و طولسنبله ضرایب بردارهای ویژه بیشتری داشتند. درگروه بندی ژنوتیپها بر اساس دو مولفه اصلی اول و دوم با تجزیه کلاستر مطابقت داشت. از الکتروفورز پروتئینهای کل گیاه برای تنوعژنتیکی استفادهشد. 40 باند مشاهدهگردید. تعدادی از باندها در همه جمعیتها مشترک بودند، در حالیکه تعدادی از باندها مخصوص یک جمعیت خاص بودند. وزنمولکولی باندها از 25089 تا 155129 متغیر بود. جمعیت c-فلاورجان با 38 باند بیشترین تعداد باند و جمعیت c-اصفهان1 با 22 باند کمترین تعداد باند را به خود اختصاص داد. دو باند نادر در میان جمعیتهای مختلف مشاهدهشد که مربوط بهc -اصفهان2 و c-چادگان میباشد. همبستگی بین ماتریس فاصلههای ژنتیکی و جغرافیایی بهوسیله آزمون مانتل ثابت نشد و ضریب همبستگی بین آنها از نظرآماری معنیدار نگردید(36/0 p=005/0r2=)، این مسئله نیز نشان دهنده عدم وجود شیب محیطی در گوناگونی پروتئین های کل است. نتایج تجزیهواریانس(amova)50% تنوع بین جمعیتها و 44%تنوع درون جمعیتها را نشان داد که این خود نشان دهنده تنوع زیاد بین و درون جمعیتهای این سه گونه از آگروپایرون میباشد. از آنجایی که ایران مرکز تنوع آگروپایرون است، چنین تنوع بالایی در ویژگی های مختلف این گیاه دور از انتظار نمی?باشد. بنابراین در برنامه?های اصلاحی می?بایست تنوع ژنتیکی جمعیت های آگروپایرون بوسیله استفاده از والدین مختلف افزایش یابد. افزایش اساس ژنتیکی برای اصلاح می?تواند به?وسیله کاربرد سیستماتیکی ژرم?پلاسم که الگوی پروتئینی متفاوتی داشته و ویژگی کمی بهتری دارند حاصل گردد. کلید واژهها :آگروپایرون agropyron، تنوعژنتیکی، پروتئینهایکل، sds-page
وجیهه قدمگاهی جلال سلطانی
چکیده قارچ ها موجوداتی هتروتروف و فاقد کلروفیل هستند که در کنار سایر موجودات زنده تشکیل یک سلسله را می دهند. بدون تردید اهمیت آن ها از گیاهان و جانوران کمتر نیست و آن ها مهمترین عوامل تجزیه در روی زمین هستند این مطلب مخصوصا در اکوسیستم های جنگلی صادق است، چرا که قارچ ها عوامل عمده ی تجزیه ی سلولز، لیگنین و ترکیبات اولیه ی چوب هستند. قارچ ها با روش های مختلف بیوتکنولوژیکی تحت دستورزی ژنتیکی قرار گرفته اند. انتقال ژن به واسطه ی agrobacterium tumefaciens روش مهمی برای تراریختی تعداد متنوعی از قارچ ها است. در این تحقیق، trichoderma viridescens به کمک psdm2315 a. tumefaciens تراریخته شد همچنین استخراج آنزیم های بتا- 1 و 4 گلوکاناز و کیتیناز چندین جدایه ی قارچ تریکودرما و تیپ تراریخته انجام و فعالیت آنزیم های جدایه های وحشی و تراریخته بررسی و مقایسه گردید. برای داشتن حداکثر تراریختی در جدایه ی t. viridescens بهترین شرایط ترکیب یک روز هم کشتی، غلظت کنیدیومی 107 کنیدیوم بر میلی لیتر و دمای 28 درجه ی سانتی گراد بود. نتایج انتقال ژن و پایداری بیان تراژن ها با استفاده از کشت متوالی در محیط های غربال حاوی هیگرومایسینb و واکنش زنجیره ای پلیمراز به تایید رسید. بررسی فعالیت آنزیم بتا- 1 و 4 گلوکاناز نشان داد که جدایه ی تراریخته ی t. viridescens دارای بیشترین فعالیت ویژه ی آنزیمی (u/mg 96/16) در میان جدایه-های مورد بررسی بود. نتایج بررسی های انجام شده روی فعالیت آنزیم کیتیناز در جدایه های وحشی و تراریخته نشان داد که از نظر میزان فعالیت آنزیم کیتینازی اختلاف معنی داری بین آن ها وجود ندارد و از لحاظ تولید این آنزیم یکسان می باشند. در این پژوهش همچنین اثر دماهای مختلف بر سرعت رشد و میزان کنیدیوم زایی تیپ وحشی و تراریخته ی t. viridescens بررسی گردید، نتایج نشان داد که در هر یک از دماهای مورد بررسی، اختلاف معنی داری بین میانگین میزان رشد در دو جدایه ی قارچ وجود ندارد اما جدایه های وحشی و تراریخته در دماهای مختلف تعداد متفاوتی کنیدیوم تولید می کنند. در مجموع موتان در virdescens t. اثر خود را با تغییر در میزان کنیدیوم زایی و افزایش تولید آنزیم بتا- 1 و 4 گلوکاناز نشان داد.
فاطمه عرب بافرانی غلامرضا بخشی خانیکی
این آزمایش در قالب دو طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار به صورت فاکتوریل در اتاق رشد در دمای 25 درجه سانتیگراد به اجرا درآمد. داخل هر پتریدیش 20 عدد بذر سالم و هم اندازه قرار گرفت و درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه اندازه گیری شدند. به منظور بررسی رابطه بین املاح خاک و تجمع آنها در اندام های هوایی گیاهان مذکور، خاک رویشگاه و اندام های هوایی آنها جمع آوری و مورد تجزیه قرار گرفتند. تنش شوری و خشکی به طور معنی داری باعث کاهش درصد و سرعت جوانه زنی، رشد ریشه چه و ساقه چه در هر دو گونه گردید. بیشترین این شاخص ها در شاهد و کمترین آن در پتانسیل 3/10- اندازه گیری شد. مقایسه میزان سدیم و پتاسیم در بافت های هوایی دو گونه سالسولا نشان داد که میزان سدیم در هر دو گونه به طور معنی داری بیشتر از پتاسیم بود. نتایج این تحقیق نشان داد که که مقاومت s. imbricata در مرحله جوانه زنی در برابر خشکی و شوری بیشتر از s. tomentosa بوده ولی هر دو در مرحله گلدهی مشابه دیگر هلوفیت ها با تجمع سدیم در بافت های خود در برابر این تنش ها مقاومت می کنند. در پتانسیل های اسمزی مشابه اثر بازدارنده تنش شوری در مقایسه با تنش خشکی بر جوانه زنی و رشد گیاهچه شدیدتر بود و این اثر توام سمیت یونی و پتانسیل اسمزی را در جوانه زنی این گونه ها نشان داد.
طیبه انتظاری مرتضی اکبر زاده
چکیده در این پژوهش تراکم salsola laricina و poa sinaica با شش روش کوادرات، ترانسکت خطی، بایت و ریپلی، نمونه برداری مربع t، فاصله مرتب و ربع نقطه ای با هدف تعیین دقت و کارایی (سرعت عمل) این روش ها مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برآورد سطح پوشش sinaica p. به چهار روش نقشه برداری، برخورد نقطه ای، برخورد خطی و تخمین در کوادرات انجام گرفت و سطح پوشش s. laricina به سه روش برخورد نقطه ای، برخورد خطی و تخمین در کوادرات در منطقه استپی رودشور ساوه انجام شد، نمونه برداری ها در تیر ماه سال 1387 صورت گرفت.پردازش ریاضی داده های حاصل از بکارگیری روش ها نشان می دهد که برآورد تراکم جمعیت های گیاهی بستگی زیادی به نحوه توزیع افراد آن جمعیت دارد که ممکن است بصورت تصادفی و یا غیر تصادفی انتشار داشته باشند.در بین روشهای استفاده شده برای برآورد تراکم، sinaica p. میانگین چهار تکرار در دو حالت پر تراکم و کم تراکم بدین گونه است: روش های مربعt ، ترانسکت خطی، و فاصله مرتب، نسبت به روش کوادرات (شاهد) پر تراکم اختلاف معنی دار ندارند و روش بایت و ریپلی اختلاف معنی دار در سطح احتمال ? درصد دارد، از طرف دیگر روش ربع نقطه ای اختلاف معنی دار در سطح احتمال ?/? درصد نسبت به شاهد را از خود نشان می دهد و نیز در حالت کوادرات کم تراکم، روش مربعt اختلاف معنی دار در سطح احتمال ?/? درصد نسبت به کوادرات شاهد از خود نشان می دهد ، ترانسکت خطی، بایت و ریپلی و فاصله مرتب، نسبت به روش کوادرات (شاهد) اختلاف معنی دار ندارند ،از طرف دیگر روش ربع نقطه ای اختلاف معنی دار در سطح احتمال ? درصد نسبت به شاهد را از خود نشان می دهد و همچنین برآورد تراکم s. laricina ، میانگین چهار تکرار در دو حالت پر تراکم و کم تراکم بدین گونه است: در حالت پر تراکم تمام روش های ترانسکت خطی، بایت و ریپلی، فاصله مرتب، مربعt و ربع نقطه ای نزدیکترین برآورد را نسبت به میزان شاهد ارائه نمودند نیز در حالت کم تراکم مربعt ترانسکت خطی و فاصله مرتب نزدیکترین برآورد را نسبت به میزان شاهد نشان می دهند اما دو روش بایت و ریپلی و ربع نقطه ای اختلاف معنی دار در سطح احتمال ? درصد دارند.جهت برآورد پوشش s. laricina در دو حالت پر تراکم و کم تراکم بدین گونه است: در حالت پر تراکم ، تمام روشهای برخورد نقطه ای و برخورد خطی و تخمین در کوادرات به ترتیب نزدیکترین برآورد را نسبت به شاهد نشان می دهند که در واقع اختلاف معنی دار در سطح 1/0 درصد دارند و در حالت کم تراکم روش برخورد نقطه ای نسبت به شاهد(روش کوادرات) اختلاف معنی دار نیست روش برخورد خطی اختلاف معنی دار در سطح احتمال 1/0 درصد نسبت به شاهد است و روش تخمین در کوادرات اختلاف معنی دار در سطح احتمال ? درصد نسبت به شاهد نشان می دهند و در sinaica p. روشهای برخورد خطی و تخمین در کوادرات و برخورد نقطه ای به ترتیب نزدیکترین برآورد را نسبت به شاهد نشان می دهند که در سطح احتمال 1/0 درصد نسبت به شاهد است. کلمات کلیدی: تراکم،سطح پوشش، روش های اندازه گیری،قرق رودشور، salsola laricina ، poa sinaica
مجتبی هوشمند سعید حسین زاده
عزیزم 5 چکیده امروزه کمپیلوباکتر ژژونی یکی از متداول ترین علل ایجاد اسهال باکتریال در انسان ها می باشد. بیماری در انسان متعاقب مصرف آب و مواد غذایی آلوده, بویژه گوشت ماکیان رخ می دهد. در این مطالعه علاوه بر تشخیص باکتریولوژیک این باکتری با روش کشت و تست افتراقی هیدرولیز نیز برای شناسایی کمپیلوباکتر ژژونی استفاده شد همچنین پس از جمع آوری pcr هیپورات, از روش گیاه گل گندم از باغ ها و مزارع شهر شیراز و استخراج عصاره ی آن با دستگاه های تبخیر کننده آن بر روی باکتری کمپیلوباکتر ژژونی با دو روش کشت و mbc و mic چرخان 1 و لئوفیلایزر 2 میزان مورد بررسی قرار گرفت. pcr نمونه rinsing ابتدا از 100 لاشه مربوط به مرغ های موجود در مرغداری های شهر شیراز با روش با استفاده از پرایمرهای اختصاصی کمپیلوباکتر tsb broth برداری شد و پس از غنی سازی در محیط به صورت مستقیم بر روی ،tsb broth قرار گرفت. علاوه بر این از محیط pcr ژژونی مورد آزمون کشت داده شد. campylobacter selective agar محیط اختصاصی و 62 درصد نمونه ها به روش کشت، مثبت بودند در ادامه pcr در کل 42 درصد نمونه ها به روش موارد مثبت کشت با تست هیدرولیز هیپورات مورد آزمایش قرار گرفت که از جمع 62 نمونه 39 مورد عصاره گل گندم استخراج شده با روش کشت mbc و mic آن ژژونی تشخیص داده شد. سپس میزان 1.6mg / ml 1.4 و mg /ml عصاره گل گندم به ترتیب mbc و mic بررسی گردید و pcr و آزمون تعیین شد.
آتنا حجاری زاده نرگس یاسا
امروزه مصرف ترکیبات گیاهی به عنوان دارو با دارا بودن اثرات جانبی کمتری نسبت به ترکیبات شیمیایی مورد توجه قرار گرفته است. از جمله این گیاهان می توان گیاه انگلی دارواش با نام علمی ویسکوم آلبوم اشاره کرد که دارای سابقه طولانی در مصرف و درمان به صورت سنتی می باشد. در این مطالعه تجربی دو عصاره آبی و الکلی گیاه دارواش از تیره ویسکاسه روی رده سلول سرطانی سینه mcf-7 اثر داده شد. این عصاره در دوزهای مختلف 50، 100، 500، 1000 و 2500 میکروگرم در میلی لیتر اثر داده شد و همزمان یک داروی شیمیایی به نام سیس پلاتین برای مقایسه سمیت عصاره و یک نمونه کنترل فاقد ماده موثره نیز وجود دارد. اثر این عصاره در سه زمان 12، 36 و 60 ساعت انکوباسیون مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا تأثیر عصاره گیاه دارواش بر روی سلول های سرطانی از طریق مشاهدات چشمی بوسیله میکروسکوپ معکوس مورد مطالعه قرار گرفت و بعد از رنگ آمیزی با تریپان بلو تعداد سلول-های زنده و مرده به کمک لام نئوبار شمارش شد و میزان مهار رشد و مرگ سلولی محاسبه گردید. سپس میزان بقای سلول ها از روش رنگ آمیزی mtt اندازه گیری شد. در همه موارد به جز نمونه های کنترل نتیجه ای مبنی بر کاهش تعداد سلول ها بدست آمد. شروع کاهش چشمگیر تعداد سلول ها از دوز 500 میکروگرم در میلی لیتر بود .این امر در زمان انکوباسیون 60 ساعت مشهودتر بوده است. غلظت دارو و زمان انکوباسیون در میزان اثر گذاری و نوع اثر این عصاره گیاهی قابل توجه است به طوری که زمان طولانی و غلظت های بیشتر عصاره می تواند خواص مهار کنندگی رشد و مرگ سلولی این عصاره گیاهی را نشان دهد.
زینب زارعی سعید حسین زاده
کمپیلوباکتر ژژونی یکی از شایعترین عوامل باکتریایی مولد اسهال در انسان می باشد. آلودگی معمولا در انسان سالم بدنبال خوردن غذا یا آب آلوده پدید می آید. یکی از شایعترین راه های انتقال این باکتری به انسان از طریق مصرف گوشت ماکیان است. دراین مطالعه برای جداسازی و تشخیص مولکولی کمپیلوباکتر ژژونی از تعدادی از واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان شیراز نمونه برداری شد و میزان آلودگی لاشه ها با دو روش کشت و pcr، بررسی شد. همچنین پس از تهیه ریشه زرشک ازآزمایشگاه فارموکولوژی دانشکده دامپزشکی شیراز که اساتید از کوههای دشت ارژن فارس جمع آوری نموده بودند و استخراج آن با دستگاه های تبخیر کننده چرخان و لئوفیلایزر میزان mic و mbc آن بر روی باکتری کمپیلوباکتر ژوژنی با دوروش کشت و pcr بررسی شد. نمونه های جمع آوری شده پس از غنی سازی در محیط tsb broth با استفاده از پرایمرهای اختصاصی کمپیلوباکتر ژوژنی مورد آزمون pcr قرار گرفت. علاوه بر این از محیط tsb broth ،به صورت مستقیم بر روی محیط کمپیلوباکتر سلکتیو آگار حاوی آنتی بیوتیک های آمفوتریسین b، ریفامپسین، تری متوپریم , ونکومایسین و سفتریاکسون کشت خطی داده شد. در کل 42 درصد نمونه ها به روش pcr و 62 درصد نمونه ها به روش کشت، مثبت بودند در ادامه موارد مثبت کشت با تست هیدرولیز هیپورات مورد آزمایش قرار گرفت که از جمع 62 نمونه 39 مورد آن ژژونی تشخیص داده شد. سپس میزان mic و mbc عصاره ریشه زرشک استخراج شده با روش کشت و آزمون pcr بررسی گردید و mic و mbc عصاره ریشه زرشک به ترتیب ./75 mg/ml ,./9 mg/ml تعیین شد.
لیلا رضوی زاده غلامرضا بخشی خانیکی
کشور ایران خاستگاه بسیاری از محصولات باغی از جمله زغال اخته میباشد. زغال اخته ایران خاصه در استان قزوین علاوه بر کیفیت مناسب به دلیل شرایط اقلیمی مناسب از سطح قابل توجه زیر کشت برخوردار میباشد. این پژوهش با درک حساسیت موضوع، تحت عنوان «بررسی خصوصیات مرفولوژیکی و منابع ژرم پلاسمی میوه زغال اخته استان قزوین» اقدام به مطالعه میدانی گسترده در باغات زغال اخته مناطق الموت وقاقازان قزوین نموده و پس از نمونه برداری منظم تصادفی، با هدف برآورد میزان همبستگی و ارتباط مشخصه های مورد نظر، نسبت به اندازه گیری وثبت پارامتر هایی چون: قطرتنه، ارتفاع، محیط وارتفاع تاج پوشش درختچه های منتخب و میزان اسیدیته، اسید اسکوربیک(ویتامینc)، درصد مواد جامد در محلول(tss)، درصد قند، میزان رطوبت، درصد ماده خشک، ومیزان خاکستر میوه اقدام نموده است. نتایج آماری و مقایسه میانگین صفات نشان می دهد:الف-صفات ظاهری درختچه های منطقه الموت برتر از درختچه های منطقه قاقازان است. ب- صفات ظاهری میوه زغال اخته منطقه قاقازان نسبت به منطقه الموت مطلوب تر است.ج- ترکیبات موجود در میوه زغال اخته منطقه الموت(به جز ویتامین ث) از میوه منطقه قاقازان برتر است. به نظر می رسد شرایط آب وهوایی، خاک، وژنوتیپ درختچه ها از عوامل اصلی این تفاوت هامی باشد. پیشنهادات عملی قابل ارایه برای ارتقاء سطح زیر کشت وافزایش کمی وکیفی میوه زغال اخته استان قزوین عبارتند از: شناسایی ژنوتیپ های زغال اخته استان، بررسی تاثیرتغذیه بر عملکرد کمی وکیفی درختچه ومیوه زغال اخته، بررسی شرایط نگهداری و فر آوری.
وحید ایزدی حاجی خواجه لو غلامرضا بخشی خانیکی
آگاهی از نیازهای اکولوژیک و بوم شناختی گونه های مرتعی می تواند در جهت برنامه ریزی و مدیریت جوامع گیاهی و حفظ ، احیا و بهره برداری از اکوسیستم های مرتعی بسیار حائز اهمیت باشد. کور (capparis spinosa)، مهمترین گونه تیره capparaceae می باشد. این گیاه در مناطق گرمسیری استوایی یا نیمه استوایی و مناطق خشک جهان گسترده بوده و در همه جا پراکنده می باشد. گیاه کور به عنوان یکی از گیاهان مهم دارویی محسوب شده و در رویشگاه های طبیعی دشت مغان، سهم عظیمی در پوشش گیاهی دارد. در پژوهش حاضر ویژگیهای اکولوژیکی گونه c. spinosa موجود در منطقه مغان در استان اردبیل مورد مطالعه قرار گرفته و برخی از وابستگی های زیستی (اقلیم، خاک و عوامل زنده) با پراکنش این گونه در مناطق معرف جداگانه اصلاندوز، شهرک شهید غفاری و جعفرآباد مورد بررسی واقع شده است. بر اساس برآورد تراکم (تعداد در هکتار) و درصد تاج پوشش به روش تصادفی – سیستماتیک، ویژگیهای گیاهی شامل ارتفاع بوته ، درصد تاج پوشش، تعداد پایه، قطر تاج، در هر منطقه اندازه گیری و آنالیز گردیده است. همچنین زادآوری طبیعی این گونه مورد بررسی قرار گرفته و تعداد آنها در هکتار محاسبه شده است. همچنین برخی از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک و خصوصیات مختلف گیاهی و مراحل فنولوژیکی جداگانه مورد بررسی قرار گرفته و نسبت آنها مشخص شده است. نتایج نشان داده است که موثرترین عوامل در انتشار، فراوانی، تراکم و تولید جوانه مولد گل گونه c.spinosa در منطقه دشت مغان بافت خاک، هدایت الکتریکی، ماده آلی خاک، بارندگی سالانه و دما می باشد و این گونه کمترین انتشار، فراونی، زادآوری و میزان تولید جوانه مولد گل را در محیطی با خاک دارای اسیدیته بالا، آهک ، رس و رطوبت اشباع بیشتر دارد.
گوهرتاج شیخ پروین غلامرضا بخشی خانیکی
جلبک دونالیلا یک ریز جلبک سبز فتوسنتز کننده می باشد که همراه با جذب گاز دی اکسید کربن و تولید اکسیژن، مواد آلی و محصولات شیمیایی مفیدی را تولید می کند.به همین دلیل در دهه های اخیر در صنایع داروسازی و شیمیایی از آن استفاده های متعددی صورت می گیرد. از این رو، شناسایی و طبقه بندی گونه های مختلف آن برای استفاده از توانایی های این جلبک اهمیت فراوانی دارد. با توجه به دقیق بودن روش های طبقه بندی موجودات با استفاده از تکنیک های مولکولی و اهمیت ژن های اندامکی در تاکسونومی موجودات، در این مطالعه امکان استفاده از ژنوم اندامکی کلروپلاستی برای طبقه بندی جلبک دونالیلا مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت. در این تحقیق تعدادی از ایزوله های بومی ایران از بانک سلولی پژوهشکده بیوتکنولوژی شمالغرب و غرب کشور انتخاب شد و نواحی ژنی کلروپلاستی 16s rdna، psab و rbcl آنها شناسایی گردید.براساس مجموع نتایج آنالیز های روابط تکاملی با استفاده از نواحی ژنی اندامکی نشان می دهد که ناحیه ژنیpsab توانست تفرق ایزوله های جلبک دونالیلا را که در آنالیز rbcl از هم قابل تفکیک نبودند را نشان دهد. همچنین در این تحقیق مقایسه ای بین درخت فیلوژنتیکی براساس نواحی ژنی هسته ای 18s rdna و its و درخت فیلوژنتیکی براساس نواحی ژنی 16s rdna، psab و rbcl این ایزوله ها صورت گرفت که به نظر می رسد تشابه ها و تفاوت های هسته ای به طور کامل توسط نواحی ژن های اندامکی همراهی و حمایت نمی گردند و هر دو گروه مسیر مستقلی را در طی تکامل موجودات طی کرده اند. در درخت فیلوژنتیکی rbcl در مورد ایزوله های مورد مطالعه دونالیلا نیز افتراق جغرافیایی ایزوله های ایرانی و امریکایی مشاهده گردید. این امر احتمالأ نشان از نقش مهم توزیع جغرافیایی ایزوله های مختلف جلبک دونالیلا در تنوع ناحیه ژنی rbcl می باشد.
فاطمه آقاجانی کلجاهی علی رضا مطلبی آذر
چکیده: در اردیبهشت ماه 1388 سرشاخه های جوان پایهhs314 ( دورگه هلو× بادام ) چیده شدند و پس از ضدعفونی کشت گردیدند. کشت قلمه های تک جوانه در محیط کشت استقرار (محیط کشت ap همراه با 5/0 میلی گرم در لیتر bap و1/0 میلی گرم در لیتر (iba انجام شد. پس از یک ماه 96 درصد ریزنمونه های کشت شده دارای شاخه های به طول حدود 1 سانتی متر با 5/1 برگ بودند. نتایج آزمایشات بهینه سازی محیط کشت نگهداری نشان داد که محیط کشت dkw با 5 میلی گرم در لیتر ga3 و 5 /0 میلی گرم در لیتر iba و 5/0 میلی گرم در لیتر bap و200 میلی گرم در لیتر کازیین هیدرولیز شده برای رشد و پرآوری شاخساره ها مناسب می باشد. با انجام بازکشت های ماهانه تعداد زیادی شاخساره درون شیشه ای حاصل شد. قطعات برگی از قسمت پشتی روی سه محیط کشت ap ، ms وdkw حاوی سه غلظت tdz (9،12 و6 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با 1/0 میلی گرم در لیتر naa کشت گردیدند. در همه تیمارها کالوس زایی مشاهده شد. محیط کشت ap, ms بالاترین کالوس زایی را داشتند و اختلاف معنی داری با dkw نشان دادند. در آزمایش دیگر جهت تعیین بهترین ترکیب هورمونی از محیط کشت ap حاوی چهار غلظت tdz (3، 6، 9، 12میلی گرم در لیتر) و دو غلظت iba (1/0 میلی گرم در لیتر) استفاده شد. در همه تیمارها کالوس زایی اتفاق افتاد و شاخه زایی فقط در محیط کشت ap دارای 12 میلی گرم در لیتر tdz و 1/0 میلی گرم در لیتر iba مشاهده گردید. در آزمایش آخر علاوه بر بررسی بهترین محیط کشت و مناسبترین سطوح هورمونی اثر نور قرمز نیز مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از دو محیط کشتms و wpm حاوی دو غلظت (1/0 و 0 ) میلی گرم در لیترiba در ترکیب با 12 میلی گرم در لیتر tdz و دو طیف نوری (سفید و قرمز) استفاده شد و مشخص گردید که در هر دو محیط کشت با 1 میلی گرم در لیتر iba شاخه زایی اتفاق می افتد. تعداد گیاه باززایی شده از اثر متقابل محیط کشت و طیف نوری و نیز مقدار 1 میلی گرم در لیتر متاثر شد. بنابراین استفاده از محیط کشت msدر شرایط نور قرمز و محیط کشت wpm در شرایط نور سفید و هر دو در حضور 1میلی گرم در لیتر iba و 12 میلی گرم در لیتر tdzبرای باززایی از قطعات برگی بهترین نتیجه را دادند.
نعیمه کاظم فرحزادی یونس عصری
اسطوخدوس گیاهی دارویی از تیره نعنائیان است که امروزه به عنوان گیاه زینتی در شهر ها کاشته می شود. با توجه به گرایش مردم در استفاده از گیاهان دارویی لازم بود بررسی گردد آیا گیاهان کاشته شده در مناطق شهری همان خواص گیاهان طبیعی را دارند یا به علت آلودگی هوای شهری برخی از خواص آنها تغییر می کند. به جهت تاثیر فراوان آلودگی هوا، خواص ضد میکروبی عصاره این گیاه بر روی چهار باکتری اشرشیاکلای و باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس ارئوس و سودوموناس ائروژینوزا، در دو غلظت متفاوت و با دو روش عصاره گیری آبی و متانولی در دو منطقه پاک و آلوده بررسی گردید. همچنین در این طرح خواص ضد میکروبی اسانس اسطوخدوس با دو آنتی بیوتیک جدید سفتی زوکسیم (ct) و سیپروفلوکسازین (cp ) مقایسه شد. نتایج نشان داد که عصاره های آبی سر شاخه های گلدار گیاه اسطوخدوس در دو منطقه هوای پاک و منطقه هوای ناپاک تهران فاقد فعالیت ضد میکروبی هستند و از این نظر تفاوتی بین آنها وجود ندارد. این نشان دهنده ی این است که مواد موثره دارویی اسطوخدوس در حلال آبی از سلول های گیاه اسطوخدوس خارج نشده اند. عصاره متانولی سرشاخه های گلدار گیاه اسطوخدوس درمنطقه ناپاک فاقد فعالیت ضد میکروبی هستند اما در منطقه پاک اثر بخش بوده اند. که این نتیجه نشان می دهد، هوای آلوده بر روی عدم اثر بخشی ترکیبات دارویی گیاهان موثر است. بنابراین باید به مردم هشدار داده شود که گیاهان اسطوخودوس کاشته شده در مناطق با هوای آلوده تهران ( خیابان - پارک - منازل ) صرفا گیاه زینتی بوده و ارزش دارویی ندارند. واژگان کلیدی : گیاهان دارویی، اسطوخدوس، آلودگی هوا، خواص ضد میکروبی، آنتی بیوتیک.
محبوبه جمالی نسب سیدرضا طبایی عقدایی
مرزه به عنوان یکی از گیاهان دارویی مهم ایران به خانواده نعنا تعلق دارد که حدود 284 گونه از آن در دنیا شناسایی شده است. ایران نیز به عنوان یکی از مهمترین مخازن ژرم پلاسم مرزه در دنیا حدود 15 گونه این گیاه را در خود جای داده است. با توجه به خواص دارویی متعدد و بسیار مفید مرزه، این گیاه مورد توجه بسیاری از مطالعات قرار گرفته است.در این بررسی ده جمعیت مختلف مرزه از دو گونه satureja bachtiarica وsatureja sahendica به ترتیب مربوط به مناطق مختلف استان های یزد و کردستان وآذربایجان شرقی از نظر تنوع ژنتیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از مراحل اولیه جهت استخراج dna با استفاده از 10 ترکیب پرایمری مختلف بر اساس نشانگر ملکولی issr تنوع ژنتیکی موجود در میان این جمعیت ها بررسی گردید که نتایج حاصل بر اساس نرم افزارهای genalex و popgen بیانگر وجود پلی مورفیسم (چندشکلی) کافی در میان این جمعیت ها بود. در کل تعداد 48 نوار تکثیر شد.که 39 نوار از آنها چند شکل بودند بیشترین تعداد نوار تکثیر شده در گونه مرزهsahendica با تعداد 18 نوار در سیستم نشانگری issr بود. بر اساس شاخص pic درصدتفکیک پلی مورفیسم پرایمرubc809 نسبت به سایر پرایمرها بیشتر بود که نشان دهنده بالاتر بودن قدرت تفکیک جمعیت این پرایمر نسبت به سایر پرایمرها می باشد.نتایج بررسی ها نشان می دهد که75? از تنوع کل، مربوط به تنوع درون جمعیت ها و 25? مربوط به تنوع بین جمعیت ها می باشد که درصد بالایی از تنوع کل، مربوط به تنوع درون جمعیت ها است. بیشترین فاصله ژنتیکی مربوط به جمعیت های 1 و6 می باشد که این دو جمعیت از دو گونه satureja. sahendicaو satureja. bachtiarica می باشند و این امر بیانگر وجود تنوع در بین این دو گونه می باشد. بنابراین می توان این جمعیت ها را در صورت منطبق بودن صفات مورد اصلاح به عنوان والد در برنامه های دورگ گیری برای اصلاح گونه های جنس مرزه و بدست آوردن حداکثر هتروزیس در جهت سازگاری با شرایط کشور استفاده نمود.به منظور تعیین روابط ژنتیکی بین جمعیت ها و نیز مشاهده فواصل بین جمعیت ها تجزیه به مولفه های هماهنگ اصلی به عنوان روشی مکمل برای تجزیه خوشه ای انجام گرفت. نتایج نشان داد که سه مولفه اصلی اول مجموعاً 80/83 درصد از تغییرات داده ها را توجیه کردند که نمایش دو بعدی جمعیت ها بر اساس دو مولفه اصلی اول گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای را تائید نمود. کلمات کلیدی: مرزه، تنوع ژنتیکی، issr ، satureja
طیبه مظفری دهشیری غلامرضا بخشی خانیکی
در این تحقیق کمیت و کیفیت اسانس اندام های مختلف گیاه pimpinella aurea dc. و اثرات ضدمیکروبی آنها مورد بررسی قرار گرفت. گونه مورد نظر از سه رویشگاه در استان تهران (وردآورد، توچال و لواسانات) جمع آوری شد. بذر نمونه ها نیز با استفاده از الکهایی با مش 20، 25 و 30 از هم جدا شدند. سپس اسانس اندام های مختلف گیاه به روش تقطیر با آب تهیه شد. اجزای اسانس ها مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. نتایج نشان داد در هر سه رویشگاه بازده اسانس نمونه های ساقه و برگ، کمترین و بازده اسانس بذر بیشترین مقدار می باشد. همچنین بازده اسانس بذر با افزایش اندازه بذر، افزایش قابل ملاحظه ای یافت. بذر نمونه ی وردآورد بازده اسانس بیشتری نسبت به دو رویشگاه دیگر داشت. نتایج آنالیز ترکیبات اسانس ها نشان داد که در اسانس حاصل از ساقه و برگ این گونه در منطقه وردآورد، سیترونلیل استات و ژرانیل استات ترکیبات شاخص اسانس در هرسه مرحله رشد (رویشی، شروع بذردهی و بذردهی کامل) بودند. در اسانس حاصل از برگ و ساقه این گیاه در منطقه توچال، در مرحله شروع بذردهی، بتابیزابولن، لیمونن، ژرانیل استات، لانجی پینانول و سیترونلیل استات مهمترین ترکیب ها بودند. در حالیکه مهمترین ترکیب اسانس ساقه و گل آذین بتابیزابولن بود. در اسانس ساقه و برگ این گونه در رویشگاه لواسانات در مرحله بذردهی کامل، مهمترین ترکیب های تشکیل دهنده آلفاکوپرنن، جرماکرن d و لیمونن بودند. در اسانس بذر با مش های مختلف از هر سه رویشگاه، بتابیزابولن و اپوکسی آلوآرومادندرن مهمترین ترکیب ها بودند. همچنین اثرات ضدمیکروبی اسانس ها برعلیه 4 نوع باکتری bacillus subtilis(1023)،pseudomonas aeruginosa(1430)، escherichia coli(1399) و staphylococcus aureus(1431) و یک قارچcandida albicans (5027) موردبررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که به طور کلی، سودوموناس آئروژینوزا مقاوم ترین باکتری به اسانس ها بود. کاندیدا آلبیکنس و باسیلوس سوبتیلیس واستافیلوکوکوس اورئوس حساس ترین میکروارگانیسم ها در برابر تمام اسانس ها بودند. تقریبا تاٌثیر تمام اسانس ها بر اشرشیا کلی بسیار جزیی بود و به طور کلی اثر ضد میکروبی اسانس بذرها بیشتر از سایر اندام ها بود. اثر اسانس بذر این گونه بر کاندیدا آلبیکنس و باسیلوس سوبتیلیس و اثر اسانس ساقه، برگ و گل آذین این گونه بر استافیلوکوکوس اورئوس و کاندیدا آلبیکنس قابل توجه بود. درمورد اثر آنتی بیوتیک ها درمورد تمام میکروارگانیسم ها جز استافیلوکوکوس اورئوس اثرآنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین بهتر از سفتی زوکسیم بود. سیپروفلوکساسین بهترین اثر را بر کاندیدا آلبیکنس و باسیلوس سوبتیلیس و کمترین اثر را بر استافیلوکوکوس اورئوس نشان داد. سفتی زوکسیم کمترین اثر را بر سودوموناس آئروژینوزا نشان داد.
سمیه ایلانی غلامرضا بخشی خانیکی
این پژوهش به منظور شناخت تنوع ژنتیکی 8 جمعیت متعلق به 4 گونه گیاه دارویی salvia (مریم گلی) با استفاده از بررسی کروموزم های سلول های مریستمی نوک ریشه بذور با روش استو-فریک-هماتوکسیلین صورت گرفت. عدد کروموزومی جمعیت های هر گونه ثابت و گونه salvia hydrangea دارای 14=x2=n2، گونه s. virgata دارای 16=x2=n2، گونه s. lachnoclyx دارای 22=x2=n2 و گونه s. verticillata دارای 32=x4=n2 بودند. به منظور تعیین تقارن کاریوتیپی، شاخص ask%، شاخص syi%، اختلاف دامنه طول نسبی drl%، درصد شکل کلی کروموزم tf% ، شاخص تقارن s%، شاخص پراکندگی di تعیین گردید. به طور کلی 12 جمعیت از نظر دسته بندی stebbins در دو کلاس a2 و b2 قرار گرفتند. جمعیت اقلید گونه s.lachnoclyx و جمعیت قزوین گونه s. verticilata، جمعیت آباده گونه s. hydrangeaدر گروه b2 قرار گرفتند. دو جمعیت کمهر و تهران گونه s. virgata، جمعیت اردبیل s.verticillata در گروه a2 قرار داشتند. جمعیت اردبیل گونه s. hydrangea و جمعیت لردگان گونه s. virgata در گروه a1 قرار گرفتند. در نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی طول بازوی کوتاه و طول کل کروموزوم در عامل اول بیشترین نقش را داشتند. از نظر همبستگی بین خصوصیات کروموزمی، بیشترین میزان همبستگی بین طول کل کروموزم و بازوی بلند وجود داشت.. با استفاده از داده های کروموزمی تجزیه خوشه ای داده-های کروموزمی به روش wardانجام گردید و بر این اساس 8 جمعیت مورد مطالعه در 3 گروه قرار گرفتند. دو جمعیت کمهر و تهران گونه s. virgata با داشتن کمترین فاصله ، دارای بیشترین شباهت بودند.
شهلا اشراقی محمد رضا هادی
گیاه صبرزرد یا شاخ بز با نام علمی aloe vera از خانواده liliaceae است. صبرزرد گیاهی با برگ های گوشتی و چندساله با لبه های خاردار است. ژل آلوئه ورا از دیر باز به طور موضعی برای درمان سوختگی های خفیف، آفتاب سوختگی ها، بریدگی ها، التهاب مخاط دهان، همچنین به عنوان مسهل در درمان یبوست و برخی از سرطان ها کاربرد داشته است. این ژل همچنین در صنایع غذایی و نیز آرایشی کاربرد دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش شوری، اسیدسالیسیلیک و کودآهن بر صفات کمی و کیفی گیاه صبرزرد در شرایط گلخان? ای به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. گیاهان تحت سه فاکتور شوری با هدایت الکتریکی3، 6، 9 دسی زیمنس برمتر، اسیدسالیسیلیک با غلظت های 0، 5/0، 1 میلیمولار و کودآهن در سه سطح 0، 5/1، 3 درهزار قرارگرفتند. تعداد تکرار در این آزمایش برابر 4 در نظرگرفته شد. پس از اعمال تیمارها برخی از پارامترهای رشدی و فیزیولوژیکی مانند تعداد، طول، عرض و قطر برگها، ارتفاع بوته، تعداد پاجوش، کلروفیلa، کلروفیلb، کلروفیل کل، کاروتنوئید، میزان پرولین و کربوهیدرات برگ، وزن ژل، درصدژل، ph ژل،ec ژل، عملکرد کل بوته، عملکرداندام هوایی، عملکرد ریشه وطول ریشه اندازه گیری شد. نتایج حاکی از آن است که شوری تأثیر بسیارمعناداری بر پارامترهای رشدی و فیزیولوژیکی دارد و به طورکلی با افزایش سطوح شوری برخی از این پارامترها به استثنای میزان پرولین وکربوهیدارت کاهش می یابند. همچنین از آنجا که با مصرف اسیدسالیسیلیک عملکرد بوته و وزن ژل افزایش یافت؛ مشخص شد که مصرف اسیدسالیسیلیک در شرایط تنش شوری به بهبود صفات رویشی و فیزیولوژیکی گیاه کمک کرده و مقاومت گیاه را افزایش داده است. به نظر می رسد که کودآهن نیز بدلیل استفاد? عنصرآهن در روند ساخته شدن کلروفیل موجب افزایش کلروفیل گیاه شده و به رشد و مقاومت بیشتر گیاه در شرایط تنش کمک کرده است. کود دهی آهن همچنین باعث افزایش عملکرد ریشه، وزن ژل، میزان پرولین و کربوهیدرات درگیاه شده است. نتایج کلی نشان داد که مصرف اسیدسالیسیلیک، کودآهن درشرایط تنش شوری موجب افزایش ارتفاع گیاه، قطربرگ، وزن ژل، کلروفیل، عملکردبوته، عملکرد اندام هوایی، عملکرد ریشه، پرولین و کربوهیدارت گیاه شده است.
طیبه عباس آبادی غلامرضا بخشی خانیکی
با توجه به میزان خسارت ناشی از بیماری های قارچی، استفاده از تکنیک های بیوتکنولوژی برای تولید گیاهان مقاوم، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بیان ترکیبی از پروتئین های مرتبط با بیماری زایی منجر به القاء مقاومت چندژنی می شود که از یک سو پایداری مقاومت را به همراه داشته و از سویی دیگر باعث مقاومت به طیف وسیعی از قارچ های بیماری زا می گردد. لذا این تحقیق با هدف انتقال سازه های پلاسمیدی چندگانه، حاوی سه گروه مهم از پروتئین های مرتبط با بیماری زایی pr1، pr2 و pr3، انجام گردید. در این تحقیق، پس از طی مراحل کشت و بافت بذر گوجه فرنگی و واکشت های متوالی اگرو باکتریوم حاوی ژن های pr1,2,3 این ژن ها با استفاده از روش اگروباکتریوم وارد دیسک های برگی گردید و پس از مرحله co-cultivation گیاهان تراریخت روی محیط کشت باززایی حاوی کانامایسین باززایی شدند در ادامه حضور ژن های نوترکیب در dna ژنومی گیاهان تراریخت با کمک pcr نیز تائید شد. انتظار می رود که ناقل های سه گانه حاصل از این تحقیق، علاوه بر ایجاد مقاومت پایدار به طیف وسیعی از عوامل بیماری زای قارچی در گیاهان، دارای پتانسیل ایجاد مقاومت به باکتری و سایر تنش های زنده و غیر زنده نیز باشند.
عاطفه رضایی ستار سنبل ناظری
گیاهان دارویی از هزاران سال پیش منابع مهمی برای تولید دارو بوده اند. تنوع فوق العاده گیاهان و امکان وجود ترکیبات شیمیایی متنوع در آن ها، شناسایی و بررسی اثرات گوناگون بیولوژیکی در این گیاهان را ضروری می سازد. تاتوره (datura sp.) از خانواده سولاناسه از حدود نیم قرن پیش به عنوان گیاهی با اثرات مفید دارویی کشت می شود. این گیاه حاوی چندین متابولیت ثانویه مهم است. اسکوپولامین و هیوسیامین، متابولیت های اصلی این گیاه، آثار پاراسمپاتیک دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی فعالیت ضد میکروبی عصاره های اتانولی، متانولی و هیدروالکلی برگ های تاتوره به روش انتشار دیسک علیه هشت سویه باکتری و چهار جدایه قارچ بیماری زا و همچنین تعیین مقادیر mic وmbc این عصاره ها به روش رقت لوله ای بود. بر اساس نتایج حاصل، عصاره اتانولی بر طیف گسترده تری از باکتری ها تأثیر داشت و بزرگ ترین قطر هاله ممانعت از رشد تحت تأثیر عصاره هیدروالکلی به دست آمد. همچنین مشخص شد که عصاره هیدروالکلی در غلظت های کمتری در مقایسه با دو عصاره اتانولی و متانولی، باعث مهار رشد باکتری های مورد سنجش شد. نتایج ارزیابی خواص ضد قارچی عصاره گیاه تاتوره نشان داد که این گیاه اثر بازدارنده ای بر رشد قارچ های مورد بررسی نداشته است. ارزیابی خواص آنتی اکسیدانی عصاره متانولی به روش dpph انجام و مشخص شد که ic50 آن با ic50 اسید آسکوربیک قابل مقایسه است.
الهام خوش سیما غلامرضا بخشی خانیکی
در این تحقیق مطالعه ویژگی های اکولوژیکی گونه های کَوَر (capparis spinosa l.) و پنج انگشت (vitex agnus-castus l.) در استان قم انجام گرفت. نمونه برداری به روش تصادفی- سیستماتیک در امتداد ترانسکت و تصادفی انجام شد. در هر رویشگاه خصوصیات این گونه ها شامل پوشش تاجی، تراکم، قطر ساقه و زادآوری اندازه گیری و ثبت گردید. در هر منطقه سه نمونه خاک برداشت شد و از نظر برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مورد سنجش قرار گرفتند. به منظور تعیین موثرترین عوامل در استقرار این گونه ها در رویشگاه ها از تجزیه مولفه های اصلی (pca) در نرم افزار minitab ver.14 استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین خصوصیات محیطی، دما، فسفر، پتاسیم، کربن آلی، رطوبت اشباع، اسیدیته، آهک و سیلت مهم ترین عوامل موثر در تفکیک رویشگاه های کَوَر می باشند. همچنین نتایج نشان داد که از بین خصوصیات خاک، ماسه، فسفر و هدایت الکتریکی مهم ترین عوامل موثر در تفکیک رویشگاه های پنج انگشت هستند.
الهام آشیانی علی گنجعلی
چکیده قارچ های میکوریزایی آربوسکولار تقریبا با 80 درصد از گونه های گیاهان آوندی در تمامی زیستگاه های عمدتا خشک ارتباط همزیستی دارند.بررسی ها موید این است که قارچ های میکوریزی آربوسکولار-وزیکولار می توانند از طریق برقراری روابط همزیستی، مقاومت گیاه میزبان به خشکی را افزایش دهند.مطالعه حاضر با هدف بررسی برهمکنش قارچ میکوریز (glomus mosseae) و تنش خشکی بر صفات مورفولوژیکی ، فیزیولوژیکی وبیوشیمیایی گیاه لوبیا(phaseolus vulgaris l.) انجام شد. در این مطالعه دو لوبیای میکوریزایی و غیر میکوریزایی در 4 سطح تنش خشکی شامل 25 ، 50 ، 75 و 100 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا از گلدانهای پلاستیکی که در هر یک 5 عدد بذر کاشته شده بود به عنوان واحد آزمایشی استفاده شد که نیمی از آنها با قارچ میکوریز از جنس گلوموس تلقیح یافته بودند.درحین رشد ، صفاتی مانند فتوسنتز ، تعرق ، مقاومت روزنه ای ، عدد کلروفیل و ... اندازه گیری شدند. پس از مرحله گلدهی (تقریبا 60 روز پس از کاشت) گیاهان برداشت و صفاتی مانند ارتفاع ، وزن خشک ، سطح برگ ، غلظت برخی عناصر ، میزان کلونیزاسیون ریشه ، میزان پروتئین ، میزان پرولین و فعالیت آنزیمی اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که تلقیح میکوریزایی سبب افزایش معنی داری در وزن خشک ریشه و اندام هوایی و سطح برگ و همچنین سبب کاهش معنی داری در نسبت ریشه به اندام هوایی تحت تنش خشکی شدند. در شرایط تنش خشکی تلقیح میکوریزایی به طور معنی داری غلظت عناصر مختلف فسفر و کلسیم در ریشه و اندام هوایی گیاه را افزایش، و غلظت پتاسیم ریشه گیاه را به طور معنی داری کاهش داد. در شرایط تنش خشکی گیاهان میکوریزایی از نظر محتوای نسبی آب ، شاخص پایداری غشاء، میزان فتوسنتز ، میزان تعرق و میزان کلروفیلa ، کلروفیلb ، کلروفیل کل و کاروتنوئید در مقایسه با گیاهان غیر میکوریزایی برتر بودند درحالیکه گیاهان میکوریزایی میزان مقاومت روزنه ای و شاخص کلروفیل کمتری در مقایسه با گیاهان غیر میکوریزایی درشرایط تنش خشکی نشان دادند. در گیاهان میکوریزایی ، کلونیزاسیون ریشه در تیمار 75 درصد ظرفیت زراعی بیشینه بود. به علاوه گیاهان میکوریزایی محتوای بالاتری از پرولین و پروتئین و فعالیت بیشتری از آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز و پلی فنول اکسیداز را در مقایسه با گیاهان غیر میکوریزایی تحت تنش خشکی نشان دادند ( به استثنای رژیم رطوبتی 75 درصد ظرفیت زراعی ). در شرایط تنش خشکی گیاهان میکوریزایی از فعالیت آنزیم پراکسیداز بیشتری در مقایسه با گیاهان غیر میکوریزایی برخوردار بودند. به طور کلی در شرایط تنش خشکی گیاهان میکوریزایی با افزایش جذب فسفر از رشد بهتر ،افزایش وزن مخصوص برگ و میزان فتوسنتز بالاتر و در نتیجه پیگمان های فتوسنتزی بیشتری برخوردار بودند. کلمات کلیدی: تنش خشکی ، صفات مورفوفیزیولوژِیکی ، فعالیت آنزیمی ، لوبیا قرمز رقم درخشان و میکوریز.
زهره حبیبی غلامرضا بخشی خانیکی
گیاه به لیمو (kunth. lippia citriodora) گیاهی است که به دلیل عطر بسیار مطبوع و خواص درمانی زیاد مورد توجه و استفاده زیادی قرار گرفته است. به منظور بررسی امکان باززایی این گیاه ارزشمند دارویی در شرایط درون شیشه ای، پژوهشی در سال 1389 در آزمایشگاه کشت بافت گیاهی مرکز تحقیقات کشاورزی همدان اجرا گردید. این آزمایش در دو مرحله اجرا شد. در مرحله اول جهت بررسی اثر هورمون بنزیل آدنین (ba) در تحریک شاخه زایی آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار (صفر، یک، دو و سه میلی گرم در لیتر هورمون ba) و 15 تکرار در هر تیمار استفاده شد. شاخه های دارای جوانه جانبی و انتهایی پس از ضدعفونی کامل، به صورت قطعات تک جوانه در محیط کشت ms جامد حاوی مقادیر فوق هورمون قرار گرفتند. در مرحله بعد به منظور تحریک تولید ریشه در شاخساره های ایجاد شده در مرحله اول، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شد. فاکتور اول شامل 4 سطح هورمون و فاکتور دوم شامل دو سطح محیط کشت ms و محیط کشت ms2/1 بود. نتایج نشان داد که اثر غلظت های مختلف هورمون ba و محیط کشت بر صفات تعداد برگ، تعداد شاخساره و طول شاخساره معنی دار نبود. شاخساره ها در محیط کشت ms2/1 به طور مطلوب ریشه دار شدند. درصد زنده مانی گیاهان حاصل در گلخانه 100% بود.
زرین ریاضی غلامرضا بخشی خانیکی
اهمیت جنگلکاری به منظور تعدیل آب وهوا،افزایش بارش ،جلوگیری از فرسایش خاک،تولید چوب صنعتی و بالاخره مسئله گردشگاه و تلطیف هوا بر هیچ کس پوشیده نیست.لذا اجرای طرح هایی برای کشت و پرورش گونه های زود رشد بمنظور توسعه ی قطب های صنعتی و احیا و آبادانی کشور ضرورت حیاتی دارد. یکی از درختان مهم و زود رشد که می تواند نقش سازنده ای در فضای سبز و جنگل داشته باشد اکالیپتوس (eucalyptus) است. گونه های درخت اکالیپتوس با وجود اینکه بومی کشور استرالیا (بیش از 90% استرالیا متشکل از گونه های مختلف اکایپتوس است) وتعداد اندکی از کشورهای منطقه شرق اقیانوسیه هستند ولی بدلایل مختلفی از جمله نرمش اکولوژیک وسیع وگسترده در رشد و استقرار اولیه سریع و مقاومت به آفات و تحمل نسبی به بیماریهای شایع و... بیش از یک قرن است که بسرعت در سایر کشورهای جهان گسترش یافته است با توجه به اهمیت اکالیپتوس در جنگل کاری و تولید چوب و تولید اسانس و مشکلاتی که در تکثیرآن بر روشهای معمول وجود دارد، تکثیر آن از طریق کشت بافت امری ضروری بنظر می آید. لذا در این تحقیق اهداف زیر مورد بررسی قرا می گیرد. • تکثیر گیاه از پایه مادری و بذر گیاه به روش ریزازدیادی مرسوم • تکثیر گیاه از پایه مادری و بذر گیاه به روش ریزازدیادی نوین شبه فتواتوتروفیک • تکثیر گیاه از پایه مادری و بذر گیاه به روش ریزازدیادی نوین فتواتوتروفیک و مقایسه آنها با یکدیگر • بررسی میزان ترکیبات اسانسگیاه در تمامی مراحل فوق و مقایسه اسانس پایه مادری و نمونه دانه رست .
الهام خلیلی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده گیاه دارویی مور خوش، گونه ی اندمیک و انحصاری استان هرمزگان و تاکنون از هیچ نقطه ی دیگر کشور و جهان گزارش نشده است، یکی از مهمترین یافته های علم گیاهشناسی در جنوب غربی آسیا در سالهای اخیر به شمار میرود. در مطالعه اخیر بررسی فیلوژنی این گیاه بااستفاده از ژن matk که داخل کلروپلاست می باشد، صورت گرفته است. از نمونه های هرباریومی استخراج dna صورت گرفت. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی، قطعه ای از ژن matk تکثیر و توالی یابی گردید. با استفاده از نرم افزار پاپ درخت فیلوژنی آن رسم گردید نتایج حاصل از این مطالعه با نتایج حاصل از مطالعات قبلی که بررسی برروی دو ناحیه از ژنوم کلروپلاستی trnl-f, psba-trnh و یک ناحیه ژن هسته ای rdna در قبیله mentheae بررسی دو ناحیه (یک ناحیه از ژنوم کلروپلاستی trnl-f بررسی یک ناحیه از ژنوم هسته ای rdna) در جنس salvia بررسی پرچم و دانه گرده بود، مقایسه گردید. گیاه zhumeria majdae بین کلاید 3و 2 salvia طبقه بندی گردیده است که نتایج حاصل از این مطالعه گیاه zhumeria majdae را در کلاید salvia3 قرار می دهد که در تایید مطالعات قبلی می باشد.
الهام شفیعیه غلامرضا بخشی خانیکی
بیماری بتا تالاسمی در اثر عدم تعادل بین زنجیره های آلفا و بتا گلوبین بوجود می آید. از علائم این بیماری کم خونی شدید، بزرگی طحال و کبد و تغییر شکل استخوان های صورت و جمجمه می باشد. بیماران مبتلا به این بیماری در طی حیات خود نیاز به تزریق خون، در فواصل زمانی کوتاه دارند. در بیمارانی که گلبولهای قرمز آنها حاوی مقادیرزیادی از هموگلوبین جنینی است معمولاً علائم کمتری بروز می نماید و حتی در مواردی نیز بدون علامت خواهند بود. براین اساس، تحقیقات و مطالعاتی برای یافتن داروهایی که قادر باشند میزان هموگلوبین جنینی را از طریق تولید زنجیره گاما به جای زنجیره بتا، افزایش دهند، انجام گرفته است، یکی از ترکیباتی که تا کنون شناسایی شده،کوکوربیتاسین می باشد. درهمین راستا در این مطالعه جهت بکارگیری داروهای با منشاء طبیعی و حاوی ترکیب کوکوربیتاسین، گیاه هندوانه ابوجهل (citrullus colocynthis)، مورد بررسی قرار گرفت.لازم به ذکر است که این گیاه در ایران نیز قابل دستیابی می باشد. در این تحقیق پس از خشک کردن میوه هندوانه ابوجهل، عصاره گیری انجام شد و سپس به کمک تستmtt، غلظت سیتوتوکسیتی آن مشخص گردید و سپس سلولهای اریتروئیدی k562، با بکار بردن غلظتهای کمتر از(inhibitory concentration) ic50، به مدت 48 ساعت، با عصاره گیاه تیمار گردیدند. پس از گذشت زمان مذکور، از سلولهای تیمار شده استخراج rna صورت گرفت، سپس سنتز cdna انجام گرفت و به کمک دستگاهreal time pcr ، میزان بیان ژن گاماگلوبین مشخص گردید. نتایج نشان داد که عصاره با غلظتهای (g/mlµ 100-200-400)، تاثیری در افزایش بیان ژن گاما گلوبین نداشته ولی هیدروکسی اوره بعنوان کنترل مثبت با غلظت 200µm، حدود 5/1 برابر نمونه نرمال، بیان ژن داشته است. با توجه به نتایج این تحقیق، این فرضیه مطرح گردید بعلت ترکیبات مختلف با اثرات گوناگون در عصاره گیاه، ممکن است ترکیب و غلظت موثر در طی دوره تیمار بدست نیامده باشد، معذالک پیشنهاد می گردد نسبت به جداسازی ترکیبات مختلف عصاره گیاه بویژه ترکیب کوکوربیتاسین و بکار بردن غلظت های مختلف آن جهت القاء هموگلوبین جنینی، اقدام گردد. کلمات کلیدی: هندوانه ابوالجهل، هموگلوبین f، بتا تالاسمی
سحر ژورقاسم کمال کاظمی تبار
توت فرنگی با نام علمی(fragariasp) متعلق به تیره گلسرخیان گیاهی علفی و دائمی است که به عنوان گیاه یک ساله کشت می شود. این میوه به خاطر ارزش غذایی بالایی که دارد در بازار تقاضای مصرف زیادی دارد. توت فرنگی در سطح وسیعی در مناطق مختلف دنیا کشت می شود و در بسیاری از مناطق جهان توت فرنگی ها به صورت وحشی وجود دارد. در جنگل های شمال ایران نیز چندین رقم توت فرنگی وحشی یافت می شود. از آنجایی که توت فرنگی های بومی هر منطقه سازگاری ویژه ای با شرایط آب و هوایی آن منطقه دارند، قطعاً بهتر از سایر ارقام غیر بومی می توانند در منطقه رشد کنند و پرورش یابند. در این تحقیق تلاش شده در دو رقم از توت فرنگی های وحشی دامنه کوههای البرز منطقه زیراب و بابل با استفاده از افزایش سطح کروموزومی بوته هایی با خصوصیات متفاوت و سطح پلوییدی بالاتر به دست آوریم که قابلیت اصلاح و انجام هیبرید با توت فرنگی های تجاری موجود را داشته باشد. برای این کار از تیمار کلشی سین با غلظت های 0/1، 0/3و 0/6 درصد در مدت زمان های 3، 6، 12 و 24 ساعت بر روی جوانه مرکزی بوته ها در اواخر پاییز استفاده شد. نتایج نشان داد که رقم های متفاوت و اندام های مختلف یک گیاه به کلشی سین پاسخ های متفاوتی می دهند. همه جوانه های مرکزی تیمار شده رشد کردند. مطالعه کروموزومی با استفاده از فلوسایتومتری نشان داد که در 80% بوته های جمع آوری شده از منطقه زیراب و 30% بوته های جمع آوری شده از منطقه بابل افزایش کمی در dna دیده شد، ولی حتی در بوته هایی که از نظر میزان dna تغییر نکرده بودند میزان تغییرات در کلروفیل و پروتئین قابل ملاحظه بوده که خود نشان از تغییر در بیان ژن های کد کننده پروتئین و کلروفیل ناشی از اعمال تیمار کلشی سین می باشد.
ناهید صمیمیت یونس عصری
خانواده نعناء دارای 220 جنس و حدود 4000 گونه در جهان است و دارای طیف وسیعی از تنوع مورفولوژیکی بوده و گیاهان متعلق به این خانواده تقریبا" همه جازیcosmopolite می باشند و یکی از خانواده های گیاهی تکامل یافته به شمار می آید. گونه های مختلف جنس برازمبل perovskia محدوده ی جغرافیای وسیعی از نواحی خشک تا فرا خشک کشور را در بر می گیرند. این پژوهش برای بررسی تشریحی و ریخت شناسی دو گونه از جنس برازمبل perovskia از مناطق شهسواران قمصر کاشان و باغ گیاهشناسی کاشان انجام گرفت، که بر اساس بررسی های به عمل آمده در خصوص ویژگیهای ریخت شناسی گیاهان مناطق خشک، تا کنون مطالعه پیرامون این دو درختچه بیابانی انجام نگرفته و تنها پژوهش انجام شده در ارتباط با این دو گیاه، بررسی ویژگی های اسانس سر شاخه های گلدار آنها می باشد. به این منظور در هر منطقه افراد جامعه تشخیص داده شد و سپس مورد مطالعات ریخت شناسی و تشریحی قرار گرفت. داده های حاصل از مطالعات تشریحی به روش گونو تجزیه و تحلیل شدند. از بررسی تشریحی و ریخت شناسی دو گونه، برداشت گردید که، تنها از خصوصیات آناتومیکی ریشه ومورفولوژیکی برگ میتوان این دو گونه را ازیکدیگرتشخیص داد.با توجه به نتایج به دست آمده و مقایسه آن با مطالعات انجام شده روی سایر جنس های خانواده نعناء، می توانیم این گونه نتیجه گیری کنیم که تنها صفات آناتومی، صفات مقایسه ای مناسبی برای مطالعه گونه های مختلف این جنس نمی باشند. بلکه سایر خصوصیات ریخت شناسی گیاه، نظیر ویژگیهای میکرومورفولوژی و گرده شناسی، کمک موثرتری را در تفکیک گونه ها، ارائه می کند.
فرزانه روشن فائزه فاضلی
گیاهان در معرض تنش های مختلفی مانند تنش فلزات سنگین قرار دارند. فلزات سنگین دارای چگالی بالا هستند و در غلظت های پائین موجب سمیت می شوند. روی برای رشد عادی گیاهان لازم است و در غلظت های بالا سمی است. بنابر این در این پژوهش، اثر غلظت های مختلف روی سولفات (0،1000،2000،3000 میکرومولار) بر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی در دو رقم کلزا ، (اکاپی و طلایه) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی بذر، محتوای نسبی آب، طول ریشه چه و ساقه چه دانه رست ها، وزن تر و خشک دانه رست ها، محتوای کلروفیل a و b ،کلروفیل کل، نسبت کلروفیل a به b ، فعالیت آنزیم های پراکسیداز، کاتالاز و پلی فنل اکسیداز باافزایش غلظت روی سولفات، کاهش یافت ولی محتوای کاروتنوئیدها، پرولین و پروتئین با افزایش غلظت روی سولفات در هر دو رقم افزایش یافت. نسبت اسیدهای چرب اشباع به غیراشباع در هر دو رقم با افزایش غلظت روی سولفات افزایش یافت.
عایشه ندرت زهی ناهوک غلامرضا بخشی خانیکی
نس withania، متعلق به خانواده سولاناسه، دارای 23 گونه بوده که از میان آنها دو گونه w.somnifera و w.coagulans در رویشگاه¬های طبیعی ایران حضور داشته و از لحاظ ارزش داروئی حائز اهمیت می¬باشد. از نظر فارماکولوژیکی، این گونه دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتریائی و قارچی و همچنین اثرات ضد سرطانی می¬باشد. در طی سالهای اخیر، تخریب رویشگاه¬های این گونه گیاهی، برداشت بی¬رویه با اهداف داروئی و تغییرات آب و هوائی از یک طرف، و کندی تکثیر با روش سنتی، کندی جوانه زنی و استقرار این گونه گیاهی منجر به در معرض انقراض قرار گرفتن آن شده است. لذا تدوین و اجرای برنامه¬های موثر در راستای احیاء و حفاظت این گونه با ارزش ضروری بنظر می¬رسد. در این میان استفاده از روشهای کشت بافت به منظور تکثیر سریع ضروری بنظر می¬رسد. به منظور القای کالوس، ریز نمونه برگ، ریشه ومیان گره بر روی محیط کشت پایه ms حاوی 2و4 میلی گرم در لیتر هورمون 2,4-d همراه با 25/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر ba کشت شدند. به منظور ریزازدیادی نیز، ریز نمونه گره حاوی جوانه های جانبی در محیط کشت ms حاوی ترکیبات مختلف هورمون 2,4-d با دو سطح 25/0 و 5/0 میلی گرم، ba با دو سطح 5/0 و 1 میلی گرم و iba با دو سطح 25/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر کشت گردید. نتایج نشان داد که در تمام محیط کشت¬های مورد استفاده بیشترین درصد القاء کالوس (100%) متعلق به ریزنمونه¬ برگ می باشد. از نظر وزن خشک کالوس تولید شده نیز بیشترین وزن خشک (78/3±102 میلی گرم) از ریز نمونه ریشه کشت شده در محیط کشت ms حاوی 4 میلی گرم در لیتر 2,4-d همراه با 5/0 میلی گرم در لیتر ba بدست آمد. بیشترین تعداد شاخساره (04/1+16/6) در محیط کشت حاوی 1 میلی گرم در لیتر ba همراه با 25/0 یا 5/0 میلی گرم در لیتر 2,4-d و بیشترین طول شاخساره (57/0±43/7 سانتی متر) به ترتیب در محیط کشت حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر ba همراه با 5/0 میلی گرم iba بدست آمده است. بیشترین درصد القاء ریشه از شاخساره¬های حاصل از ریزازدیادی (100%) با طول (62/0±6 سانتی متر) در محیط کشت ms حاوی نصف غلظت نمک های مورد استفاده همراه با 1 میلی گرم در لیتر iba و بیشترین تعداد ریشه در هر شاخساره (70/1±63/6) با 5/0 میلی گرم در لیتر هورمون iba مشاهده گردید. در نهایت با انتقال گیاهچه های باززایی شده به خاک 60% آنها بقاء خود را حفظ نمودند.
اسماعیل آزادیان علی مسعودی نژاد
زمینه و هدف : microrna ها خانواده بزرگی متشکل از rna های کوچک غیرکدکننده هستند که تقریبا¬21 نوکلئوتید طول داشته و به عنوان کلید اصلی تنظیمات پس¬رونوشتی بیان ژن¬ها در جانوران عالی، گیاهان و تک یاخته¬ها مطرح می¬باشند. در بیشتر پستانداران mirna ها به¬وسیله¬یrna polymerase ii رونویسی می¬شوند و سپس طی دو سری پردازش (یکی در هسته و دیگری در سیتوپلاسم) بالغ شده و بهmirna عملکردی تبدیل می شوند. مرحله پردازش هسته¬ایmirna ها توسط کمپلکس مولتی پروتئینی میکروپروسسور صورت می¬گیرد و طی آن pri-mirna به pre-mirna تبدیل می¬شود. میکروپروسسور دارای دو جزء اصلی است؛ یکی drosha (نوعی آنزیمrnase iii) و دیگری dgcr8 که یک پروتئین اتصالی به rna دو رشته¬ای (double-stranded rna-binding domain protein) می¬باشد. طی این عملیات dgcr8 به دو رشته ای pri-mirna متصل می¬شود و موجب برش آن به وسیله drosha و تبدیل آن به pre-mirna می شود. اینکه چگونه dgcr8 فقط و فقط pri-mirna را می شناسد هنوز مورد ابهام است چرا که همزمان هزاران rna دو رشته ای در هسته حضور دارند که بسیار شبیه به pri-mirna هستند. هدف این مطالعه روشن کردن مکانیسم شناسایی pri-mirna ها توسط پروتئین dgcr8 است. روش کار: در ابتدا با استفاده از روش های آنالیز توالی به جستجوی موتیف های مشترک و اختصاصی بین pri-mirna ها پرداخته شد. سپس pri-mir-16-1 انسانی به دلیل فراوانی مطالعات آزمایشگاهی صورت گرفته و شناخت بیشتر، به عنوان الگوی مطالعاتی انتخاب و مدل های سه بعدی از سویه های طبیعی و موتانت آن آماده شد. در مرحله بعد مدل سه بعدی حاصل از کریستالوگرافی dgcr8 بهینه سازی شد و در نهایت برهمکنش بین سویه های مختلف pri-mir-16-1 و dgcr8 با تکیه بر یافته های بخش آنالیز توالی صورت گرفت. یافته ها: یک موتیف ug در ناحیه 14- و 13- همه pri-mirna های متعارف وجود دارد که در mirna های غیرمتعارف دیده نمی شود و برای میانکنش با dgcr8 ضروری است. افزون بر این یک ناحیه غنی از u در پایین دست لوپ مشاهده شد که در میانکنش با dgcr8 نقش مهمی ایفا می کند. نتایج: محل پیوستن تک رشته rna به دو رشته ای ساقه و ناحیه پایین دست لوپ موجود در اکثر pri-mirna های متعارف انسانی، نقاط حساسی هستند که توسط پروتئین dgcr8 تمییز داده می شوند. واژه های کلیدی: pri-mirna، پروتئین dgcr8، شبیه سازی میانکنش بین مولکولی، موتیف pri-mirna، پروتئین dgcr8، شبیه سازی میانکنش بین مولکولی، موتیف
ناصر نظری غلامرضا بخشی خانیکی
با توجه به اینکه بلوط یکی از عناصر اصلی جنگلهای استان لرستان می باشد، دستیابی به دامنه تغییرات صفات کمی و صفات کیفی اندام های برگ و میوه حائز اهمیت می باشد. به این منظور تحقیق مورد نظر در جنگل های بلوط استان لرستان در 7 کانون و در هرکدام از این کانون ها تعداد 40 نمونه، برگ ومیوه جمع آوری شد. برای هر نمونه گیاهی تعداد 8 صفت از ویژگی های مورفولوژیک اندام میوه و تعداد 16 صفت از ویژگی های مورفولوژیک اندام برگ ، شناسایی و ثبت گردید. صفات توسط کولیس انـدازه گیری شد و نتایـج توسط نرم افزار minitab ver.14 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در استان لرستان سه گونه بلوط شامل ) quercus persica بلوط ایرانی)، quercus branti (برودار) و quercus infectoria (دارمازو) مشاهده می شود، که پراکنش آنها در این مناطق متفاوت می باشد. گونه دارمازو به صورت کاملا" مجزا در منطقه زشت و قلایی دیده می شود و در سایر مناطق استان دو گونه بلوط ایرانی و برودار به صورت ناهمگن مشاهده می شود. در بین صفات مورد مطالعه در این تحقیق رنگ برگ روشن،وجود کرک در برگ ها،وجود دندانه ها و طول پوشش دانه بیشترین تأثیر را درجدایی دو گونه ، بلوط ایرانی و برودار از دارمازو دارند.
معین رجب زاده فائزه رجب زاده
چکیده به دلیل اثرات جانبی داروهای شیمیایی، امروزه توجه به داروهای گیاهی رو به افزایش است. یکی از گیا¬¬هان دارویی با ارزش، بادام کوهی، گونه amygdalus scoparia می¬باشد، که در ایران نیز از پراکنش خوبی برخوردار است. بدین منظور، نسبت به تعیین مهمترین عوامل اکولوژیکی مؤثر بر میزان اسانس دانه بادام کوهی در سه رویشگاه (حشرآباد، جزین و دادبین) در استان کرمان، شهرستان بم پرداخته شد. در هر رویشگاه سه ترانسکت با فاصله¬های 100 متر از یکدیگر و روی هر ترانسکت تعداد 3 پلات با سطح چهار در چهار متر در نظر گرفته شد. در هر پلات اندازه سطح پوشش تاجی، تراکم، ارتفاع بوته، طول بزرگترین ساقه، بزرگترین و کوچکترین قطر، طول و عرض برگ و زادآوری گونه مورد نظر مورد اندازه-گیری قرار گرفت. سپس برخی خصوصیات خاک (میزان شن، سیلت، رس، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، ازت، فسفر، هدایت الکتریکی، ماده آلی، آهک، ph، رطوبت اشباع و غیره) و نیز، میانگین دمای سالیانه، حداقل مطلق دما در سردترین و گرمترین ماه، میانگین حداقل و حداکثر دما، بارندگی سالیانه، در هر منطقه اندازه¬گیری شد. در مرحله بعد، برای مقایسه درصد اسانس و نوع ترکیب¬های آن، از سه رویشگاه مذکور دانه¬های بادام کوهی جمع¬آوری و از آن¬ها، در دمای محیط به روش تقطیر با آب اسانس¬گیری گردید. و نسبت به تجزیه و شناسایی ترکیب¬های تشکیل دهنده اسانس به وسیله دستگاه¬های gc و gc-mas اقدام گردید. تنها 3 ترکیب در هر سه رویشگاه حضور داشتند که عبارتند از cyanogen bromide، ethanone 2-hydroxy-1,2-diphenyl- و benzenemethanol, α-(2-nitropentyl)-، که جزو مهمترین ترکیب¬های اسانس بادام کوهی محسوب می¬شوند. درصد ترکیب¬های اصلی موجود در اسانس در این سه رویشگاه تفاوت قابل ملاحظه¬ای دارند و cyanogen bromide و benzenemethanol, α-(2-nitropentyl)-¬¬که در منطقه جزین به مقدار 255/88% و دادبین 024/58% و حشرآباد 094/15% وجود داشت و ethanone 2-hydroxy-1,2-diphenyl- به ترتیب 0094/41% ،849/19% و 843/35% می باشد. نتایج نشان داد که، ترکیبbenzeneacetonitrile, α-(benzoyloxy)- در رویشگاه حشرآباد حضور ندارد، درحالی که میزان آن در رویشگاه جزین 25/88 و در دادبین 024/58 درصد می¬باشد. همچنین ترکیبات 4-chlorobutanoic anhydride و 2-oxazolidinone, 4,5-diphenyl-, trans- که جزء بیشترین درصدهای اسانس در جزین را به خودشان اختصاص داده¬اند، در دادبین و حشر آباد وجود ندارد. با توجه به یکسان بودن شرایط انتخاب نمونه¬ها، استخراج اسانس¬ها و شناسایی ترکیب¬های موجود در اسانس، این نتایج مؤید تأثیر تفاوت¬های محیطی اکوسیستم رویشگاه¬ها از قبیل خصوصیات خاک، شرایط اقلیمی و فیزیوگرافیک بر درصد هر یک از ترکیب¬های اسانس موجود در سه رویشگاه می-باشد. بدین ترتیب، مقادیر پارامترهای اکولوژیکی در سه رویشگاه¬ با استفاده از روش تجزیه مؤلفه¬های اصلی pca و آزمون تجزیه واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بررسی¬های انجام شده نشان داد که، بین سه رویشگاه تفاوت¬های قابل ملاحظه¬ای از لحاظ سطح پوشش، تراکم، بزرگترین و کوچکترین قطر، عرض برگ، ارتفاع بوته و طول بزرگترین ساقه وجود دارد. همچنین، نتایج حاصل از آنالیز به روش مؤلفه¬های اصلی pcaنشان داد که، پارامترهای تراکم، میانگین دمای سالانه، حداقل مطلق دما در سردترین ماه، حداقل مطلق دما در گرمترین ماه، میانگین حدقل دما، میانگین حداکثر دما، ph¬، هدایت الکتریکی، آهک، رطوبت اشباع، فسفر، پتاسیم، شن و رس دارای تأثیر¬گذاری بیشتری می¬باشند و مهمترین عوامل اکولوژیکی مؤثر بر میزان اسانس دانه بادام کوهی به شمار می¬روند. واژههای کلیدی: اسانس بادام کوهی، عوامل اکولوژیکی و منطقه بم.
صدیقه جوادی غلامرضا بخشی خانیکی
شناخت عوامل موثر بر عملکرد و محدودیت هائی که برای دستیابی به عملکردهای بالاتر در محصولات زراعی وجود دارد می تواند اقدام موثری در مدیریت بهتر مزرعه و تولید ارقام سازگار و پرمحصول باشد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تراکم بوته بر خواص اکوفیزیولوژیکی سه رقم چغندرقند طرح تحقیقی در قالب دو آزمایش با روش آماری اسپلیت بلوک در سه تکرار با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی اجرا شد. تراکم در سه سطح 18*60, 15*50 و 20*50 در بلوک های اصلی و ارقام رسول، شیرین و 7112 بصورت تصادفی در داخل بلوک ها قرار داده شد. پس از هر مرحله برداشت، وزن تر ریشه، برگ و دمبرگ و همچنین وزن خشک آنها و شاخص سطح برگ اندازه گیری و ثبت شد و نمونه خمیر هر تیمار در آزمایشگاه ، آنالیز کیفی گردید. نتایج نشان داد که اثر تنش روی صفات عملکرد ریشه، قند قابل استحصال، عملکرد شکر سفید، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، دمبرگ و ریشه معنی دار بود. اثر تراکم روی درصد قند و قند قابل استحصال و عملکرد شکر سفید و طول ریشه وزن خشک برگ و دمبرگ معنی دار بود و بیشترین عملکرد شکر سفید در آرایش کاشت 50*25 سانتیمتر بدست آمد. اثر رقم روی بیشتر صفات مورد بررسی معنی دار بود و رقم رسول از نظر عملکرد ریشه و مقدار شکر سفید با اختلاف معنی داری از بقیه بالاتر بود. اثرات متقابل تراکم و تنش و همچنی رقم و تراکم در بیشتر صفات معنی دار نشد. بیشترین عملکرد شکر سفید مربوط به رقم رسول با تراکم 120 هزار بوته در هکتار بود. با توجه به محیط های تنش و بدون تنش خشکی، کاهش وزن تر اندام هوایی بیانگر ذخیره سازی غیر یکسان آب در توده ها است. همچنین کاهش وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک کل بیانگر این است که تنش خشکی می تواند روی رشد قسمت های هوایی گیاه و وزن خشک کل تاثیر گذاشته و باعث کاهش آنها گردد . نکته قابل توجه در نتایج بدست آمده این بود که صفات درصد قند وعملکرد شکر سفید، ناخالصی های ازت، ناخالصی های سدیم، پتاسیم ، قند ملاس و خلوصیت شربت خام در دو محیط تفاوت معنی داری نشان نداد، این بدان معنی است که اعمال تنش در دو مرحله اجرا شده در این آزمایش ضمن صرفه جویی در مصرف آب در زمان بحرانی آن (که مورد نیاز غلات و سایر زراعتهای رقیب در منطقه می باشد) تاثیر سوء قابل ملاحظه ای در مهمترین صفت کمی و کیفی چغندر قند (مقدار قند قابل استحصال) نداشته است.
لیلا باقری ستار طهماسبی انفرادی
ژنتیک جمعیت ها به دو موضوع عمده توصیف ساختار ژنتیکی جمعیت ها و تئوری پردازی نیروهای موثر در تکامل جمعیت ها می پردازد.یکی از اهداف استفاده از مارکرهای مولکولی ای که همبستگی با صفات فنوتیپی و ژنتیکی دارند، شناسایی و طبقه بندی گیاهان می باشد.از طرفی مطالعه پروتئوم و ساختن یک پروتکل برای نقشه برداری پروتئوم یا این امکان را داده است تا گامی منطقی جهت تبدیل نشانگرهای تصادفی به نشانگرهای اختصاصی بر اساس استفاده از پروفیل یا الگوی پروتئینی در صورت امکان برداشته شود . دراین طرح با مطالعه الگوی پروتئین های ذخیره دانه زیتون، با استفاده از مارکرهای مولکولی پروتئینی و مارکرهای فنوتیپی، نتایج بدست آمده از مطالعات، منتهی به شناخت سه گروه از پلی پپتیدهای ساختاری اصلی گردید که توسط آنالیز الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای دانه، به ترتیب با وزن ملکولی : p1 (21 kda) p2 (25 kda) p3 (28 kda) p4 (31 kda) p5 (35kda) p6 (45 kda) بدست آمدند. این نتایج با استفاده از پروتکل ارائه شده در رابطه با استفاده از الگوی پروتئینی به عنوان مارکر مولکولی استاندارد در شناسایی گونه های مختلف گیاه زیتون(olea europaea l.) جهت غربالگری این گونه و تفرق آنها با سایر گونه های مشابه آن به دست آمدند. در این تحقیق با اجرای آزمایشات مختلف بر اساس پروتکل های موجود، پروتکل مناسبی برای استخراج پروتیین های دانه تهیه گردید. با استفاده از آنالیز الکتروفورزی sds-page کلیه پلی پپتیدهای ساختاری اختصاصی گونه europaea l. olea در سه پاکت با وزن ملکولی مختلف که به ترتیب شامل یک ، سه و دو باند می باشند، مشخص گردیدند. نتایج قابل توجه در آنالیز الکتروفورزی sds-page مورد طبقه بندی و ترسیم کلاستر قرار گرفتند. در آنالیز الکترفوروزی دو بعدی(2d) تعداد 250 لکه شناسایی شد و تفاوت بین 23 ,t 25 t در 3 لکه مشاهده گردید. با بررسی در سایت ncbi و مقایسه نقطه pi و mw تئوریک لکه های مشاهده شده، ارتباط نزدیک بین فعالیت و بیان ژن های fad2 و fad3 و مقادیر اسیدهای چرب ارزیابی شده در ارقام مختلف با مقادیر اسیدچرب های لینولئیک و لینولنیک مشخص گردید. به این ترتیب استفاده از پروفایل یا الگوی پروتئینی نه تنها در تشخیص منابع ژرم پلاسم زیتون در ایران کاربرد خواهد داشت ، بلکه آغازی در مطالعات برروی تعیین کیفیت روغن زیتون نیز خواهد بود. در مقایسه نتایج تجزیه کلاستر ژنوتیپی (آنالیز پروتئین) و فنوتیپی (اگرونومیکی)، شباهت معنی دار در داخل و بین جمعیت ها دیده نشد. بدین ترتیب مارکرهای فنوتیپی نمی توانند به تنهائی جهت شناسائی و خصوصیت شناسی ارقام بدون در نظر گرفتن پروفایل پروتئینی آنها مورد استفاده قرار گیرند.
مهسا بنائی غلامرضا بخشی خانیکی
بلایت فوزاریومی سنبله گندم از بیماری های مهم در گندم، جو و غلات دانه ریز می باشد ، که عمده ترین عامل این بیماری قارچ fusarium graminearum است. این بیماری در اکثر مناطق غله خیز دنیا گسترش یافته و خسارات عمده ای بین ?? تا ?? درصد بر عملکرد و کیفیت این محصول وارد می کند. قارچ عامل بیماری با تولید مایکوتوکسین های فراوان باعث افت شدید کیفیت محصول می گردد. از جمله این مایکوتوکسین ها، تریکوتسین ها می باشند که مهار کننده های فعال مرکز پپتیدیل ترانسفراز ریبوزومهای یوکاریوتی می باشند. آنزیم های استیل ترانسفرازی در بیوسنتز و همچنین سم زدایی از بسیاری متابولیت های ثانویه مانند آنتی بیوتیک ها دخیل است. تریکوتسین ها از متابولیت های ثانویه مهمی هستند که توسط قارچ های پاتوژن گیاهی جنس fusarium از قبیلfusarium sporotrichioides و fusarium graminearums تولید می شوند. این قارچ ها در ژنوم خود دارای ژن های کد کننده استیل ترانسفرازهای موثر بر تریکوتسین ها هستند. ژن tri101 از قارچf. sporotrichioides است که محصول آن نوعی استیل ترانسفراز بوده که تریکوتسین ها را به ترکیبانی با سمیت کمتر تبدیل می کند.این آنزیم در مکانیسم افزایش تحمل به تریکوتسین ها نقش دارد. امروزه با استفاده از تکنیک های مهندسی ژنتیک، ژن مسئول مقاومت می تواند از هر منبعی به گیاه زراعی انتقال داده شود که این امر سبب افزایش تعداد و گوناگونی ژن های مورد استفاده می شود . در این تحقیق ها ژن tri 101 کد کننده استیل ترانسفراز از قارچ f. sporotrichioides به گیاه توتون انتقال داده شد و تاثیر آن در سم زدایی از تریکوتسین شناخته شده دی اکسی نیوالنول، مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، در بررسی ریشه ها نشان داده شد ریشه گیاهان تراریخت برخلاف ریشه گیاهان غیر تراریخت در محیط حاوی دی اکسی نیوالنول به رشد طبیعی خود ادامه دادند.
سوده شاکر فرح فراهانی
گل رز مینیاتوری گیاهی چندساله از جنس رزا وخانواده رزاسه است که بدلیل زیبایی های منحصر بفردش ، مردم پسند ، محبوب وتجاری می باشد.دراین تحقیق به دنیال بهینه سازی تکثیر تجاری رز مینیاتوری و گلدهی آن در شرایط این ویترو بوده ایم به همین منظور از 15 محیط ms که هرکدام دارای غلظتهای مختلفی از هورمون های (iba (0-0.1 mg/l و(bap(0-2mg/lویک محیط فاقد هرنوع هورمون بود استفاده شد.صفاتی چون تعداد ساقه، طول ساقه،تعدادبرگ،تعداد ریشه طی دو واکشت بررسی شدند.در تیمار پانزدهم با میزان( iba(0.1mg/l و(bap(2mg/l بیشترین میانگین طول ساقه ، طول ریشه ، تعداد برگ و تعداد ساقه بدست آمد که اختلاف صفات درمیان گروهها و بین گروه ها معنی دار بود.درمیان 15 تیمار فقط در تیمار چهاردهم و پانزدهم ریشه تشکیل شد. سپس نمونه ها به شیشه های محتوی محیط گلدهی منتقل شدند. 4 تیمار هورمونی برای گلدهی در نظر گرفته شده بود که میزان جیبرلین موجود در این محیط ها به ترتیب( ga3(0.02-0.5-1-1.5 mg/l بود که درتیمار دوم بامیزان جیبرلین 0.5mg/l پس از گذشت 53 روز غنچه و پس از گذشت 61 روز گل تشکیل شد،دراین تیمار میزان گلدهی از مابقی تیمارها بیشتر ، 46.6% بوده که کمترین زمان لازم برای تشکیل غنچه و شکوفایی گل را به خود اختصاص داد.
محمود صفدری علی دادار
این پژوهش به منظور بررسی اثرات تیمارهای مختلف غلظت هورمون جیـبرلین (0،250،500 و750 میلی¬گرم بر لیتر) و زمان¬های مختلف تیمار (صفر، 6،12و 18 ساعت) بر رشد رویشی گیاه پیاز خوراکی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان شمالی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک¬های کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج تجزیه مستقل داده¬ها نشان داده که عملکرد پیاز بطور معنی¬داری تحت تاثیر زمان تیمار هورمون قرار نگرفت؛ امّا درغلظت 500 میلی¬گرم بر لیتر، بیشترین عملکرد را نشان داد. همچنین نتایج اثر مستقل زمان روی صفات رویشی نشان می¬دهد که طول ساقه، تعداد برگ و قطر یقه تفاوت چندان معنی¬داری در اثر زمان تیمار از خود نشان نداد. ولی بر ارتفاع بوته اثر معنی¬داری نشان-داد. غلظت هورمون بر روی همه صفات رویشی اثر معنی¬داری نشان می¬دهد؛ بطوریکه غلظت 500 میلی-گرم بر لیتر اثر مثبت معنی¬داری بر روی طول ساقه، تعداد برگ و ارتفاع بوته دارد. ضمنا بیشترین اثر مثبت معنی¬دار بر روی قطر یقه مربوط به غلظت صفر(تیمار شاهد) می¬باشد. همچنین نتایج حاصل از جدول واریانس اثرات متقابل زمان تیمار و غلظت هورمون بر صفات رویشی نشان داد که اثر متقابل بین تیمار زمان 12 ساعت و غلظت 500 میلی¬گرم بر لیتر بیشترین تاثیر را بر افزایش تعداد برگ و ارتفاع بوته دارد؛ ولی این اثر بر طول ساقه، مثبت ولی غیرمعنی¬دار است؛ در حالیکه اثر متقابل زمان شاهد و غلظت 750 میلی¬گرم بر لیتر بر قطر یقه معنی¬دار می¬باشد. ضمنا نتایج حاصل از بررسی اثرات متقابل این تیمارها بر صفات زایشی و عملکرد نشان می¬دهد که تیمار زمان 12 ساعت و غلظت 500 میلی¬گرم بر لیتر هورمون بیشترین تاثیر را بر تعداد پیاز کوچک، متوسط، تعداد کل و وزن پیاز کوچک و پیاز متوسط دارد و تیمار زمان شاهد و غلظت 500 میلی¬گرم بر لیتر هورمون، بیشترین تاثیر را بر تعداد پیاز بزرگ، وزن پیاز بزرگ و وزن کل پیاز دارد
شاپور قاسمی غلامرضا بخشی خانیکی
منطقه چینگری معروف به پَلَه تابی چنگری با مساحت 1400 هکتار در شمال غربی کوهدشت واقع شده است حداقل ارتفاع این کوه 1200 متر و حداکثر ارتفاع آن 1700 متر از سطح دریا می باشد . میانگین بارندگی سالانه 387/8 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 15/8 درجه سانتیگراد است . هدف اصلی این پژوهش معرفی فلور و جوامع گیاهی منطقه ، تعیین شکل های زیستی و کورتیپ های آنها می باشد . براساس جمع آوری گیاهان طی سالهای 1386-1387 تعداد 403 گونه گیاهی در منطقه تشخیص داده شد . از این تعداد 61 گونه نهاندانه تک لپه ای و 342 گونه نهاندانه دولپه ای است که به 63 خانواده و 251 جنس تعلق دارند . در میان دو لپه ایها تیره ای compositae (4/15 درصد) ، fabaceae (7/9 درصد) ، cruciferae(8درصد)،labiateae(7 درصد)،apiaceae(5 درصد) و در بین تک لپه ایها poaceae(4/10 درصد) سهم بیشتری را در فلور منطقه دارند . در میان گیاهان این منطقه تروفیت با 185 گونه (9/45 درصد) و همی کریپتوفیت ها با 118 گونه (3/29 درصد) فراوانترین شکل زیستی می باشند . بررسی پراکنش جغرافیایی گیاهان نشان داد که 214 گونه (1/53 درصد) به ناحیه رویشی ایران-تورانی تعلق دارند.
فاطمه اکبری حسام الدین رمضانی
پژمردگی فوزاریومی یکی از مهمترین بیماریهای گوجه¬فرنگی است، که سالانه خسارت زیادی به این محصول وارد می¬کند. از طرفی کاربرد سموم شیمیایی بدلیل تاثیرات سوء بر سلامتی انسان و محیط زیست در برنامه¬های جدید مدیریت بیماری گیاهی، کمتر مورد استقبال قرار گرفته است. استفاده از روش¬های جایگزین مناسب، همانند تولیدات طبیعی بخصوص اسانسهای گیاهی به ¬دلیل داشتن خواص دارویی، ضدقارچی، ضدباکتریایی و آنتی-اکسیدانی متابولیت¬های ثانویه در مدیریت عوامل بیماریزا رو به پیشرفت است. این تحقیق به منظور بررسی اثر ضد قارچی روغن فرار برگ اکالیپتوس گونه سیتریودورا (جوان و بالغ) و ماده اصلی آن در مقایسه با قارچ¬کش منکوزب، در قالب طرح کاملا تصادفی انجام پذیرفت. ابتدا روغن فرار برگ اکالیپتوس از طریق تقطیر¬ آبی بوسیله دستگاه کلونجر استخراج، سپس تاثیر آن از طریق تهیه محیط کشت مسموم بررسی شد. در شرایط کنترل شده در دو مرحله، اندازه¬گیری رشد طولی پاتوژن و وزن توده قارچی (تر و خشک) در مقایسه با قارچ¬کش منکوزب انجام گردید. در این میان کمترین غلظت قارچ¬کشی در خصوص ماده موثر اصلی (سیترونلال) روغن فرار برگ جوان و منکوزب بترتیب 2500، 4000 و 3000 پی¬پی¬ام گزارش گردید. به عبارتی، روغن فرار برگ جوان در مقایسه با قارچ¬کش منکوزب بهتر عمل نموده و قدرت مهارکنندگی قویتری از خود نشان داد. در شرایط گلخانه¬ای از رقم حساس به بیماری پژمردگی فوزاریومی (لیندا) استفاده شد. بر اساس نتایج حاصله، بیشترین رشد پارامترهای مختلف گیاه از تیمار سیترونلال گزارش گردید. یافته¬های حاصل از این تحقیق نشان می-دهد که روغن فرار برگ اکالیپتوس می¬تواند به عنوان قارچ¬کش طبیعی جهت کنترل پاتوژن¬های بیماریزای قارچی در برنامه¬های آینده مدیریت بیماری¬های گیاهی مورد استفاده قرار گیرد.
معصومه پیرویسی مرتضی عطری
lamiaceaeیکی از بزرگترین تیره های گیاهان گل دار است . این تیره دارای خواص بسیار متنوع و مهمی مانند خاصیت دارویی ، آرایشی و بهداشتی است . جنس آویشن از جنس های مهم این تیره محسوب میشود که در طایفه ی mentheaeقرار دارد.این گیاه کاربرد های زیادی در صنایع دارد و از گیاهان معطر ایران به شمار می آید .این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی وجود تنوع درون گونه ای گیاه thymus daenensis( celak.) jalas. در استان همدان با استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه (d.s.s.) انجام شد .بر این اساس از بین محل های مورد بررسی ، 11 زیستگاه ویژه برای گونه گیاهی thymus daenensis( celak.) jalas. تعیین گردید .در برسی این زیستگاه ویژه گونه های همباش جمع آوری و شناسایی شد .سپس با استفاده از نرم افزار anaphytoداده های فلوریستیک به روش f.c.a.و p.c.a. آنالیز گردید و گروه بندی زیستگاه های ویژه بر اساس مارکر فلوریستیک (ترکیب رستنی ها )انجام شد .داده های اکولوژیک با استفاده از نرم افزار anaphytoبه روش f.c.a.و .h.a.c نرم افزار mvsp به روش های c.c.a. و .p.c.oآنالیز گردید .در این راستا آنالیز خاک نیز صورت گرفت . پس از تعیین وجود تنوع درون گونه ای ، به منظور تعیین سطح و نوع تنوع درون گونه ای گروه های حاصل از بررسی های فوق ،از بررسی های آناتومی ، مورفومتری و الکتروفورز پروتئین های ذخیره ای بذر استفاده شد. سپس آنالیز داده های حاصله با استفاده از نرم افزار mvsp با روش های upgma و .p.c.oانجام گرفت .در نهایت بررسی و مقایسه ی نتایج بدست آمده برای گونه ی مورد بررسی منجر به تعیین 3 گروه pedodeme ، 3 گروه altideme و 5 گروه proteodemeگردید . لازم به یاد آوری است که نتایج بدست آمده از بررسی های فلوریستیک – اکولوژیک ، آناتومی ، مورفومتری و الکتروفورز پروتئین ذخیره ای بذر با یکدیگر همخوانی دارد و وجود درون گونه ای گیاه thymus daenensis( celak.) jalas. را در استان همدان نشان می دهد . کلید واژه ها : استان همدان،اکولوژی، تنوع درون گونه ای، روش.d.s.s،thymus daenensis( celak.) jalas.
سیما فیضی زاده ملکی منوچهر قوجائی
هدف از این مطالعه این است که آیا بیماری هپاتیت b و درمان با اینترفرون آلفا تاثیری در مقادیر پلاسمایی پارامترهای t3 ، t4، tsh و آنتی بادی anti-tpo دارد یا خیر؟ هپاتیت b از بیماریهای خطرناک ویروسی بوده و طی آن آسیب زیادی به کبد و دیگر اعضا می رسد. در این مطالعه 10 مورد مبتلا به هپاتیت b (درسنین و جنس مختلف) و10 مورد سالم (از نظر بالینی وآزمایشگاهی ) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند. پس از تشخیص بیماری به کمک تست های رایج تشخیصی اعم از راپید تست، آزمایش الایزا، از گروه بیمار و سالم، نمونه های پلاسما جمع آوری شده و پارامترهای مورد نظر (t3,t4,tsh,anti-tpo) قبل و 2 ماه بعد از درمان با اینترفرون آلفا به روش الکتروکمی لومینسانس و الایزا اندازه گیری شدند. دراین بررسی مقادیر پلاسمایی هیچ یک از پارامترها بین گروه کنترل و مقادیر پارامترها قبل و بعد از درمان اختلاف آماری معنی داری را نشان نداد. در داخل گروه ها نیز هیچ یک از پارامترها همبستگی آماری معنی داری را نشان ندادند. در مجموع میتوان اشاره کرد که احتمالاً بتوان با آگاهی از تغییرات پارامترهای فوق، در مدیریت هر چه بهتر هپاتیت bبهره جست و ثانیاً مقادیر این شاخص ها ممکن است که با شدت بیماری تغییر کنند.
مریم فراتی غلامرضا بخشی خانیکی
جنس teucrium از تیره نعنا lamiaceae می باشد. این جنس در ایران 13 گونه دارد که مریم نخودی شرقی teucrium orientale l. از جمله آنهاست. در این تحقیق تاثیر عوامل اکولوژیکی بر سطح پوشش و ترکیبات اسانس مریم نخودی شرقی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور سه رویشگاه اسدآباد (ارتفاع 2300 متر)، گرو (2150 متر) و رزن (2100 متر) در استان همدان انتخاب گردید. در هر رویشگاه 10 پلات به روش تصادفی استقرار یافت. در هر پلات سطح پوشش گونه مورد مطالعه تعیین شد. از هر رویشگاه نمونه خاک از عمق تجمع ریشه برداشت شد و برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن در آزمایشگاه مورد سنجش قرار گرفت. بخش های هوایی گیاه به میزان مناسب از رویشگاه ها جمع آوری گردید و پس از انتقال به آزمایشگاه، اسانس گیری به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر انجام گرفت. سپس با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به جرم سنج (gc/ms) ترکیبات اسانس شناسایی و میزان هر کدام از آن ها تعیین شد. ترکیبات عمده در این گونه عبارتند از: بتا-کاریوفیلن، دی جرماسرن، بتا کاریوفیلن آپوکسید، بتا-کوبنن، آلفا-کاریوفیلن، لیپیدوزن، ایزوکاریوفیلن، آلفاکادنین و لینالول. برای تعیین مهم ترین عوامل موثر بر خصوصیات رویشی و ترکیبات اسانس گونه مورد نظر از روش تجزیه مولفه های اصلی (pca) در نرم افزار minitab ver. 16 استفاده شد. نتایج نشان داد که ماده آلی، اسیدیته و میانگین دمای سالانه بیشترین تاثیر را در تفکیک رویشگاه اسدآباد دارند. در رویشگاه رزن بیشترین تاثیر را سطح پوشش، میزان آهک و حداقل مطلق دما در سردترین ماه دارند. همچنین میانگین دمای سالانه، حداکثر مطلق دما در گرمترین ماه و شن بیشترین تاثیر را در تفکیک رویشگاه گرو دارند
مهتاب علیزاده یاور شرفی
گونه¬های مختلف جنس prunus از تیره rosaceae درختان میوه هسته¬دار را تشکیل می¬دهند. خودناسازگاری گامتوفیتی اکثر این گیاهان، انتخاب درختان گرده¬زای مناسب برای پرورش آنها را با عملکرد مناسب کمی و کیفی به هنگام احداث باغ ضروری می¬سازد. بنابراین، مطالعه خصوصیات فیزیولوژیکی مهم گرده در گونه¬ها و ارقام مختلف این تیره از مهم¬ترین چالش¬های پرورش دهندگان واصلاح¬گران می¬باشد. در مطالعه حاضر اثرات هورمون¬های جیبرلین و اکسین بر روی رشد و نمو گرده چند گونه از درختان میوه هسته¬دار در شرایط درون شیشه¬ای از قبیل جوانه¬زنی، رشد لوله و در چند رقم از گونه¬های جنس prunus شامل بادام، زردآلو، گوجه¬سبز، آلو، هلو، شلیل، گیلاس و آلبالو در شرایط درون شیشه¬ای مورد بررسی قرار گرفت. حداقل دو رقم از هر گونه انتخاب و گرده آنها جمع¬آوری و در محیط کشت درون شیشه¬ای حاوی 15 درصد ساکارز و 1/5 درصد آگار کشت داده شدند. پتری دیش¬ها 24 ساعت در دمای 22 درجه سانتی¬گراد در تاریکی نگه¬داشته شد. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاٌ تصادفی در 5 تکرار انجام شد. در هر پتری دیش 5 میدان دید توسط میکروسکوپ نوری مجهز با اکولر، بررسی و درصد جوانه-زنی و رشد لوله گرده در آنها یادداشت¬برداری شد. داده¬های حاصل با نرم¬افزار آماری spsوmstatc تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که اثرات جیبرلین و اکسین از نظر جوانه¬زنی، رشد لوله و طول عمر گرده هر کدام در بین گونه¬ها و ارقام تفاوت معنی¬دار وجود داشت و همچنین بین دو هورمون تفاوت معنی-داری مشاهده گردید.
زهرا غرات محمد علی علیزاده
چکیده تاناستوم (tanacetum ssp.) یکی از بزرگترین جنسهای قبیله anthemideae از تیره کاسنی (compositea) است. در این پژوهش تنوع ژنتیکی 20 جمعیت از گونههای tanacetum ciliphyllum و t. parthenifolium با استفاده از مطالعات مورفولوژیکی، پروتئینی و آنزیمی و بررسی گردید. در مطالعه مورفولوژیکی گونهی t. chiliphyllum و t. parthenifolium تنوع قابل ملاحظهای در صفات بررسی شده مشاهده گردید. در گونه t. chiliphyllum برای تاریخ گلدهی جمعیت ایلام، ارتفاع گیاه جمعیت قروه، تعداد ساقهی گلدهنده جمعیت گلپایگان، طول گلآذین جمعیت قم، تعداد کپه در هر گلآذین جمعیت آمل، عرض گلآذین جمعیت دهدز بیشترین عملکرد را داشتند. در گونهی t. parthenifolium برای تاریخ گلدهی جمعیت قزوین، ارتفاع گیاه جمعیت نهاوند، تعداد ساقهی گلدهنده جمعیت گالیکش ، طول و عرض گلآذین جمعیت کلیبر بیشترین عملکرد را داشتند. با توجه به نمودار رستهبندی (pca) ویژگی های مورفولوژیکی مورد مطالعه، مولفه اصلی اول تمامی جمعیتهای t. chiliphyllum را در گروه اول خود از تمامی جمعیتهای t. parthenifolium در گروه دوم خود جدا ساخت. با توجه به نتایج، نشانگر مورفولوژیکی گونههای مورد مطالعه را به خوبی از یکدیگر متمایز کرد. از روش sds-page برای مطالعه الگوهای پروتئینی نمونهها استفاده شد. تعداد 46 باند در جمعیت های مورد مطالعه مشاهده گردید. کمترین درصد پلیمورفیسم در جمعیتهای tc-آمل و tc-بوانات و tp-مریوان و tp-نهاوند با 83/97 درصد مشاهده گردید، دیگر جمعیتهادرصد پلیمورفیسمی معادل 100 درصد داشتند. در هیچیک از جمعیتها باند اختصاصی دیده نشد. هتروزیگوسیتی باندها از 368/0 تا 412/0 متغیر بود. کمترین شباهت و بیشترین فاصله ژنتیکی بین گونهای میان جمعیتهای tp-کاشان و tc-دهدز، کمترین شباهت و بیشترین فاصله ژنتیکی درون گونه tanacetum chiliphyllum میان جمعیتهای tc-بوانات و tc-قروه و درون گونه t.parthenifolium میان جمعیتهای tp-کاشان و tp-زنجان دیده شد. کمترین فاصله ژنتیکی بین جمعیتهای tp-گالیکش و tp-نهاوند مشاهده شد. تجزیه واریانس مولکولی تنوع درون جمعیتها را 100% و تنوع میان جمعیتها و میان گونهها را صفر درصد نشان داد. با توجه به نتایج، نشانگر پروتئینی ابزار مناسبی برای مطالعه تنوع ژنتیکی میان گونههای مورد مطالعه در این پژوهش نمیباشد. گوناگونی آنزیمی جمعیتهای تاناستوم با استفاده از الگوی الکتروفورز آنزیم پراکسیداز مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس بر روی ژل پراکسیداز سه زون دارای فعالیت کافی و پایدار بودند و تحت عنوان pxa، pxb و pxc مورد مطالعه قرار گرفتند. از 13 آلل مشاهده شده، سه آلل نادر (با فراوانی کمتر یا مساوی 05/0%) که دو آلل در گونه t. parthenifoliom و یکی هم در گونهی t. chiliphyllum دیده شد. بیشترین فاصله ژنتیکی و کمترین شباهت بین گونهای میان جمعیتهای tp-زنجان و tc-گلپایگان ، بیشترین فاصله ژنتیکی و کمترین شباهت درون گونه tanacetum chiliphyllum میان جمعیتهای tc-گلپایگان و tc-بویراحمد و درون گونه t.parthenifolium میان جمعیتهای tp-تفت و tp-زنجان دیده شد. کمترین فاصله ژنتیکی بین جمعیتهای tp-کاشان و tp-شیراز مشاهده شد. در تجزیه واریانس مولکولی میزان واریانس در میان گونهها 21% و در میان جمعیتهای هر گونه 25% و درون جمعیتها 54% بود. در این آزمایش با توجه به متفاوت بودن الگوی الکتروفورزی جمعیتهای مختلف مشخص شد که الگوی آنزیمی و برای طبقهبندی و شناسایی ژنوتیپها قابل استفاده است. همبستگی بین فواصل ژنتیکی حاصل از دادههای پروتئینی و آنزیمی و جغرافیایی با استفاده از آزمون منتل (mantel) انجام شد. در گونهی t.chiliphyllum همبستگی بین فاصله ژنتیکی دادههای پروتئینی و دادههای مورفولوژی با فاصلههای جغرافیایی جمعیتهای مورد مطالعه معنیدار میباشند (05/0p= و0968/0r2=)، (005/0p= و 0511/0r2=). در گونهی parthenifolium t. همبستگی بین فاصله ژنتیکی دادههای آنزیمی با دادههای مورفولوژی جمعیتهای مورد مطالعه معنیدار میباشد (03/0p= و108/0=r2). با توجه به نتایج حاصل از مارکر پروتئینهای کل جمعیتهای جمعیتهای tp-کاشان و tc-دهدز که بیشترین فاصله ژنتیکی را با یکدیگر داشتند، برای پروژههای اصلاحی بین گونهای و جمعیتهای tc-قروه و tc-بوانات در گونه t. chiliphyllum و جمعیتهای tp-زنجان و tp-کاشان در گونه t. parthenifolium برای دورگگیری درون گونهای توصیه میشود. با توجه به نتایج حاصل از مارکر آنزیمی جمعیتهای tp-زنجان و tc-گلپایگان که بیشترین فاصله ژنتیکی را با یکدیگر داشتند، برای دورگگیری بین گونهای توصیه میشوند. جمعیتهای tc-گلپایگان و tc-بویراحمد در گونه t. chiliphyllum و جمعیتهای tp-تفت و tp-زنجان در گونه t. parthenifolium برای دورگگیری درون گونهای پیشنهاد میشوند. واژگان کلیدی: tanacetum chiliphyllum، t. parthenifolium، مورفولوژی، تنوع ژنتیکی، sds-pag، پروتئینهای کل، پلیمورفیسم، پراکسیداز
مونا سادات لاریجانی سید مهدی سادات
ابتلا به ویروس هپاتیت c یکی از مشکلات عمده بهداشت جهانی محسوب می شود. درمان کنونی آن در حال حاضراستفاده ترکیبی از پگ اینترفرون و ریباویرین می باشد. اخیرا مشخص شده است که چندین پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی (snp) در نزدیکی ژن il28b به طور مشخصی در ارتباط با پاسخ به این درمان ترکیبی می باشد. هدف از تحقیق حاضر، تعیین فراوانی پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی rs8099917 و ارتباط آن با ابتلا به عفونت hcv درجمعیت ایرانی بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه مورد- شاهد، 150 نمونه خون از 93 بیمار مبتلا به هپاتیت c مزمن شامل ژنوتایپ های 1 و 3 ویروس hcv و 57 فرد سالم استفاده شد.dna از نمونه ها استخراج و فروانی پلی مورفیسم مربوطه با روش pcr و rflp تعیین شد. نهایتا محصولات برروی ژل آگارز 5/3% بررسی شدند. نتایج: آنالیز داده ها نشان داد که تفاوت قابل ملاحظه ای(p value:0.013, or:2.23) در توزیع تک نوکلوتیدی g/t بین دو گروه سالم (tt:75%, tg: 23%, gg: 2%) و بیمار وجود دارد. (tt: 57%, tg: 35%, gg: 8%) جمع بندی: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که پلی مورفیسم g/t درمیان افراد بیمار در ریسک ابتلا نقش بسزایی داشته و اینگونه استنباط می شود که توارث این snp در الل g، شانس مبتلا شدن به عفونت hcv در میان جمعیت ایرانی نقش دارد. با این حال مطالعات آتی با تعداد نمونه بیشتر ضروری به نظر می رسد.
اعظم عیدی نجف آبادی شکوفه انتشاری
ایران در کمربند خشک جهان قرار دارد بنابراین چگونگی مصرف آب حائز اهمیت است،همچنین چگونگی استفاده از قارچ های میکوریزی واستفاده ازتفذیه معدنی مثل سیلیکون که بیشترین ماده کره زمین بعد از اکسیژن میباشد،درجهت توسعه رشد ومیوه دهی وافزایش وزن خشک میوه درشرایط کم ابی ازعوامل اصلی پژوهش بوده است که نتایج بدست آمده بسیار چشمگیر است.
کاظم طاهریان یونس عصری
مطالعات آت اکولوژی، اطلاعات پایه ای برای مدیریت اکوسیستم های مرتعی به وجود می آورد. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع مدیریت گونه ی دارویی وشق ( dorema ammoniacum ) در رویشگاه های طبیعی استان سمنان ضروری به نظر می رسد تا نسبت به شناخت عوامل اکولوژیک موثر بر آن اقدام گردد. این امر باعث می شود تا به دانش لازم برای کاربرد گونه های گیاهی مناسب در اصلاح و مدیریت علمی اکوسیستم ها دست یابیم. از مهم ترین اهداف این پژوهش تعیین عوامل اقلیمی، خاک و محیطی موثر بر پراکنش جغرافیایی این گونه در استان سمنان می باشد.
مهری مهرابی مهدیس ابراهیم زاده
چکیده ندارد.
هاجر نعمتی غلامرضا بخشی خانیکی
کوه های البرز به عنوان یکی از منابع مهم بیولوژیک کشور دارای اهمیت ویژه ای از نظر غنا و تنوع گونه های گیاهی، ذخایر ژنتیکی و عناصر رویشی می باشد. برای بررسی غنا و تنوع گونه های گیاهی و تغییرات گیاهی در مدیریت های مختلف مراتع دو منطقه قرق و چرا شده در منطقه پلور در مراتع نیمه استپی استان مازندران انتخاب گردید. به منظور بررسی تغییرات تنوع و غنای گونه ای با استفاده از شاخص های تنوع و غنا، از روش ترانسکت و پلات گذاری استفاده شد که به صورت تصادفی و سیستماتیک قرار داده شدند. اندازه پلات ها بر اساس روش سطح حداقل، یک
لاله ابراهیمی قهنویه کامران قائدی
سرطان معده چهارمین بدخیمی شایع و دومین عامل مرگ در اثر سرطان در جهان می باشد. عوامل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی همچون عفونت هلیکوباکتر پیلوری موجب ایجاد بدخیمی در معده می گردند. هلیکوباکتر پیلوری، شایع ترین عفونت باکتریایی در جهان، عمده ترین علت سرطان معده است. مطالعات اخیر نشان داده که در میان واسطه های القایی در پاسخ به عفونت، microrna ها (mirna) دارای نقش بالقوه ای بر پیامد تعامل باکتری-میزبان هستند. mirnaها گروه جدیدی از rnaهای کوچک غیر کد کننده هستند که نقش تنظیمی مهمی در بیان ژن ها با اتصال به ناحیه 3 ترجمه نشدنی ژن هدف خود و مهار ترجمه آن، دارند. mirnaها در فعالیت های مختلف سلولی از جمله تمایز، تکثیر و مرگ برنامه ریزی شده سلول دارای نقش عملکردی بوده و هم به عنوان انکوژن ها و هم سرکوب کننده های تومور عمل می کنند. بیان mirna ها می تواند بوسیله عفونت باکتریایی تغییر یابد، بنابراین این تغییرات می توانند به عنوان بیومارکر سرطان معده مورد استفاده قرار گیرند. با این حال اطلاعات کمی درباره mirna های دخیل در سرطان معده در دسترس می باشد. mir-584 به عنوان یکی از mirna های منتخب در سرطان معده ی القا شده در حضور هلیکوباکتر پیلوری افزایش بیان داشته، که می تواند به عنوان بیومارکر احتمالی برای تشخیص سرطان معده مورد استفاده قرار گیرد.
لیلا میرجانی حسین میرزایی ندوشن
چکیده ندارد.
نفیسه صبوحی مقدم مه لقا قربانلی
چکیده ندارد.
محمدعلی یاسری غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
بهرام ناصری رودباری محسن حسینی
چکیده ندارد.
خدیجه عباسی فاطمه سفیدکن
چکیده ندارد.
مریم احسانی عباسعلی نوری نیا
چکیده ندارد.
شهرام شادکام پریسا نجاتخواه معنوی
چکیده ندارد.
فهیمه فتاحی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
بدرالسادات صحافی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
رویا ساقیان فائزه قناتی
چکیده ندارد.
شب بو کفاش غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
معصومه بشری میترا نوری
چکیده ندارد.
آزاده نیرومند منصور سیدنژاد
چکیده ندارد.
سپیده لشگری نیا مه لقا قربانلی
چکیده ندارد.
مریم فخری غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
ریحانه دولتشاهی فرد فائزه قناتی
چکیده ندارد.
مریم ذاکری میترا نوری
چکیده ندارد.
مرضیه حاجتی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
هاجر بخشی پور غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
رزا قوچانی غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
فاطمه مهدوی درواری یونس عصری
چکیده ندارد.
شاهنده سبحانی شیجانی شهریار سعیدی مهرورز
چکیده ندارد.
آزاده صنیعی راد مهدی نصر اصفهانی
چکیده ندارد.
سکینه نصیری اقدم مصطفی اسدی
چکیده ندارد.
دریه امیری مقدم غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
مه لقا آقاجعفری غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
مریم رضانژاد غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
ایمان عابدین مه لقا قربانعلی
چکیده ندارد.
سلطنت سعادتی محمدعلی رجامند
چکیده ندارد.
سیروس ودادی بهروز شاهسون بهبودی
چکیده ندارد.
رضا سلیمان زاده غلامرضا بخشی خانیکی
چکیده ندارد.
الهام فتحی فاطمه سفیدکن
چکیده ندارد.
شیوا فخری شاهرخ کاظم پوراوصالو
چکیده ندارد.
اعظم اقلیدی علی اکبر عبادی
کاربرد کشت بساک وتولید گیاهان هاپلویید در تولید واریته های جدید موجب حداقل 8 تا 10 سال صرفه جویی در وقت وکاهش هزینه های اصلاحی گردیده است. کلشی سین مهمترین ماده جهت دو برابر کردن مجموعه کروزومی و ایجاد دابل هاپلوییدهاست. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر غلظت های متفاوت کلشی سین بر دابل هاپلویید شدن بوته های هاپلویید برنج در زمان های متفاوت صورت گرفت. در این تحقیق بوته های هاپلویید حاصل از کشت بساک دو رقم هیبرید grh1 وir69 در سه غلظت 0/05 ، 0/1و0/15 گرم بر لیتر و سه تیمار زمانی 8 ، 12 و 18 ساعت در قالب آزمایش فاکتوریل کاملا تصادفی در سه تکرار تحت تیمار با کلشی سین واقع شدند. نتایج نشان داد که درصد بوته های دارای پنجه دابل هاپلویید در رقم grh1 بطور معنی داری بیشتر از رقم ir69 بود(بترتیب53/33 درصد و45/92درصد). همچنین بیشترین درصد بوته های دارای پنجه دابل هاپلویید در غلظت0/1 و کمترین آن در غلظت 05/0 (بترتیب53/33 و 37/77) و بهترین زمان تیمار 12 ساعت (با 86/889درصد) بود. رقم grh1 در غلظت ا/0 و زمان 12 ساعت بیشترین میانگین درصد بوته های دارای پنجه دابل هاپلویید (به میزان 86/66) را داشت.
فروزان حیاتی محمد معصومی
گرده ها یکی از مهمترین عوامل آلرژی زا می باشند. در این بررسی 54 گونه آلرژی زا متعلق به 43 تیره از منطقه اسلام آباد غرب با روش« ارتمن» آماده و مورد بررسی میکروسکوپی نوری قرار گرفت. علاوه بر این 5 نمونه از آنها نیز برای مطالعات بیشتر، با میکروسکوپ الکترونی اسکنینگ(sem )مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین به روش نمونه گیری« دورهام» نیز مطالعات گرده های اتمسفری در طی سالهای 1387- 1386 در این منطقه صورت گرفت. شکل، اندازه، تزئینات سطحی اگزین، وجود و یا فقدان و تعداد دریچه و شیار اطلاعات ارزشمندی برای تشخیص گونه ها از یکدیگر فراهم می آورد. اندازه دانه های گرده مورد بررسی از گستره 17 میکرون (سلمه تره) تا 120 میکرون (ختمی) می باشد. پراکنش انواع گرده ها در طول سال بسیار متفاوت است. بیشترین تنوع مربوط به اواخر فروردین ماه و نیمه اول اردیبهشت و کمترین تنوع در اواخر پاییز است. گرده افشانی گیاهان مورد مطالعه از بهمن ماه آغاز و تا اواخر پاییز ادامه دارد. پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان دست کاشت تزئینی یا باغی، درختان، درختچه ها، گونه های علفی است که گونه های مهم آن: افرا، اسفناج، پسته وحشی، بید، تاج خروس، توت، راش، زیتون، سرو، علف هفت بند، فرفیون، کاسنی، گل سرخ، گندم، نارون می باشند. با وجود آنکه این گیاهان بر اساس منابع بعنوان گونه های آلرژی زا هستند ولی تعداد کمی از آنها در سطح لام به روش دورهام مشاهده شد. از این رو این تحقیقات نشان دهنده تنوع زیاد ساختاری، گرده های آلرژی زا می باشد.
الهام سلاح ورزی فرهاد نظریان فیروزآبادی
عدس عضو مهمی از خانواده بقولات است و به دلیل درصد پروتئین بالا، در جیره غذایی مردم کشورهای در حال توسعه، جایگاه بخصوصی دارد. آگاهی از میزان تنوع موجود در بین ارقام در مدیریت برنامه های اصلاحی مهم است، زیرا ژرم پلاسم یکنواخت به راحتی در معرض تنش های زیستی و غیرزیستی قرار می گیرد. بر این اساس ارزیابی تنوع ژنتیکی برای بهره برداری از آن در پروژه های اصلاحی امری ضروری است و به اصلاحگران در انتخاب والدین مناسب تلاقی ها کمک می نماید. در این تحقیق تنوع ژنتیکی 23 ژنوتیپ عدس که مورد استفاده در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان می باشند با استفاده از نشانگر rapd و با 30 آغازگر بررسی شد. در مجموع 205 باند قابل نمره دهی بدست آمد و میانگین تعداد نشانگر به ازای هر آغازگر 6/8 باند بود. از تعداد کل باندها 174 باند (85 درصد) چندشکل بودند. بر اساس داده های مولکولی دامنه تشابه نمونه ها بین 0/52 تا 0/89 متغیر بود. از روش های مختلف برای محاسبه ماتریس تشابه و تجزیه خوشه ای با استفاده از نرم افزار ntsys استفاده شد و بهترین گروهبندی بر اساس الگوریتم گروه بندی upgma و ماتریس تشابه جاکارد بود. کمترین میزان شباهت متعلق به رقم گچساران و f-2005-4l با 0/52 تشابه و بیشترین میزان شباهت متعلق به ژنوتیپ های f-2004-56l و f-2003-4l با 0/89 تشابه بود. داده های به دست آمده از rapd نشان دهنده تنوع ژنتیکی در بین نمونه ها می باشد. بر این اساس به نظر می رسد می توان از روش مولکولی rapd به عنوان روشی موثر در بررسی و ارزیابی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم عدس استفاده کرد.
الهه معروف غلامرضا بخشی خانیکی
خانواده chenopodiaceae با داشتن 100 جنس و حدود 1500 گونه نقش مهمی در پوشش گیاهی مناطق خشک جهان داشته و بطور وسیعی در رویشگاههای شور و قلیایی نواحی معتدله، خشک و نیمه خشک رشد می کنند. جنس salsola با داشتن 100 گونه بزرگترین جنس در زیر خانواده salsoloideae می باشد. شناسایی گونه های مختلف این جنس بخاطر نداشتن ویژگیهای قابل تشخیص ساده، زیستگاههای خیلی متغییر، اختلافات مورفولوژیکی گیاهان جوان و گیاهان بالغ برای گیاهشناسان مشکل می باشد. این جنس بخاط ویژگیهایی مانند مقاومت به خشکی، شوری، آفات و بیماریها و چرا، سیستم ریشه ای عمیق، فشار اسمزی بالا، کارایی بالا در استفاده آب و شکلهای زیستی مختلف بعنوان یک گیاه مهم علوفه ای در زمین های خشک محسوب شده و برای کاشت در زمین های شور جایی که محصولات دیگر تولید خوبی ندارند و یا در نواحی که آبیاری فقط با آب شور امکان دارد حائز اهمیت است. در این تحقیق کاریولوژی و اکولوژی بعضی از گونه های جنس سالسولا در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفته است گونه های مختلف این جنس یکی از عناصر اصلی پوشش گیاهی مراتع منطقه بوده که رویشگاه گونه های مختلف آن از اراضی پست مسطح تا کوههای پوشیده از خاکهای شنی متفاوت است. گونه های یکساله در اراضی پست با شیب حداکثر 15% پراکنده شده اند، رویشگاه سه گونه s. tomentosa , s. arbusculiformic, s. orientalis از نظر شرایط اکولوژیکی با دیگر گونه متفاوت بوده و در ارتفاعات و اراضی کوهستانی و کوهپایه ای می رویند. مطالعات کاریولوژی انجام شده روی گونه ها نشان داد که عدد کروموزوم در گونه های 2n=18 s. dendroides s. incanescens, s. turdestanica و احتمالا دیپلوئید بوده و در گونه 2n=36 s. crassa s. kali s. tomentosa که احتمالا تتراپلوئید می باشند. کاریوتیپ گونه های مطالعه شده تقریبا شبیه به هم بوده، دو گونه s.crassa و s. kali با 15 جفت کروموزوم متا سانتریک و 3 جفت کروموزوم ساب متاسانتریک از سایر گونه ها تقارن کاریوتیپ کمتری دارند در گونه s.tomentosa با 17 جفت کروموزم متاسانتریک و 1 جفت کروموزم ساب متاسانتریک و s. turdestanica با 8 جفت کروموزم متاسانتریک و یک جفت کروموزوم ساب متاسانتریک تقارن کاریوتیپ افزایش یافته و دو گونه s. dendroides. s. incanescens با 9 جفت کروموزم متاسانتریکی تقارن کاریوتیپ بیشتری از دیگر گونه ها داشتند. این دو عدد کرموزومی از نظر تقارن کاریوتیپ تفاوت کمی داشته و با افزایش عدد کروموزومی تقارن کاریوتیپ کمتر شده است. عدد پایه کروموزومی (x) برای گونه های مطالعه شده x=9 می باشد.