نام پژوهشگر: رقیه نورانی جورجاده
رقیه نورانی جورجاده علی مشهدی
اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی (adhd) یکی از اختلال های عصب – تحولی شایع دوران کودکی است که با سه مشخصه¬ی نارسایی توجه، فزون¬کنشی و تکانشگری شناخته می¬شود. هدف از مطالعه¬ی حاضر بررسی اثر بخشی آموزش کنش¬های اجرایی مبتنی بر زندگی روزمره بر کاهش نشانه¬های بالینی، بهبود کنش¬وری اجرایی، مهارت¬های سازشی و پیشرفت تحصیلی کودکان مبتلا به adhd است. روش: تعداد 16 کودک 10-7 ساله مبتلا به adhd با روش نمونه¬گیری هدفمند از بین مراجعه کنندگان به بخش روان¬پزشکی کودک و نوجوان بیمارستان شهید یحیی¬نژاد بابل انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه 8 نفره مداخله و کنترل گمارش شدند. آزمودنی¬ها در دو مرحله¬ی پیش-آزمون و پس¬آزمون با مقیاس درجه بندی snap-iv، سیاهه رفتاری کودک (cbcl) برای سنین 18-6 سال، مقیاس نارسا کنش وری اجرایی بارکلی (bdefs) و مقیاس آسیب کنشی بارکلی (bfis) مورد سنجش قرار گرفتند. گروه مداخله به همراه مادرانشان 11 جلسه¬ی یک ساعته آموزش کنش¬های اجرایی مبتنی بر زندگی روزمره دریافت کردند. داده¬ها با استفاده از نسخه¬ی 19 نرم افزار spss و با روش تحلیل کوواریانس تک متغیری (ancova) و تحلیل کوواریانس چند متغیری (mancova) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته¬ها نشان دادند گروه مداخله نسبت به گروه کنترل در نشانه¬های بالینی adhd کاهش معناداری نشان داد. هم¬چنین در کنش های اجرایی و مهارت های سازشی این کودکان بهبود به دست آمد، اما در پیشرفت تحصیلی این آزمودنی ها تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: آموزش کنش¬های اجرایی مبتنی بر زندگی روزمره سبب کاهش نشانه¬های بالینی، بهبود کنش¬های اجرایی و مهارت¬های سازشی در کودکان مبتلا به adhd می¬شود. واژه¬های کلیدی: کنش¬های اجرایی، اختلال نارسایی توجه/ فزون¬کنشی، مهارت¬های سازشی، پیشرفت تحصیلی.